De amicorum in Ovidii Tristibus personis. ..

21쪽

qui nominibus uni Si gener 'Su RVOrun , EXSuperas morum nobilitate genus

optime quadrat ad eam, qua Cottam ornatum fuisse saepius in pistulis ad uni scriptis legi iam supra Vidimus, quaeque nusquam ab Ovidi tum ample et aperto in Messalino celebratur. Quae quamquam iam satis videntur demonstrare multo aptius in nostra elegia de Cotta cogitari, ne Messalino hoc carmen inscribamus, impediri videmur prima epistula ex onto ad hunc missa I, T . In hac enim poeta quodammodo Se0Xousat, quod ad 0SSalinum carmen miserit exponitque, quas , causas illius quoque fid0m implorare audeat. Itaque illam manino primam epiStulam ut ita dicam, publicam ad eum Scriptam esse totius carminis sonus et sententia indicare ridentur ). Vix igitur p0test dubitari, quin rist. leg. V, 4 ad Cottam Messalinum iessa sit. Nunc videamus num alia praeterea carmina Tristium ad hunc amistum scripta esse Verisimile sit. Ρ01 Serutantibus nobis illas legias una Peurrit, quam nulli potiu quam Cotta tribuamus, legi a b iusdem libri. Quod enim ochius . . pag. 4 hoo carmen eX. Om-p0io inseribendum senset id autem ex aeres. 7 eq.

a Cuius eram Onsu non me Sensum egentem,

Si Caesar patrius ripuiSSet peS conchidit, minim probamus. Nam haec sententia Vel eo refutatur Iuod 401 S. 'L Ne i. nostram AEl0giae filium ramici poeta commemorat, luod ad Sex. Pompeiimi non quadrare paullo infra pag. 13 demonstrabimus Immo iure hoc carmen Cottae tribuemus. Illi inim versus quibus Ochius ad firmandam Suam SentΘntiam usus est, optime conveniunt cum huius Virilib0ralitate AEdi munificentia, quam saepius laudari Vidimus. Huc accedit, quod sersuum 1- sententiam amicum Semper

Ovidio tulisse auxilium imprimis in epist ex ont ΙΙΙ, 2 ad

Cottam mi8Sa expositum esse invenimus Velut V. 3 eq.: Namque Dis sospes multum cruciatibu aufers, Utque sit in nobi pars bona salva facis vel et s. 25 sq.:

22쪽

cam aram appellat sic in huius epistulae ei S. 6: ancoram Olam .e

Et ad quemnam aptius pertineant ultimi ni Stru elegiae VΡ1'Sus quam ad Cottam' legimus nim illio sDiligat et Semper, socius te sanguinis illo Quo pius affectu Castora frater amat. Si iuvenis similisque tibi sit natus et illum Moribus agnoscat qui libet esse tuum. Facere non possumus, qui de Cotta hali 0 Valerio Messalino cogitemus . nam in inanibus laen epistulis ad Cottam scriptis huius iatris posta facit issentionem velut , 9. 29 eodemque modo in epistulis ad Messalinum Cottae Dieit enim I, , V. 31 eq.:,Add quod est Dater tanto tibi iunctus amore.

Quantus in Atridis Tyndaridisque fuit

vel iusdem carminis Vers. 59 eq.: Quaeque tua est pietas, ut te non excolat ipsiundus aliquod tecum fratris amicus habet. Cottam autem filium habuisse, quen poStea Nero annua pecunia sublevaret, acitus in Ann. XIII, 34 tradidit. Quibus de causis haud ineptum nobis videtur esse hanc quoque elegiam Maximo Cotta inscribi. Quod enim duo carmina insequentia ad eundem virum Scripta me Videntur, non repugnat nostrae sententiae, id enim saupius in Ovidii libris invenitur Velut ex onto IV, 4 et A. Ρraeter illas autem do quibus diximus, 'istium elegia vix ulla alia ut amico probabiliter tribuotur. Τranseamus igitur, ut erat propositum, ad alterum Ovidio intimum, Sex. Ompeium.

23쪽

Ilio vir imis ut Seneca tradit'. 0 Pompo Magni familia cuius stirpis ultinius erat prognatus'). SeX. Pompeiiun consuloni anni u. c. 19 habuit patiem ). uius autem Uus I at SeX. Pompeius Sex. F. Cn. . qui putauu Cn. inpol nat ut ait Cie0ro in Britti cap. 4 parag. 175. praestantissimum ingenitim contulerat ad summam iuris civilis et ad 01setam geometriae et rerum Stoicamna scientiam 3 . Nostrum autem Ν0x Pompeium. Vidi amicum, eodem anno quo uesur Augustiis diem obiit supi emium anno . Chr. 14 erinsulem fuisse eum Sex. Apuleio et primum cuni Collega sui , ut 1R-ilit aditus - . in verba Tiberii Caesaris iuravisse permultis veteriun scriptorum locis et insoriptionibus o infirmatur ' . Inter illos autem Dio . infla l. et Pompeium t Apuleium cum Augusto fuisse propinquitate coniunctos dicit: κε οι Sc.

Anno . Chr. 20 Sex. Pompeius Roma fuit recusavit iu se d0m

anno, ne Cn. Pisonem qui ac uSatu erat quod a sermunicum

veneno necavisset, delanderet ' Quanta autem uotoritat seth more apud Iiberium quoque floruserit, j. o int0ll0gi liuot

24쪽

enim eX. ompeium non Solum Virum ut omnibus Virtutibus ita humanitatis quoque laudibus instructissimum, uiu e Ore facundissimus semio quasi e beato quodam loquentia fonte manet, sed illum etiam optime de se SN meritum profitetur. Sese enim promptissimam benevolentiam illius viri Xportum esse, qui instar Sibi sit Alexandri, eum Omnium Commodorum

incrementa ultro obtulerit o studii ipsius ductu et auspiciis suis lucidiora et alacriora reddid0rit ). Num fori Achaia0qu0que proconsul fuerit, ut Dittenbergius in C. . Attic vol III. feci. 1 n. 92 hoc titulo nisus suspicatur: Η βουλτ η ἐς

αρε ς 'εκευ, pro ceri , dici non potest, quod alia huius rei testimonia prorsus destini. ra0tisse Borghesia' conicit SeX. Ompeium via fuisse. 0 quo in actis fratrum Arvalium ad annum . c. 76 truditur in oeum Cn. Pomp0i M. f.) Pompeium iugur in clouum imp eratoris) Caesar res Augusti COVidi autem epistulas, quas x Ponto ad hunc Scripsit amicum IV, 1. . b. 15), si respicimus, Satis intellegimus Sex. Ρ0mpeium p0etam, quantum potuerit, pot0stute et opibus suis

25쪽

S0d tiam in epist. IV, 15 v. 3 seqq. Ovidius profitetur sCaesaribus Vitam, Sexto debere salutem M sciat sup0ris hic mihi primus erit. Tempora nam miserae complectar ut omnia vitii ' meritis eius pars mihi nulla Vaeat.et Quomodo autem Sex. Pompeius poetam in Thracia Seraure potuerit ignoramus. Aut a CaeSare eum precibus et auctoritat impetrasse, ut Ovidi per barbararum gentium fine proficiscenti praesidium daretur, quod minus VeriSimile est, cum Ovidius relegatus fuerit, aut uni tum illic fortasse togatum fuisse Caesaris statuendum est. Praeterea autem X epist ex Ρ0nt IV, b v. 25 sq. 0X ompeius familiarissimi in usum habuisse cum Caesare Germanico cognOSeimuS. Neque o ei facundia a nostro praetermittitur silentio, cum epistul. IV Vers. 3 seq. his eam extollit laudibus sHos ubi facundo tua vox hilaraverit ore, Utque solet, tulerit proSpera Verba dieS.e Permagna autem permultaque bona hunc virum possedisse non solum Romae, Sed etiam in Sicilia, Macedonia, Campania, quae Vel a patre suo hereditate accepisset vel ipse ibi acqui-SiVisSet in p. 15 Vors. 15 seqq. demonstrant λ).3 In Seneca d tranquillitate animi libr0 cap. XI, 10 legimus: Locuplos es numquid divitior ompeio cui cum Gaius, vetu cognatuS h0Spe n0VuS, aperuiSSet Caesaris domum, ut suam cluderet, defuit aniS. aqua. Cum tot flumina possidero in v orientia, in suo cadentia, mendicavit stillicidia. Fama si siti portit in palatio cognati, dum illi herespublicum funus usurienti locatc. Cum autem apud Tacitum in annal. III, 2 tradatur: ΑυΡ0mpei thoatrum igno fortuit exhaustum, Caesar eXStructurum p0llicitus est quod nemo e familia restaurando Sufficeret, manente tamen

26쪽

Nam hoc quoque in carmine poeta Vitam, quam Caesar sibi ded0rit, amici opora servatam esSe atque etiam tum Ρ1 vitri profitetur . I seqq.: Caesaris est primum munus, quod ducimus auras: ν ratia post magnos si tibi habenda deos.

Ili dedit vitum. Tu, quam odit ill0, tueris.

Et facis auc0pto itinere OSSO frui.

Quid isti 'rsus monil optime tonveniunt cum iis, quae Ovidius ii Pompei rga se inseritis in epistulis ex onto missis dicit onn prorsus eogimur, ut de hoc Viro Ogitemus, si illius loci meminimus suprii laudati: Vivit adhue vitam tu tibi d0b0r fatetur,

27쪽

QT Spirat magnam gratiam, tuam nuSquam nisi in epistillis ad Pompeii in tam impensis laudibus cumulatam profitetur Ovidius. Vix enim retineri potest, quin merita amici toti urbi nuntiet Ut nomen eius in carminibus suis proferat, ut et aequale et posteri mitem amici animum et pietatem magnum cognOScanti'. Quanto autem affectu est gaudio poeta noster, cimi tandem nomina ompei in epistula prima ad illum scripta ponere liueat Saepissime se sibi Visum esse impima declarat, quod niuendum id fecerit profiteturque V. 11 eq. ,O quotiens alii tui vellen Scribere, nomen Rettulit in eras inscia dextra tuumet. Neque inquam Se amici oblitumina esse, sed semper ViVamemoria repetiturum illius munera omnesque audituros Vidium esse ompei amicissimum ep. ex ont. IV, 15, 37 seqq. IV, b, 3 seqq. . Et quonam modo fieri potuit, quin is amicus summi ornaretur laudibus, cuius gratia non solum antea nunquam pigra fuisset, cuius arca nunquam Ovidio munificas opes negaSSet e Pont0 IV, 1 v. 23 seq.), sed qui etiam de amico relegato tam bene mereretur, ut de O OSSet diei pist. I v. 2b eq. Nim quoque nil subitis ul0mentia territa fatis Auxilium vitae fertque feretque meaequo paullo infra V. 35 seq.: Sic ego sum rerum non ultima, Sexte, tuarum Putelaeque feror munii OpuSque tuae. Aliis itidem amicis gratia agit, quod tum, cum rebuSuduerat profligatuS Sset, quamvis pauci e non deSeruerint et misericordiae dolorisque pleni calamitatem amici vissime tulerint, hic autem non Verbi tantum se praestitit, sed etiam re fidelem piumqu0 Sodalem. Eanden autem pietatem maximamque Vidi erga amicum

gratiam tristium qu0que elegia I, 5 spirat ), quam simillimam Hss sono et indole illi, de qua modo disputaVimus, iam Mersius')

28쪽

vidit, ut non dubitemus, quin hoc tuoque carmen eX. Ompeio inscribendum sit. an ut omittamus optim ad illum intimam familiaritatem ompeique auctoritatem quadrare, quod ad hunc primam rastium elegiam, nempe inter RS, quae omnino ad amicos scriptae sunt miserit, totius carmini AenSuStenomini Sex. Pompeium videntur indicare. De quo enim aptius dicere potuit post initio carminis , mihi post ullos nunquam memorande OdRlOS, O, cui praecipue Or mea ViS Sua St,enam cui amicorum, Cotta essalino fortasse excepto, Ovidii sors ita fuit curae, quam ompoto N autem de illo amico cogitemus, cuius sane ab adloquii animam suam moribundam revixisso vidius in eleg Trist. IV 5, quam Cotta inscribendam AS Supra demonstraVimus, dicit, eo videmur impediri, quod Ovidium in prima legi ad illum scripta patris et frutris eius illiusque usus quem cum Messala familia habuerit, mentionem facturum fuisse nobi est persuasum. 1 aeterea illa Verba in eleg IV, 5 nihil significant nisi poetae animum

Cotta adhortante confirmatum esse, in nostro autem carmine Vera. 5 eq.:sQui mihi consilium vivendi mii dedisti, Cum foret in misero pectore morti amor, optime conveniunt cum verbis, quae in leg. i lium V, 9 V. 19 leoni :,Seminecem Stygia revocasti solus ab unda, unde apparet Sex. ompeium intercessisse, ne poetu manuS sibi inferret. Id autoni de unoquoque amico dicere potuiSS0 poetam Vix quisquam putabit. Quae cum ita Sint hoc quO-que in carmine Sox. ompeium intellegendum SSe ensemuS. Sod do hoc Ovidii amico iam satis dictum est VeniamuS ad illum, qui sine dubio praeter ceteros Summa auctoritate et gratia apud Augustum floruit, ad aullum Fabium Maximum.

29쪽

Q. Fabius Q. Κ Q. N. Maximiis h), filius Q. Fabii Maximi qui Q. Fabio Allobrogico natus o stirpe Q. Fabii

Aemiliani ortus erat, anno u. c. 695 cum C. Caninio Gallo )C. Antonium, qui se Macedonia erat Gera , repetundarum accuSaVit. Quem vimini Ciceroδ summis ornat laudibus eum dieit: Dic0s familiaritatem tibi fuisse cum Q. Fabio Maximo. Praeclara delansio facinoris tui. Nam Maximi quidem summa laus est, sumpti inimicitiiS, Suscepta cauSa, quaeSitore consilioque delecto commodiorem inimico suo condicionem reiectionis dare noluisse. Nihil Maximus fecit alienum aut sua virtute aut illis viris clarissimis, aullis, aximis, frieu-nis, quorum gloriam huius Virtute renOVatam non Od sperumus, Verum etiam iam VidemuS unc autem Virum annou. c. 698, cum Cicero in Vatinium testimonium diceret, a 'dilem currulem 3 fuisse, Vel paullo pi Stea, et arcum quendam Roma restituisse omnisenus coni 'it -). Deinde anno u. c. 708 eun Q. 0dio legatus Caesaris exercitui in ispania praefuit et in pugna ad undam commissa magna Virtute normit').Ρ0stea ab autumno eiusdsem anni sub illius imp0rio contra Ρompeium ipsum pugna sit '). Caesar autem, uim illud bellum osse suitum mens. Septembr. 709), Q. Fabio Maximo consulu- tum cum C. Trebonio pro meriti eius ab ineunt mens Octobr.' fasti eos Capitolini ad a. 709 - . . . , ag. Ll0.et Drumann Moschiclitora. 'AH, pag. 39. ' Orat in Vatinium XI, 28.

β C. . L. Vol. I pag. 78. ' boli Hispan. II: Quibus rebus adductus livo legatos ante exercitui praefecerat, Q. Pedium et Q. Maximum de suo adventu facit certior08stitu. y bed. Hisp. c. XLI

30쪽

iletulit ). Praeterea concessit, ut Q. Maximus paucis diebus, postquam ipse triumphaverat, triumphum agere a. d. III Idus

Octobr. ). Eum autem subito die extremo eonsulatus sui defunctum esse constat').

Quo viro tantis Virtutibus praedito non erat indignus filius aulus Fabius Maximus, qui cum Vidi artissimo quodani amicitia vinculo coniunctus erat et ad quem tres epistulas x onto . . III, 3. III 8 scripta esse iam supra demonesta avimus. Ac primum quidem pauci nobis est disserendum, quonam t0mpore ille sit natus. ochius enim . . pag. 40 Horatii illis Verbis qua in Carminum V, 1 legimus: Tempestivius in domum Paulli, purpurei ales oloribuS, Comissabere Maximi, Si torr0r iecur quaeris idone a. Namque et nobilis et decens Et rq 0llicitis non tacitus reis Et se itum puer urtium Late signa feret militiae tuae etc.

oncludere 110n dubitat eum ea annum a Chr. 3b natun esSe.

Nam Horatium hoc carmen AEa annum 15 739 composuisse ex Verbis circa lustra dec0m satis apparere μ) Quod autem

y Cur is perde ad Tacit. Anu. putaverit consulem annia Chr. 45 nou SS eundem virum, de quo Cicero in ration in Vatinium habita dicat. 0n intollegimus. Id enim probant Monim Senu in C. J. L. l. in Haakhiu in Pauly encyclop. 0l. VI, ecl. 2 Halmiu in adnot. ad rat in Vatin cap. XI, 28, aliique viri doctissimi. - 00nsulatu Q. Fabii Maximi es Suet. Caes. 80: Q. Maximo Suffecto risemestri consule theatrum introeunte isto Dio XLVI, 46. Cicero ad famil. VII, 30 1. Plin. H. N. VII, 53.' Fasti triumphalos iu . . . I pag. 46i: Q. Fabius Q. F. u. . Maximus eos. 0 Hispania an DCCα. I. Idu Octob. cf. Quintil. VI, 3, 6 l. ' Fasti Capitolini C. J. L. I pag. 40 ad a. 09. Cic. ad fami l. l. In camp0 certe non fuisti, cum hora scunda comitiis quasstoriis institutis soli Q. Maximi, quom illi consulem esse dicebant, posita St, quo mortus nuntiat Sella ablata est. Hinius N. H. Π, 4: Q. Fabius Maximus in consulatu suo pridie Calon l. Januarias obiit Di XLIII, 46, 2. cf. 'arol. Franki fast. Horat pag. 207, ad annum 30.