De cardinalis dignitate et officio, Hieronymi Plati è Societate Iesu, tractatus excellens, quo, mutato cardinalis nomine, cuiusuis praelati ecclesiastici, & imprimis cathedralis canonici conditio & munus egregiè describitur

301쪽

loquium esset omnibus e positum,essetque sermone iucundus , iucundior moribus neque in eo vetinollities dis sol ut , nec seueritas fastuosa ac importuna appareret.

Reliqua est beneficentia virtus omnino Principe digna , quoniam nihil est quo propius ad Deum accedat cu-xifras ius natura est semper benefacere. Sed haec quidem beneficentia in proxi- .mum, ut sapienter scripsit S. Ambrosus,duplici in genere est,una quae pecunia,& subsidio rei adiuuat, altera, quae opere impenditur,ut dando consilio, eripiendo ex periculis , reconciliando inimicos potentiores,ac aliis huiusmodi sectus 'pibus non inopes modo , sed ditiores etiam interdum egent.Itaque veriun est , quod S.Ambrosius addit,etsi prior illa beneficentia magnopere laudatur hanc tamen

sepe esse multo clariorem, splendidiorem,quoniam altera ex arca,altera ex virtute depromitur pecuniae

largitio fontem ipsum benignitatis exha)arit, quia quo plus impenditur, Sc consumitur , eo minus restat aderogat dum: t qui oper de industria,

302쪽

Dignitate, in is Cap.XXII. a s& facto ipso beneficos, cliberales se

praestant,ipso usu,& exercitatione virtutis, quotidie paratiores fiunt, in promptiores .Quare hoc quoque cli ritatis genus exercendum est Cardinath, iraesertim in eos, qui maximi opis indiget vi tamen carent adiutore,ut sunt pauperes viduae, pueri orbi parentibus, omnino omnes te nues, egentes.Quo loco operae pretium puto Elaearij Comitis ac Principis praeclari institutum commemorare, ut ex Principe se aulari eo magis

discant Ecclesiastici, quid in hoc genere eos facere oporteat. Hic enim cum praeter proprias opes in magna

esset gratia apud Robertu Galliae Rege itemque apud Carolum eius filiu, qui Neapolitanu Regnii pro Patre administrabat , apud euomnia posset:

nimirum lautissima munera,riditissima ad eum quotidie deferebantura diue omnia constanter repudiabat,cum diceret, etiam si non ignorare , posse sine culpa accipere , vereri tamen ne tuo exemplo alii mouerentur, qui deinde etiam Num culpa acciperent.

lique cum im ex cubiculo

303쪽

suo ita auditus esset orare: Domine tu mihi in coelo debes centum auri uncias,itemque duos pannos purpureos;

interrogatus quid hoc sibi vellet respondit , quia illo die ea munera sta

oblata respuiiset. Cum autem videret pauperrum causas, es negocia in aula negli gi,miseratione commotus acces si ad Principem , magnopere petens, ut se pauperum .duocatum constitueretiQDd cum impetrasset,ea procuratione tanquam Regno adepto laetus,grandiusculum sacculum neri ius sit in quem supplices omnium ibellos coniiciebat,eaque re vulgata, tantus ad eum concursus inopum fieri coeptus est,ut quoties domum rediret, vix ianuam posset ingredi. Atque id quidem munus omni studio exequebatur,audiebat eos dilligenter,& seda- metiamsi superflua, minepta proponerent. Quin etiam cum semel in eo esset, ut lotis manibus menta accumberet, importhine quidam accedens

quaesivit quid de suo libello sectum

esset. At ille expectare eum iubens, largita mensa , statimque in curiam p Operax,consectoque 'tegocio reuer-

304쪽

sus , cum pauperi homini satisfecisset, tum demum resedit. Haec autem erat eius vita , haec oblectatio. Idem igitur conuenit bono , ii Cardinali, ut potentiam 4 auctoritatem suam , ad eos praecipue subleuando conferat,

qui praesidio destituti sunt hoc nomen Advocati pauperum magis sibi conuenire , magisque gloriosum esse

existimet , quam ullum alium titulum in merito cum etiam Deus ipse hoc eodem inopum, miserorum patrocinio tantopere glorietur Uerum id malum es quod contra fit a plerisque , a quibus cnim mutuam

gratiam, remune tacionem sperant.

iis potissimum inseruiuiar. Itaque si alter Cardinalis non dico petierit, sed in num it,omne studium ad bibetur,nulli labori parcitur. Si vero vir tenuis egeat, ne multiquide preces sufficiunt. Qt re illa quidem non benignitas, aut charitas , existimanda est , sed mercatura suarum utilitatum, sit honorem spe stet, ambitionis, si lucrum, auaritiae, Aut ita fecerint in eos quoque illud Do mini conuenit : Receperunt mercedem Matrissam. Neque vero minus necessaria

305쪽

est Carditialibus altera illa pari bene- enim est S.Antoninus, debere emici re,se patres esse pauperum,& praeser-m i. i otii religiosorum. B.Bern ardus autem de Praelatis omnibus, Podaeque , aut etiam p raecipue, conueni Cardinali, bus ita nudos , at He fameli naantes, 'usrita tu inducit. Nob: e serunt tot mytatori ν: l. t tensa in porticis,vel plicata inmanticis3Nostrum est quod effunditis, nobis crisede liter subitabitur, quod inaniterpenditis.Et nos Dei plasmauo , iasguine b isti redempti sumus. Nos

et go fiat res vestri Videte quale sit dest in portione pascere oculos, Mos. Vita nostra cedit in supersu as copias emas. Nostris nec tussius

detrahi vir, quicquid eccedit, bus vestris. Duo denique mala de una prod ni radice cui tittis , dum M os, initando periri , 'ρ poli' du erimitis. Huc accedit, quod haec omnia , nec neg0: Mi

side

306쪽

fidetis. Haec alia plura S. Bernardus in lianc eandem sententiam , quae demum ita a ncludit, nunc quidem p--

peres haec corde tantum coram Deo

loqui,caeterum, inquit, in futuro sta-bu fit, in magna constantia aduersus eos, qui se angustiaverunt, stante quippe pib eis Patre orphanorum, Mitidice viduarum. Quare nihil potest esse dubitationis, quin inter reliqua orna-h menta boni Cardinalis, haec etiam liberalitas requiratur,' quidem non ut

ornamentum voluntarium, sed ut ne- 'cessarium. Itaque etsi ea quoque lar- gitas referenda est ad facultates, tamen

si in alterutro excedendum sit, statius est excedere in hanc partem quam aliis utiliorem , meo gratiorem scimus , cuius prouidentiae, .curae, si semper confidendum est,multo magis hac etiam causa adiuuante. Ex quo est 1. fillud D. Ambrosi non auctoritatem c. I si, selum, sed etiam experientiam afferen- ris. Scio,inquit, plerosque Sacerdote ' , quo plus contulerunt , plus abuu

307쪽

in Cardinalibus altera illa pars benere, se patres esse pauperum,& praeser im i. i. sim religiosorum B. Bern adus aure mde Plaetaris omnibus, quod aeque, aut etiam praecipue, conuenit Ciu dinalibus ita nudos , Ni e fames cocci naantes, S querita ira inducit Nobis e serunt tot mutator v vel sxtensa in portlati et plicata in alantidis strum est quod effunditis, nobis cru deliter subtrahitur, quod inaniter e

penditis Et, spei plasmauo nos

adguine Claxisti redempti sumus Nos sergo fratres vestri Videte quale sit de si majoretione pascors: culos vestros. Vita nostra cedit in supersistas copias vomas. Nostris neceminilnis

detrali ii, quicquid Fcedit, ni-bus vestris. Duo denique mala de una prode uni radice tapiditari, dum os amitando periuri '' da perimitis. Huc accedit, Dod cx conii, nec negociati sis

proprio manuum exercitio ψbis et i--

308쪽

sidetis. Haec alia plura . inardus in hanc eandem sententiam, quae de- mum ita chncludit, nunc quidem p-- peres haec corde tantum coram. Deo loqui,caeterum, inquit, in futuro stabunt, in magna constantia aduersus eqs, qui se angustiaverunt,stante quip- .pe pro eis Patre Oiphanorum, itidiuce viduarum. Quare nihil potest essὸ dubitationis, quin liter reliqua orna menta boni Cardinalis, haec etiam liberalitas requiratur,& quidem non ut

ornamentum voluntarium, sed ut neces Parium. Itaque etsi ea quoque largitas i eferenda est ad facultates, tamen signalterutro excedendum sit, satius

est excedere in hanc partem quam aliis utiliorem , meo gratiorem sci mus, cuius prouidentiae, .curae, si emper confidendum est,multo magis

illud D Ambrosi non auctoritatem casi. solum sed etiam experientiam afferen- ris. Scio,inquit,plerosque Sacerdotes

quo plus contulerunt , plus abuti

309쪽

Abd Cardinalὼ seruare debeat erga suam familiam.

Ap, XXIII. Post hoc generale, communesoLucium, quod a Cardinali debetur

hominum communitati , est etiam

aliud magis proprium , praecipuum familiae debitum. Vt enim familia seruitium, fidem, studiumque ei impendit, sic ipsum familiae curam, amorem,

remunerationem rependere oportet.

Prima autem cura esse debet in admittendo. Multi enim se importune ingerunt, multi aditum quaerunt per amicos notentes, quibus negari vix possit. Quare si ex aliorum arbitratu, aut precibus, aratia omnes recipiatur sine dubio non aula erit , sed sentina vitiorum Est igitur hic dele iistus adhibendus praesertim cum multi occurrunt clauod fere uenit ut aptissimi optimi quique seligan tu i , Nec valet ea ratio , ut quemadmodum si pingendum, aut aedificaridum sit,sussicit trique rei bonu artifi- .

310쪽

Dignitate, Osscis . XXIII. 18 1

cena inuenire,nec refert quibus sit moribus , sic in domesticis ministris satis esse in suo genere, ut Oeconomi aut Cubiculari j suum quisque munus expleat , caetera non adeo esse curanda. Non placet, inqua, nec consentaneum est. Aliud enim est alicuius opera conducere, aliud etiam in suorum mimerum recipere cilli enim amplius ad

conductorem pertinent,horum autem

non solum facta, sed etiam dicta praestanda sunt.Et quidem in iis,qui cominascuntur, ut in liberis, non est huic discrimini locus , sed accipiendi sunt

quicunque sunt: at eorum qui iudicio eliguntur,debet omnino magna haberi ratio , praesertim a Praelato tanto Praelato,quantus est Cardinatis,idque tum eius officium, tum etia bona existimatio requirit. Qua ob causam prudeter S.Hieronymus ei praecipit,quem Diti ad perfectam Clerici vita instituit.T 'les, inquit,habeto socios,quorum contubernio non infameris Hoc faciebat Carolus ille Borromeus, quem accepimus adeo diligentem fuisse in hoc genere , ut neminem in suum reciperet Srζgem , quem non lente ac cun-