장음표시 사용
431쪽
peris. QNpropter idem autor ita inquit: Druitiam es pecunia fructum non alium putabat, quam profusionem : sordidos ac
deparcos es, quibm ratio impensarum constaret: praelautos, vereqarem Nis. abuterentavr ac Hrderent. Laudabat mirabaturqui auun. Ius Cati culum Cainm nullo magis nemine , quam quod ιηgentes a Tiberia res es,
opes in breui statio prodegisset. Q re nec largiendi nec abstimendi m dum tenuit. In Tiridatem quod vix credibile videatur octi genta , nummum millia diurna erogauit , abeuntique super sestertium millis contulit ; nullam vestem bis induit. Quadringinis in punctu- siste tias aleam ωμ οῦ nunquam carrucis mini mille fecisse iter traditur, se-leis mularum argenteu. Hactenis Tranquillus. Tiridates Rex erat
Armeniae, Vologesis Parthorum Regis frater, in qua region tuum Corbulo praesectus res prospere Neronis auspiciis gessis. et, Tiridates rebus aduersis perterritus, ad colloquium cum Corbulone venit. In quo colloquio Tiridates sui inquit Tacu 'tus lib. - de nobilitate generis multum praefatus, caetera te peranter adiungit, sturum quippe Romam, laturumque nouum Caesari decus non aduersis Parthorum rebus supplicem Arsaciisdem. Tum placuit Tiridatem ponere apud effigiem Casatis insigne regium, nec nisi manu Neronis resumere: S colloquium osculo finitum. Dein paucis interiectis diebus magna utrimque specie inde Eques compositus per turmas, dc insignibus p triis, hinc agmina legionum stetere sulgentibus aquilis; in medio tribunal sedem curulem, Si sedis effigiem Neronis sustinebat . Ad quam progressus Tiridates, caesis ex more vidi imis, sublatum capiti diadema, imagini stabiecit. Postero die spatium oraui
quo tantum itineris aditurus, fratres ante matremque viseretis; obsidem interea filiam tradit, literasque supplices ad Neronem. Haec causa fuit cur Tiridates Romam veniret: cuius adventum ut honorificentissimum sibi Nero omnibus votis concupierat . In huius aduentum Nero Pompeii theatrum operuit auro : de
quo Plinius lib. XXXIII. Nreo Pompeii theatrum operuit auro m num Hem quo Tiridati Regi Armenia ostendiret. Idem lib. XXX. de magia loquens, quam ob id inanem artem esse contendit, quod eam Nero scire maxime concupiuit, nec potuit, cum nec inge-igin si nium nec iacultates deessent: ad eum Tira ces.
432쪽
nerat, hanemacum da sese trιumphum Aeserens, sideo prouinciis grauis, nauigine noluerat, quonaam expuere in maria, aliarique mortatium ne. cri alibin misiare naturam eam fas non putant. Magos strum adduxerat. oicis etiam caenis eum initiaverat: non tamen cina regnum
ei daret, me ab eo acc0ere ariem valuit. Tranquillus alibi de e d m ita inquit , Non immerito inter spectacula ab eo edita fridatis in urbem Orest m retulerim : quem Armeni Regem magnis posticiis rasionibus solicitatum , cum destinato per edictum die ostensuriu popula propter nubilum distulisset, produxit q*o Nportutissiκe potuit, δύ' oliis circa fori templa armatis cohortibus, curuis residens apud rostra triumphantis habitu, inter signa militaria atque vexilla :'primo per δε--. xum pulpitum subeuntem admisit ad genua, alimatumque dextra exoscu-ἰα- est: dein precanti, tiara deis ia, Harima impossit, verba suppi eis interpretata pratorio viro multitudini pronunciante. Perductum vide in theatrum, ac rursus seupplicantem, iuxta sie utere dextro collocauit.
Ergo Tiridati Nero octingenta sestertia diurna erogauit , quae v. perinde aestimo ac si vicena millia aureorum nostrorum diceres. νDiurna autem nescio an quamdiu Romae fuit intelligam, an ex quo intra fines Romani imperii esse coepit. Discedenti autem amisplius vicies quinquies centenis millibus dono dedit. Quadrina in him genis in punctum sestertiis aleam lusit, id est, denis aureorum nostrorum millibus in singula puncta , non in singulos casussis , , a aleae. .Huiusmodi ludus ab eodem Tranquillo in Augusto riserialam 'lis .
bisur : Inter caenam lusimus gDonlisos-herι s hodie. Talis enim iactatis, ut quisque Canem aut Senionem miserat, in singulor talos singuis Ios denarios in medium conferebat, quos tollibat uniuersos qui Venerem iecerat. Hac ratione fit ut immensus iste ludus Neronian in fuerit. De Domin au
domo autem aurea si quis locum apud Tranquillum legerit , quicquid nostro aeuo exadificatum est, despicabile existimabit. -eo ut Galloniense praetorium Cardinalis Ambasiani, quod iam in prouerbium venit ob sumptum superuacaneum, gurgustium , prae illa domo Neronis videri possit: quam tamen ipsam Plinius a Marci Scauri theatro operis magnificentia victam fuisse contendit : ne ἰmiremur millies sestertium absumptum in Marei Scauri villae incendio, vel bis millies sortasse, quod antea expli-- . cuimus. Quanti autem domus aurea constiterit, ex eo conii-
433쪽
ptero idem Plin. lib. X. Phoenicopteri linguam praecipui saporis esse Apitius docuit, nepotum omnium altissimus gurges. Idem
bibro tricesimoquinto : Atque ut luxu quoque autoritas contingat τὸ ipa inum,figlinis, tripatinum, inquit Fenestella, appellabatur summa caeianarum lautitia ; una erat muraenarum, altera luporum, tertiaismyxonis piscis, inclinatis iam scilicet moribus. Nam nos cum Patina unam Esopi tragoediarum histrionis in natura auium dicere rimus sestertiis sexcentis stetisse, non dubito indignatos legenteia i ., At Hercules Vitellius in principatu suo CC. sestertiis condidit, patinam, cui faciendae fornax in campis aedificata erat, quonibisam eo peruenit luxuria, ut etiam fictilia pluris constent quam ,,Murrina. Propter hanc Mutianus altero consulatu suo in comisquestione exprobrauit pontinarum paludes Vitellio, memori isnon illa foediore, cuius veneno Asprenati reo Cassius Seuerus ac--cusator obiiciebat interiisse centum itiginta conuiuas. Si hac verba vere leguntur, patina illa fictilis ducentis sestertiis, ta est, lnon minoris quam quinque millibus aureorum nostrorum comstitit, propter quod Plinius dixit pluris fictilia constare quam
Murrina , quorum precia Plinius magna ponit hb. XXXV s I. Sed quonam modo fieri potuerit, ut patina fictiliis tanti const, terit, inire rationem nequeo, nee ipse Plinius hoe significare mihi ividetur, cum prius dixerit sopi patinam sexcentis sestertiis stetisse. Patinam enim pro ferculo posuisse notum est ex lacobi ridecimi, qui a nobis diligenter ut spero explicatus est de centum auiculis humano sermone canoris , senis millibus emptis. Pati i sed tuisus si Plinius de serculo intellexit, quonam pacto Plinius non ineptus erit, qui post sexcenta sestertia, ducenta sestertiata dixi l cum maius aliquid omnino & mirabilius dicere velletis, ut plane quis ex vestis eius intelligere potest. Cum hic me scrupulus anxium olim habuisset, libros antiquos adii, in quibus decem talentis pro ducentis flesseniis legitur, quod nec ipsum saeuit utpote quod sextam tantum partem ad ducenta sestertia addefer. Si alioqui nunquam Plinius S anti. de rebus Romarus pratalenta locuti sunt, licet in antiquis quibusdam codicibus Plinii
434쪽
tum. Quare ex vetustissimo exemplari decin sestertium lego,quod his addit quadringenta sestertia ad patinam Hsopi, id est, aureorum
decem millia. Codria autem pro commentiu es es amor
telligo. Quod autem sequitur, sic lego: Propter hanc Mutianus dis expuris auero consi/lam siuo in concione exprobrauit palmarum paludes Pitellis gaιM. memoria, non illa foediore, cuius veneno renati reo Cassius Seueriti
dic. hoc sensu, ut non sit foedior illa patina in qua venenumda- Ium est tot conuiuis. Patinarum autem paludes figurate dictum est allusione Pontinae paludis, cum patina ipsa etiam fictilis es.set & lutea: de qua Plinius bb. m. Acirceis pa Pontina est,quem lacum XXm urbιum fuisse Muliani iera. confiui nodidit. Is est autem Mutianus cuius mentio crebra est apud Tacitum, qui Uespasianum ad capessendum imperium hortatus est: quem intel- listimus ex verbis Plinii Vitellio supplicio affecto, pro concione aliquando conuitiis incessisse tempora Vitellii ob luxum perdi. tissimum: vel alias conquerendo exprobrasse patinae foeditatem, si conquestione legatur. Tacitus de luxu mitellii loquens bb. ἰώxuo. XVII. Irae abunde ratus si praesentibus frueretur, nec in lorim eoημι
rans, novies millies sestertium paucusimis mensibus interuertis creditur. Mula,mia Hanc ego summam non minorem ducenties vicies quinquiescentenis millibus esse .dico. Octauo autem mensi imperia sui exer- ' - , oitus ab eo desciscere coeperunt. Paucos igitur menses Tacitus
iacto menses appellauit. Hic facere non potui quin maioris etiam luxuriae exempli Vitelliana patina reminiscerer, tametsi non quaererem, id erit ex Tranquillo in Ne ρης detexit Qxu i. .. ., omnium principum facinorosissimo, quo loco enim de eius epulari loquitur : Indicebat, inquit, familiaribus quinum uni metuta quadragies sestertium constiterunt. Ego mel- vini. litorum appellatione mellita dulciora sercula intelligo, quae vltimis mensis apponuntur, ut hodie saccharati missus epularum a pistore dulciario, et omnia quae bellariorum nomine continen tur, si saccharei operis strues in adiicialibus coenis atque nuptia- et . ibus, quae in lancibus argenteis ad ostentationem traducuntur, magis ut delibentur interdum, quam ut esitentur. Haec sicem tenis millibus aureorum nostrorum aestimantur, quanti coen:
435쪽
renen canue rum est ciuita3, qui eo mi rncosinclum conuenerunt, urionidum Lugdunus. Hallucinatus eo loco interpres, qui locutria ita vertit: nam ad Pyrenen omenarum S nes δε ebs, ubi oppiduis Lugdunum, quasi συγκλυδων, id est Synclydo, nomen esset oppi- cinis uri di, cum genitivus sit pluralis, convenarum significans. Syncly-θηHurai. is enim collectitii alicuius loci habitatores dicuntur, ut Latine
Mυγδών . Plinius de Aquitania loquens: Mox in oppidum in. quit contributi conuene. Lugduni autem oppidi in ea rig one non meminit. Strabo: Tectosages Pyreneu propinqui si nimcntibim,
paulum etiam aquilonare laim Cemmenorum montium ait, gunt, te rana colentes a ro multo praeditam. ε Φύπῖται - μο υρκτίου των κε μυων πολυκυνόντε νεμονται για. Apud ipsos auic mr thesauros ab Imeeratore Romano Scipione repertos in urbe tis M. . Iosia dc ablatos ait: a quibus aurum et o sanum apud scriptores decantatissimum, in prouerbium cessit, utwautor est Gellius.
, . Posidoniis cinquit Strabo verisimi r tradit pecuniaι το 'osse
repertas ad quindecim talentum millia, quarumparrem in fanis, partem in lacubus consecratis reconditam fuisse, argentum aurumque infectam atque rude. Et rursus paulo inferius: Vt aurem inquit Posidonii, salii eo lures, regio ipsa auro alioquin abundans, homines habenupuperstitioni addicitos,is adparsimoniam in vilesu assuetos, multis in locis Celtica Gasi e thesauros habuit, maxime vero lacus eis sacrosanctos apro donum direptionibus thesauros prast. ιbant in quos ideo ami areentique
pondera demiserant. Romani vero quum va V arms loca ea obtinuissent, auctiohi lacus eos publice subiecerunt : emptorum autem plurimi molas argenteas durales inuenerunt. μαλις α δ'άι λ μνα Hia δε λίαν ποκῶ cor, ei ς ας καθὼσαν ἄργυρου ς ρωμοι κρατ: σπιτες των τόπων ἄπεδον τὰς λίμινας δημοσ;α, it των δενί - ων Luerim Ar- πολλοι μύλους ευρον δργυροῦς. Idem autor est Luerium,
Um Aruernum patrem Bititi qui Bititus cum Maximo Amiliano dc Domitio Tnobarbo ducentorum millium hominum exercitu conflixit tantis deliciis diuitiisque circumfluxisse, ut aliqua do
436쪽
do ostendendarum opum gratia curru vectus per campum imgrederetur nummos aureos argenteosque huc atque illuc spargens: quibus colligendis amici lc comites occupati sequerentur.
Auri Tolossani meminit Gellius libro tertio, & Cicero de Otura Deorum bbra tertio, ob cuius raptum quaestionem habitam esse dicit. Trogus tib. tricesimosecundo Cepionem appellat eum Im cipis.
Peratorem qui aurum Tolossanum abstulit, quod sacrilegium ei & exercitui eius excidii causam fuisse tradit. Aura autem: in
eena millia. Haec summa vix dicere ausim quanti aestimanda sit. Auri singula pondo minoris aestimari centum aureis solatis non Possunt, etiam ut undecima pars aeris in eo mixta suerit. Q ratione aurum illud Tolossanum centies di decies centenis millibus aureorum valuit, quod si obryzum suerit, id est centenis di duodenis solatis in libras aestimabile, centies vicies ter centenis di viginti millibus valuit. mod autem ad argentum perti Net, Trogum existimarim non quinquiesdecies centena milli pondo scripsisse, quae summa quinquagies millies mille aureos valet, sed quindecies centena millia, quae quindecies millies mi, Ie aureis coronatis aestimantur a nobis, id est centies et quinquagies centenis millibus. Quod si quis Trogum quinquies decies scripsisse malit, tamen pro quindecies intelligam, quomo do apud Suetonium in Augusto quaterdecies millies pro bis septies, id est quatuordecies. Cicero etiam sic usus eu. Strabo ex Posidonio quindecim millibus talentum argenti aestimas aurum argentumque simul videtur: quae summa minor est mi- . 2. Inima praedictatum, id est nonagies centena millia aureorum . iij . Apud Iosephum tib osvraricto Agrippa magnifice de Galliarum felisit- situ, & felicitate Gallorum domestica disserit, quos Omne genus bonis apud se scatentibus totum pene orbem irrigare, mirifico praeconio vociferatur, di nihilo secius sub mille S ducentis militibus Roniano imperio parere, quibus plures Promminilum ciuitates habeant, non animi mollitia, ut qui Octoginta
437쪽
annis pro libertate dimicassent, sed animi destinatione in obis. quium eius gentis fixa, cuius 6c virtutem experti fuissent, ociortunam admirarentur. Multa adhuc adnotauimus, quae fide caritura sunt, ut opinor, praesertim apud eos ut dixi qui omnia praeterita & futura praesentis temporis modulis metiuntur, unum etiam addam ex eodem Strabone, qui de Baetica loquens,
δι-ἐBnk, inquit, πότερον, - , μαλλον τωνυπερβωλη τις sim του καλλους, ταλαύιαιους γουν δε - τοῖς ς εις τὰς ὀχες ic. Multa autem vestis antea inde veniebat: nunc autem Arietes ta-na metu quam a Coraxis, pulchritudine eximia, siquidem prvuer hu: arietes talintari precio emuntur ad admissuram. Coraxi autem pinpuli sunt Colchorum Stephano de ιrbibus. ' Talentum sexcentis aureis aestimamus, tanti autem venditari arietes potuerunt apud eos qui asinos admissarios, vel etiam asinas ad laeturam, id est ad mutatum partus, XL. sestertiis emerent, ut sit pra ex V rone es Plinio didicimus. Uerumenimuero cum tot Oluno
auri metalla suerint & in Hispania, it in Gallia, hodie neutrobib/αRAE O. esse dictitantum, quae quidem commemorari digna sint. Nam& Strabo suo iam tempore in Τ molo & circa Pastolum et aliis in locis consumpta fuisse auri metalla autor XIII. Vidimus hoc anno ex Lingonensi agro eslatas lapides auro argentoque interstinctos, ex quibus aurum argentumque elicitur,lios metallarii pro experimento dederant, qualis autem subesset vena, nondum compertum erat. Is ager in ditione est Michaelis B, deti antistitis Lingonensis, viticum singulari ac multiplici eruditione praediti, tum vero ad priscam normam continentiae Pomtificiae exacti, cuius auspiuiis metallarii opifices specimina supradicia auri argentique metallorum ediderunt. Postremo idem Strabo in XIV. eirca finem, Po)bius, inquit, a stor est,tem
yore suo eirca Aquileiam, g praesertim in Tauriscis Noricis inuentam e se aurifodinam sic natura commodam, ut cum quis in duos pedes terra seuperficiem detraxisset, statim aurum sistitium inueniretur. 'so A-ιnem autem non infra quindeclinum edem processisse. Fuisse autem a rum istud partim turum magnitudine faba aut lupini octaua tanti parte dec cta, partim pluscula indiguis excoctione, alioquin valde utile. ι rarum cum Bali Barbaris in ea re operam nauare ea issent, continas
. n ia . inet inuri meia rari ex tempore.
438쪽
istra duos menses aurum per totam Italiam tertia parte prem viis-
esse coepit. ' ui Ed eum Tamrises animaduertissent , eiectu a tibin veris, μ&ώurum promercale exposiverunt. Nunc autem inquit omnia am i metalla in Romanorum potestate siunt, συυεργαθίνων τοῖς
ιχα Aic Di. Hoc dictum Strabonis eo pertinet quod supra de 3 --i ad . . auri ad argentum analogia dictum est, quae varia olim fuisseis tentum deprehenditur. Pollux decuplicem posuit. Ex Plinio Romae μ' primum dimidio etiam maiorem fuisse docuimus. Rursiis ἈTranquillo autore Caesar Dictator aurum in libras ternis millibus nummum venundedit : quae ratio subduplex est eius quam a Plinius posuit, quae est eiusmodi, ut aurum quindecies argento repensile fuerit, si tamen locus emendate nunc legitur, quod vix mihi persuadeo, ut alibi dictum est. Herodotus non modo aurum, red etiam psegma aureum tredecies tanto argenti aestimabile posuit, cum tamen denaequaternae unciae pses malis vel chrysam.
mi sanctioni principali pro singulis auri libris cedant, ut dixi
mus. Qua ratione septima sere parte plagma auro obryzo vilius suisse conuincitur. Sic Herodoti aestimatio proxime ad Plinia. nam accedit. Porro ex Tacito docuimus aureos singulos Romanos nummis valuisse centenis, id est quinque&vi nti drach mis. Qua ratione auri drachma duodenis argenteis it hemi- drachmio valuit, didrachmi enim erant aurei, ut alibi dictum est. Nostri autem temporis aestimatione aurum paulo minus duode- cies argento rependitur.zIntelligimus igitur ex verbis Strabonis, interdum propter auri copiam ex metallis existentem, auri pre- . tium diminutum etiam tertia parte, sic fit ut Pliniana aestimatio ad Pollucis aestimationem redeat, hoc est quindecuplex ad decuplicem. Nostri autem plerique opinantur iustam auri ad argentum proportionem, decimiicem censeri, sed auri penuria esse auctam : id quod ex iam dictis non videtur esse verum. In rniue sum autem ostendimus varias auri indicaturas, quae auri etiam pretia euatiare faciunt, nec aliud statui cui arbitror ex antiquo
rum lectione de auri ad argentum proportione potest. Ad ea ,
439쪽
his verbis pessiibuit: L. -- in cola μηι--ι ων--- ο o immiscetur, Ro-- ampliari γλ ωrorum feeundum Narbo forens, m is semporium. ni quoque Romam duces aureum nomisi' a Wν--γι AP-παο νομισμa--Γυθα ς 'ε α γυρουν - ουφαουν. Furi, etiam signandae pecuniae officina Apolloniae in ERO. Cicero ad Cn. Plan. M. MII. Dist. Cum δη-etaerauem/- Mena, nandi maruere eum praefuisse, neque possum που re eum astuisse. Lugduni autem templum communi uniuersae Gallia impensa ex Dram . est, Sc Caesari Augusto consecratum ea parte ante urbem ubi
amnes confluunt, inibique ara dignitatis vomiae, statium, sexaginta titulo insignis, dicatis ibi totidem gentium si uia
chris. Non omittendum etiam p. inciales olim stipendiari tria genera pensitationum agnouiue, canoni Maris , es ti a uionem: quae etiam hodie populares in Gallia agnoscunt. Hae tria genera Cicero his verbis complexus est in imia in nrraria tione, autore Asconio. Sic enim inquit At Sissi a laquesis: uuando ista frumentum quod deberet, nan ad diem' dedis p --. id quod vis esse putaret, Miro posticita est quando μ -- -
νειαν, recasNit Age iam percinseam- immo pecuniarum si inaues impendia inusitata, quom confirmari psit id quod anu dix-- is reditibin opimis Romani imperii. Tranquillus in Cingulis r-nis sumptibiu omniumnorigora m ingenia superauit, comment- - - balnaarum usium, portento magenera ciboram atque canarum, it c lidis frigidisque unguentu laxaretur, pretiosi vi margaritas aceto ii queonin borberet, conuisu ex auro panes es obsonia a ponem: aut . gi hominem esse oportere rictitam, aut caeserem, quin etiam δων--σπια nudiscru seummae fastigio bassicae Iuba per aliquot dias starsis is με In extructionibm praetoriorum atque villarum omni rationem Misariis hil tam escere concupiscebat, quam quod quaae posse est nuamur. E iacta ιtaque moles infesto ac pro uri mari, ει excise rupo da, asilicis, es campi montib- aggere aequati, scompia lasserio mantium iuga, incredibili quidem celeritate, quum mora cul a capite tieraturi in me singula piameram, -- 44 φροι, totumqm Hud Tyberii Cesariam sies Diqitig Corali
440쪽
εies ac septus mines si tum non toto vertente amis absumsit. Idem falibi : Nouebri contrectania pecunia evitane incensuι, sepe super immensos aureorum aceruos patentissimo diffusos loco, re nudis pedib- θη- ria ψ, es toto crepare aliquandiu volutat u est. Isicies se sex mi ἔρ---, ,
pertium nomismate nostro Rxagies septies millies mille aureos se sis omta quingenta praeterea millia vatuit: vel sut prisco more loquamur sexcenties septuagiesquinquies centena millia auremum. Graeci sex millia septingentas & quinquaginta myriadas a reorum dicerent. Priscum autem eum morem numerandi fuisse ex Plinio apparet tibro duodecimo , ubi ri Arabia felici
loquens : Minima , inquit , computatione macies centena millia sesteritum annis ommbus Inda es Seres , Peninsulaqua illa imporis nostro adimunt : non dicit centies millies , mille sestertium , ut nunc vulgo loquimur , sed millies centena . quod idem est. Sic alibi in secundo: Pars nostra terrarum
ais qua memoro, ambiente ut dictum est oceano vetur innatans, unisgissime ab ortu e ab occasu patet, hoc es ab India ad Hercutis columnas. Gadibus sacrataι octuagiesquinquies centena septuagintaocto mistia pa suum, sicut Artemidoro placet autori. Hoc apud Martioum Capellam totidem verbis legitur : Longitudo ab ortu ad occasum, Me est ab 'sius India extremitate, usque ad Herculi columnas sacraua , octuagie quinquies centena septuaginta octo mistia sium, sicut etiam Artemidor autor asseruit. Rursus idem Plinius libr. redem e Vniuersum autem hunc circuitum Eratosthenes in omnium quidem Merarum subtilitate, syn hac utique preter ceteros selers, quem a cunctis probari video, duce rorum qinnquagintaduorum millium prodiis, qua menserea Romana computatione essilit trecenties quindeetes centena millia passuum. Haec
verba cum sic legerentur apud Vitruvium Abro primo, nuper Imcundus architedius vir religioni initiatus , omnis antiquitatis peritissimus, tamen more hodierno reserenda censuit, in iis ex- ιναurare in emplaribus Vitruvii, quae egregie alioquin & lerter emendata mimprimenda curauit. Sic enim in his legitur : Quae ducenta q linquagintaduo millia stadiorum fiunt passus semel & tricies,,m thes mille te quingenties mille. Huius autem octava pars.,.qNam Vmtus tenere videtur, est ter millies mille & norunget