Tractatus novi de potu caphé; de Chinensium thé; et de chocolata. Parisiis apud Petrum Muguet, 1685

71쪽

nihil Caneausatur. Illius spirituos partes non adeo: inflammabiles sunt 3 nullum in ei acidum, quod ejushaodi incommoda post se trahat: adeo uequaelibet quantitate assumatur nulIum capiti dolorem inferat, non inebriat, non calculum autipodagram 'gignat, . prout in iis quae sequentur id monstrabo. Itaque non est quod insidientur, multis in locis Caia vino longe utilius esse. . Nec silentio praeterire possum, . quod sententiam meam ratam facit, Case nempe extemplo solvere ebrietatem, eorum saltem qui vino plane mersi non sunt. . Cujus rei en exemptu. . unus ex familiaribus meis largiter ali-' quando vino indulserat, & ne quid j eis deesset, chartis ludebat, statim vini fumo obtenebratis oculis , adversariω imparerat,qubdeum animadverti siem ipsum in aliam cameram adduxi& C se craterem potandum dedi, quo hausto ea animi ae oculorum libertate qua jejunus lusit. Eo saltem momine vini potoribus gratum esse debet. Ita aliquando in Anglia publicae tabernae

72쪽

Casequarum ibi supra fidem erat numerus,pro politie cratione omnes prohibitae lunt, vini vero popinae nequa quam, quia nempe in prioribus sedate nimis de regni rationibus per potionem colloqui licebat, quod per turbu- lenta vini fumus non licet. . Pse Orgo. primam coctionem mir 'biliter juvat, omnemque ab ea pertum bationem avertit. Primam coctionem 'appellant Μedici, quae perficitur i Itomacho mutationem Alimentinum in substantiam albicantem & liqui- dam quae dicitur chilus: qui si,ut pa est, coetus & fermentatus sit, nec ulla iintemperi aut intestinorum & prim rum viarum obstructionibus alteratur. laudabilis sanguis fit cujus particulae creIciant, nutriuntur & integrae manent , di hoc Reunda & tertia coctio nuncupatur irae perinde melius se ha-

Adde, quM Cise, ut jam diximus duabus lubstantis una subtili de vola tili, altera terrestri eonstet ; subtilique ruintini fermenti stomachi aciditatem

73쪽

obtundat & chilum, quemadmodum sal volatile, omne aeidum, delinit Maniligat. Pars terrestris verb detorsiva est & tantillum adstringens sicque stomacho amica. Hujus quippe fermeri eum roiborat qualitate sua detersiva, tartare que faeces in eo & tenuibus i 13 testinis contentas expurgat , suaque siccitate partium superfluas humiditates absumit. Praeterquam quod acidas cruditates quae in primis viis interdum

fluctuant suo Athali absorbet. Nulli

omnino corruptioni obnoxium est; coagulationes morborum vulgatissimas causas fortiter impedit : & hine transpirationem insensilem & sanitatis conservatricem admodum juvat. Jam . quia Medicina eXperientiam ratiociniis attexere debet, quam plurima referrem eXempla hominum quibus Case stomachi invaletudinis levavit , & unum generale & demonstrativum allegare sussiciet. Turcae dicet, non nisi aquam potent, leguminibus. eibis lacteis & fructibus gaudeant magis quam carnibu'Vescanturiane azy

74쪽

mo rhinusque cocto , quod stomacho noxium maxime Videtur, rarissime tamen ejus affectibus laborant quod nonnisi huic potui debent. Licet enim potiones alios ut sorbetum& Chosa ex melle, uvis siccis & acido cedri confectum quandoque usurpent credibile tamen non est ejusmodi potiones stomachi cruditatibus ex Alimentorum indigestione natis com rigendis idoneas esse. Adde quod sorbetum non nisi aestate, Case vero. nullo non tempore ipsis in usu sit. Interim in Gallia etsi vinum fatis generosum potetur, nec nobis ut Orient libus cibis ita crudis vesci accidat, mirum quantum stomachi in valetudinibus & indigestionibus obnoxii

simus. Case esse tu mirabili cernere erat in illustrissimo Marchione de Crillon , qui cum diutino retentus fuisset morbo & illo durante, nimioli monatae aliorsimque hujusmodi po- tuum usu tum ad sitis aestum extinguendum, tum oblectamenti gratia sumptorum, tandem stomachum ia-

75쪽

s ingerat de omnium ciborum fastidio Iaborabat, cum hocce potu, uti ince---pit; superius & inferius excreti fuere glareae viscidae & recoctae globuli qua stomachus gravabatur de ipsius pori per quos fermentum alimenta dissoluturum eam partem vellicat runt influit , interducebantur. V rum quidem est, per raro Case Vomiatum ciere: ciet tamen aliquand , fun

do imprimis stomachi reliquiis chili indigesti & glarea pleno ; quia eas etia

quat & extenuat , eumque ex illis cruditatibus 'alimentum idoneum effici nequeat, stomachus lepore hujur ' potus excitatur ad ipsas expellen, Abas potius vomitum sistit qui ab humore acido nimisque corrosita evenat, quemque Case sale suo volati ii & partibus suis oleosis obtundit. lPostquam demonstratum est Case

laudabilem procurare digestionem; concludendum venit ipsum quoque idoneum esse impediendae generatio- .ni lumbricorum qui ex indigestione '

caudis tib in aliqua corporis ea

vitate: i

76쪽

vitate stagnantibus nascuntur: Conducit quoque corruptioni oppui nandae, non secus ac alia amara & deter gentia pharmaca.

ventris io ni o n ulter una fmorbis, quibus Cast in servit , de Calculo Podagra. Ρ Ιtuitam vitream, colicae intestinorum causam frequentem, non secus ac cruditates stomachi, fundere M, Valet Fabae nostrae Arabiae potus, sicdue etiam hepatis, Iienis pancreatisque , obstructiones a vilcidis humoribus ortas felicia iater reserare. Huic intento usurpant in AEgypto , teste Prospero Alpino , idque certius operatur quam tinctura eichorij. a cujus sapore non admodum abludit. Vestingius paria

pariter a erit praestantissimum e sse eum succi frigidi & erassi intestina,v que Per totum' corpus dispersa obt

77쪽

struunt: hicque effectus ita omni cor tradictione major est ut in causa sit cur Avicennae , pro isto m ne Case acceperint ob eximias quas ipsi tribuunt vires. Hodierni omnes unanimiter conveniunt , ipsum insignis utilitatis esse viris phlegmaticis, puellisque Chlorosi laborantibus, quarum plurimos haec sola serbitio levat; quum liue instituta ejus analysi . salo

volatili abundare viderimus, non mirabimur ipsum prava sanguinis femmenta emendare ; sanguinem saperflui humidi & glutinosi emisumpti

ne exsiccare humoresque crassiores attenuando, eorum expulsionem promovere. Hinc eoncludendum est

idoneum quoque esse promovendis Demilaarum menstruis, quod quidem experientia constat. Asseverant enim plurimi uteri obstructiones tollere adique solitas mulierum evacuationes suppressas procurare. Frequenter inlinnc finem mulieres AEgyptiae & Arabicae eo utuntur, praesentem fluxum facilitaturae, aut earum e cretionem

78쪽

DE POTU CAPHE.

Promoturae. Caeterum conjicere est, cum morbis mulierum ortis ab ista evacuatione minuita aut depravata inser viat, aliis quoque hujus sexus ita- valetudinibus avertendis praecipueque vaporibus uterinis dissipandis non esse ineptum. Celebris Medicussantonensis D. de la Closere literis ad Sponium nostrum datis , testatur se frequenti experientia nosse Caia calide sumptum fluentibus' cataminiis alvi tormina patientibus magno esse subsidio, sanguinem minus acrem-magis fluidum reddendo. Addit etiam ςonvenire mulieribus jam enixis citra ullum periculum ad vires reparandas totoque puerperij tempore ad cratores binos singulis diebus. Plura circa hujus potus praestantiam jam diximus, nec tamen adhuc ejus omnes qualitates celebravimus. Utilissimum quippe pariter reperiemus ad renes eX purgandos , ac sero viam sternendaria. Praeterea calorem

naturalem suscitat & fovet. Impeditas quascumque vias expedit & per

79쪽

transit, exaltat 8c mitigat viscerum fermenta, illorumque perficit fermeritationes , sicque universam oeconomiam naturalem ad summam perfectionis apieem perducit. Frequenti

haud dubie illius usui debent Turcae, quod ab omni hydrope fere sint 'tuti, hocque morbi genus pene in Oriente ignoretur. Angli quoque scripto quodam decem circiter aut duodecim abhine annis Londini edito testantur hydropem sicut & Podagram Ionge jam inter ipsos rariorem esse ex quo tempore Case saepius indulgent. Nec dubito quin si Nostrates potatores a vino ad potionem istam averterent i fausto huic morbo longe minus obnoxij forent. Asserit Mollenbroeeius Medieus Germanus in Τractatu de Podagra va- iga Morbutica, Danis, Suecis & Bat vis quotidie in morbis hypocondri eis &scorbuticis Can utilitatem probari. Nec subit mirum, morbi enim isti eum ab humoribus tartareis acidis A Corrosivis originem trahant similibus

80쪽

milibus praesidiis mitigantur necesse est. Idque suo sale voIatili praestat,ue- Iuti alia antiscorbutica eochlearia , Britanniea , nasturtiumque aquati

cum.

Maxime insuper commendat hunepotum facultas praeserVandi a calculo ut Podagra, tum stomachi coctionem juvando, tum sanguinem a superfluis salibus, serεque expurgando. Geneven sis quidam ad Dom. Gras hujus urbis Medicum literas exarabat , eo tempore quo se inhotescere ceperat. Nobilis quidam, inquit, nomine Dominus De Veraee mei fere temperamenti pinguisl de frequentes jam ab aetate juvenili ad sexagesimam usque Podagrae passus insultus, utitur jam ab annis quatum parVo quodam grano nigro ex India .

adportato nominato Caia, quo mediante ab insultibus hujus mali tutus existit, licet manus pedesque jam habuerit tophis induratos. Praetendit istam decoctionem serum & sape fluos humores purgare ue abdominosus