장음표시 사용
231쪽
eto in Comment . in Instit. lib. III.
luitur hoetit. tactione. f. morte si eoden . Tertio, soluitur finiton lotio cui iis causa contracta est societas.*.item alicuius, hoc tit. Quarto, publicatione honorum, quando scilicet bona ob debesum confiscatur, tunc. n. quias fisciis in eius loci im iii ccedit, habetur pro mortuo ciuiliter, S societas sciluitur. t j. item si alicii ius liOciitu. S dict. leg. actione.j. publicatione sL
Qivnto finitur cessione honorum, quando socius aere alieno gratiatus cedit bonis d.3. item sis alicuius. Et cesssio bonorum prodest ad hoc, ne cedens honis in carcerem detrudat ii r. l. r.C. de cessione honorum,no quod a debito liberetur, ideos perti enerit ad pinguiorem fortunam creditoriabus satisfacere cogitur, ut notatur per t x. In cap. Odoardiis,ext. de solutionibus. Sexto finitur, si res, in qua sociora contracta est, perimitur.L verum .f. penui .ife .
et socius socio tenetur de Olo ala,2 leui culpa tan
Socius socio de dolo, lata, de leui culpa non
autem leuissima, de multo minus de casu 1 sortuito tenetiir. susscit igitur, vi adhibeat talem diligentiani socii is in rebus omnibus,qualem in reta suis adhibere solitus est. si aliquid igitur perii casu fortuito, aut leuissima culpa socij,m commune perit sibi enim imputare debet, qui parum diligentem socium sibi assumit textus est in s. fin. hoc tit. sed si dolo,aut culpa lata, vel leui danum
contingat, tunc ipse solus, cuius culpa,vel dolo accidit, illud ferre cogitur, nec in commune perit. d. M.fin. 5 l. non ob eam cum l. seq.& L cum dii hus. . i.& L socius. ff. eod. sicque si unus ficit lucrum in una re, & in alia ipsi iis culpa damnum x continga non fit compensatio lucri, & damni. d. l. tion obeam. g. iucum t seq.
I Continuatio O contoriantes tituli.
4 Quot modis fiat. s Quibus νerbis.
Titulus XXVII. Innincipium tituli, aliquot f 3. sic Venus. QVatuor contractus qui co sensu contrahia
tur, superius ab Imperatore nostro enumerati fuerunt, unde cum iam de tribusr actum sit, recte sequitur nunc, ut de quarto,& vlti mo videamus, & sic de mandato cum quo concordat uti T& C. mandata
id sit mandatum. MA ndatum est contractus, quo quis officiti
honestum & lege permissum gi a Mitto,
A tacite aut expresse exeqlicdum sit sic: pit. Dico osticium, quia hic coiit iactu seu beneuolentiae, quam reddit amicus amico, Originem ab emcio & amicitia trahens.l. i. C. mandat. Dixi honesum, quia in rebus inhonestis, cie turpibus ina datum obligatorium non est.f. illud quoque,hoc tit. Addidi S lege permissum, quia quan uis mandatum esset honestum, tanaen si contra non ualeret. Exempli gratia: si quis mandet filiosa milias mutuo pecuniam dari, inutilenianda iuni Crit repugnante Senatusconsilli. Maccdontano. Adieci gratuito, quia sit intcrucia iret merces, non mandatum, sed operarum locatio esset .s f n. hoc titia.& ratio quare gratuitum esse debeat,ea est, quia hic contractius potissimum inter amicos fieri si let, cuius amicitiae violatio maxima esset, si me ces pro Officio acciperetur. Vetum bene est, qd non desinit esse mandatum, si remunerationis gratia aliquid accipiatur. Isi remunerandi .m d. Apposui demum indefinitione, verba illa, tacite, aut cxpresse, quia non solii in exprestis veth s,sed etiam tacitὰ mandatum contrahitur, veluti cum quis praesens patitur alterum negotia sua gocte, nam ctiam tunc mandare videtur. l. si velo. S. si
passiuas. d. Mandatum qualiser contrahatur.
3 λ 4 Amyarum cotrahi potest,ut iam vidim
l l expresse, de tacite,item pure, indici sub conditione.f. mandatum,cl 2. hoc tit.& l. i. f. n. me . e Cain tum quot modis contrasatur.
inque modis mandatum cotrahi potest
secundum Imperatorem hic in principio tituli. Prinrod ea tantum gratia, ut si tibi madem, quod negotia mea geras,sundum mihi emas, iudiciu meo nomine suscipias, aut similia., i. hoc tit. Secundo, aliena tali tum gratia, ut si tibi mandem,qubd Titi j negotia geras, fundu m et emas, pro eosdeuibeas,& similia. F.aliena,hoc tit. Tertio, in ea es aliena gratia, ut si tibi mallem , Dbd mea&Tiiij negotia ceras, mihi & Titio sundum emas pro me & Titio fideiubeas, de alia
huiusnaculi. d. F. aliena. t Quarto contrahitur, tua&mea gratia, si tibi 4 mandem, ut sub usuris credas ei, qui rem meam
Quinto,tua & aliena gratia contrahitur mandatum, si tibi mandem,ut sub usuris credas Titio. st aliena, quod si sine usuris mandauero aliena
tantum gratia erit mandatum .d. F. aliena: Si tira autem tantum gratia interuenit mandat um, vesa. ij, si tibi mandem, ut pecunias tuas potius in zmptiones prςdiorum colloces,quam senori des, va
232쪽
De Mandato. Tit. XXVis . . . et os
non erit Jed potius consilium; Ideo non est oblit riuin, quia nemo ex consilio obligatur, etia- non expiatat ei,cui datur, quia liberum est cuique apud se explorare,an expediat sibi consiliit, vel non., tui . hoc titil. 2.& l. Qiniatus Mutius. ff. d. Loco igitur illius glo.addit alium, & sie sextum modum quo contrahitur mandat uiri, taliacet, ita, mea,& aliena gratia, ut si tibi mandem,
Au d pro me sandRm ema pro te, dc pro Titio. Manda quibus verbis fiat. INter absentes etiam per Nuncium, α epia
iam mandatum suscipi potesta l. ff. eod. ii interest quibus verbis Dat: potest enitu fieri per verbum rogo, supplico, mando,volo, pcto,&s . per mi aecunque milia uerba d. l. i. & ibi glosi ff. eod. Per uerba autem commendatoria non inducitur mandatum veluti, si liis nulli commen steta illum,ut ipsu in commedatum habes sin, di ego illi mutuarem pecuniam, certe non competeret mihi actio mandati contra continendat a si vectas. cum quidain il .co ad I C. 'quocum eo.
s. Is qui ei uirur. , Iligenter mandati fines ab ipsi, mandat rio custodiri debent, adeo q od si Excesserit fines mandati . non habet mandata- ctionem contra mandantem, etiam si utiliter nerocium gesserit Dis qui Me tit. l. diligenter ff. eo. ec t. mandati. C. d. Si ueto miniis impenderit ,
de se excessent fines in eo quod est minus, habet nihilominus m dati aetionem, cum in maiorix summa insit& minor. 3. sed diuersescliolae, hoctio& Ll diligenter meo I
. Recia quoque, cum aliquot sequenti 'Maiid tu quot modis Matur. MAndatum finitiir rei locatione, quoties
mandans re adhue integra mandatum 1 reuocat, rese quoque,hoc tit.quando autem res dicatur intesa declarat glo hic in ve hq item si adbuc secundo finitur morte tam ma R d uis quam mandatarij re integra similiter L recte. inter causas. g. e .leg. mand tum. d. Verum si mandatarii anorans dianinum esse mortuum, mandatuim exequutus suerit, succur- ritur ei ex diuitate ut actionem mandati habeat ii sit in damn x iusta de probabili ignoraritata Ayrecte, clitae Linter cautasaret Metinui
mili si dispensator ianorans se manumissi im a domino,exegerit a debitorib. pecuniam, debitores summo iure non essent liberati, quia in re utato serui utatu, mandatum sistititur, tamen proptery robabilem ignorantiam veniam metemur, Meis succurritur.ν.& huic simile, hoc titidispent rorest tuus, quis nori dare pectiniam domini solet & etiam a debitoribus exigere.l.dispensato ri .isdesolutionibus. Tertio, linitur mandrium renunciatione m. nilatarii re integra f. maii titii 3 et t. hoc iit dicet enim ab initio Istinium sit mandatum suscipere,ita I ostquam coclum; est omni- 'no exequi debet. d. mandatum hoc t t. L si man- .dauero. & l. si qui, alicui. f. qiii ius colat. q. eod. ad hoc tamen, ut huiuimodi renunciatio valeat, requiritur . . Quae requirantur ad hoc, ut re uiatio maritici valeat. REqui irad hoc ut valeat mandati renunciatio, quod acta si psa renunciatio reintcgra dc it, tempestiue, ut mandana possit sibi aeque bene prouidere, nisi aliqua nisi a causa excusetur, ut Propter aduersam ualetudinoem vel superuenientes capitales inimicitias, de quibus in l.ii mandauero.j. fin. cum tribus legibisquentibus. s. emL . .
quae ex quasi contractu nascuntur.
Titulus XXVII L In trincipium tirusi. Upra in fati de obligat dictum fuit: cunnes
obligationes aut ex contractia uel quasi,aut ei delicto uel quasi originem trahere. Cumi igitur hactenus de iis, siue ex contractu nasci in . turdictum sit recte nunc sequitur de iis, quae ex quasi contra iuueniunti
cuid*quasi contracturi si contra bis est obli
bet,in sua non soliam praesentes & scientes, ut in propi is contractibus, ita etiam absentes & lenorantes obligantur, ut lacu principali.&inita
con tactu proprie nascitur, neq; ex maleficio, sed ex aequitate quadam ordine timi Q,in in s quasi contractuum.1 vi a species quasi co tractus ea ne Gram
233쪽
S igitur,& sicut autem Quotmispecies quasi contractio . SEx sunt species quasi contra militia quas Iustinianus hoc in titulo, ordinei toDonii, sciI licet,n iactorii in gestio.Tutelae administrari Merum communio. Actio familiae erciscund.
Haereditatis aditu, 5 indebiti solutio. Luaesi priueta quasi coinoactum specier. PRimasi, ira, qtiasi contractuum, est negociorum gesticuquae est , quando quis aliena a. negocia in alterius absentia sponte & sine . mandato utiliter gerit, quo casu actiones negociorum gestorum nascuntur. Ditecta, itiae datur. ino rei gestae aduersiis eum qui gruit, ut contraria, qu datur negociorum gestori. 3. igitur,lioetit.& iotitit.ff.dc C. de nego gest. Idque utilitatis causa receptum est, is hoc ne abse uindeserantiit negocia, quod siue dubio contingeret si de inquini quisque impendulat nullam actionem ii .hiturus esset . .igitur in fine,& l. rati dente .gest. Dixi has negociorum gestorum actiones Orixi, cum sine mandato,&in alterius absentia quis negocia gerit, quia si uaterueniente mandato, no3 haec actio sed mandati locum habetet.l mρ dato in fine.ismandat.& si in praesentia i militer ex tacito mandato deuigauderetiac t. sive F. si passus.ff.maudat. negociorum Huruncatur.
Rri l xii et tenetiit selum de dolo, lata
leui culpa.le tutor C.de negoc. gest. aliuqirando i axeo et um de leuissimi culpa 4 tenetur,veluti si alius diligentior eo commodius administrauitus nemo linge ., sicut aute, hoc it.& liuet dum etiam tenetur tantum de dolo , ara culpa,quando scilicet accepit negocia
Item s. Quaesiit tertia quas tractu sylar. TErtia, qta si contractus species est, recinucommunio;quasi enim cotrahere viden 1 tur qui rein aliquam C amunem,iro
societate, quidem,sed ex accidat, dc pr ter spe nhabenn Exempli gratia, Caici & Seio simul e dem res lepata aut donata est. Caius solus ex illi mictiis colligit vel solus Seius impensas nec
mas in eam rem fecit: hoc easu Calus actionec muni diuidundo Seio tenetur,obbaatirici; est, ada diuidendum rem communem,& Quidendo istuctus inde perceptos,nec non ad pensarum tausionem. f. tenis,hoc tit. i
t in ortum ei discui ianiter cohaeredes Acmis baset. 2 Ex haereditatu imi munii ire, quaeda societo inter c aeria contrahit idetur.
. F. Idem iuris. seu quarta asi congrauus specier. 6. Tutores quoque. Qua se in qua sic MiusI cca Scunda specim quasi contractus est intela, in
qua uator A. pupillus inuicem vi Manua non quidem ex contracto, citi a nullum negocium inter tutorem de pupillumcontrabatur, sed ex quasi contractu, cum quasi inuicem cou- trahere uideantur. Ideo etiam dupita actio tui De oritur. Directa,&Contraria. Directa datur ι pupillo contra tutorem, ut reddat ratione 'i tuae a ministrationis, S testituat res, iurapud ipsim extant,& de hac loquitur tit.C. arbitrium tutelpContratu datut tutori contra pnsessu ad repetendum id quod de suo impendit in rebus & n pociis pupillia uorrain ne hocuti videquid dicam in Fadionum, mi dea nibus. diuisione haereditatis, datur. Ideo si unus in aestuinis percupit vel in trinias iecit, manet alteri bl iratus exquis contractu; nam ex haeredit Ws communione quasi soci tatem inter se cohorcdes contraxisse videntur dem iuris, hoc titit.
t Mitis harestatueti quinta quas contractusi species. . . la Legatarius actiora in per am ab lacriae Ἀμ
S. Haeres quoque .s sit quinta quasi contra Getier. Vinta species quasi contractus est, Aditioilix dii tu, quoti suis reditarem adit,cum legatariis α creditoribus quin contraherς videtiira 3. o. qui dicausin potii sessionem eatur: Ideo od legatarii ab li redeacti nςin personam les iunx peteret possum, qu cum eo contraxerint. Mia res quiniue, hoc tit.
c si sinaspecies et fico tractM. o C tata, ta vi ima sim quasi cotractus ri iudebiti Mutiis, irima enim indebitum
234쪽
moranter,licet, nimis faciat innimodi luena, Qtigationem quam iubesse putat, tamen quia sacere aliquid dicitur,obligatur recipiςs ac si ei mutuum daretur, ideo prodita est actio, quae dicitur conditio indebiti. f. item is, hoc tit. Nonulli tameeasus sunt in quibus ibi ut iam per errorem repeti non potest, ut si aliquid indebitὰ iblutum sit exa causa,quae per inficiationem creicit: velliti laetione. LAquili in actione ex legato Pijs locis,aut ad pias causas relicto. s.fin.hoc tu,
1 conti aristituli. x Disserentia inter hunc titulum, G titulum per quo personas nobis acquiritur.3 Per quas personas nobis acquiratur illigatis.
nobis obligatis acquiritur. Titusus XXIX. VT sepra lib. i. post enumerat modosa
quitendi per se dominij, subiicitur iitu. in quo ostenditur quo paciis etiam per aliosa dominium nobis aequiratu re Ita de hoc in loco. postquam expositum est de obligationibus, quae ex co ntractu cuiusque,vel quasi contrahuntur subiicitur tit .in quo demonstratur,&qualiter et iret alios nobis obligatio acquiratur. Disserit men tit iste a litiPer quas personas nobis acquiri a tur secundum glinhi quia ibi agitur,qualiter petallios rerum dominia nobis acquirantur, hic qualiter obligationes. Differt etiam i uti de stipulatione feruorum,quia ibi tractatur qualiter per alios nobis aequitatur obligatio stipulatione tantu, hia ex omni oblizatione.
Obsigatis pre quar personas nobis aequi itur. . A Cquiritur nobis obligatio. Primo pera os. A metipsos. F. i. hoc scdo per filio noui potes ait subiectos, dc hoc quidem totumantum ad peculium prosectilium, in usustuctu Quantum ad aduentitium, in nihilo verb quo ad Castiens uel quasi. d. , t .hoc cit.& L cum opo MLC de bonis quae liberi a 3 ii aereo, per seruos nostros, & in totumd I. i. 'Quartinper liberos homines & seruos alienosa nini, bona fide possessos in duobus casib ismo uim Aeet,quado ex redomin .ec ex operis suis acquirunt. 3.nem per liberos homines . hoc titui. Sinto per seruos in quita usumfructu . vel usum habimus & eodem modo in dictis duob eis, tantum.&, item per liberos homines.
- . Sexto per seruos communes pro part edomu
. . L. t itide boc quando simplicito acquirit
sed si nominatim notriaut iussu unius contrahat. in hoc casu ei tm,3c non alijs acquirit.d. F.s. si etiasngulorum nomina in contrahendo expri' '
Titulus XXX. In principium tituluΙN ei uilibus rebus naturae rationem haberi eis
Portet, qua monemur nihil lain naturale es.se,quam eodem modo unumqtiodq dissolui, suo colligatum est.l. nihil tam naturale.ss. de r g. I tur. Cum igitur hactenus de constituendis obligationibus ini ex contractu quam ex quasi contra etia aettim sit, metitbsequitur nun ut de eurusare solutione astatur:de concordat iii. si de solutio. hem. si .de Cue nouationibus.
Q'ut moris nila Iur obiiciatis. O si is obligatio tollitur solutione eius. Odebetur, dico quod debetur, quia aliud ipalio inutio creditore solui non potest, ut λ.hic in ptilippio tituli, de in l. 2.ss. si cert. pc .nec refert an is qui debet, an alius pro eo solvat. Iteni an sciat.vel ignoret, nam nihilominus liberatur, ut hic,od ii l. si pro me, de l. soluere.m de solution. sc si reus soluat libetatur tac iussor,de e contra. s. Item si, hoc tit.
t Tollitur siligatio per acceptilationem tam pura, quam conditionalis. a Quae si gasiones accepti latione nore testiuitur.
LItem per accepti lationem,& 3 Est autem. SEcundo tollitur obligatio per accepti lationε,
quae imaginaria solutio dicitur.I. item perascepti lationem, hoc titu. nec tantum p sen se s etiam praeterita, de sutura, pura de conditionalis tollitur.d.F.item per accepti lationem, MI Lest autem, hoc tit. Verum non omnis oblitatio accepti latione tollitur,sed solum quet verbis contracta est; de hoc quia prout quisque contractus initus est,ita & solui deon. ε, per acceptilation & l prout quisque.ff. de solution. Ideo ceter obli. a gatione intelis,aut consensu contra peraccepti lationem minime tolluntur, ut tradit glossi lac in verboc erpnisi in stipulationem Aquilio din m deducantur,tunc enim tolli in totum, aut
pro parie possum per accepti lationem diei. s. in
i . tollitur obi alio nouatione, quς est non propitte domini j in hoc casu, sedulo si I ' -i . bus cuique acquirit. Llin.hoe tu. primis debili in aliam obligationem. vel
, naturalem, vel ciuilem transfusi', atquetr statio. Prstere hoc uti nouati enimi noa uando nomen accepit, de ario obligatione.II.
235쪽
ro 8 Comment . in Instit. Lib. I lis.
tio nati italiter aut ciuilitur teneat.d.l. I. M.
si i .is. de nouation. si enim neutro modo teneret, nutilis nouatio esset, propterea si cum insante aut senio celebrata sit, ita quod promis rit seruus, aut insans, soluere id quod alius debebat, talis nouatio non tenet, quia neuter eorum, nec ciuiliter nec naturaliter obligari potest.f. tio
idem iuris,& ibi glo.& Docto notant, hoetitu. 3 Cum pupillo autem, quia citam sine tutoris auctoritate obligati pineis, recte nouatio fieri ualet, adeo quod per talem notiatione liberatur prior debitor, Fc si iri, sterior obligatio nulla ae litellicax sit, cum naturalis Obligatio actionem no pro
Secundo requiritur, tu fiat nouatio perm-pulationein.d.9.praeterea,in principio, α ibi in . I. I .& 2.ffide nouationibus. Tertio requiritur,quod hoc expreMagatur,ut nolletur obligatio,alias remanet prior obligatio, di posterior loco incrementi accmit. d.f. non ideiuris in fine,& l. lin.C.de nouationibus.
I Obligationes consensu confracta, di usu
a. Ter compensationem tollitur obligatio.
3 Qui requirantur ad hoc, H i post compem satio. 4 Obligatio qualiter per confusionem tollatur. 1 oblatione rei detritae tollitur obligari etiamfuerit seposita. s. Interitu rei debita tollitur obligatio. Ter chirographi redditionem. 3 creditor istacti do planus vim liberatur.' Diuersitatu ratio inter restitationem instri emti,dr restitutionem pignoris. io Si constet de instrumenti redditione, debitor habeat chirographam,quid discndinet. F. Hoe amplius.
O Vario obligationes, quae soloconsensu mirahuntur. , re integra contrario dissensia dissoluuntur. F.hoc amplius hoc tit. de Mrecte supra mandati. Dixi, re integra, quia si velidita stirps eaque tradita, aut preti solutum in totum, vel pro pari siniplici contraria uolunt a te non tollitur obli at v, quae ex 'ptione procedit,sed necesse est usta dissensum, ut restituatur Pretium,&res vendita retro tradatur.l. i C.quado liceat ab einptionalis ced. sed an dailoacitatasaciat desiliere rem esse integram, dicendum est, Iod non , quando milia simplicherdata est, vit argumentum *Probatio emptionis, secus si loco pretii data sit, nam tunc dc arrha retro tradi debet .l. i. ubi olo.& Doctor.C. quando liceat ab emption. discedor. de hi sitiat modi quos rc scit imperator hic per qtiosi ollitur obligatio, vitri
quos modos plures alios refert gl. hic, quibus similiter obligatio ipso iure tollitur. de sic. Quint mollitur obligatio per compensationtiquae est debiti & crediti inter se contribui ioel. i. T de compensationibus,ideoque intro lues nostia potius interest non soli aere,quam solutum 2 repetere.l. .sf.de compensitioniblis.Ad hoc t men,ut compensitio ualeat,plura requi untur. Quae requiramurad hoc, ut compen-
saris fieri possiim PRii ad requiritur,quod creditum sit liqhii tu,
aut de proximo liqiii dandum, alias iniquuesset ab ea parte, quae iam vere debitrix cu compensationem opponi, qua loqitidem sic in 3 ratorijs ambagibus spes propinqtiae condemnationis lacile excludi posset ut inquit Imperator ml fin. C.de compensationibus. Sexto, confusione tollitur obligario, quoties, scilicet, debitor creditoris, aut creditor debitoris haerescisciti ir. In hoc enim ea sit eum haeres de r deiunctus una&eaden personaei Iecenseant ut ut in Aiath.de iureiuria moriente praestito, eotii bona etiam confunduntur, obligationesque,quet antea inter. cos contractae erant,coni quentet
tollunturadebitori. C. te pact. Septimo,per oblati nem,simul cum consena ztione, ac d sitione rei debitae obligatio toti ituris ita quod debitor liberatur,ab indeque omne pei culum spectat ad creditor .l. obiiqnantem. G de solutionibus,& I.acceptam C. te usuris. HOctauo, interitu rei debitae sine culpa de 6 ris tollitur obligatio. l.si ex legati causa. it. de ve hor. obligation. Nono tollitur obligatio per redditione chir i 7 graphi. Creditor enim restituendo debitori citimo aphiam,videturn re pactum de non prima d a. si de aci. Sectis tamen est in restitutiones et noris, quia creditor restatuendo pi nus videtur remittere debitum.l. 3.s .de patuis Rau ' diuersitatis est nam restitutioinstrii menti nomtest importare aliam commoditatem quam reia missa, nevidebit quod secus est in pignore secuti dum olla. N Docto.ind. l. 3.Sed si non constet deio redditione, de debitor habeat chirographuin. Oiddieemium ὶ Distinctione res e scitur elata, tu nudebitor indominicus creditoris, ita sancilla ab eo instrumentum auferte Ipotuit, de in eosu non praesumitur talutio, aut non era domesticus, de praesumitur liberatus pernem, quia facta solutione repulariter chiro
phum debitori reddi stacta si chirtaturuina ride probationibus.
236쪽
. . COMMENTARIA' In Librum quartum Institutionii in Dominissustiniani.
x conthinatio. a Quae statio eae desim scaturi
Titulus Primu - . in principium Thuli. VM iam super libro I im liuio de obligationibus es que ad finem libri teriti, dedualdi
ctibus, de quasi ςontractibus satissuperque dictiam sit; re-GE sequitiar nunc de reliquis dilabus, delita scili cet,& qirasi delictis,ut dicamus. Q siligatis ex delicto rascatur. Doctores communiter tenent, utrammi obligationem oriri, naturalem,scilicet, de ciuilem simul iunctam. de ciuili nemo dubiatat, cum lages optine statuant delicta Et maleficia puniri .l. ita villistratu .ss. ad i. Aquil. poenam& nomina delictorum ite cituli inuenta sint, ut sartuita, rapina, homicidium, parriculium, peculatus,&similia. De nariatis ueto maior ea diibit avo,negat enim glinio F. ius autem centi vers. penἰ supra detur. t.gem.& ciuil. nasci eEmalefacio obligationem naturalem in delinquente. cum sine tu , in eo desit consensus ad iri nam, ex quo consensu regularitec naturalis oblia ratio oritur. Eius tamen opinio uno seiὰ omnius ortimore reprobatur. Tum quia naturalis obligatio non solum oritur ex consensu, sedieriam ex naturali mittitate, ita ut licet deficiat costasiis,si tamen naturalis Multo suadet aliquem oblicari, nascitur obligatio naturalis secundum text. in i .cum amplius.f. is natura. Ede regul. iuri quam ad hoe notat.& commendat Castrensin Lexliociuicissis stit.& iurat incita l.ii a reo S. id
quin De fideiue idicitur, pinnas ob maleucia
solui agna ratio suadet. Tum etiam qisia consensum inesse in .duinquente dicere possumus Oandoquidem scit delinquens poenas a legibus
delictis impositas esse. Vnde & delinquendo se ad renam delicti obli are videtur tex. si in IImpetiuor. eiuniis ci , ibi. Te hvie phae subdidisti.
23omplicia mi delicta. DElicta duplicia suntialia publica,& alia pri- riuata. Publica ad dissipationent totius Reipub. vel communis uti litatis vergunt, ut sunt crimen lisse maiestatis,parricidium, homici-3 duam, adulter in stuprum, seditio, falsita ambutus, peculatus, & alia de qi lib. es iitulus ultimus huius libri, magis ex abundanti additus, quam necessari ii quidem Iustinianus in M. . t. supra de iustit.& iur. sede priuato tantum luteacturus pollicii suit. de his etiam habemiis in lib. . s.D: gestorum,& nomim Codicis. Privata dicuntur, qpriticipaliter ad incommodum vitae priuatae tendunt: qualia sunt. Furtum, rapina, damnum,&iniuria, de quibus agitur in hoc titi cum tribus
se tuentibus,& in lib. I. Dipessorum. Differen dria inter publica S priuata celicta, ea precipue .sse videtur,quod in publicis, cuilibet de populo ae
satio competit: in priuatis non friscis ei di intaxat, ad quem res pertinet, Clar. lib. s. sent. F. t .mprcipio. nc lauarenus intit . f. de priuat. d iii. Delicta priuata esse dixit, ex quibus proditae sint priuatae ibrensesque actiones, nec pii blicd legibus vindicantur,cum quo etiam sentit Culacniam suis Paratilis in eod. tit de priua delici. &n uissime Vulteiris hi maximi ingenii, S eminentis di inae vir. Illud aduertendi: m est, publicii iudi in aliquando dici omne iudicium climin te, licet eriminis accusatio non cuiuis Imrmiti tur,vtini. interdum. U. de publicii adic. idque ad idisserentiam iudicii intilis A priuat pia quo de resamiliari & priuata agitur. Rursis delicta. alia sunt capitali alia non cavit alia. Capitalia sunt, quae poma morii aut exilii vindicantur. Non capitalia, quorum I ma aut pinaniaria est,aut coercio quaedam corporalis. l. r. ff. de public. ii sic. itealia sunt ordinaria,& alia extraordiriam. Ordinaria sunt hiquitas certa α ordinam rimia a te lobus statuta est. Extraordinaria in quibus in Ponitur poena pro modo delicti ex altario iudi canti La .isside effractonde expalator.
237쪽
rio Commenti in Instit. Lib. IIII.
Ciuiliter & criminaliter levest in l. in. 3c ibi Bart. not. fide priuat, delio. Ciuiliter agitur. quindo intentatur aereo ad commodum iniuri . o laesi ut pinna ei applicetur. Criminaliter quado igitur ad uindictam delicti, de ad poenam a Pylicandam fiscinato in leos .ff.dς sepulci uolato
t Quare ri ira ituradboc visu' ditii ruris Ammus furaudi in furto re uiritur. 4 Furium unde dictum. F. Furium
Q u sit furtum, Furtum est contrectatio fraudolosa, res alie
nae mobilis & corporalis invito domino lux cri faciendi gratia vel ipsius rei vel etiam risus eius possessionisve facta , si trium hoc tiri .dci i. fin. LEM. de sic non solum rei furtum con mittitur sed etiam usus, veluti, si creditor vinint pignbre, uepositari ira re deposita, & commod latius rem δε certum usum sibi accommodatam in alium usum transferati sirium autem, instae . item non ibi iam rei & usus sed etiam posi essionis, ut si debitor rem pignoti datam creditori. si tripiat,qui pignua poni det. f. aliquando,inst eodem. res ianturiabo aufurtum dic itur. n D hoc,ri furtum dicatur Requiritur piumo contrectatio rei, ut scilicet, aluoueat ' rem de loco ad locum:contrectare enim iiii aliud es quam loco mouere. l. 3. . si rem apud te depositam. aede acquir possess.1 Seeundo te ii iritur, quod contrectatio si sinii dolosa de sic adsit dolus & fraus, nam furtum liane dolo de animo sitandi fieri non dicit ut . idecisi quis errore illictus,putet id sibi licere, aut quia suam rem,aut dominum facile permissurum credat, nitrii lion obstringitur , placuit, infra eodem omnia enim delicta mente & uoluntate distin-puunturosque tanquam praecipuis de interiora, si is causis principaliter diiudicantur .l, i .i d leg 3 Cotile e Mar.i qua iniuria: ii de suit. de la lissimam.C.ad leo tui. de adulter. Tettio equiritur, qu contrectatio sit rei alienae mobilis oc corporaliscalienae,quia in reta pruiniis sitium cadete non potest secundum pl. hic in verbo rei, nisi ratione possessionis, ut de debitore subtrahente creditori rem oppignoratam , diximus supra ex saliquando,hocvt. mobilis,' in te si inmobilibus propriὰ saltum non committitur l. quam rem. s. de usia capionibus, ct L autem sopia devsucapion. corporalis; quia in m rporali inis cum lapsi de conire uti non sint furtum etiam fieri non potest . ut notat A curi hic. E :Quarib re iiii ritur,quod contrectatio saeta sit inuito domino, uel quasi, ites eo cuius interest furti autem actio infra eod.&Li.dc ibi elos. E. desin. in rebus igitur q iae dominum non habent, ut sunt res quae pro derelicto habentur, turmi ponicommittitur, neque enim surtum ierip xest nisi sit cui fiat. Ualius Lqui alieti amas. desur. Quin .Orequiritur, quod talis contrectatio tu
Gisiciendi gratia secta sit, nam si iniuriae causa te alienam contrectem satu non tene l. qui ini rix.ff. de sim Vnde actu sitfurtum. I . FVtium stoindum imperatorem hici dicitura seruo ides', nigro, eo quod clam de obscum re, ae plerunque noctu fat, cum fures pet obscuras noctes atque atras,commodius facit in . . que rebus nostris insidientur. vel etiam, ut idem-met Imperator voluit,a staude, aut a serendo, id e userendo. Hinc siimpra occasione Doctori. iii e argumento ab ethymol igia vocabuli ir dunt,de quo dc nos alibi dixtinus, videlicet, supra in titiae hi qui itini sui vel alienaur. Illeo hic non repeto, ne recocta crambum, ut est iis prouerbio, ad mensani rei oere videar.
io Urgentibus indiciis etiam hodie Dialiena doma furti ii testibulo fieri uti S. Furior a cum duobus *J.sequemia M. uplex u furtum
FVxium duplex est, quoddam publicum,
dicitur peculatus, cum,scilicet qui dcs --. dat erarium publicum,uel rem iacram lux reli os ni aufer vel intercipit, in rem aues ni a veitit,aut praedam ab hostibus captam iutopi item lex Iulia peculatus insta de publici iussi fi .iLad taul. peculi. Qii dam pruiatum, dc hoc 3 rursus dii ex est: Manifestum , de nec manis stum. furtorum,hoc tit .de L .ff. eo. Dicitiit ductnec manifestum pro non manifesto, ibi mulat quendi leg. i 2.ta,vsitata, qua nec pro non,acrii
pitur a exemplum habemus apud Ciceronem ii libris de legibus ex duodecim tabulis. illis vel bis r Senatori qui nec derit,aut causa aut culpa esto
238쪽
Q id sit furtum manifestum. MAn sestitu sirium est, elim quis in ipso
sucio,ves in loco in qtio surrima conmaittitur, aut etiam in alio alit ii in ta τε
η ad destinatum locum cum resuriiua peruenia Domino, vel ab Alio deprςhendacia r. aut si noni depiςhendit ir,saltem conspiciatur & acclamatur. s.f. uriorum & ι 3. - 6.& 7. ff. eod. de ii etiamsi abiecto sucio aurugerit,d. l. 7. Hinc Vcr. Cilius.
Non ego te uidi Daemonis dies e ca rum Getherein dris, molium latrante lyrista' ,
Manifesti furti eum arguit,inquit Seruius ibi , diu cendo vidi, e liuia postea statim subdit. Et cum clamarem, quo nunc se hi ipse ille': Inde Cuia ius obseruatili ro i i. capit. 3 coli pit . furem visum non aliter pro manifesto habe ri, quam si Dominus qui vivit, viis acclamet. Hinc in da. E. eod dicitur quod si Dominiis t eomiliasset,licet furem uidisset, non pex hoc ni nisectum dici. . I
visi uinum nec manis Iu . N rc manifestum sertum est,quando quis u .
re sarto sub tacta peruenit ad locum in quem se recipere constituit: tunc enim GHamsi deprehendatur, man sc iustamen surno dicitura . Dirtoruiti tit.& dA s.f.eod Erant olim de alia duo suriolum genera, conceptum, scilicet,& oblatum. Conceptui v sui uim diccba-ο tur quando res furtiuatesii is praesentibus apud aliquem que ita de inuenta erat magna enim obseruatione fieri solet, itines solum testibus promtibus, ut diximus,sed etiam, ut refert Gestius nodi Att.lib. t i ut per lancem & licium, quia quisue ixum ibat q urrere an domo aliena, licio curi his intrabat, ut illam inquisitionem auctoritate ma si uis fieri sanificaret: qui enim in istiatim. n. inistrabant, licio transuerso cincti ei te solebant ut idem Gellius lib. i v. cap. i 3. tradit: lancei que ante oculosi ne i propter matrumfamilias aut virginum praesentiam. Et si inueniae crant res surii ira auria per i nccni liniuntq; concepta dicebat tur Gelbus,d. loco. Oblatum vero dicebatur, otio quis rem furtiuam alii obtulerat, ne apud sca inueniretiit tex. est in .conceptum oc in ,.obi in in hoc titti verum, ne tum 5e oblatum pomi us simi species a bonis surio coharentes quam xeneta stimorum, cum furto iam commisso ac
dant, I praeterea hoc tit sic species actionis sitato co rei ues sui usirium prohibitum, α non exhibitum, serti prohibiti actione tenetur, qui' furtum quaerere volentem testibus praesentibus prohibuit,non exhibiti tui sultitiam rem apud se quasitam & inueniam nonohibuit, d. S, pipe xea. Hodie tamen omnia haec in desuetudinem bilarunt .iieq; perscrutatio qui quisitio rei suntii r in do ac, aliena amplius pomissa est, d. pr. xere ne sub hoc privremi cunctorumcuri ta- . ti seruunt aedes nostrie, quae tutis sinium refugiunt nobis praebere debent,l plerique, is se in ius um M. imetestenim pati Mamilias nesco ad
naui suae pandamur, ue via uix inuidiae subii,
ciantur, l. r. versiculo quid enim tam durum. quando β: quibus quarta pars lib. Ita d. intestinio ge hoc veruin, lulian odo non adsint vinctia i ilicia, quod rex sit in aliqua domo, quia tunc potest implorari esticium iudicis,& eius auctoritate inquisitio fieri, ut ab idterpretibus rositis hieti aditum est & satis ex hoc .nostio constat. Nec GF ni in imperator si intiliciter amrmat hodie requia sitiones rerum furtiuariam non set Ied dicit, ho. die non fieri secundom vel crem Ubseriistionei' adeo quod post uni etiam hodiesieri, sed non iocundum veterem obseruationem , quinini siquis suscipiat furtivam rem,o: celati de ipse acto. nc su D lenti ur,d 1 praeterea dc Deos, C. d.
i Quo prenuas Atheniensitas in fures c stistit
suerunt furti pwnae. Athenienses enim quemciitique furem, sue man sinum,siue non manifestii in ex Draconis uia bone, qui
primus Atheniensibus leges dedit, capitis sit i
cto assiciebant, quae pona ut nimis dura, rum enim Draconis leges nimis severae, ii in
Dogiime humano criptae viderentur j Solonia persuasu mili sata,ac in pecuniariam plenam is uersa fuit, ut si res non amplius mortis, sed dupli irina punirentur de iii similiter sive nianismusue non niani sessum furtum esset Isodo R omani qui leges sitas ab Atheniensibus de Lacedaemoniis acceperunt, neque pari sevcritate in puniendis omnium generum iuriis, neq; remis a nimis lenitate usi sunt. Dei lim Decem viri, qui coriis di addendi de minuendi facultatem habueruntistitem ma labestiam tunc demum occidi permise runt ali cum iaceret sinum, nox inc aut in-xerdiu cum a raehenderetur, se telo desci deter,
cui imodi etiam sententia est in L si pignore, Ν.surem,i f. de surt. Caeterum si nec noctu,nec se telo defendetas, tunς oianis i iuremii liber hoa pro sit,uerberari, iciq; ei iugetii sit cui suriviri factum esset .sis crimis, verberibus a lectum E xo praecipitari. Sipiter impube Praetoris arbitratu verberati, noxamq; ab eo factam resarciri voluerunt. sed non manifestos fures, duillii cuna siecerunt, qua solvi liber crat, non vi vero si luta opera uias interim dabante cintilitum secerant, Gellius ita. 1 i. cap. vlla verba legis ii. rarueranti c.
s derit, DomiMcura cra1nore testis isti eum oui uiui esto. ineque noctu neque se telo d et doryrahe
239쪽
ri et Comment. m Instit. Lib. IIII. I
Seruus verberilius e lores desaxo deiicitor. Immbre arbitrasa Praetoris inserator. it quinta mani cui furti duri murus erit plavrsolvito. Interea nexus cui ad otus eris, operas dato. Et hoc erat pcna furti lege i 1.tab. Verum quia irina surti manifesti adhuc aliquanto setierioresse vidcbatur, exoleuit, & in eius locum Pi tores quadrupli I nam substituerunt, & hoc siue se . uus fuerit depraehensus in furto manifesto, siue liber homo L irina hoc titu. qua P a tenetur etia Dominus serui in mani selio surio depraehensi, si uetuum noxae non dederit tot. titansita de noxali hii actionibus, de sic se na sunt manifesti est quadrupli, nee manifesti dupli, manifesti tamen surii 3 irina praetoria est f. surti insta deperpet. &t in res actitam nec inani sessi ciuilis ex lege tr. ta descendens Accur in I. ff. de administrat. timior. Cui ac in sui Paratilis, fissides uri. Contius lib. it .lest. 2. Aret.in xvltimo hoc titu. vult eius hic in principio tit. nu,s s.
a Dealieno largiris rei effuseis 3 Etiam hominis Meristis furtum autem iit cum multis sequentibus.7
In quibus rebus fartum consessat. 'Declara: imperator id quod diximus in il
linitione, scilicet, sui tum consistere non solum in contractatione rei alienae,sed e tiam usus, ct possessionis inutio Dominos acta. a Veluti cum creditor utitur pignore . Deposit ritus re deposita, & commodatarius commo data ad alium usum, quam ad suod commodata sitit, vel alteri commodet, quia de alieno largiria species furti est, ut tradit plou . hic in verbo; duxisset, luplicaturque in hoc casu non it,sa pii Prietas rei, sed usus, seu Domini inieresse concernzns usum Dios. supra in L i .vcrsi ustis. Intelliare semper dummodo surandi animus non desit: nam si desit ut quia putet Dominum permissurus irium fieri non dicitur, ς. placuit hoc titii. Sicut nec furtum tisti dicitur, si commodatarius rem commodatam uolente Domino contractet, mitianisi, neu seinuito Domino sacere credat: qi quidem propria sucii natura esl, ut inuito Domino fiat, sed etsi hoc iit.& lanter omnes,, .rectri
inde surt. verum bene est, quod si quis suadeat seruo, ut Domino suo aliquas res suri piat, de adi in deserat licet seruus hoc faciat uoluntate miniabile permittentis, ut suadentem in de licto depra hendat, attamen sita lens non solum desurio teneturi sis etiam de sermo corrupto, de hoc prop et miluin consiliuin ii perni clam probitatis serui inductum, licet seruus deterior sa iis non sit ad his: nt i unius sit metus aliorun ,
ω uec laxius M. impunitate in alium seruum , qui iacile corrumpi possci, hocidem quis sacere tenter d. sed & si hoc titu.l. t. C. adi. Iul. Net. dc siqui seruo, C. desulti nee solum inscruo hoc locum habet, secundum glirandi et f. si
q iis seruo,sed etiam in filio, cui similitet i eis ba- sum si Gut res patri surcipiat Iut tantum, S. I. le
Secundo, etiam hominis liberi,veluti filiori imi in potestate existentii m sartum fieri potes adeo x quod patri datur actio furti contra furem, f. interdum hoc titu. de l. eum qui. f. filius,ss. de seri matri uero cum filium in potestate non habeat, nec illius malit ad operas teneatur, surii a bonon competit,l. mater, fisside surti s lane fratri iscundum Doctor. hic. Tettio, etiam posscsi onis sinum fieri potest, vi in debitore suotrahente creditori rem oppin, gnoictam diximus supra& habemus Ue in s. A liquat ct in Lactione ,.qui rem pi nori, Uetat duplicaturi i in hoc casu ius pomionis, quan iinterest crevit oris rem sutio subtractam non suisii non autem ipsa res,l. creditori, ff. eo. L
s v M M A R I V M. 1 Non solum qui furtum facit acti me finiten
tur, sed etiam qui op consilium praestas. a Tititis sarripiens res partis , actione faui tene-
3 Impubes iecui tenetrem acti e furti,s, Ruiti proximus non sit. Interdum quoque surti tenetur, oca in summa.
Non solum ille qui furtum fecit, aclione '
is tenetur, sed etiam ille, qui consiliunt opem ad ipsum sitium committeti. 4r Pr sat, in qlio numero est, qui tibi nummos lata P a exciailit ut alius eos raperet, aut tibi obsti
tit in alius rem tuaracciperet, aut oues tiras,uel boue fugauit,ut alius co exciperet, interdum
hoc tit. l. 3 . M si . ff. eod. & hoc ueteres scripserunt de eo qui panno rubro sugauit armentum. Tauri enim robros pannos serre non possunt,
ut apud Ovid. h, i a clamorph. - Haud secus exarsit, quam riuo Torus
Dum sua terribili perit irritamin uorax,
Dixi, lata opera, quia si per lasciuiam quis nil
mos excutiat aut boues de armenta fuge nos te: netur actione surii, sed tantummodo actione in factum ad interesse ne impunitus tam pernicio sus lusus maneat,d.f. interdum de Lini iacto ine .fin. ff. defuit. Diaci etiam praestatu consilium dc opem, quia ramum consilium praestans nes, tenetur surii, nec enim qui alicui malum consitali in dedit fit in iacit, d. interdum, nisi ex consilio sequati sectu quod alias sa bim non suisset,l. 3 3. f.nec uerbo,& ibisti .ff. d. Filius aut riseri turripiens res patris, rarium faciat, aci noi tamen simi non tenetur, d. Onterdum & l. a 6.m eo Mem in nxore dicendum est, sertum in rebus maliti committente l. 13. ff. d. siquis tamen itas licsvel uxori opem serat, tenetiuii' equidem suo
240쪽
nee impubes actione sirii tenetur, si pubertati proximus non summa hoc tit.
et Furii Elioquibiu competat. a Interesalicuius quot moris consideretur. S. Futti autem actio & Litem si fullo. Quibus competat acti Uurti. Urti actio competit non istum Domino rei,
4 sed citi libet cuius interesi, S. simi autem a- pctio hoc tit. l.iin. C. d.l. io si . t a. & s .ff. eod. Interesse autem consideratur multis modis.
a Et primo ratione Dominij. Secundo ratione quasi Dominij, Icreditores,
Tettio ratione possessionis, L itaque, M sed si
Quarto ratione custodiae ideo fulloni de sar Gnatori ratione custodiae quam Praestare tenentur contra furem actio furti competit, & non Domino cuius non interest , cum I er actionem locatisium cons iii possit leg. i 1.de 'Lil eod. & hoc
quando sutri de latcinator in totum lant talitendo aliis si .luendo no sint, ad Dominum actio redit cuius tune interest, quia qui non habet, Greddat .eius periculo nihil esse potest, .item si sul Io hoc tit.oc M. I a. se .Et sic constat,quod quado alicuius non interest, etiam si sit Dominus,tamen actiosulti non competit, dict. S. surii autem actio.
x cmmdum electionem habetinti elisa recomina commodatarium,νelfurem.
, mepositaria mi res leui aut leui a culpa surrepta est a recontras rem nonpoteu.. 3 in cum aliquot sequentibus. Quae de sillone & sarcinatore circa sunt inj ' dicta sunt, olim & adcommod ut hi sis veteres trainserebant, M. quα ciit Impe uot tamen nosset in l. sina. C.eo Lot meminit hic in s. sed nostra, emendando sta- t,quod id eleione Domini maneat, an ac
re velit actione commodati contra commodata-
Iium, cui res commodata culpa sua subtracta sit, a vel ab onerurti ςontra furem, nulladii liiictione habita, an miti Marius sit finiendo, necne electione tamen facta unius actionis ad aliam re lite non potae, si inens utramque sibi compet 'virum elegit,secus si ignorans, vel dubitans,d. sed nostra,& da. sn.C. eod. Depositarius vero, teneatur tantum de dolo dc sata culpa, si ei res posita leui aut leuissima culpasubtracta sit,a aduecius iurem agere non Ita tu, cum cius nihil inter uippe qui ne crestitue,dae rei dei Giinomine u asu teneatur, edis hoc th. ideo Dominus ipsc gere obcbit, i
a ciuiliter agnido quatuor actioines competunt.
3 Qua uio comi in aliteragit cir ex furto, qua strana.
Em. Quae actiones ex furto competant. EX furto diipliciter agi potest. sciit ex omni
delicto,scilicet,ciuiliter, de criminaliter. Ciuiliter agendo quatuor actiones contra su 1 rem competunt, le&7.f. surti actio, ff. de condo. furti.
I rima est actio ad exhibendum,quae est praeparatoria rei vindicationis de qua videbunus in Praeterea, insta de actabia secunda est rei vindicatio,& haec competit i tum Domino, de eius haeredibiit, non alijs quorum interes,l. i.& ibi Doctor. f. te condici. iiiit. datuique non .lum contra furem, sed etiam intra quemcunq; possessorem rei, ad rem, scilicet, simpliciter recuperandam, non autem ad rona, s.fn.hoc tit. nec refert, an P'ssidens bona, vel maia fide possideat,ut notatur in s.omnium insta de action. Tertia est condictio furtiua,quae similiter non paenam,sed rem persequitur, adeo quod si res e tet cum omni interesse condici potest, leg. 3.ff. de ι condict. surt.si noti extet,aestimatio rei peti, Ls.Lde condict. suri. Haec etiam tali Domino aut eius haeredibus competit, i. i. 3c 2. ff. de condire serti contra su rem de eius haerede α,.sin. de L7.ss. de condies.sur.3 sta. noli tamen contra tertii alii pocsessorem, de in hoc disseita rei uindicatione, qui ctiam contra tertium possessorem datur.
Quarta est actio sui ti, de in hac ultra rem surdis subtractam, lupli,aut quadruplip nam pers quimur, nec enim res furtiua in duplo, aut ou druplo venit,d s.fin. hoc tit. hodie tamen haed ita dupli, Sc quadrupli,amplius in usu non est,ut tradit Clarus in f surium nu. t 6.sed ciuiliter agedo, iam tantummodo rem simo subtracta pe sequimur, no abrepta nobi uostea occasione criminaliter agendi,de hoc qua loci uiliter agimus. Quando uero criminaliter exsurio agitur, re latiter de iure commimi irina is,vel pecuniaria,
vel corporalis,non tamen mortis aut amputatio
nis membri, sed lassium castigatio Auth. Sed ii no iure, C. deseruis se in Do r. in s. ex maletaciis infra de action. dc licet in capit. r.=. si quis, de Pace tenenda in usibus seud. videatur statutum. quodpro surto quinque solidorum, quis debeat sis pendi, tamen illud erat, quia cum surio concurrebat etiam violatio pacis. Scias tamen, quddie, Ahsuetudine ,hodie samos sure pluribus suris, intimali laqueo suspenduntur Clarat loco numero octavo, dc hocvt rana unius sit metus multorum.