Privilegis i ordinacions de les Valls Pirenenques

111쪽

Arnati de Lordat, bis be 'Urgeli, 'acord am eis homes dela ali 'Andorra, stabiei certes ordinacion sobre laue coiecta de delme de illanii deis velis en laesita all.

A. Original Pergami que avia tingui seget pendent. Arxi de la

ΝΟ n 'Arnau, per la gracia de De bisbe I Urget. Entes per par de lamniVersitat deis prohomens deis lociis dei te parroquies 'Andorra que a retardacio dei diuma les lanes de tur bestiars e deis nyel e e era a et molt ea no e Par noctUR, e Obre acZO OS Supplicat amo que provehissem de tempsi de dia Covinent endo qua degues-Sen ComencZarcio diumer de pendre loraeime de la ditai lana continuadament per te parroquies damon dites enapre dei anyel S: OS, reebent la supplicacio damunt dita e Volen eguaitat e e comu Sguardar, aguda deliberacio e conseyt abii Verses det mers e persones digne dei que sabieni enteniendo danae t profit dei diuma clamontu dit ordenam la dita deliberacio d'enant enant que alidiu Ἀ Ιmersi' aqui nant qui levarancio det me de les lanes e deis anyeis e te dite parroquie Sien e SSer deyen lyan juyn encia parroquia de Luria per levarcio delm decies dites lanes e que in Spa de ΙΙΙΙ. dies eguent deyena levari cuyli lo delme de la dita lana, si donclis no romante en colpa deis prohomens de la dita parroquia que Ο

ia dita lana e que en aquest cas, aquei inquet qui Seranen Olpa o en triga que dinglespa damon ditio sie levat 3 lo dit delme, te tenguis de satisferinis diis diumer en

112쪽

lur deSpeSes aytant om me enant de IIII dies en colpad' et oi'aicunt' eis 'alongara o diuina de la dita lana. per tal com Segons la ordinacio dejos Scrita Cada paroquia de ave dies s abut a diumar, que acen Saber primerament a la paroquia 'Andorra longament et diuina damon ditis que is assignen ceri die quanti poran

que Si per aventura dins III dies damunt diis se compli defcuylir lo det me de la lana damon dita encia parroquin de Loria que is diis deumers din IIII dies Seguent deyen leva io et me de a lana de la paroquia de Andorra edin attres II dies de la parroqnia 'Encam e din III. 15 die Seguent de a parroquia de a Maςana e insalires II. dies de a parroquia 'Ordineta e in IIII. enapre de a parroquia de Caniyol, en tote aqueSteSparoquie SerVada a forma e la manera de Luria desus III dita in totes ioses agub compliment e de umat olo Helmes de les dites lanes per es paroquie damontdite Segon que desus es Xpressat lo diis diurnes levatio det me de a lana dei och de Caniyolt en continent

113쪽

prohomen decies dites paroquies orae lamna d 'aquelles o

damon dit de teni e de servar, o die de sentciacme de

mon ortet, de Caniyol Arna Cama, de Luria, Pere Uar-reta, de ordineu Bernat Pelicer, declamacana Vida Parader, de Encamp, qui aquestes Coges per nom de Si e de tot lo attres probaren cloaren X com damun t Son

114쪽

contengudeS E a major fermeta decies dites coses nos bisbe damon dit tem aquesta present Scriptura egelar ablo noStre Segel pendent. Dat e caste nostr d'Archavel, Septimo kalendas augusti, anno Domini millesimo CCC. XXX. quarto. Constat de SuprapoSit in XX. linea, ubi legitur Andorrab.

Gasto III, conite de Foix, vescomte de Bearn, de Marsam de Gavardὰ 'roba i confirma es ordinacions cordades o oleis eguers de la ait 'Andorra sobre falxacio de salaris de les scrillures deis notariS.

A. Origina e pergami Arxi de la vati l Andorra. B. Copia e pergami, et a uera gut en et me de jun de 356Arxii de la Vall. - C. Copia e pergami, feta et notari de la 15 Seu Guillem de Ministretis a 4 de mai de 357. Arxi de lavall. - D. Copia e pergami, feta et malet Guillem de Ministretis, a 28 de mai de 376 ArXi de la Vall. - E. Copia nil Liber in quo sunt inserta privilegia concessa per dominos comites. xi f. 90 ArXi de la Vall. o

Noverint universi, preSente pariter et futuri, quod anno et die infrascriptis, in mei notarii et testium infrascriptorum reSentia, egregiuS, magnificu et potens Virdominus noster asto, Dei gratia FuXi comes, Vicecomes

Bearni, Marciani et a Vardani, attenden et OnSiderans 5 quandam ordinationem, atteStum Seu taXationem instrumentorum et aliarum Scripturarum iactarum et faciendarum jurarum Scriptura rum de Andorra ejusdem domini nostri FuX comitis, nuper fore iactam per Guillelmum Joculatorem de X, Vicarium dicte terre de Andorra pro odomina nostra domina Helionordi de Convenis, Dei gratia

115쪽

Fuxi comitissa, vicecomitiSS Bearni et Marciani domina in dicta terra ad ejus Vitam per bone memori dominum

que ejusdem domini mei uXi comitis, ad ejus vitam pro suo cloario relicte et SSignate, et nobilem Rogerium de Bessora, Vicarium dicte terre de Andorra pro domino

Hugone Dei et Sancta edis Apostolice gratia sedis Urge-

densi epiScopo, Super immoderati Salarii per notarium ac notarios dicti loci Xhigendis et Xtorquendis ab habitanto tibias et contrahentibus dicte terre, ad evitandam nimiam eorum Cupiditatem, Cum publico instrumento inde per me notarium infraScriptum recepto, cujus tenor talis est ' o- Verint uniVerSi, preSente pariter et futuri, quod anno et die infrascriptis, in mei notarii et testium infrascriptorumi preSentia, Venerabile et diScreti viri Guillermus Joculatoris de AX, vicarius Valli et terre de Andorra pro egregia et potenti domina nostra domina Alienordi de Convenis Dei gratia FuXi comitissa, Vicecomitissa earn et Marciani ac GaVardani, condomina dicte terre de Andorra per bone

et memori dominum nostrum dominum astonem Dei gratia comitem et Vicecomitem comitatus et Vicecomita- tuum predictorum, quondam Virum suum, in Su Ultimo

testamento pro Suo doario relicte et assignate ad ejus vitam, et Rogerius de Bessora, domicellus, Vicarius dicte a terre de Andorra pro domino Hugone, Dei et sancte edis Apostolice gratia Urgellensis diocesi episcopo, CondOmino dicte terre, ad instantem requisitionem et humilem

supplicationem uillelmi Boneti de Cirovat, Raiymundi Ruth dicti loci Petri de odio, Petri de Elyns, parochie, de oria, Guillelmi Capellani, Berengarii Pales, Petri Bartolilomei Raymundi Vitalis, parochi de Andorra, Ramundi Vitalis Michaelis lancha, Arnaldi Narbona, parochia de Encamp. Jacobi abre Raymundi Solani, Bernardi Veceda, Durandi Blanquerit Petri albo, Ray-

116쪽

464 VALL

mundi Cela, parochi de anylleu, Guillelmi abot Ber- nardi de Pal Arnaldi de era, parochi de Ordineu, Petri Palancha, Bernardi de Capetano, Petri Labaterii Ber-

nardi BonS, Johanm CoireS, parochi de a MasSana, et plurium aliorum proborum hominiam dicte terre, majorem partem hominum dicte terre facientium, asserentium et dicentium ipsos et omne habitatore et contrahentes indicta terra esse et utSSe diu Si leSSOS, deceptos atque dampnificatos per notarium a Scriptore dicte terre Super immoderatis ac indebiti Salarii inStrUmentorum et alia iorum scripturarum per ipSOS iactarUm et faciendarum que

ab eisdem exhigunt indebite et injuSte et contra juris formam et Stilum et ConSuetudinem aliarum terrarum et CirciamVicinorum Horum, Super quibu petierunt sibi et eorum cuilibet de remedio opportuno prOVideri: idcirco, is prefati domini vicarii, Vice et nomine quo SuprR, OlenteS dicte supplicationi Supra prOXime eiSdem facte, tanquam juri et rationi consone, annuere, ad Vitandam nimiam cupiditatem notariorum et Scriptorum dicte terre Super indebitis et immoderatis Salarii inStrumentoriam, Criptu storarum et letarum per ipso eXhigendis, pro utilitate Comuni dicti loci tenore presenti publici instrumenti, nuncii et in perpetuum alituri, Sedente in Consistorio

ac platea seu loco Comuni dicti loci de Caniyoli ubi alias

eorum Curiam tenere CONSUOVOTUnt, Voluerunt, Statuerunt, ciue

I mandarunt et ordinarunt ut equitur per ordinem. Et in primi Voluerunt, statuerunt et ordinarunt quod notariuS, qui nunc St et qui pro tempore fuerit dicte terre, suum domicilium et mansionem faciat continuam infra 3 11 dictam terram. Item, voluerunt et Ordinariant quod ΠΟ- otariuS, qui nunc St et pro tempore fuerit, pro quolibet instrumento testamenti, si in formam publicam redigatur et sumam C solidorum Contineat vel Ultra Usque ad quingentos solidos archinonensium, Septem Solido barchinonen-

117쪽

sium recipiat et non amplius Item, de quolibet instru III mento testamenti Sumam ψyVm Solidorum XCedenti usque ad sumam mille solidorum, dictu notariu decem Solidos barchinonensium recipiat et non ultra Item Voluerunt et IV ordinarunt quod de quolibet instrumento testamenti ultra sumam mille Solidos archinonensium Continente et XCedente, dictus notarius quindecim solidos archinonensium recipere Valeat atque posSit, Si in formam publicam redigatur, de quibu Se teneat pro contento Item dicti do a Vio mini Vicarii, Cum Sepe contingat in formam publicam teStamenta non redigere, Voluerunt et ordinarunt quod dictus notarius pro qualibet nota cujuslibet testamenti non recipiat ultra medietatem taXationis teStamentorum SupraproXime contente et ordinate. Item dicti domini 4 1i Vicari Voluerunt et ordinarunt quod pro quolibet transcripto testamenti predictum notarium faciendo, eidem notario pro Suo labore detur et solvatur medietas predictetaXationi superius ordinate pro originalibus testamentis et non ultra, Si de Verbo ad Verbum abstrahatur Item, a VII: dicti domini vicari Voluerunt et ordinarunt quod dictus notarius Iro qualibet Clausula destamenti ab triginali abstracta recipiat duos solidos sine pluri Item, ordina 4 VIJ J Verunt quod dictu notarius recipiat pro quolibet codicillo, si in formam publicam redigatur, tres solidos barchino-25 menSium alia ut Supra taXatum est et ordinatum Item, a Xpro quolibet tranScripto codicilli detur et solvatur dicto notario, Si de Verbo ad Verbum ab originali abstrahatur, duos solidos barchinonensium dumtaxat Item dicti do si mini vicarii ordinarunt quod de testamentis que fiunt causa

3 donationis Nausa hortis, AEum Sint illime VoluntateS, detur et solvatur dicto notario qui instrumentum predicte donationis receperit, si in formam publicam redigatur, decem Solidos barcinonensium Item pro quolibet instru DXXmento promi SSioni ac restitutioni que frequenter occurrunt

118쪽

inter Confessorem et pacientem sive egrotum, detur et SolVatur notario predicto tale instrumentum recip1enti XII.

XII denarios iarchinonenses Item, dicti domini vicarii

Statuerunt et ordinarunt quod pro quolibet instrumento inventarii detur et solvatur dicto notario Sicut de testa mentis superius taXatis et ordinati et per modum et formam SuperiUS XpreSSataS nisi tamen dictum inventarium AESSet majori forme Seu tale quod indigeret majori salario et in eo casu quod detur et dicto notario eXsolvatur ad 'axationem it cognitionem dominorum Nicariorum cio

DX111 vel judicis dicte terre Item, ordinarunt quod pro quolibet instrumento diffinitionis in formam publicam redacto detur dicto notario XII denarios barchinonense Sine pluri. s XI ' Item, Iro quolibet inStrumento cessionis XSolVanturs X dicto notario XII denarios archinonenseS Item, ordi i, narunt quod pro quolibet instrumento simplicis debiti exsol-s XV Vantur dicto notario VI. denario barchinonenses Item, pro quolibet instrumento debili cum juramento IX. dena- XV11 rios harchinonenSe eidem notario eXSol Vantur Item, pro quolibet instrumento debiti cum juramento et pena tertii os v111 dentur dicto notario XII denarios barchinonenses Item, pro quolibet instrumento debiti cum obligatione speciali,s XI XII denarios barchinonenses Item, ordinarunt et Statuerunt quod pro qualibet apocha et etiam antipocha SeX

pro quolibet instrumento debiti cum hostagio et juramento, dictus notarius duos solidos barchinonensium recipiat Sines XX pluri Item, pro quolibet instrumento pignorationis, duos XX11 Solidos barchinonensium Item, pro quolibet instrumento quando posSessione alique traduntur in emphiteosim Sive lao ad censum, dictus notarius XII denario barchinonenses XXII recipiat dumtaXat Item, pro quolibet instrumento permutationis Seu ambii duos solido dicto notario XSol Van-s XXIV tur Item, pro quolibet instrumento afirmationi nuncio-

119쪽

rum dictus notarius recipiat XII denario barchinonenses.' Item pro quolibet inStrumento locationi SiVe rei, Si tamen DXXV non sit juratum dictus notarius XII denarios archinonenses recipiat tantum: Si ero juratum fuerit eidem nota, ut XVIII denarios archinonense eXSol Vantur Item, DXXVI pro quolibet instrumento tituli, dentur et eXSolvantur dicto notario XII denarios barchinonenses Item, pro quolibet LXXVII instrumento debiti sive comanda denturi dicto notario VIII denarios archinonenses Item, Si interVenerit LXXVIII i. juramentum Um obligatione speciali, dictus notarius II. solidos archinonensium recipiat Sine pluri Item, pro DXXIXquolibet instrumento societatis, II. Solido barchinonensium Item, pro quolibet inStrumento procurationiS LXXX si sit speciale ad unum actum XII denarios barchinonenis Se eidem notari eXSOlVantur Si tamen dictum procuratorium fuerit generale, XVIII. denario recipiat Sine pluri.' Item, Si dictum procuratorium fuerit cum juramento et LXXXIgenerale dictus notariu II. Solido barchinonensium recipiat sine pluri Item de instrumenti SubStitutionum LXXXII1. XII denarios archinonenses Item, dicti domini vi DXXXmcarii voluerunt et ordinarunt quod dictus notariu pro quolibet instrumento emancipationiS, Cum Sepe Continent donationem et habeat fieri coram judice cum Sollempnitate, VII. Solidos archinonensium recipiat Solummodo dic et dumtaXat Item, pro quolibet cinStrumento cure DXXXIV idem notarius recipiat V. Solidos barchinonensium Item, DXXXV pro quolibet instrumento tutele, totidem et mon ultra. Item, pro instrumento taXationi eXpensarum que inter g XXXVI dum pro tutoribus et curatoribus fieri habebunt, den- , tur et exsolvantur dicto notario III. Solidos archinonen-Sium Item, pro aliis instrumentis cujuscumque conditio LXXXVIIni XiStant taXationum eXpensarum, dicto notari treSSOlido exsolvantur diem, pro quolibet cinStrumento DXXXVIII compromissi dictus notarius quinque solido recipiat

120쪽

XXXI tantum. Item, pro Sententia arbitrati, Cum non poSSit decerni an proliX Sit Scriptura, dictu notariu recipiat quinque solidos et non ultra: Si ero duo fiant instrumenta, quelibet pars Solvat dicto notario totidem si vero in formam publicam non redigatur, quelibet par solvat dicto notario DXL pro Suo labore XVIII denario barchinonenses Item, dicti domini vicari e causa predicta Statuerunt et ordinarunt quod pro quolibet inStrumento venditionis, nisi fuerit castri seu ille aut mansoriam in quibus hominum jurisdictio vendatur, dictus notariu recipiat XVIII dena iorios archinonense Sine pluri et in eo CaSu quo talem Venditionem contineat, Videlicet nStri, ille aut manSorum vel aliam similem illis, eidem notario XSol Vantur ad notitiam et taxationem dictorum dominorum Vicariorum XL seu judicis dicte terre Item, Si dictum inStrumentum ciue fuerit cum juramento, quod eidem notario dentur et Sol DXLII Vantur duo Solidos barchinonensium. Item, si dictum instrumentum fuerit cum juramento mulierum et virorum et cum fidejussore seu fidejuSSoribus, Um Sepe Contingit, XLIII dictus notarius de tribu solido valeat Contentari Item, ciosi dictum instrumentum fuerit cum omnibus suis ClausuliSque in instrumenti magni ponderi Sunt neceSSarie, in eo casu dictus notarius pro tali instrumento quinque solidos XLIV archinonensium recipiat et non ultra Item dicti domini vicari voluerunt et ordinarunt quod de instrumenti ueque fiunt in en quantia generali pro tutore Vel CurniorOS, cum interveniat decretum judicis et laudimium seu relatio procurationiS, idem notarius pro predictis recipiat quinques XLV solidos barchinonensium Sine pluri Item pro tranScripto seu transsumpto tali instrumenti XII. denario barchi o XLVI onenSe eidem notario XSol Vantur Item, pro quolibet instrumento poSSessionis tradende, XII denarios archi- DXLVII nonenses Item, pro instrumento homagii dictus notarius

gXLVII duos solidos archinonensium recipiat Sine pluri Item,