장음표시 사용
221쪽
i Comment. iii instit. Lib. III.
Quae scotur condisiones necessaria. Ecessariae conditiones dicuntur illae, quae
o innino euenturae sunt;& exijs aliae sui,st iii quibus conitat de die, veluti, si Sol cras oriatur. aliae m quil, non constat, veluti, si Titii sit oriatur, licet enim eria sit naors, i. pii blia,& ibi glo. rLdeposit .dies ta insit incertus est. l. i. ff. de condit. dc demonstrat.
Quae dicuntur impossibiles creditiones.
uam etiam ad haeredes transinittimus. f. ex eo tuo nati, hoc ut.
t Loea Ilipulationi inferta in tempus puram Ilipulationem di erunt.1 Ctim si Dis id quod est in utero similiter Iuniatio in tempus dissertur.3 conditio ad nate ritum via praesens tempus lipa lationem non distere.
Etiam facta in stipulationem deduci possunt. ΙM possibiles conditiones dicuntur illae quae existere non possit vi,& hae in triplici differentia sunt: nam alue natura in pollibiles sunt, aliae de iii re, de aliae de facio. Natura, ut si qtiis ilicai; Si digito coelii in attigeri vide si cis lyatauij de x, dicat, hodie I O. taeda respondes, licet enim dare sit res misibilis natura; tamen intra tantillum te potist patium dare, hoc omnino natura vetat. 3. loca insta eod. De iure, ut quae sunt contra bonos mines, quando quidem ea nos tantum sacere posse dicitii ur, iliae de uire possum iis .l. nepos. U. eod. Desecto,quae nullo modo adimpleri potan propter maxiniam impotentiam, ut si seruo, qui misnil habet doncedam libertatem hac adiecta conditione, si mille aureos haeredi soluerit t. clim haeres. ff. de statu liberis, hoc enim ei facto omnino
impossibilis est,cum nihil habeat, unde soluere possit.
QVa dicatur possibilis conditio.
8 In ossibilis conditio dicitur illa, qtiae euenirς . d: noli euenire potest, dch ctrii lex est. Ca' sualis Potestativa, de Mixta. Casualis appellat ut illa, cuius ebentus a cista de sertuna pend t. o Veluti si dicatur si Tithis Coii sui erit,decem dabis; in nauas ex Asia venerati&s milia. Potestast ira dicitur, cuius euentus p ex voluntate glia cui iis, veluti,s dicatur, hoc modo. Si decem dede ro landum mihi dabis, ves si ii nni sdifiea . dabis mihi centum. Mixi, dicitur, quς par imisor tu a, de partim ex alterius voluntate Dendet, ut si dicatus,si in patriam rediero decem dare spodes, hoc enim, N a fortuna, S a mea uoluntate
Ebl e,iis variis conditionum specieb. nune
ita qua conditione stipulatio ipsa fieri possit eamus . ova' in re illud anteqmnia conditione impossibili simila tione en inibi me posse, ut si quis dieerri pro
imitto dare tibi centum,si hominem occideris, si parentes no alueris, si eos ab hostibus riqn redemeris. l. si plagi, Ede verbor.oblig. de l. filius.ssidero tonditisin. lnii mition. Stib conditione veto
cessiria aut pollibili, bene steti est; sed ill dqJ
stipulatur neque debet ut neque peti potes', antequam conditio extet. f. sub conditione, hoc tit. &Lcedere diem. fide verbor significat. 5 sic ex co-
diuonsili stipulatione spes tantum est debitum iri: F. Loca cum aliquot sequentibiis.
Via diximus Q pra ex pura stipulatione statim agi posse, declarat imperator hic . t hoc uera inesse, nisi re ipsa, dc mente coi rahentium disseratur in tempus,id quod contingit, quoties loca stipitiationi inseruntur, ut si cum Romae essem, ita stipulatus sim; Carthagini daresponde m huiusmodi enim stipulatione tacitὰ topus iness,quo Carthaginem pei ueniri possit. .loca, hoc titii. Jc l. 7 3. fide verbo obligat. Similiter differtur isti pii lationi tempus, cum stipitior mihil dati id quod cit in utero, vel idificari donati m. t. si ita stipulatus essem, de l. si insulam fisside verbor. obligat. Et quia diximus etiam qu conditio dis fert obligationem,intellige Ne hoc verum, si se conditio in stitutum, secus si ad praesens, vel pra teritum tempus, nam tunc non differt obligati 3 nem sed aut statim valet aut non: Exempli graiatia, si dieatur, si a itius Consul fuit, uel si Meuius vivit, darespondes. Prima ex ijs est in pr teritum alterai pr sensi Ideo fi Titi iis Consul suit, dare debes, & si uius similiter uiuit,pariter debes, dc sic non disset tur obligatio tex. en in b. conditiones, hoc tit. Asuertendum tamen est,qubd non solum in stipu- - latione res deducuntur,sed etiam saeta, quo castire pinnam subiicere optimum est, que qualiter adhibeatur, docet Imperator hic in nite tituli nostri
t Continuatio caeco cortin restituli. α Qui sint rei stipulandi. 3 Rei promittendi, qui dicantur. ectus obligarionis duorum re um .s Quid olim, quid hodie in pluribus reis debendi astruetur.
putandi, de promittendi. Titulus XVII.
SV pia dictum est de stipulationibus, quetitu
singulos; nunc de ijs, qu inter plures contrahuntur, vidςndum est,pe sic ponitur tita iste de duo hos reis stipulandi de promittendi, cui quo concordat titiss. Q de Ruth. De duobusteis stipula nota promi ena
222쪽
De diuisione stipulat. Tit. Xix. 19 s. ini reisi utandi dicantur.
Ei stipitiandi licuntur illi, qui interrogant.& tibi dari stipii latinir: Exeira pli gratia. Ego dico ; Pio mittis mihi d cciri aureos, de sempronius similiter ilicit , decem aureos 1 mihi dabis. In hoc casu, si tu res in deas, virique vestriam dare spondeo. isti, duo rei stipulandi dicuntur, quia ambo sibi dari stipulati sunt.
Qu dicantur rei promittcndZREi promittendi sunt, qui interrogati alteri
dare promittunt Exemiui gratia, si dicam Meuio. Centum aureos dare spondes,&3 Seio paritet dicam, ea dein centum promittis mirilli,qui a Meuio stipulatiis stina: in hoc calii sit M uius separatim respondeat, quod sit de postea et laSeius ipse de per se respondeat, quod promittit. Isti duo, Mevius & Caius d. io rei promittendi dicuntur tex .est in *. i. hoc titulo,& in l. 2. C. d. uectis olligationis duorum reorum. EFfemis obligationis litoriam reorum, iς est, ut qui duobus reis stipulandi promittit, singulis in soliduni obligatus manet, & singulis decem debet; semel tamen tantum ista decem 4 debet,& non amplius. Ideo si promissor uni ex duobus reis stipulandi solvat. ab altero etiam liberatus censetur. F. ex huiusmodi hoc tit. Ac leg. 2. Leod. Eodem modo cum duo rei promittendi decem proiniferiint, singuli insolidiim obligati manent, de singuli decem debent, semel tantum &msi,& non amplius. Ideo si unus ex eis decem soluetit, alter etiam libriatus remanet; hoc est,
uod uoluit Iustinianus id.Lex huilasmodi, lumicit ; Et uel alter debitum accipiendo, uel alter soluendo omia tum petimit obligationem, de omnes liberat.& haec quia olim erat in electione creditoris, quem ex pluribus reis debendi conuenire in solidum vellet, ita quod ab uno & solo, totum petere poterat.l- I. C. d. Hodie tamen ex notia Iustiniani constitutione, de qua in Auth. de dum c bus reis stipulandi, Creditor non potest unum solum couenire, sed omnes simul, adeo quod quilibet pro sua rata tantum conii eniri potest, cxc Ptis tribus casibus notatis in d. Auth. Primus est, quando reus esset absistis. Secundus, quando non esset soluendo. Tertius,quando per partes huiusmodi benefi-eio renunciatum fuisset d. Auth. de duobus reis. Illud omittendum non est,qtiod si ex duobus reis promittendK unus purὰ,alter in diem,vel sub conditione promiserit; nec conditio, nec dies impedimento est, quominus ab eo, qui puia obligatus
3 conuinuatio, concordanter tituli.
x Serui ex persona domini ius Hipulanes habent. 3'Filla stipulando patri acquirunt. Seruus acquirit domino, quae sunt iuris quae suntDem.
Titulus XVIII. i 3 ictum est quomodo liberi stipulentur,nue
que iii admodum serui,&concordat titil. s. te stipulat. sertior. Non solum igitur ji-' beri homines, sed etiam serui stipitiari possunt, iii licri ex persona sua non habeant ii is stipulani, ecm stipulatio sit contractus iiii is ciuilis, de ipsi de iure citi ili pro nullis habeant ii r. l. lilod attinctas de regii l. iii r. lanaeti ex persona domini,hbc hax bent, non solum iii uentis, sed etiam defuncti, quo casu li reditati iacenti stipulantur, de acquirunt. F. i . hoc tit.& l. hq reditas. ff. de ac liilr.rer. domin. Nec refert, an verba stipulationis concipi. at scr-uus in personam domini, vel si iam, aut conserui. sui iam semer domino acquirit. f. siue autem, hoc tit. re l. siue mihi. l. eod. ldena dicendum est deliberis existentibiis in patria i)otestate, ut scilia; cci per stipulatione patii acqti tat, exceptis tamecasibus, in quibus filius patri non acqtiirit,de qui hiis supra in tit. Per quas person. nobis acquisitur. F.idemi iuris, hoetit. Illud omittendum non eur,21 seruus acquirit domino ea quae sunt ii iris non alii remea, quae sunt ficti, iit si seruiis stipuletiir sibi 'ire agere licere, in hoc enim casu, ipse solus potestite, non autem dominus. F. sed cum factum ae ibitio. hoc tit. Et si serutas sit communis duorum sit. pii lando unicuiq; dominorum pro Portione domini; acquirit.3.fin .hoc tit.
3 Stipulationes iussiciales quaenam dicantur. caua stipulationes 'riatoris dicantur.3 Quaesint conuentionales Itipulationes. O Quaesint communes.
Titulus XIX. i Hostquam expositum est,quidnam sit stipit
iatio, 3c quam varie contrahatur: conrnio
de nunc subiicitur stipulationum diuisio.
Quot sint Ilipulationum I ccies. STipulationum uariae de multae sunt species.
Aliae enim sunt iii diciales, aliae Praetoris,alie conuentionales,& aliae communes, tam
a Praetoriae quam iudiciales, ita Imperator hic in principio tit.& Iuri consul. in l. s.ff.de verborum obligat.
Quaesivi iudicialeisipuletisner. IVdiciales stipulationes dicunt ii r om nox illae,suq a iure ciuili inuentae sunt cra per Oilicium iudicis uiuentis exercentur ubicunque ei aequum uisum sierit,& sic ubicunque aequitas suadet catinonem esse pristandam, quamuis simus
223쪽
i ci 6 Comment . in Instit. Lib. III.
in casti a lege non prouiso, iudex eo arbitrio ale. si s sit, concesso . ea in interponi sacere poterat secilii Imri Castren .in d. l. T. de verbori obligat. Exempli gratia, de dolo cautio est iudicialis stipitiatio, quia clim agitur actione in rem, vel metus caiisa, aut ex stipulatii; iudex in rellituendaue, de qua agitur, caueri iubet, lotum malum abesse l. praeterea, de l. si h tuo. ff. de rei vindica. l. metium f. it in Iulianus, dc f. ex hoc. si . quod mericau sciudicialis ess stipulatio cautio de persequendo serti lim , quando quis per metum ab aliquo seritum extorq iet,qui postea aufugit: tenetur enim tu tum inserens cauere de persequendo se tuo, si eum re ituere non possit, de restituenda aesti
Quae stipulationes praetoria dicantur. Ρ Raetoriae stipulationes dicii ntur illae, qlue per Praetorem mortuum in suis edictis ad Mentae sunt, & per iudicem vivum exiguo citri Ideo si eueniat casus super quo in edictis ab ipso 4 Praetore prouisum sit, iudex iubete debet cautionem a iure Praetorio introductam, praestati debere, dicitur clue praetoria, etiam si a iudice interpinnatur, inspecta origine unde ortum habet; ut est cautio de damno insecto, si enim aedes vicini mei ru nota essent, possum petete a iudice, ut alique mittat, qui debeat inspicere, qualiter ades vicini mei, aedibus meis ruinam minantur, & peiere, ut ipse iudex saciat pressari cautionem ab ipso vicinode damno insecto, ut si quid damni edita meis inseratur, resarcire teneatur tot.tit. Eile damno insueto.
Quae simi creuentionalas Ilipulatis res. immisikbilitatem iuiris prae lari non Men. 1 Quom o ratione promi ponu vitretur stipula
6 Sti relatisfacta pro altero, non valet. 7 Sti latitio rario ne disiensus inducti ex diuex is te interrogarionis, ta responsonis, qualiter viatietur.3 Stimlatio inter patrem O filium, item inter do
minum seruum nulla est. 9 Stit usarenon nisiunt,nec matur esurdus, nec furiosius, cpupillus. Io Impossibilis conditio naturae uel iuris a martia adiecta. vitias stipulaticinem. It Inter absentes stipulatio fieri non potest. ia Multi sunt modi, quibus olim Ilipalasio non ualebat et hodie valet. 33 sertioine turpis causae Hipulation valet.
DE INUTILIBUS STIPULATIONIBUS.
HActenus dictu est quid sit stipulatio, qn
tu plex sit, Ne qualiter fiat. verum Aa multis modis inutiliter fieri solet, quo casur nullius valoris es', nec ex ea agi potest. Ideo Imperator hunc titulum si ibi jcit,qui habet concoris tein tit. C. te inutilita stipulat.
Quae res in Ripalationem deduci possint. IN principio tituli nostri proponitur generalis
coclusio ab Imperatore hic, quod omnes rex 2 siue mobiles, siue immobiles, quς dominio
nostro subi jci possunt, etiam in stipulationem d duci possunt. Uipulationes conuentionales dicuntur illς.
qi ς nec ex iure ciuit nec prς torio introdiis Gς sunt, sed ex conuentione partium ortii habent, quarum tot possunt esse gcnera, quot stitit contractus, clinii ii omnibus contractibus stipi illatio interuenite pol Iit. conuenti O les , hoc iit. Quae communes duantur.
Communes stipulationes sunt, quq partim
prpori .& partim iudiciales si int , Exemplum habemus in cautione pupilli rem sal 6 uam fore. Pr tor enim in datione tutorum intro. luxit hanc cautionem, ut per totum titulum. Stem pupilli saluam fore, & ideo pi toria dicitur aliquando verb ea iudicialis, ut cum sun t plures tutores unius pupilli, alter alteri cautione offert, hec enim iudicialis cautio dicitur. f. finali, hoc titulo.
a Continuatio O concordantes tituli. 2 Quae res in stipulationem deduci possint. 3 Stirulatio multis modis vitiatur, primo rati ne res,quae proditer impossibilitatem natura pra- Liari non potest.
A V. tiarai stipalatio etiam ratione rei, quapropto Qualiter vitiatur Lipulatio. Uipulatio multis & variis modis vitiari pol.
Et primo vitiatur stipulatio ratione rei, qus propter impossibilitatem natu tς pr stari nos potest, veluti, si stipuletur Hipocentaurus, aut homo mortuus, qui in rerum natura non sunt, necesse possunt .f. i. hoc titali xi,nec esse possunt,quia si possent esse in rerum natura, ualeret stipulatio, ut si stipulentur fructus nascituri in lando. Linter stipulantem.*. sacram .sside verbo Ium obligationibus. Secundo vitiatur stipulatio ratione rei,qn propter impossibilitatem iuris prestari non potest, vesunt res sacrς, religio',& sanciς Reipub.& liberi homines. F.idem iitris,hocti. qui quidem liberi ho4 mines, etiam m euentum,quando serui erunt, simpulari non possunt. F. item contra, hoc tit. sortinnam enim liberi hominis spectari, neque ciuile, neque naturale est. l. inter stipulantem.f. sacram. sside verbor.obligat. sic nec rem suam propriam, quis stipulari potest, cum res mea amplius mea fieri non postit. d. F. id ei ii iuris, & l. & an eandem. S. actiones in fi .Ede exception. rei iudicat. Teci id vitiatur stipulatio ratione promissionis Vt cum quis promittit, re in aut famam alterius, dicendo, quod ille dabit vel seciet. ,.si quis aliti, hoc tit. verum si promittat se iactitrum Jc curatur u , ouod alius dabit ualet quidem stipulatio, quia in hoc casu
224쪽
De inutilib. stipulat. Tit. XX. l 9 7
hoc casu non alienum factiim sed si tum propriu romittit, d.f. si qiris sic si quis si puletur ut sibi, a iit alteri d. tur, similiter valet stipulatio, , . plane
6 Quarto vitiatur stipulatio, cum aliquis stipii latur pro altero citius iuri subiectus non est, & sie sicut pioin lito alieni facti non valci eodem moilo nec stipulatio.F. Q nod si quis alii hoc iitu. dixi cuius iuri subiectus non est, quia seruiis pro Domino, dc filius a patre recte stipulari imi Iunt, dos. iuod si quis. lilud aduertedii in ci . quod si quisiti puletur sibi de extraneo cinna latiue, tunc tibi
acquirit pro media parte, dxi Iano vero nihil, d.
f. qiiod si quis . Quinto vitiatur stipulatio ratione dissensus inducti ex diuersitate interrogationis de responsionis, ,. Praeterea hoc titu. de l.una. F. siquis,sLeod. Circa hoc tamcn tres casiis suiu considerandi, nam aut iste dissensiis versatur circa qualitate, aurcirca specieira, aut circa quantitatem. Primo
casti nulla est stipulatio, nam si aliqliis si puletur, si h conditione vel in diem, de alter res ondeat Putri vel E contra, non valet stipulatio, ii tamen Dromittat simpliciter re pondeat, promitto, valet, quia in his omnibus de quibus uapulator interrogauit consensisse videtur,d.f. praeterea hoc tu.' Secundo casti, quando adest distensiis circa speiaciem, ut si quis stipuletur bouem, de alter pronaittat equum, si in iliter non valet stipulatio, M. si de alia, hoc titu. Tertio casu quando adest distensiis circa quantitatem, ut si stipulanti decem quis pio mittat quin ilia ut econtra stipulanti quinq; Pi mitta 'deceiu in hoc calu vitiatur quidem stipulatio sed in eo tantum in q, o non conueniunt, in
reliquo ualet. Ideo si stipulor decem, de tu promittis quinque, valet stipulatio quoad illa quinq; sic si praecessii interrogatio de minori lamma, de sequitur rei ponsio de maiori; non contrahitur obligatio ultra summam de qlia Pr cessit interrogatio ita intelligi debet tex.in d. praterea in primo exemplo, ut ibi etiam anim uel tit gloss. Sexto vitiatur stipulatio, si contrahatur inter
patrem de filium, vel inter Dominum de seruit. quia tunc idem est ac si inter se ipsam facta esset,s clim quicquid acquirit filius ac irat patri,dc seruus Domino. item inutilis hoc titidisserentia tamen est, inter filium de seruum, quia tertius non
sol uni minino sito obligari non potest, sed nec etiam ulli ath, filius vero familias alii obligari potest. d.*. item inutilis in fine., Septimo stipulari nomisunt, nec mutiri, nec surdus, nee insans, cum in stipulatione verbis
pus sit,f. mutum hoc tit. nec strios iu cum non in ' telligat quid agat, suriosus hoc titu. idem de de prodigo dicendum est, iit ibi gloss. notat. O iuo nec pupillus quoad tui incommodum sine tutoris auctor nate, sed bene qui ad sui commodum alterum sibi obligat uni sacere potest, L pupillus hoc tit. nisi sit in potestate patris, quia siem,nec ioso consentiente patre obligari posset, 3. sed quod diximus, hoc ti . Nono vitiatur propter impossibilem conditionem naturae vel tutis adiectam assirmative, veluti si digito cestini attigero dare spondes, f. imposr o sibilis hoc tit. Rario eli quia promittens sub conditione impostibili non videtur habere voluiit tem se oblipandi, ideo contractus tanquam consensi isti acuatns, nullus esM. non soliim, T de action. dc obligat. dixi et uirinatiue adiectan qiuasi negative eoncciitast, idem es, ac si pure conacepta esset stipitiatio. d.f. In possibilis. Decimo vitiatur illi tilat o ratione absentiae, quia inter absentes, nec per Cpistolam, nec petnuncium fier rotest,f. itim vel horun hoc iit. δ at Ratio est, quia iii stipti lationem contrahi in r. se inuicem exaudire debent, i. t .ss. de ver h. significi de si in tes an emo dicati ii nes climi inlcrpia semesactum fuisse, et editur insiun cio, nisi per idoneos testes, alter proliet, se, vela diuisa iii suum, toto illo die, quo in strii mentum conditiissim, in aliis locis suisse, d. f. item uel horum, & l. iPen. Cale contrahend. dc committend. iii putat.
Stipulatio quae olim valebat,qualiter hodie
STipulat olim post mortem stipulatoris, vel
promissoris concepta non valebat hodie tamen ualet, de ad haeredes transit de hoc siue saeta sit melio haeredum, siue non, quia quilibet sibi dc suis haeredib. prospicere intelligitur,3. post mori g. ita alat hoc tuis. l.veteres, C. se contrah. si putat. Similiter olim praeposita stipulatio non Ir ualebat, sed hodie ualci. Praepostera stipulatio dicitur,cum quis ita stipulatur. Si nauis ex Asia uenerit, hodie decem dare sp Mes.dicitur enim prγpostera,quia datio prior est conditione, g. item siquis hoc iit.debentur tamen decem, non statim, sed tunc cum existit conditio,i.prirposteri, C. detestam. Et quia etiam diximus, quod creditur ii strii mento in quo scriptum est aliquem praesentem suasse, nunc in , si scriptura, docet,qtiod si in instrumento scriptuni sit aliquem proinisiisse, perinde est ac si interrogat Onc praccdente, responsum esset, de si stipulator interroget de pluribus rebus, de promissor simpliciter respondeat pro--mitto, tunc in om nibus illis obligatur, M. Ouoties Philes hoc titu.de quia etiam dictum fuit, stῖpulationem non valere, si quis alteri iti puletur, nunc in iteri hoc tit. Imperatox docet modum , illo
alteri stipulari post imus,scilico, si ad sciam iis 1 innam nobis soluendam. Et quia etiam diximus stipulationem rei stiae non valere, adllit imperator in M.ttem nemo hoc titu. non ualere etiam si quis si puletur rem alienam in casu quo stra erit. Item
potest quis lupulari pro altero, si sua in te isti, ut si
tutor, qui tui lae administrationem colutori suo
cessit, petat cantionem rem pupilli saluam fore vel quis proci iratori, aut creditori suo dati stipu-Ievir, sed siquis, de f. ergo hoc tit. Undecimo de ultimo uitiatur stipulatio rati ne turpis causae, ut si quis si puletur, te homicidium saetiariim,f. Quod turpi hoc titia. Et si quis sub aliqua conditione sit pulatus fuerit, licet ante condicionem decedat, haeres ipsius nihil onunus petere potest, L Cum quis hoc titu. de si quis hcc Iue anno, aut mense dari stipulatus sit, non potest petere, nisi transacto anno, vel mense, si qui hoc anno hoc iitu. Illud pro complemento adnotandum est, quωqui stipulatus est fundum, aut aliud, continuo agere non potest, nisi tantum is a tui tira teriait,quo vaditio fieri pcllat, M. ii. hoc tit.
225쪽
i-u8 Comment in Ins fit. Lib. III.
. aliter Obligat immisideiussi, r. , DE FIDE IUSSORIBUS. Titullis es XL HActenus tractatum est de stipulationibus,
de quia fideius ria obligatio com in uni ter per stipulationem sera solet, ideo su-I hi j citur titilliis iste de fidei litoribus cum quo concordat titul s.ff. iletideiussor. Q desdeiussor. Ruth. de si sciuiIOr.
1 a P Ideiussor secundiam Imperata in princiroinu. nostri, est ille, qui pio eo, qui promittit obligatur, α qui ideo accipitur, ii melius nobis cautum sit.
In quibus rebus detur fideiussor. D Ari potest fideiussor non istum in verbo
rum obligationibus, sed etiam in omniubus alijs contractibiis, siue re,siue literis si 3 ite consensu contrahamur, , . in omnibus hoc tit. de l. i. s. eod. dummodo adsit aliqua obligatim vel ciuilis. vel ι aturalis d. f. in omnibus. Ideo depto seruo fideiustar intercedere potcst, cum seruus naturaliter obligetur, d. g. in omnibus, ct nos bili in fideiussor ipse obligatus icinanet in calusuo pro alio fidei ubet, scd etiam eius haeredes iideiussor hoc titi nec refert an praecent, veli qiuatur obligationem ii iesidet lictor, ut ibidem lusibilianus tradit: item an confestim, vel ex ilite uallo adhibeatur, l. amisti, F. pen .is.cod. dc si pi res sint fideiussores, qui pro aliqtio in t ruen rint . singuli in solidum tenenti iri L si plures hoc tit. Ex epitiola tameit D. Hadriani compellis test creditor a singulis partem petere, i. inter tadeiussores,ifeod. verum bene est . quhd si unus ex pluribus fides uitaribus no opponat limus in di exceptionem de epistola D. Hadriani, & doluuat totum debitum, non potest amplitunt quod soluit abusio credito ter petere . qiuacumquil bet ipso itire intolidum ut obligatus, sibi impu- tace debet, quod huiusmodi beneficio usus non sis,ds. si plures, sed solum alios suos confideiussores pro rata & post One, qtiae Cis competit, con ueti te debet, Lut fideiussoriis. d. ι
l deiussor non potestobligari in plus, quam Γ ipse principalis, j.ndeiuisores hoc titu qua tuoique modis quis in plus obligari dicatur. scilicet, re, tempore, loco, dc causa, L non solun hoc titu. dc ,. Plos autem infra de action. dc si fi- leuissor pro principali solaah omne id quod soluit, ah ipso principali repetere,& recuperarem rea, . si quid autem hoc tu. Illud demum nos addmonet Imperator hic in fine tituli, qithdsiqiiii scripserit se lidei uitiise, absque alio valet fideiuisio, quia OMnta etiam solemniter iacta censem
I, contio tis o concordantes tituli. 1 Quid sit luerarum obligatio. 3. Quaerea utra cur ad hoc ut contrahatur. Duae obligatio oriatur,ea ea si duae a lio detur.
Titulus XXII. . Ictium fuit sit pra in tit. de obligationibias.
Quatuor ei se obligationum species, expeditis igitur duabus prioribus, qliae re scilicet, δe verbis contrahuntur, recte nunc sequa 1 tur Tertia species, quae literis contrahitiir, de sic titulus de literarum obliaationibus incipit, cum quo concordat ut ulus, C. de non numerata P cuuia.
au. Quid sit literarum obligaris. L Item tum obligario est contractus, quoqtiis
sit bipe suturae numerationis, scripio del/teris conlitetur, se ex causa mutui certa a pecuiniquunt nam accepisse,cum tamen in relucritate nihil acceperit,i. si quasi de l. si ex cautions C.de non numeiat. PCcuina. t
ua requirantur ad substaritiam talas
P Rimo de principaliter requiritur quod confinio ex causa mutui saei a sit,quia si ex alia' causa, puta, venditionis, depositi, aut similium, non pareret hac literarum obligationem , de consequenter nee etiam inceptionem 1ὶ O n x meratae pecuniat, sed tantum faceret probatione obligationis ex ea causa contra a. adiicisus, de l. generaliter, C. de non numerati cun. Et ratio specialitatis in causa mutui est, quia homines alvariat oris uendi qecuniam ducti, facilius inclinare solent ad confitendit m in hoc contractu, quam in alijs. Si quidem indigens pecunia, non semel tantum sed millim etiam, in do esset si dies consequendae pecuniae, conicitionem com
Secundo requiritur etiam, quod consessio ob spem suciarae.numerationis facta sit, L qui pecuniam,vessiculo accepturus, E si cert. pet.qiij a sinumeratio consessionem ipsam Ipraecederet, auci ii ipsa consessione interuenitet, non hac litera-ruin obligatio, sed verum de naturale mutuurii contraheretur,ut Alciatus notat, inda.qul Pecim
Tertio requiritur script ,3. .hoe tit. ibi scriptura obligatur, de ideo etiam literarum obligario dicitiir, huiusmodi contractus, quia literis contrismir, idque speciale est in hoc contractu,cum Ic.um
226쪽
rriti lariter scriptura non sit de substantia contractus. sed iacilioris probationis causa, non obligationis contrahense exigatur,t. contraditis, st. de
Pia iuribus, i Pictum qui bona lide,C.de pacti iae Misario oriatur ex hoc contracta.
O Rixum contractu literarum cliuilis oblia
Ratio tantum propter authoritate in ii riscit illis secundit inglo. hic naturalis autem non oritur, cum dcsit consensus, scribens e-Α nim eatenus uoluit se obligare, quatenus sibi pecunia numeretur, nec naturalis a lilitas suadet, ut restituatur id, quod nu quam acceptum cst, &hoe intelligite ante biennium, nam post bienni lim,ex praesumptione iuris oritiit, δἰ cii illis,dc naturali, quo fit ut ante biennium actio sit in eo sicax aduersiis confitentem opposita cxceptione non numeratae pecuniae, i. si ex cautione & l. in contractibus,C. de non n timer.pecvn. Post hiennium ueloc contra stellicax nimirum cessante exceptione non numeratae pecuniae, propter Ptqsumptionem numerationis intra ibi ennium uis
a , d. l. in contractibus Quae actio detur ex hoc contractu. E X literariim obligatione oritur actio, que di citur condictio cx lege tex. est hic in I . iuncta glo.& in l. i. ubi Bart. ff. de condivi ex lege. H c tamen actio intra biennium per exce-P Diaein no numeratae Pecuniς eliditur,quq qui dem exceptio onus probandi in creditorem tias seri,ut docere debeat, re vera pecuniam numeras tam fuisse Lex cautione, C. te non numerat. Pecuri.C erum si biennium iana effluxerit non habet amplius locum haec exceptio, cum non sit uexistini te, debitorem tam negligetem fuisse, ut intra biennium pecuniam non exegerit, aut certe chirostraphum a se datum non repetierit, si pecu Iala numerata non suis Io, S. I. de I. hoc tit. 5 l. in contractibus Calenon numerat. Pecuri. Aduertendum tamen est, quod per hoc non tollitur, quin etiam post biennium hilius modi exceptio Dpponi polia. Sed differentia haec est, quod ante
biennium creditor tenetiit probare pec an iam fuisse numeratam. non obstante consei Isione, at post biennium debitor probare debet non fuisse Omeratam, d. lai ex cautione, C. de non nuni mi. Pecunia.
a Quot sim contractus qui solo consensu sunt. 3' Disserentia inter contractus qui holo consensiu contrahumu Gesios qui, re, verbis, ta lueris con , Ilant
Titillus XXIII. I Npediiis contractibus qui re. verbis & literis corurahuntur, sequitur nunc Hilaria species eorum qui solo consensu fiunt. ues sinu contractus qui Mo consensu i
a M. a Vatuor sunt contractus, qui solo consensu constant, scilico, emptio& vendi D: Locatio re conductio: Societas 5 n)aK- datum, tex. est hic in principio tituli ldiciat si in hi contractus conscii sit fieri dicitiatur, non lain al: is consensus interuenire non debeat, qua doquidem in omni contractu semper consensus adesse debet, ut hisis.& Doctor. tradunt. in L I ff. de paci. Sed quia in iis solus conlenius Obli It , nem, de actionem parit, Ladeo autem hoc titi'. quod in alijs contractibus non obtinet, ii quἰbus vltra coiiscnsiim aut intcritentus rei rc xiiii tit r. ut in mutuo de al. is, qui reccii trahuntur. aut Pilascimia & iolemnia verba, ut in stipitiatione. aut scriptura, ut in lite iani mobili alio ii ridici. si id o autem, S sic haec est. Prima dicto entia. pcr itali hic coi tractus ab aliis secernitur. Dissicit etiani quia iii alijs supra enum cratis, principalit ci obli
patur uniis tantum, ut in mutuo mutuatariit , in
stipulatione Promissor. iii ijs autem ii terque alteri obligatur, fain. hoc tit. Item in stipulatione Malijs contractibus sti icti tutis, nihil vc nit, nisi de quo actui est, ut in ijs, qilico lascia sui iunt, cum maxime sint bonae fidei ex aequo de bono multa praestantur de quibus ex prcsicco liuenti m non
r continuatio Oconcordantes tituli. ' . 1 Emptionis O venditionis origo.
3 QMid sit emptis o venditio . Quaciter celebrari sulcat,
Titulus X X IIII. In puncipium tituli,& aliquot ,s . s
i V Ni et contractus qui consensu contrahi in tur supra ab Imperatore, primo loco proposita
sui temptio, SP vcnditio, ideo inchoat etia primo loco tituli im de emptione. & vedit onectim quo concordat inulus, Q& C. de contrahenda ςmptione,& vcnditione.
Origo emptionis, νenditionis. O Riginem iiiiiis contractus explicat iuris
consultus in i prima, ff. de contrahenda emptionc, dc venditione,olim enim non a ita erat nummus, neque aliud merx, aliud pretiused unusquisque secundum necessitateva temporum & rerum, rem rebus permutabat, cum Pl
rumque ei lenire solea , ut quod alteri superest, alteri desiit, sed quia non temper neque facile concurrebat, ut tu haberes quod ego deside rem,
227쪽
ideo electa materia fuit, cuius publica ac perpetua aestimatione disti cultatibus permutationum
Quidst emptis, ta venditio . 3 3T 1lptio, de venditio est contractus nomina-
tu, bonae filio conssensu initus, in quo emptor venditori ad cladum pretium in pecunia numerata Obligatur, & vicissim venditor ipsi emptori ad tradcndum mercem tenetur ut per totum hunc titulum nostrum.
Qualiter emptio, γ ν Mitio celebrari soleat. EMptio, de venditio dupliciter celebrari solet
secundum Imperatorem, hic in g. l. hoc tit. scilicet, sine scriptis, S in scriptis, sine scri- ptis celebrata dicitur cum partes inter se contrahunt nullius iccipit irae mentione secta, qtio casu satim atque de pretio, & merce constiterit, licet nec traditio rei. nec preiij, nec arrhar ulni cruenerit, periecta nihilo miniis c st, adeo ut in ca amplius irix nitentiς locus ii Onsim F. i.hoc tita sicut, C. de actionibus,&obligationibus in Icripta v ro celebrari emptio, & venditio dicitur, cum in ea expresse de scriptura conficienda cauctur, id quod saepe inter formidolosi,s obseruari, qtii contrahoe lo metuum, ne verbis decipiamur, affirmat Faber hic, quo casu nodum absoluta scriptiira novalet emptio. sed munitentiae locus est. R impune a contractu recedere licet, dummodo aliquid arrharum nomine datum non sit: nadulac emptor si recedat perdit arrhas, quas dedit, venditor vero duplicatas emptori restituere cogitur,*. I .F.donec enim hoc tit. l contrachiis, C .de fide instrumentorum: absoluta autem esse intelligitur scriptura quoties fuerit a contrahentibus scripta, vel subscripta, d.M. i. & si i et notarium consactatur omnibus partibus absoluta esse intelligitur, si complementum habuerit,d.*. t. Itei neminio,&venditio purὰ, & ctastionaliter celebrari potest: pura est quando simpliciter sine adiectione conditionis contrahitur, conditionalis cum ad ij citur
conditio veluti si ille equus insta octo dies tibi placiterit, sit tibi emptus denarqs dccem, , . emptio hoc tit.
t Tria sunt βubnantiadis huius contractus. a Res qualiter necessaria si in emptione o venditione .
3 Prellam debet esse certum, in pecunia minerata consistere.
consensus adeo si necessarius ut sine eo emptio consiuere non possit.
g. lyretium cum duobus sequentibus. Qua requirantur ad emptionem O νendis
i Ria sunt substantialia huius contractus e 1 ptionis & venditionis, scilicet, res, Pretium, de consensus.
1 Primo necessaria est res quae venditur, sine
qua tanquam sine materia, nec emptio r.ec venditio consistere potest, i. nec emptio, fLeod. Rei nomine, si na, fluctus futuros, ct partum complectimur, l. si iactum retis, is de action. emPil. . spem, C.de donat. Secundo necessarium est pretium, s. pretium hoc tit. G l. 2. Leod. quod pictitim, certum esse debet, i ,.pretium. An alitein Pretium fit cerium,si in alterius arbitrium conseratur, dicendum est . quod sic, si ille tertius sit certus, & specifice nomitiatus, d. pretium ubi glossiin verbo nominatus, & L filia C. eod. & hoc casu venditio non dicit ut pura, sed conditionalis veluti si Titi iis fuerit arbitratus: unde si pretium definierit, persccta est em Ptio, emptoriq; datur actio empti,& venditori actio velliti, sed si non declaret pro iunx aut quia noluit, aut quia non potuit,vcnditio nulla est, ut-Puta conditione non extante, d. ,. prolum in fi- ne,& d. l. sata. C. d. Item pretium in pecunia numerata consistere debet, g. item pretium hoc tuulo, S hoc non ut emptio irrita fiat, si pretiu non numeretur: hoc enim est salsum cum non preti, mi merario, sed conuentio perii clat emptionem,& vcnditionem, l. 2.13.eod.Sed ad hoc ut differata Permutatione, in qua res pro redatur,d. 3. it pretium hoc tit.
Temo necessarius est consensus, sine quo contractus iste consistere non posset, , . Primo, hoc titulo.
qucra spectu periculum o commodam rei
2 Perfreta uenditi e G commoram ct incorum dum ad emptorem pertinet. 3 Factu in non; ius casibus. .Cum autem emptio, de 3.sed & si post .
Ad quem spectet periculum G commodam rei
vendis c. I Vm hoc 3. conuenit titulus. Ede C.deriri I cui &comm . rei vendidae. Saepissime nim quaeri soletis res vendita perierit, aut deterior facta fuerit post contractam venditione
quis sustineat periculi im venditor, an emptor. Ideo Imperator hic in j. cum autem, Ponit 1 eg lam quia persecta venditione tam commodum 2 quam incommodum rei vendit: pertinet ad emptorem, etiam si res tradita non sit, nec pretium Glutum, dummodo sine culpa,aut dolovendit ris contingat,1j. cum autem hoc titulo, l. riecto satio, meod.& l. i.C. d. Item dummodo vendistor ita se custodiam non receperit usque odi raditionen , na tunc Peticulum ad uenditorem sp
3 ciat, si culpa etia leui incommodum sequutii sit, secus tamen si casu sei tuito,d p o enim non tenetur nisi etiam casum fortuitum in se suscepe
228쪽
t diictione quae ad eius similitudinem contrahitur sv MM ARIVM. subiicit Imperator &concordat tit. s.& C.locais, S in i me Canonico etiam de locato,& con- et Ante traestionem isse qui rem emit Dominus ducto. non est. x Rei vindicatio non datur nisi Domino. 3 4. Veiaestor tenetur cedo emptoris asaIliones, si res empta a Metraotionem fulto subtractas,
rit. f. Viique tamen. x Voniam qui rem emit ante traditioneini Dominiis non est iuxta tex. in l. 2. traditioni hiis. C. depact. Ideo si interim res empta surio subtrahator sine dolo, α culpa ut nditoris, non potest eam vindicare neque condice 2 re: cum vindicatio non detur nisi Domino, l. in Rem. is. de rei vindicatione, & similiter condi-3 ctio,i. i. e codictiones, iri tua .propterea is locasu venditor tenetur cedere emptori rei vindicationem, de condictionem surturam, , . utique tamen ,hoc titulo.
S V M M A R I V M. 2 Omnes res vendi possunt nisi a serae exprem sint
prohibitae. a Damnum quod quis uacabasentit, sibi impurare debet. F. Fm. sua res vendi non possint. LX tat hac de re titulus, C.Quae res vendi nopoliunt. Dicamus ergo omnes res mobiles,& immobiles siue sint propriae, siue alienae, i. rem alienam,ir. eod. regulariter vendi pos1 fiant, nisi expressea lege sint prohibit , ut sit ni res quae non iant in commercio hominum, sacrae,religiosae, sanctae & publicae , fin. hoc tit. Item liberi homines, L*.fina.& l. liberi hominis, is eod. a deo quod emens ignoranter rem, quae non est in commercio hominum potest agere contra venditorem ad interesse, d. s.fin & l. qui ossici j,sLeo Lsectis si sciens emerit, na tunc ei dici potest damR num quod tua culpa sentis, tibi ipsi, & non alijs imputare debes cap. damnum de regulis iuris in
I continuatis oe concordantes tituli. 1 id sit locatio.
3 Quae requirantur ad eam. 6 In quibus conueniant emptis, ta conductio.
Titulus XXV. Cum in titu. praecedenti de emptione, & vcditione dictu sit,uinc de locatione,& c-Qi id sit locatio. Locatio est contractus nominatus bonae fiat ei, in quo rex siue mobilis, siue immobilis Z aut pc loria pro certa inc cede in num ciata pecunia conductori ad certum tempus utcnda conccditur.
Quae requirantur ad locutionem. Sconductioncm
Tl a seni sit bstantialia huius contractus.
I rinio consensus, i. prima,sse Secundos Meiccs, siue pensio l. 2. ff. ec,d. natos si ne laterccde alicuius rei ad cetium ulum fieret concestio, isset commodatum, ut silpta suo loco diximus. Tettio rcs quae locatur, l. cet conducto,si. d. In quibus casibus conueniant emptio, conductιο .
IN principio huius titu. Imperator ex Cato iuris Conlutio in l. 2.sse .docet locationem, ct conductionem proxii Dam esse em Iationi,&uenditioni ij de inclite iuris regulis consillere scut enim emptio, ita locatio conliensii contrahitur, ut hic in principio tuitiae in l. I. g. cod. Secundo sicut in emptione necesse est constet depretio,ita n location textus est hic, de in l. i.
Tertio sicut in emptione, & venditione pistium debet esse cci tu, nec valci emptio hoc in do facto quanti Titius arbitratus suerit,i itio pletium non definiente, ita in locatione, S conductione certa merces constitui debet, nec valet locatio mercede in albiti tu Titii collata,Titio mercedem non statuente ut hic, c& in s. pretium si 4 pra de emptione,& venditione, S: in l. fina.C.de contrahenda emptione: inde consequenter sequitur locationem,& conductioneni non csse si fulloni polienda curandave, aut sarcinatori sarcienda vestimenta dedi nulla mercede coiisi tuta, sed postea eam mercedem datu ius, de qua inter nos conuenerit, scd contractum in nominatum Dout iacias, ideo non actione locari, sed praescriptis uerbis tunc agitur, ut hic. Quarto sicut in emptione pretium in pecunia numerata consistere debet, ita in locatione merces. g. l. hoc tit.& l. I. f. si quis sciuum, mile- 'positi, si enim in specie constitueretur . non esset locatio, sed contra etias in nominatus, sacio, ut facias, ideo non actio locati sed praescriptis vel his competit,d.j. l. & l. si gratuitain, f. si cum illiu ,
t Locutio duplex eII. x Emphytra sis quid .s Dierentia inter locationem c empha te sim.
229쪽
eto 1 Comment. in Instit. Lib. III.
Oualiter emphyleusis celibrari possit. 3 Q rupte x sit emps ut eum. 6 .iam spectet peruultim rei pb leutisae. 7 Ex quibus causis cmphytenta priuari possi. Dius sit locatio. Locat io duplex ea, temporalis, quaesit ad certum tempus, perpetua, seu ad longum te pus quς in aliud nomen transiit,&emphyleusis dicitur,de qua extat tit. in C. te iure emplayi te ilico, definituique, quod sit locatio rei immobilis stina in perpetuit m pro annua pensione, ea lege ut qxiandiu pensio solitatur non possit auferri ab emphytcuta. l. i .ss. si ager vectigalis, vel em- Phyleuticarius petatur. dicitur emphyleusis melioratio, quia ab initio tantum steriles agri co- cedebantur colonis, ut eos colerent, & redderet meliores Je seretiles, & inde quotannis pensiones bluerent, hodie autem non tantum steriles, sed etiam sertiles agri dantur in emphyleusim, ut gi. hic tradit, .la sic dissert a locatione emphineusis. 3 Primo, quia locatio etiam rei mobilis heri potest sed emphytorsis tantummodo immobilis. Secundo, dominium rei locate non transse tiar in conductorem. l non solet.st eod. sed in emphyleusi utile dominium transfertur in emphI-icutam. l. t.& ibi plo.& Doch. Esia pervectigalis. Terti m locatione pensio conni tui debet in pecunia numerata, sed in emphyleusi etiam in specie uel quantitate veluti umo, uel frumcnio,
Pensio constitui potest secundum glo. hic
G a re isteti is celebraripossit. ΕMpbyteu sis tripliciter celchrati potest secundum glo hic in uerho auferre. 4 Piimo, ad certum tempus, veluti adde
Secundo, in tertiam, vel quartam generati
Terti b, in perpetuu m, ut qua niliu pensio solututur, non possat auferri ab emphyleuta, nec eius hctedibus,ut hic in principio f. nostri.
Quotvlix sit e bytersis. EM phyleusis dii plex est, secti dum Ostiensem
in sua silmina extra locati; Privata quando aliquis priliatus,& laicus concedit rem pros priamin emphyleusim,& ecclesiastica, quando res ecclesiastica immobilis cum causi; cogniti ne emplayieuticati Ir ut notatur in Auth. si quas ruinas. C.de sacrosanctis ccclesijs, ct in c. Potuit extra locati.
phylevtica.AVt con uentlim est, citius debeat esse periis
cillum,& stabitur pacto, aut non est cono uentu in, dc tunc si tota res perit, domun operit, si vero particulare est damnum ad i sum empli Fleuta spectat. F. adeo autem iii sine hoc titui.
Ex quibus causis emphyliata Pinari possiu. Si emphyleusis est ecclesiastica non .luens
canonem infra biennium amittit earn ca P. 7 potuit de locato,& conducto, si veth ea priuata, cessans soluere per triennium pituitu tr. C. de iure emphyleut in
i Disserentia inter venditionem O locatio m. F. Item qu ritur. Ponitur hic disserentia inter venditionem,& locationem. quoniam si res labricatur ex materia arti scis, de soluitur pretium in
pecunia numerata, est venditio: si uero ex mat ria petentis, de soluitur merces dicitur locatio LM, adeo. n. d.
r Tacta qua de natura contractus sunt, semper sera ari d bent.1 Luid praestetur in hoc contractu locationis oeconductionis. 3 creductis ad haeredes transeat. F. Fin.
IN hoc contractu sunt seruanda pacta, fle omnia alia. quς veniunt ex natura contractus r est enim bonς fidei, in quo uenit omne id d quum S tantini est licet expressum non sutra.
naiocti t. dc LPrq eLC.c . Quid proetur in hoc contractu. EX natura huius coii tractus pr satur dolus.
lata,& leuis culpa. Lin iudicio. Q eod. non autem leuissima cum utriusque gratia celebretur ex regula.l. si ut certo. s. nunc uidendum.1 ff. commodat. propterea verbum illud. Diliget tis limus positum in textu nostro, pro diligenti exponi detret, nec raro accidit hoc, ut supei latiuus positivi significationem reserat, ut Alciat. tradit i l. proximiis. Dde veth. significatiunde & muluto magis de casu sortuito teneri non debet, ut habemus etiam hic In textu nostro. id enim in omnibus con tractibus regulare est, ut fortuitus -- si is non prςsitetur. Isi sundus.ss eodem, lcg.primais. deposit. An conductio adhaeredes transeat. Morte conductoris locationis contractias non finitur,sed lis res succedit,&hoc siue locatio temporalis, siue perpetua sita. dicto g. fines. hoc titui. M lege, viam veritatis. C.
O uinuatio O concordi me; tituli.
230쪽
Titulus XXVI. In principium tituli, Sc aliquot, ff. se
TEtrio loco inter contracti's,qiii solo conis
sensu fiunt, superitis in tit. de obligai. ex consentia, societas posita Dit. Ideo cum iam de emption. α vendit. location. & cciii duct. x dictit insit, recte seqititur nunc tu sociutato, de cocordat tirusLA C. pro socio.
Societas see in dii inglo. in rii ditit. nostri, est
conuentio duorum pli triumve honeste ad uberiorem quςstum, S co modiorem vis in contracta.
Quotus sit societas. Societas quadruplex est. Prima est omnium
bonorum. F. r.hoc tit. in qua communican
tur omnia bona quς tempore societatis a sorijs possidentur.L i .sLeod.quo tu in dominium,&possestio statim ipso iure transit de uno in alium Pro aequalibus portionibus, de absque aliqua tra
ditione.l. 1. Teod. Ind lue coinmunia etiam em-ciuntur oriania bona. quet quocunque modo a
qui rumiit tam ex industria quam a fortuna, tam et ex coli tractibus, quam uli imis uoluntatibus.l. . 3. t .sLeod. dummodo sint quesita ex honesta causa.secus si ex inhonesta, deliinorum enim turpis, 'da est commi inimi quod autem cum quatuor sequentibus. s. d.
Secunda est societas simplex,quando simplicister iacimus societatem non expressis certo gen re negotiationis, nec etiam omnium rum , & tune talis tacietas intelligitur contra a tantummodo respectu eius,quod ex quςstu, seu Dp in personali non ex fortuna, α ultimis voluntatibus aequititur.l. coire cum sex legibus sequentiuhus.ffec . Tertia esit societas unius rei tantum, ut in uno equo emendo. l. societas. sse . Quarta est societas ali citius mecialis negoti tionis, ut vini frumenti,tan de similium,& i hac societate communicanda sunt omnia, qt ex negotiatione veniunt, aliunde autem quinta noctar municantur. S. t . hoc tit. l. cum duobus , si iseodem.
Interscios lucrum, is dammim quale esse debeat. Si inter socios expressa conuentio facta non
sit de partitas lucri, & damni, tunc omne luctuin,& damnum Euale debet esse interiplas. Lboc tit. lai non fuerint.' plane, & l. cum duo i, bis.f.damna in sinciis eod. sed si inter socios
conuentiani sit, ut plus lucr ι, vel damni sentiat alter ira, quod ad tinum duae paries lucri, dc una 4 damni pertineat, nuciatio illa obseritati debet. d.*.i .in fine, laoctit. 5 l. si no fuerint. sse aluod est uetuin quando quis etiam Pliis rei uel operae
contulit, alias non ualerct conuentio. s. l. si non
sierint. similiter si conuenti ina sit, ut ad unum lacri due partes pertineant,& damni tertia,adat: udamni duς partes,& llicri tertia, valet conuentio s. de illa, hoc tit. nec mirum cum quorundani ita preciosa opera sit, ut cos iussu in su conditione meliori in societatem admitti, imino ualet soci tas, ut alter pecuniam consera altvr non, δέ tamen lucrum commune sit, cum s*pe os era a ι- citius pro pecunia ualeat. f. sciuus. hoc tit. Similiter conueniri poteli, ut alter sociorum totum danum sustincat , alter uero nihil de damno sentiat, de partem lucri habeat, quod tamen est in istelligendum hoc pacto, ut si aliquam relucrum, in alia damnum allatum sit, compensatione s cta lucri.& danani, solii in quod super si, intelli atur lucri ei se deducto, scilicet, omni danano.d. f. Servius in fine & l. mutius.ff. eo Luetum si inter
paries conuentum sit de altero tantum, velliti de lucro, ita quod de altero damno scilicet, mentio
nulla iacta sit, aut econtra. Conuentio de uno facta intelligitur etiam de alio ita ut pars, quς in lucro expressa est, eadem & in damno adiecta iniecenseatur,& c contra. F. illud, hoc tit.
I I enmaciatione soluitur societas. 2 I e nciatio nialitiose illa non Olet. 3 Societo morte finitur.
Ficlito negocio cuius causa confracta est societu, itur,s ipsa.s Pubticatioue bonorum soluitur ocietas.
Qua modis dissolutur societas. FInitur incietas primo loco renunciatione, sicut enim consensu contrahitur, ita diissensus soluitur F. manet autem, hoc tit.L actione. . diximus. ff. eod. qu sita tie post renu nclationem, non sunt amplius communia, sed acquirentis, ut
hic in fine,. notri,& in actione 3. diximus dumodo bona fide rcnunciatio facta sit, natu si callii de,& malitiose quis renunciaret ibcietati ut Preditatem inlus lucri saceret, non ualet renunciatio quo ad damnum alterius, sed Iblum valet quoad damnum renunciantis, ita quod hanc patitur purnam,ut omne dat unum inde secutum, sit ii sius renuncianus, commodum vero inde perceptum sit commune, nequc lucriim quod a qui tit ille, cui societas renuit clata est, tuum Pr
prium facit. Damnum v Ocommuneat. --
rari autem, hoc tit.& d. l. actione. f. diximus, α ι sed & socius. M. si absenti. ff. d. Secundo, loluitur societas morte unius ex mcij et iam si plures stini, nisi conuenerant , quod uno decedente societas inter superstites di ret. f. solescuis