장음표시 사용
51쪽
deam Calidum ne an stigidum sit Cain dico vino, exempli gratia , si comparetur frigidum esse, quia minus activis deminus inflammabilibus particulis coo- stat , sed si cum aqua, ptisana, limonata aliisque aquosis potionibus , Calidum esse , quia amaritudinem & ac- utum saporem aliquem aquae, sanguini vero spiritibusque plus motu S quam aliae aquae potiones communicati praeterquam quod Case Calidi epoti actualis diutius spirituum motum conser- Vat. Temperatum igitur hac notione recte censebitur ad secundun, dico 'Case respectu potantium si sint tempe
ramenti frigidi & phlegmatici Cali
dum esse quia majorem chylo & sanguini pituitoses hamores attenuando agitationem conciliat. Frigidum v ro, igneis temperamentis , in iis enim agitationem sanguinis nimiam tempe rati quia multa aqua dilutus & partiabas terrestribus implicatus minuit humorum ebullitionem. Reipsa ipsius potores consultemus, alii ab eo calefie
iii alii refrigerata se testabun M. Nonnulli
52쪽
nulli denique, nec melius nec pejus ab eo se habere dicent, quod temperatum esse & pro variis subjectis diversimode agere significet.Temperatae hujuS qua- 'litatis ratio, haud dissicilis disquisitionis est. Case natura sua , species est quaedam leguminis glutinosi & terrestris quod ipsum in alimentum sumptum, sanguinem crassum & viscidum ossiciendi & consequenter refrigerandi
vi tantummodo polleret. Sed cum torre fit, phlegmatis pars consumitur, spiritus exaltantur , unde ejuS particulae subtiles & vellicantes fiunt : in-terim quia torrefactio hau divehemens est & particulas terrestres salis adhuc superstites habent quae actionem praepediant, effectus moderatus &tempe-'raturae inter calorem & saepius mediae eveniat necesse est. Ex his quae Diximus hactenus , minus nobis admirationis ciere debent, diversae circa duas primas Caia qualitates Authorum sententiae quorum alii
Calidum alii frigidum ut quo placet
gradu illud desiluunt quasi novae artis
53쪽
trutinam, corporum calore aut frigore ponderando aptam excogitassent Abitror ex illis plurimos huic materiet tractandae adeo parum huc usque notae haud satis in vigilasse, aut ut ipsis coniveamus, sub diverso respectu conside-tarunt Caia. Et hinc in di versas abiere partes. Verum enim verb, Circa sicciatatem aut humiditatem ejus minus deberent dissentire Auctores, quippe fatendum, rem tostam ut est Case non posse non communicare decoctioni qualitatem exsiccantem , quae eo ma
gis sensialis sit qub potio illa quam
omnes qui ea utuntur diutericam esse norunt, de sero sanguinis aufert & sie exsiccandi vim habet ; nec siccitatςm hanc magnam esse putandum,modo ca .veatur ne magna quod siccissimum est epotetur, & aqua diluatur. Ex hiis omnibus concludo , eos qui
hoc potu minus oblectamenti quam sanitatis, a uti voluerit. si suum temperamentum & malorum suorum originem ignorent Μedicos artis suae, gnaros consulere debere: sicque, me
54쪽
omnibus iis quae forte in hocce librosperantur consiliis expedio, quamvis in sequentibus capitibus hac de re supersedere haud mens sit: explicare ten--- tabo juxta peritorum quos consules sententias, qui sint morbi, quibus medendis generatim Case inserviat, At prius de Analysi chimica & de qualitatibus ipsius secundis disserere comvenit,
qualitates secunda. UT nihil de Case intactum relinia
quam, penitusque ipsum cognoscatur, ejus principia explicare atque Chimiae opera, de eo Analysim experiri mihi animus est. Analysis, sin gratiam ingenuae hujus artis ignarorurn dico ) est resolutio mixti in sua principia sensibilia , seu diversarum illud componentium substantiarum , quaeiisne fit, separatio. Dominum Cassala o
55쪽
silium, qui in hoc consilio me iuvaret rogavi, Is pro humanitate & peritia
votis annuit, & coram me ac erudito amico Sponio Medicinae Doctore rem auspicatus est. 'Caia ut fabas caeteras distillandum esse censens ex puriori, accurate lecto& optimo libram accepit, eoque retortam vitream tutatam ad . dimidium implevit, ei magnum recipiens adaptans , lutatisque juncturis ignem pezgradus applicans. Exiit primo phlegina limpidum instar aquae, sequuntur Vapores quos in liquorem sub rubi- eundum condensari vidimus,& liqvor
iste quo ulterius progreditur operatio, ed magis coagulatur crassiorque, nigrior & oleosior fit, nec etiam recte Iutata vasa impediere quominus laboratorium Caia odore imbueretur. Intra octo aut novem horarum spatium absolutum opus vasa igne amovet ut refrigescerent ex iis inde substantias stillatas 'educturus. Ex recipiente eX- traximus tum phlegmatis, tum spiritus,tum olei ad dimidium circiter ponderis
56쪽
Mris materiet quam in retorta posueramus. Caput mortuum in ea residuum librae quadrantem pendebat, ita quod iri operatione amistum est volatilium particularum , librae etiam quadrantem aequabat. Quod apprime notan dum est ut Case volatilitatem atque
indei ationem effectuum ipsi tributorum noverimus. R. Oleum quod super plegmate & spiaritus, butyri instar denigrati coagulatum erat haud difficulter a reliquo disjunctum est. Uncias duas circiter& drachmas quinque pendebat, quod ut cum singulis oleis inimicis accidit
Tectificatum colorem navum subni grum contraxit. Lixi vij ope e capite mortuo caletnato salis fixi dra elimam eduximus. . Cumque vehementi satis ad calcinationem opus sit igne, inde fit ut sal illud valde ait alisatum sit atque Ialis tartari instar ad gustum acre. 'Quod vero spiritum ut salem volatilem spectat , in hac destillatione phlegmatis portionem secum semper
abducit sal volatile, quod illum liqui-
57쪽
dum conservat & haec causa est cur ipsum rectificatione in salis formam reduci nequeat. Persentimus tantum sapore peracuto magna satis volatilis salis quantitate phlegma imprFgri tum esse, haecque permixtio vocatur spiritus; qui flavus est, eoquod secum vehat partem olei magisaetheream quuipsum hoc colore tingit: impeditque quo minus acida cum sale alcati v maistili spiritui immerse fermentent, illius enim poros obturat actionique imp dimento est. At Alcati fixum e capite mortuo extractum in cineratione oleo suo omnino destitutum cum ac, dis haud secus ae caetera alcalia fixa . fermentatur. . Atque haec duntaxat, Analysi separari potuerunt,quae quamvis adeo simplieia videantur, iis tamen quae desnceps de ejus effectis dicturus sum fundamenti loco esse debent. His ita positis Fabae nostrae Arabicae,prietates, earumque rationes facilius apprehendentur. Sic temere nimis aut hyperbolice de ea loqui nemo me ac- cuint, si vires eius altius extulero.
58쪽
volatili plenum esse, quis pro comper . to habebit, ipsum nutrire somnumque
avertere non mirabitur. Utriusque ratio patebit, ex eo quod sal volatile Moleum arctissime unita, activitate somnum fugant,& eodem tempore lentore suo alimentum praebere aptissima sunt, Oleum etenim particulis ramosis Mimplicatu facilibus constans, sale volatili qui ipsi vehiculi loco est adjutum
animal nutrire, atque sal humores rarefacere; spiritibusque in cerebro co citatis vigiliam provocare possunt. Clim ergo circa Caia qualitates, nihil nisi praemissa Analysios opera eductus protulerim, non imitabor Simonem Pauli Daniae Regis Medicum,qui tractatum de tabaco & The edidit, ubi tu istius usum dc ex occasione in Canacerbius invehitur; quamvis experimento nullo fulcitus, omne quod circa Case regerit, non alio nitatur funda mento quam dictis quorumdam, qui illud & nimis exsiccare viros este
59쪽
dam, hic autem cum de ejus qualitatibus in genere agatur, Medicis qui frequenti usu ejus effectus aut damna animadverterunt , potius quam eorum opinionibus qui de iis aliorum tantum& forte imperitorum' ore; loquuntur fidem adhibere rationi longe convenientius Videtur.
Primae uti jam dixi Prosper Alpinus in suo de plantis AEgypti tractatu M in sua AEgyptiorum Medicina Casemen tionem fecit. Hujusce inquit potionis facultas frigida est & sicca, aut potius ad primas quaΙitates temperata, propter aliquem ei immixtum calorem: hoc enim granum ex duabus substantiis eonstat alia nempe crass1 & terrestri qui corroborat, alii subtili ex particulis calidis quarum ope calefacit,deteris git & obstrumones tollit. Haec d coctio saporem cichorei tincturae non absimilem sapit, & expeditius obstructiones levat.
rasti qui post Prosperum Alpinum a gyptum lustravit ejusque IN brum de Plantis, suis observationibus
60쪽
exornavit, de qualitatibus ejus disserens illius corticem parum frigidum& siccum, nucleum vero quo utimur moderate calidum esse dicit. Torre
factum amaritudinis sensibilis esse at Linguae haud ingratae, unde fit ut plerumque potio em eo preparata nullam nauseam procreet etiam satis magna quantitate. Addit praeterea tragae caseteas feri. Hac de re unum & alterum amicum qui diu in Oriente degerunt consului, illud ipsum uno ore r tum fecerunt hasque in AEgypto usit tissimas esse plurimique aestimari asseverarunt. His motus ejusdem generis tragemata condiri Curavi, eique quirem suscepit. Feliciter successit : sed , verum fatebor periucundi saporis esse
non sum expertus atque utrum ulla virtute polleant incertus haereo. Recentiores Authores omnes possi Vestingium & Alpinum consentiunt case stomachum roborare;corporis humores exsiccare,obstructiones reserare; vapores in cerebrum ascendentes re-t.laures somnum avertere , innum