장음표시 사용
631쪽
dium ancipitem orationibus An tum , proseo legiones inferni; ut paenitentium Ninivitarum gemitus imitata . I niat iram Dei, furore suo terras arguentis. Tum autem eum orate, ut det verba siua in ore Apostolici LegAti ., ne pax qua Christi in coolum redeuntis tes amentum fuit, O Lar
ditas , a filio discordiarum temere dissipetur. Turris fortis sma nomen Domini, ad hanc confugiant justi , ct siues qua
montes transferre, is maria potes perambulare . sentiae montes Sion esse in circuitu mstica Hierusalem , Domianum potentem in pratio , excubare in circuitu populi sui Sc& infra. Datum Roma apud Sanctum Petrum . sub annido Pisiatoris, die 26. Martii 16as. Pontificatus nostri anno secundo. Ioannes Chiampolus. Roma ex Tnographia Camera
Post vulgatum Europa tota rescriptum,Barberinus Legatus a latere, Parisios venit ingenti pompa exceptus , dixit coram Rege magnifice magis pro Sede Apostolica, quam ex re nostra; summa petitionis. Vt vi erepta restituerentur summum Pontificem , depositarium fore , qualis ante id becta fuerat, donec plane discussa controversia: aliam iactam fore atrox Osuum, cui occurrere studium in praesens omne Apo- solica sedi. Duo tempore Marescasius Cuvrius Vallelina
invasit, viguisse depsti fidem, iliatamque ab ipso vim, summo Pontifici, magis quam Regi Catholico. Haec Barberinus in res Hispanas propensior. Rex Cliristianissimus restitutionis quaestionem arctiori de more Conlilio committit: convocantur extra ordinem D. Gasto Regis nater, Cardinales , Principes, Duces & Pares Franciae, Corpnae ministri quos magnos vocant, unaque Partamenti Parisiensis Pr topraeses. Aligrius Procancellarius quaestionem de more proponit; ex in Cardinalis Richelius, cujus caussa in eo negotio vertebatur, ut autoris, ut promotoris , De pace , dixit , ut conservatrice humani generis, ut consortii O, dei camento inter regnicolas , ut divitiarum se omnis commercii propagatrice, queis regna pracipueflorent: expeti iliam a surdonum a Deo in Galios optimum, ct optabile. Non ita tamenda 'pace censendum csi rite calculm ponituro ut omni casu bello potior sit. Eliciendum humano corpori sanguinem αἱ quando, quo luxurians natura tepesiat. Pacem belgo deterio rem esse , cum vicinus Princeps indebita dominationi in
632쪽
nuat se, cum jum regni violantur, quorum summa ratios , aut esse debet mini ro primam regni curam habruti. Rei Gallica administratorem se ex summo Regis beneficio, id praeque cavere salva ut sit dignitas Regni quod procurat ;i studium sibi fuisse ex quo rebus Gallicis admotus es, forι semper. Propositas Regi Christiani mo in pacem leges, autoritati ipsius , ct fama exitiosis esse : Apostolica Sedis i satum abuti sacro nomine, cum ex lege depositi agit; permissam ad te in summo Pontifici Vallelina custodiam , 'b ea codiditione, si Hispanus interim possessione indebita abstincret: non abstinuisse palam est, qui Clavennam ct Lor-
mirum retinuerit, e acto restitutas in integrum partes. Ex
doronentis dolo se mala fide cessare depositi legem : ipsum summum Pontificem fecisse litem 'am proiectione Hispana
quam suscepit indebite , factumque ex arbitro reum ; sic tribus hodie partibus constare litem , summo Pontifice, Regibusque Gallo ct Hispano, qua inter duos omnis versabatur. Quaprop/nuntur in foedus pacta , ingloria esse Gallis victoribus, exiti a Italica libertati. Hispanis perutilia, neque alias proponenda. Superbire Hispanos si quando illis fortuna ridet. belioque grassari crudeliter ubi in ultandi occasio est; nunc Vallelina ingloris, dejectos foedus exposcere, quo dispatas in Italia vires debito temporis statio reficere, Galloque per bellum victori, pace insidiari possint. Neque esse quod procurando cum Hispanis foederi, opponatur imminens Gallia bellum intesmum , velut posito p ra Regis vires negotio : leve ex eo belio obstaculum opulento Principi: neque bellum fore si muni centia tentabitur Roha us: largitionibus immensis. qualium capax Europaorum Rex maximus soporandum partium cem, velut ossa tricipitem Cerberum: ea via bello intesino
finem fore. Quodsi is in Sectarios Gallia, bello experirι placet , clerum Gallicanum hares exstirpanda sexcenta aureo-νum millia insingulos annos subminis turum , impensi qua Dis id bella moliturum ex fide per delegatos data ; MIegi a-
rarium fore integrum patrando in Vallelina contra H panos belio. Denique summam se ult am rationem esse, qua pro Regni gloria facit comparatione externi belli, in quo versa tur Gallici fama nominis, bellum intesinum pro seditione accipiendum quotiescunque Regι placuerit sopienda : utendum mictoria, in sendumfama, neque temere abdicandam, qua
633쪽
i 624. Gallorum sanguine pretio in imabili, parta V Delina. Haec Cardinalis Richelius facunde & pathetice pro more suo. AC
L. cardinal sensere unanimi omnes sustragio, uno excepto Surditio Car-G dinale , qui restitui Vallelinam, procurandamque cum Austriaca gente quoquo modo pacem censebat, aemulatione in Cardinalem Richelium ex contraria opinione , studio rei Gallicae, an prono in res Curiae Romanae affectu, incertum.
Hic finis legationi, quae improspere Barberino cessit. Suat qui credant pro injuria accep*am illi repulsam , M , quaa-
quam perhonorifice exceptus fuerat per totam Galliam, ii- dignatione exitus infelicis, ab ea die exosum Gallos : vara plane crudelitas; neque enim consta odisse ipsum nati nem, a qua impensius colitur. Res Vallelinae in unam seriem
contuli ab anno M. DC. XXI. usque ad annum M. DC. XXv.
quo lecta uno decursu magis innotescant. Ast non hic fiat; bello Gallos inter &Hispanos pro Vallelina moto; qui modo Hispanum depulit Gallus, & ipse in tempus suum ab Hi.pano pelletur, pellet denuo Hispanum Gallus , eunte, &redeunte belli aestu pro libidine reciprocantis fortunae,cui ia ludibrium sunt Regna & Reges. Redeo ad annum M. DC.xxui. a quo diverteram. ramis,. Sub idem tempus finiere ad Apamienses & Cadurcos sed Ohori. tiones duae, in ipso exordio. Apamiae, antiqua & ampla urbs magnis olim clara basilicis , praecipue monasteriis qaatuor, ordinum quos Mendicantes vocant,clerum & Episcopatum aetate nostra retinuit; illam exacto seculo error Calvini corruperat , deflebantque Catholici tanta antiquae pietatis mo-- nimenta, nostris aequata solo temporibus. Nondum Delioni renuntiaverant oppidani, &quanquam paci Monspelianae subscripserat Secta omnis,obstabat ea urbs , negabatque implere legem qua cautum, fore postmodum in Sectariis tirbibus municipii curam Catholicis juxta se Sectariis numero aequalidisributam: adstrepebant metropoli suae Fuxenses,quorum
pars m na Calvinistae. Restincta seditio a Caminadaeo, Vi- nolio & Comite Carmanio: quorum hic in agro Fuxensi rorex , illi ambo in Edicti Camera Septimanica Praesides,
cautumque , primum posthac Consulem Catholicum , alte rum a primo e Sectariis fore, & sic deinceps. Seditioni ad Cadurcos commotae occalionem dedit Pu- ι ΞὼM. blicanorum institutio,sub nomine, Electorum quorum mu- nu
634쪽
buu est tributa urbibus indicta ut universis , distribuere ut 162 . singulis pro modo jugerum : tanta autoritas ejus muneris, ut pro perduellibus habeantur si qui obstrepunt, adeo ut in provinciis in quibus valent electionum jura , tributa Quaestoribus plane arbitraria sint; non hic privilegiorum ratio, non exemptionum haberi solita; prout dixerit Quaestor, valet indictio. Olim concedebatur Regibus gratuita populi largitione tributum, unde illi nomen , Octro, quod apud
Gallos gratuitum sonat; hodie malignitate temporum &belli calamitate transiit in necessitatem arbitrium. In provinciis , quas electionum vocant, tributi haec serme ratio est : scribit ad Electores Rex, summamque dicit, quam imponant : illi non alia caussae cognitione distribuunt per municipia ; distributa pecunia statim exigitur, exacta in arcam refertur, cui a partimonia nomen est: sic nulla provincia- Lo C sealium cognitione vectigal penditur. Diversa ratio est pro- par
vinciarum , in quibus Electionum jura non valent , apud V a quas etsi tributi necessitas est) plus, minusve indicitur pro
arbitrio conventuum provincialium, qui in id rei quotan- Pau LEGnis haberi solent, quo patet pleniorem esse Regis autorita- is t. tem in electionum provinciis: qua de caussa Galliae ministri jamdudum animo destinant si vera fama provincias regni omnes electionum juri submittere, quo plenior sit tributi exactio. Tum sorte apud Cadurcos, ea gens instituta recens Le Iurro. grassabatur; obstabat populus in eam diem liber, opponebatque provinciae privilegia, saepe sacramento Regum firmata , quorum vi stata in annos singulos pensione tributum redimi solitum: instabant acrius Electi, donec in sedit onem vulgus prorumperet. Inauditum est duodecim homi--
num millia a centum alariis sese. Quid non potest fama vir- sui dris vitulist Theminius ejus provinciae Pro rex, audita seditione, d' mo. alariorum ordinem ipsi militare solitum cataphractos centum citus in hostem rapit, & sugat, incruenta Regi victoria; rustici profligati magis quam caesi, in mapalia se quinque sua recipiunt velut oves post pascua: seditionis autores duo Barrautus & Donatus in furcam acti; multitudini parcitum, si posthac omni conventu abstineret. Provinciae privilegia vindicabat juste ea gens, si abesset, iniqua ex omni caussa rebellio, neque enim subditi est curiosius inquirere in mandata Regis.
635쪽
pellit , protelantem, caussasque curiosius investigantem iri custodiam agit; ast non multo post qui aulae modus Ornanum qui deiecerat, ipse dejicitur, quod sequenti anno tr
Ineunte Iulio vita concessit Gregorius XV. Summus Pontifex, e gente Ludovilia, postquam in Petri cathedra duos annos, & quinque menses sederat. Mitis illi animus M si senio non tarderetur haud impar gerendis rebus ins nium : per ejus pontificatum summa rei Romanae quod fieri amat) penes Ludovilium fuit,is ex fratre nepos. Gregorio 'successit Maphaeus Barberinus , cui Vrbanus VIII. nomen est; huic apud Florentinos haud ignobilis ortus , ingenii vires , litterarum amor, &studium quanta esse possunt: inter liberalia poeticam coluit magno studio; nec vanus labor ; lusit Poeta acute, ac docte , dum licuit per aer tem & otium. Postquam Pontificii legati nomine, Europae res magna saepe laude administraverat Collegio Cardin lium adscribitur; exin variis ad Regem Christianissimum legationibus destinctus magno Christianae rei obventu , in
solium Apostolicum vocatur vix annos natus quinquaginta. Fadiit Deus Optimus Maximus ut longum vivat tantum militati tis Ecclesiae lumen; Vivat diu & seliciter, cujus anni omnino felices dici possent , ex quo in Petri δε-lium vocatus est si non gemeret sub belli intestini pondere
Christianus orbis. Per ea tempora Armandus Cardinalis Richelius in primam Regni Gallici curam vocatur; munus est cui suprema autocitas inest. Quaecunque mandaverit in legem transeunt; si quis obstiterit hoc ipso reus est. Non ante in eum apicem evectus ea aetate homo; vix annos quadraginta natus est , &summam rei Gallicae tenet ; experientia valet, in omne negotium eaepeditus: adeo ut non viderit Gallia ab Gordio
Regni in hanc aetatem , non visura sit postmodum, qui in comparationem venire possit haud ignota loquor , nedum Callis, sed universo orbi cujus fortuna sequentibus annis sub Richelii administratione librabitur. Haec quantacunque sunt, amici gratulantur, lugent inimici & indignamur,
636쪽
principem, & Henricae Christianissimi Regis sororem; i62. de quo antequam refero, haud abs re suerit Caroli , ejus deinpactas cum Maria Infante Hispana nuptias memorare , quae elli pro irritis habitae memoriae tradi debent: pleraque pactis in id matrimonium initis continentur digna quae tra hantur ad posteros, seu Religionem , seu politicam contrahendi rationem spectas inter principes quorum diversa cre
dulitas est. Moveor item iis accurate memorandis ex eo,
quod cum Christianissimo Rege pacta, postmodum in idem , negotii inita comparare, curiosae erit indaginis : haec de illa
Sub finem anni exacti, patris permissu , Walliae Princeps dissimulato habitu, Buhingano omnino comite is patri, dc filio inter intimos, quod rarum) Londino Caletum , Caleto
Lutetiam venerat; egit incognitus quantum satis aulae regiae , urbisque magnificentiae de immensis opibus cursim delibandis : dein Bayonam venit urbs est in confiniis Galliae sita) nec longa hῖc mora : in transitu parum abfuit, quina
Comite Gram do ejus provinciae Prorege in custodiam Le comi/δε ageretur , quo momento solverat sorte agnitus : certe justa Gr- οὐ erat detentio, 3 quanquam alta tum pax coronas inter Galliae 3c Britanniae magnae, nihil contra jus publicum peccabatur ex larvati custodia principis. Tutior erat Oceano via,
majestatique Regiae condigna magis ; ast raro sapiunt juvenes , quorum singulare privilegium est . peccare ut liceat. Mantuae Carpetanorum magnifice excipitur Princeps, specieque fortuiti casus medio vico ab Hispano Rege comiter salutatur; postquam desilierant uterque a rheda: decedit Hispanus Principi, dextro latere quae honoris est sedes vehun- meaturque eodem una curru in Regiam : transacti postmodum σμη'ς r. ludicris de convivali pompa dies , tantisper dum mittitur ab Hispano Romam legatus, petendo ab Apostolica Sede pro- grammati dispensatorio ; quippe obstabat foederi haeretis: Acceptum habet Romana Sedes matrimonium , in spem xe- vocandi ad fidem Catholicam Regni. Marchio .Inoyosa, &D. Carolus Coloma in Angliam delegati Regem sacramento solenni adigunt in certas leges, sub quibus matrimonium contrahi , e re Hispana erat. Ipsa reseram verba, de sacramentum Regis Britannici, qualia continet Originale Anglicanum, Latine scriptum, in haec eadem verba.
637쪽
Quod matrimonium perficiendum es per dispensationem lSancti simi Domini Papa, sed hac per operam Catholici Aegis lhabenda est. Quod matrimonium semel etiam celebrandum es in NA pania, ct in Anglia ratificari debet informasequenti. Man3pos quam Sereni ima D. Infans devotiones 'res in Capelgis ab solverit, ipsa is Sereni imm Princeps Carolus in Capelia E gia, seu in aliqua palatii aula, ubi magis expedire sibi fuerit conveniant: ibique procurationes omnes, quarum virtute matrimonium in Hissania celebratum fuerit,legentur,otam Sereni mus Princeps,quam Sereni ima Infans praefatum matrimonium in Hissania celebratum , ratum Labeant, cum omni solennitate ad hujusmodi acium necessaria, modo enim nulla ceremonia, seu res aliqua interveniat,qua Religioni catholica Apostolica Romana contradicat.
Ωuod Sereni ima Infans servos familiam pro suos vitio convenientem secum deferat; quam familiam ct personas omnes ad illam attinentes eliget, o, nominabit Cath lica Serenitas; modo nusium servum nominaveris, qui si
magallus Regis magna Britannia , sine sua voluntate O consensu. Luod tam Sereni ima Domina Infans quam servi O universa ejus familia habebunt liberum usum, ct pubiscum
exercitium religionis Catholica Romana in modo ct forma, prout infra capitulatum est. Luod habebit oratorium se Capellam decentem in suo P latio , tibi Missa libitu Sereni ima Infantis celebrari possint, ct similiter Londini, ct ubicumque morabitur Ecclesiam publicam ct capacem habebit prope Palatium, ubi omnia os cia solenniter eHebrentur cum coemeterio , ct omnibus aliis necessariis pro publica verbi Dei pradicatione, ct omnium S cramentorum Ecclesia Catholica Romana celebratione es, ad ministratione, proque sepeliendisi mortuis, ct baptiῆandis parvulis e ct quod praefatum Oratorium , Capella, O Ecclesia. cum tali decentia ornabuntur, qua Serenisma Infanti con-meniens videbitur.
Luod servi, o, serva Serenissima Infantis es servi servorum, eorumque filii ct descendentes, ac familiares omnes quomodocumque sua Celsitudini inservientes valeant CatLotari
638쪽
nuod Sermissima Infans, servi o, familiares praedicti v Dant Catholici esse informa sequenti. Luod Sereni a Infans habeat in Palatio suum Oratorium, ct Capellam ita capacem ut dictiservi ct familiares ut supra, possint intrare ct commorari in illa, in qua una se porta publica , ct ordinaria pro illis ; ct altera interior, per quam Sereni a D. Infans habeat ingressum in dictam C pellam , ubi ipsa , ct alii, ut stupra divistis inciis interessu ρο t. Quod oratorium , Capelia , ct Ecclesia publica ornentur
cum decenti ornatu altarium is aliarum rerum, qua necesseria sunt pro cultu divino , qui in illis sicundum ritum Sancta Rom. Ecclesia celebrandus est , is quod dictis servis ct aliis, ut supra, licebit se conferre ad dictam Capellam ct Ecclesiam
omnibus horis, prout istis videbitur. Luod cura ct cusodia dictarum Capella O, Ecclesia erit penes eos qui deputabuntur a Sereni a D. Infante, cui hcebit constituere custodes , ne quis post intrare ad faciendum quid redecorum. Luod ad administrandum sacramenta, ct serviendum in Capella, ct Ecclesia pradictis, viginti quatuor Sacerdotes iso stentes nominabuntur , qui per hebdomadas, aut menses, prout Sereni a Infanti visum fuerit. inserviant : ct eorum electio ad praefatum Sereni um Regem Catholicum, ct Sereni mam Infantem attinebit, modo non sint v salii Regis magna Britannia ; aut si fuerint, e in voluntas ct consensu praecedat. Suod sie unus Minister in ordine Episcopali constitutus Superior, cum autoritate necessaria ad omnes caseus, qui acciderint spectantes ad religionem ; Episcopo deficiente illius Incarius eandem habeat autoritatem se Iuri rictionem. Suod iste Disivm ct Minister Superior poterit corrigere, emendare, o, castigare Catholicos Romanos, qui deliquerint, ct in illis omnem jurisdictionem Ecclesiasticam exercere : uia
tra hoc poterit etiam Sereni a Infans illos de suo servitio abdicare, quando illi visum fuerit. Quod dictus Superior in Ordine Disicopali constitutus, vel ipsius Vicarim poterit bervos, ct alios ut supra, Ecclesiasticos punire juxta leges o poenas Ecclesiasticas , ct illos etiam S reni a D. Infans a suo servitio abdicare.
639쪽
6os His TORIARUM GALLIm l&uod licebit Serenissima D. Infanti, se seriam . ut Ura,
acquirere Roma dispensationes , Indulgentias , Iubitia . omnes gratias qua videbuntur religioni, ct conmentiis Dis competere, is undecumque libros quoslbet Catholicos sibi l
Luod servi, c, familiares Sereni is a Infantis, qui in Am lgliam migrabunt, suscipient juramentum fidelitatis Regi m
gna Britannia . modo nullast clausula, neque verbum , qua contradicant Religioni Romana in conscientiis Catholicρrum;
e, si forte sint vasasii Regis magna Britannia, idem Iuramem tum suscipient quod Hispani, utrique insequenti forma. Ego N. juro Se promitto fidelitatem Serenissimo Iacobo, magna: Britanniae Regi , & Serenissimo Carolo Principi Walliae, R Mariae Hispanias Infanti, quam firmiter & fideliter observabo: de si quid contra personas, honorem,& dignitatem Regiam praesitorum Regis & Principum , statumve,
& commune bonum regnorum intentari cognovero , statim
renuntiabo dictis D. Regi, & Principibus, aut Ministris ad id constitutis. Luod leges qua sunt, vel erunt in Anglia , c, aliis regnissperitantes ad Religionem, dictos servos , e, alios ut supra i Dcos non attingent, qui tum legibus , tum poenis , contra transgressores earum impositis erunt exempli; ct contra Ecclesia sicos solummodo eorum superior Ecclesiasticus Catholicus pro-eedere valeat, prout apud Catholicos Romanos fieri consuevit. Quod si Iudex aliquis secularis Ecclesiasticum virum comprehenderit propter aliquod delictum ; eum ut praedicto suo Superiori Ecclesiastico S Catholico statim tradat eis remittat, qui contra illum juxta canones c, regulas juris procedat. Luod leges contra Capholicos Romanos lata , vel ferenda in Anglia, ct aliis regnis Regi magna Tritannia subjectis, non attingent liberos ex hoc matrimonio oriundos . qui libere jure suetusionis in regnis es dominiis magna Britannia fruentur. Quod nutrices qua lactabunt liberos Serenissima D. Infantis, Catholica Romana valeant esse; earumque electio red prafatam D. Infantem spectet, sive sint ex natione Anglicana, sive ex alia quacunque, prout Serenissimae Infanti placuerit,
ct familia sua annumerentur, Cusique privilegiis gaudeant, ct potiantur.
640쪽
Ruod Episcopus se persena Ecclesiastea, ct Religios ex
familia D. Infantis, poterunt retinere vestitum ci habitum sua dignitatis, professionis, ct Religionis, more Romano. Pro securitate quod dictum matrimonium numi tenus aliqua ex caussa dissolvetur, Rex magna Britannia, ct Carolus Princeps verbo Regio pararer, is honore astringendi sunt.
Prasabunt insuper quicquid a Rege Catholico propositum fuerit, si enim decenter, ct commode fieri possit. Suod sibi is filia. qui ex hoe matrimonio nasientur, penes
Serenusimam Infantem, ut minimum usque ad decennium educentur ζ ct libere jure successionis in pradiectis Regnis, ut dictum es, raantur. Luod quomodocumque loci servorum O, siervarum, quos Serenissima D. Infans secum attulerit, nominatos per Regem Catholicum fratrem suum vacare contigerit sue per mortem, sive per absentiam , sive ex aliqua alia caussa, sim accidenti, subruentur per dictum Regem Catholicum omnes servi familiares, ut supra. Pro securitate quod totum ut capitulatum es compleatur, Rex magna Britannia,OSerenismus Caresus Princeps. juramento obstringendi sunt, ut omnes Consiliaris Regis tractatum chirographo firmare debent ; insiuperque pradicti Rex se,
Princeps Regis fidem daturi sunt, se facturos quod possibile est,
ut omnia supra capitulata per Par lamentum sabiliantur. Suod conformiter ad ea qua tractata sunt, omnia i a proponenda . exponenda sunt Sancti mo D. Papa, quatenus exapprobare, Apostolicam benedictionem , ac necessariam diassensationem ad essectum matrimonii concedere dignetur, &c. Memorandum quod die is anno supra in calce hujus tra-cratus memoratis, Sereni miss , potenti mus Princeps, Iacobici Dei grati , magna Britannia dcc. Rex, Dominus meus
Clementissimus , prasentibus atque assisentibuι qui supra nominantur, cum multis aliis procersim se magnatibus, dedit, prasitisque juramentum pro observatione hujus tractatus, secundum formam supra striptam in sacella aula Regia apud Umonasterium , omnibus se singulis articulis prius lectis, ac publice recitatis , Reverendissimo in Chrso P. Lancelato φορο VHEntoniensi se sicelli Regii Decano , tenente, porrigenteque Regia M sati Sanctissimum Euangeliorum lia
brum. In cullus rei testimonium, ego Georgius Calveri miles,