Tractatus novi de potu caphé; de Chinensium thé; et de chocolata. Parisiis apud Petrum Muguet, 1685

121쪽

DE CHINENSIUM THE: log

inconditis & parcis cibi. Vescuntur, aqua , lacte , potuque quodam ex milio , tum si detur copia vini Baccho indulgentes , ut praecavant quae ex, alimentis & potu evenire ponent incommoda variis uti plantis in Tanais ripis succrescentibus inter quas maximi habent eam quam Vocant Baltracan , quae ipsos enutrit robustosque reddit. Ubi semitus ejus plantae apparet, inutilis suis campis reli-

ctis huic quaerenda, unice se dedunt ut qua majori possunt quantitate domos suas repleant ; tanti eam faciunt ut si omnibus eduliis destituerentur, sola ipsis sussiceret. Simon Pauli Theinter ipsos aeque ac in China nasci Autumans , credebat eos nauci illud facere, siquidem Maginus eos illo delectari non referat. At non in ista Scytia quaerendum est The. Scythia immenso spatio extenditur, plurimaque diversa continet climata, & qui The in ea germinare asserunt de Scythia Septentrionali Chinae vicina im. triligunt.

122쪽

Dubitatur plurimis Authorum

nostratum , num frutex aut tantum

planta sit Chinensium The. Sunt qui existimant herbam esse mediocrem,si quidem folia ejus tenuia & odoriferassint, suasque vires facillime exuant Mimpertiant infusioni verum iis standum censeo qui inibi locorum egerunt quique The fruticem esse asserunt& ita depingunt. In China usus ejus ita antiquus non videtur, siquidem in vetustis ipsorum libris caracteres qui nomEn ejus exprimant nulli deprehenduntur, cum tamen aliae res omnes multis

ab aevis ipsis cognitae, caracteribus suis insigniantur. Simon Pauli ab eo tantum tempore usu inter ipsos invaluisse autumat qu6x Scythae rerum potiuntur, quod evenit anno x . Id tamen verisimile parum est cum &ipsis Europaeis jam ab hujus saeculi initio innotuerit ; supra citatus Bauhinus ejus mentionem facit in suo Pinisce excubo anno I 623. Debetur ne-gotiationibus Eatavorum qui ex Ja-

' Ponia i

123쪽

DE CHINENSIUM THEV m

ponia & China illud nobis attulerunt: εc observatu diagna est eorum in

hoc negotio. Hanc herbam seconomia, enim nummis praesentibus vix emurir,

sed mercibus ex Europa deportatis commutant, verbi gratia salvia qua idestituitur solum Chinense : Hane ut multis morbis, quibus Chinenses sunt obnoxij, medendis aptissimam de praedicant & reapse bene hinc se habent ; cujus cum sint persuasi, tum elogia quibus eam cumulant Batavi, tum ob ejus utilitatem M vires experiantia confirmatas , duas libras The 'Iro salviae unica libenter dant.

CAP. II. The eligendo , de Remonibus usii

in se non est; de moiaque illud praeparandi. U T 'G0 Thς gaudeamus,eura

du super omnia recolissimum eligere ; secentissimum autem est quod

moris est viridis obscuri. Si omnium praestand

124쪽

tissimum nobis adportaretur , aquam cui infunditur calore subviridi imbueret, referente. Domino Tavernier in sua de Regione Tunquin relatione. At qualitatis hujusce nullum nobis affertur, id enim quod habemus , infusionem subflavamessicit. Amarum sit oportet odorisque dulcis & jucundi, odori violae muli sim accedentis. In ejus quoque natalitiis regionibus, maxima est divorsitas unumque altero secundum diversas qualitates carius est. Reserunt Authores in Japonia The reperiri quod centum francis libram veneat. Ulterius procedit Do minus Tavernier & ex ore ipsius te-

neo, idem quoque ni fallor in ejus ex- tat relationibus, dari The quod quin- gentis francis libram divendi viderit; non tamen de folio sed de flore ejus loquitur , Principibus in delicias a L. servato , unde The Imperiale a nonnullis dicitur. Hujus generis The nos in Europa latere opinor' saltem privatos. Color Viriditatis longe clarioris est quλm commune : in dubium

125쪽

quoque est emcacius esse saporemque longe jucundiorem. Quibus The asi

servandi animus est, vappescat etiam 8tque etiam caVeant : omnes enim suas sicuti Caia amitteret vires. Hinc vasis stanneis optime obturatis includatur ne videlicet humiditate corrumpatur vel aeri eXponatur.

En modum The praeparandi Chi-

nensibus usitatum , referente. Patre

de Rhodes. Aqua n vase terso M& nitido coquent, quae dum ferves.cit, igne amovetur & juxta quanti- tatem aquae folia injiciunt , dimia 'diam nempe drachmam The pro singulis aquae cyathis. Vas illud tegunt , folioque fundum petente

potant infusionem ; tunc enim Vires suas in aqua deposuit eamque colO- re subrubro tinxit. Calide quantum M possunt sorbillant refrigeratum nul- clius momenti esse dicentes. Quod in fiundo remansit folium etiam seeunda vice adhiberi non ineptum ' est.Sed tunc cum aqua coquatur nem cesse est. '

126쪽

Iaponensibus, pergit idem , alius. praeparandi modus id enim redigunt in pulverem , posteaque aquae fer- venti injectum utrumque hauriunt. Num hicce sumendi modus priori praestet, nescio , ego quidem semper & quidem salubriter usurpavi in modo qui inter Chinenses obtinet: utrique ad deliniendam ipsius acri

moniam quam tamen non injucun-

dam Sontio Sacchari aliquantulum cum The permiscent. . In Persia aliquando in praeparando paululum anisi aut foenicyli aliquo ve Caryophilios injici refert Olearius in suo itinere Persico. Caeteriim juxta

has observationes eas dc quotidianam experientiam duobus cruteribus conficiendis sume sextarium aquae in Cucuma argentea , LR ea stanno obducta, aut terre v. n ta illita; aquae se venti dra ia circiter foliorum injiciatur ,--mque tempore cucumam igne amorendo per quadratem horae coopertam sitne , donec folium sun-duna petierit 6c aqtia colore debito imbuta

127쪽

DE CHINENSIUM THE'. II ,

'imbuta videatur. Tunc in porcellanios aut Faventinos erateres sensim effundatur injecto saccharo communi aut cando ad magnitudinem Avellanae, aut saccharum in ore teneatur ut

Indi assolent, Calidissimum & repetitis haustibus petetur sive sorbille

tur.

Stomacho jejunio aut statim a mensa & quandocunque placuerit juxta diversum uniuscujusque scopum Thesumi poterit. Ad uomachi vapores retundendos , jejunio hauriatur, si ad corroborandum stomachum juvandamque digestionem statim a mensa, Vel quacunque hora nisi forte sub noctem dormire quis cupiat. Vasa sunt Chinentibus ex certa quadam bolo rubra aut terra sigillata confecta, in quibus infunsionem aptius perfici arbitrantur, quod num ita se habeat, nescio , sed eorum figura quae hujus tractatus initio excusaest, serelegans est. Hoc Vasorum agenus cum nobis deest quaecunque vasa

adhiberi possunt modo in gratum;

128쪽

odorem vel saporem infusioni non impertiant & probe claudantur. Idem 'dictum sit de vasis porcellaniis licer Megantissimis & continendis in se liquoribus ferventibus aptissimis, extremitates enim nisi proluantur minime calefaciunt , quod ad parcendum labris, adurendis alioquin commodum admodu ni est. At in eo to-

tum residet quod ex eorum usu hab ri potest commodum, non enim vise ltutem aliquam peculiarem habent quae digestioni inserviat., The nonnisi φο quae potandum tempore parandum' i

est , infusio enuci ejus -itcrato calefa-etam praecipuas vires deperdit.' Μemoria tenendum quod diximus eadem folia bis adhiberi posse , juxta imodum Patri de Rhodes observa..tum. Sunt qui ipsissima adhue folia pluribus diversit vicibus adhiberi posse contendunt , modo resiccentur; lat certum est post semel iteratam' infusionem nequidquam prodesse. Si quis omnem utilitaetem percipere V luerit , in modum acetarii superstes

folium