De amicorum in Ovidii Tristibus personis. ..

41쪽

Et hic quoque Caesaris elena0ntiani collaudiit, utpote qui roganti non Sueeenseat, sed ipsos in tostes amitem praebeat

animum

s Ille deus, bene quo Romanu potentia nixu St. Saepe suo victor lenis in hoste fluit. Quid dubitas i tuta linies accede rogaque: Caesare nil ingens mitius orbis habotcet enarrat V. 22 Seqq. magna multaque mala, quibus in exilio prematur. Ῥraeterea auteni ad Maximum aptissim referuntur verba illa vers. 39 s Me miserum quid agam, si proXima quaeque relinquunt 3 rquippe quo n0m in urbe cum nostro iunctior fuerit. Inscribemus igitur, quantum nobi Videtur, non Sine probabilitat hanc quoqu0 logiam aullo Fabio MaXimo.

At haec hactenus. exponamus nune, quaenam TriStium ol0gia ad Atticum videantur esse miSSne.

Attici ubi apud Ovidium untio fiat, it Curtio Attiuo,

qu0m acitus duobus locis commemorat, cogitandum AS inter omnes Viros doctos constat λ). Quem familiaritatis vinculo cum Augusti d0mo maximeque cum Tiberio fuisse coniunctum ex eo intellegimus, quod unus ex arto comitatu fluit, quocum ib0rius Capreas profectus est. Eodem loco, quo haec tradit, acitus eum equitem Romanum ex illustribus appellatr). Num autem e gente omponia ortus cum C. Pomponio Graelino eiusque fratre L. Omp0nio Flacco affinitate coniunctus fuerit'),

42쪽

si ullo potest testimonio probari teque tumen Videtur esse incre libit0. Atticum a Seiano Juli Marino adiutore oppreSSum esse ad annum . c. 85 32 p. Chr. Tacitus narrat g). Minime Vero probamus quod ochius in dissertationis suae pag. 18 epiStulas ex onto ad Atticum scriptaS, - Sunt autem II, 4 et II, certe pist. II, , Viai doeti recte

videri non genuinas esse putat Carere enim ea proprietate et διῖ qτι, quae certa quadam rerim personartimque de-

Scriptione contineatur, neque quidquam esse, quod claram Attici eiusque uni vidi amicitiae imaginem nobis ante oculo pOnat. Ita autem illas epistulas umero querelis et lumentationibuS, ut ab eruditulo quodam grammatico e locis OvidianiS. qui maestitiam Spirent, compositae esse Videantur. Quinam illi viri docti vel nonni illi , quos ochius appellat, fuerint,

ign0ramus, at id prorSus certum est, recte neminem eorum,

qui nostra aetate Ovidii carminibus dederunt operam, de epistillis illis nostri poeta tribuendis dubitasse. Neque enim eae cauSae, quas oclitus affert, obstant. Nonne epistul. II, 4 Ρ-timam imaginem illorum usus et familiaritatis praebet Cur autem hae ipsae pistulae plenae querelarum et lamentationum sint, facile intellegemus, si horum carminum iudolem paulio

accuratius consideraverimus Quod paullo infra exponemuS Magnam autem caritatem se amicitiam Atticum et Ovidium, Cum Romae SSet, conitinxisse semperque illos et seria et i000Sinter Se communicasse, non solum epist ex onto II, 9-12 et . 1 seqq. demonstrant, ubi poeta profitetur: Seria multa mihi tecum eonlata recordor, Ν0 data iucundis tempora pauca iocis. Saepe ita longis visae sermonibu horae, Saepe fuit brevior, quam mea Verba dieS. NOS Dra viderunt pariter, O porticu Omnis, NOS Via nos iunctis curva theatra locis etc.

Sed etiam m0rum eleg Ι, , quae ad hunc Virum Scripta est, hoc Satis aperie indicat fra0t0rem ex ep. ex Ponto II, 4

43쪽

33 V. 13 Seqq. apparet illuni poetieae artis scientissimum et peritissimum fuisse et Ovidium saepe carmina sua, priuSquam publi- 'arentvi , iudicio amici supposuisse. Jam Vero, Si quaerimus, quaenam Tristium legia huic uiatico inseribendae esse videantur, primum haud inepte Kochio . . pag. 17. eleg V, 4 Attico tribui 0ncedimus. Ad hunc enim virum videntur spectare huius carminis

s Xeo patriam magis ille suam desiderat et quae Plurima uni patria Sentit abesse sibi, Quam Vultu oculosque tuos, o dulcior illo Melle, quod in ueris Attica ponit apis. Qui orsus non solum tantum amorem et pietatem indicant, quantum illi in pistul. IV, 4, quos iam supra attulimuS, Sed etiam Ovidium voco , Attica L Attici nomon significare Verisimillimum Videtur esse, praesertim eum in carminibus ad alios amicos scriptis eodem modo his0rit vehit III, 4 ΙΙΙ, . Minus autem duae aliae causa sunt probabileS, quaSKochius ad sententiam suam firmandam profert. Quod enim in nostri carminis V 25 eq. Teque Menoetiaden, te, qui comitatu OreSten, Te vocat Aegiden Euryalumque Suum est in p. X 0nto I, 4 V. 21 eq.:

Denique tantus amor nobis, cariSSime, Semper

legamus et Menoetiades et Actorides eunden i. e. atro C lum significent, eandent amici personam in utroque carmine inclicari putat Attamen, ut omittamus vidimu saepius in aliis suoque epiStulis talia exempla firmae amicitia de Veterum momoria petita commemorasso, illo epistularum ex onto loco

codicos inter se disserunt, scriptura. Multi enim iique optimi β, A, C, D, i in pro Aetorideque praebent lectionem Ν0Storideque , quam editores recentiores receperunt quaeque multo HS probabilior, quod, ut recte annotat urinannus, hiatus Aeacide helorideque insolens est Nasoni. Antilochum autem

' in significandis codicibus ornium ouuti SumUS.

44쪽

nosci licet. Noque mai0ri momenti st tertium Ochii argumentum, qu0d rist. V, 4 V. 3b eq.:sTe sibi cum paucis meminit mansisse fid0lem, Si paucos aliquis tr0SV duOSV Vocate haud dissimilos sint p. X onto II, T V. 1 eq.: Ν00 VOS parva datis pauci solacia nobis, Quorum Speetata est per mala nostra fides eundem virum intellegondum esse. Hano autem Sententium

non solum in Tristium libris saepius legimus velut rist. I, 3, 15 Seq et III, , 9 seq. sed etiam in pistul ex Ρonto II,3 V. 29 eq. Xempli causa idem de Cotta Messalino laudatur, ut sex illorum locorum similitudine nihil concludi poSSe appareat

tandum.

Si enim epistulas ad hunc mi 'um X Onto Scriptas diligenter consideramus, non poSSumu negare ea anxietatem et sollicitudinem spirare, ne illius cura languida sit. Iterum autem atque iterum Atticum adhortatur, ut semper infelicem sodalem Servet et ei constantem doni praeb0at. Ita tu initio epist II, 4 X amici quaerit: Ecquid adhuc romane momor infelicis amici, Deserit an partis languida cura SuaSyNon ita Di mihi sunt trist0s, ut credere OSSim, FaSquae putem iam te non meminisse meie et fine carminis illimi alloquitur sue tam0n hau diei possit fiducia mendax Stulta tu crodulitas nostra UiSSe, en,e,C0nstantiquo fido votorem tutare Sodalem,

Atque in altera legia it0rum interrogat, num sit etiam Sodillis

45쪽

r0logati citra amico. Quamquam autem Sese derelictum sese ab illo non potest credere, tamen timore quodam se anXietate,

Attidum admonet: C00pta tene quaeS0, neque in aequore desere navim, Me tu simul serva iudiciumque tulini. Qita eum re optime eonvenit, quod hae ipSue epiStulae quer0lli rum set lumentationum multithidine alia Superant, man quom id , inmiei animum facilius Sibi 400oneiliar potuit riuunt miseri 'ordia illius descriptione malorum concitata γCuni autem in ristium libris nonnulla inveniantur urna ina, quae illis pistulis color et proprietate sint simillima, haud insepto illi qui, tu ad Atticium referi putamus, praeSertim cum in lorisque alia praet 0rea indicia huius amici personam prodere videantur. Sunt elegiae Tristium, de quibus agitur, praeter V 4. Rrm. IV, T. V 6. V, 13. Quarunt in prima poeta queritur, quod ab amic0 0r 0- tum biennium, e quo in exilio sit, nihil accepserit litterarum:

Tempore tam longo cur non tua deXtera Versus

Quamlibet in paucos uidiosi fuit γCur tua cessavit pietas seribentibus illis

Exiguis nobis cum quibus usu erat Θ Quamquam autem non negat tam longo itinere pistulam posSe amitti an omnia, quae rerum naturae repugnent, potiuS fieri sibi μου persuasum, quam ut amicus mutatu Curam infelidis sodalis deponat tamen eum admonet, ut frequentorseribendo suspicionem prioris ami 'itiae negle 'tu et in oblivionem addueta tollat. Deinde sequitur l0g. Tristium , de qua iam Supra diximus. Hi autem malorum multitudine exposita et ami 'imiSerio0rdia, quam, cum poeta e patria diSCederet, ConSolando i prope aeque dolendo praestiterit, laudata, elogiam ipsam sic instanter adhortantem inducit poeta sFue modo con Stanter profugum tueare quod ille, Qui 0n te novit, non rogat, ipSit rogo. Muximum utem animi commotionem Spirat eleg V, , quae

46쪽

Paullum abiuni Maximum ut Ovidio videri missum esse iam

supra expOStiimuS. Tamen ne de hoc cogitemus amico, eo videmur impediri, quod in nostro carmine omnia deSunt, quaΘud Caesarum familiam pertinent. utat enim poeta amicum, sui ant0 fideli animo rerum Suarum curam SuscepiSSet, qui antea portus et confugium suum fuiSSet in studio erga sodalem robus advorsis afflictum elanguiSSe Maximam autem et gravissimam malorum turbam XulΘm e CircumStare querens, p0tit ab illo, ut compescat intempeStiVo thm1Ore atque persistat in hil erga infelicem amicum V. 45 eq. ,IntempestiVos igitur OmpeSce tumoreS, Vola neque in medio deSere OStra mari.KJam transeamus ad riSi eleg V, 13. Iterum autem poeta amicum Vituperat, quod tam raro ad se epistulas mittat , Quod tua me raro solatur epiStula, peeenS Remque iam praeStaS, et mihi Verba negas. Hoc precor, emendRlet ,Di faciant, ut Sit temeraria noStra querella, Teque putem fal80 non meminisse meit LXHque tamen inquam credere lotest lamicimi immemoremosso inlativis sodalis Itaque eum adhortatur, ut Saepius eribundo Ovidii Huram dissolVat et Se eodem quo antea, more ninicum compleoti demonstret. Quid cista earinina nonne inculo quodam inter se videntur esse conexa Fortasse cogitandum est amicum, quamquam Ovidius eum, ut ad se scriberet, saeptu adhortatus Sset, tamen tum, eum ille eleg V, 6 componeret, nondum Voluntati ius satisfecisse. Quod si probamuου, facile intellegimus, Qui hoc armen doloris et irae tam sit plenum. Leniorem autem placidioremque poetae animum eleg V, 13 indicat, ex sua Videmus eum accepiSSe epiStulam ab amico neque quidquam aliud optare, nisi ut sodalis saepius ad se scribat. Atilii in his omnibus legiis illum instanter et paene sollicitudine suadam assectus admonet ut pium fidelemque

otiam erga infeliconi amicum se praebeat neve unquam in ostidio langueSUnt. Qua in re haseo armina tam bone consentiunt oum epistu-

47쪽

lis ex Ponto ad Atticula Nuriptis, hi ipSu quo itie ad illum amicun miSsa esse haud perverse videatur iudicari. Num hunc unxietati Sonum maxime arminibus, uti in epistuli rio Ponto ad Attioum pertineant, proprium SS CODStnt. Adde, quin aliae quoque causa sententium 110Stram firmare Videntur. De voce Attica in log. V. 4 iam supra diximus. In eleg V, 13 autem V 2 Seq.:x SolebImus OnSumer longa loquendo Tempora, sermonem deficient di ,

Simili modo, quo ep. ex onto II, 4 9 seqq. illiu communis studii t intimi usus noster facit mentionem, quod tam diSerte ac diligenter Xpressum nusquam praeterea nisi in epistul. II, 10 x 0nto ad Macrum missa invenimus. Legimus enim illi V. 3 SBq.: Saepe dies Sermone minor fuit inque loquendum Tarda per aestivos defuit hora dies. Attamen vix potest dubitari, quin Ovidius, si ad Macrum misisset hanc elogiam, silentio non praeteriturus fuisset propinquitatem, qua per Xorem Suam cum hoc Viro coniunctuSerat ex onto ΙΙ, 10 10). Neque enim is est, qui aliquid, quo amicorum curam incitare eosque ad iuvandum impellere p0SSit, mittat. Huc accedit, quod nOStri carmini Veri 9 eq. quibu Se ingentia pignora ab umico accepisse Vidius profitetur, optime quadrant ad ea, qua epistul ex imio II, 7 V. 35 seq. de

Attico dicit:

Non igitur Vereor, quia te rear SS Verendum, Cuius umor nobis pignora multa dedit et Neque minus apte ad Atticum Spectant ea, quae in eleg IV, 7 V. 5 Seqq. ampliuSque in eleg de intimo usu, quem Ovidius eum hoc amico habuerit, dicuntur. Atque ne id quidem neglegendum SSe censemus, qu0 in p. ex Ponto ΙΙ, paene iisd0m verbis amicum poeta adhortatur, quibus ineleg V, In illa enim et v. 3. C0epta tene, quaeS0, neque in aequore deSere naVino ad Trist. V 6 v. 46 sVela nec in medio d0Ser nostra muri

48쪽

et versu insequenti: Meque simul serva iudiciumque tuum ad illius legiae v. 15 eq.:

Me pariter serva iudiciumque tuumqui ludere videtur de industria, mi adhortation0. illas audiat instantii reS. His alisis adducti sumus, ut illas quatuor Iristium legias Attico inscribamus. Qui autem autum sit, ut intempestivi tumores et Trist. V. 45 Attici ninuim tenuerint, ex Ovidii carminibus non cognoscinius. Id tamen videtur On- Stare non eorum ViKSe vine Virum timores, ut Oersius isto loco odioem Florentinum Secutus recepit, ne in odium Caesaris veniret, quod nullo loco, Sicut saepe in aliis carminibus fit, elementia Augusti proponitur et laudatur, qui nemini propter sd 'in amico servatam 1 RSentur. At iam satis dictum est de Attico, transeamus ut erat propositum ad Brutum.

Brutus.

M. Junium Brutum, Caesari pereussorem CiceroniSque amicum neque a Claudia Appi Claudi cos anni a Chr. 4,neisue a Porcia, Catonis Uticensis filia, uxoribus suis, filiumae episse inter viros doctos Videtur Constare ). Itaque, cum esset apud Philippos mortuus, haec genti Juniae pars evanuit neque postse ulli nisi Junii Silani, qui maxima apud Caesares auctoritate floruerunt, a Veteribus scriptoribus et in inscriptionibus commemorantur. Jur igitur miramur, quod inter Ovidii micos Augusti setiit Brutum quendam inVenimus et quod ii hoc viro alii scriptore prorSu tacent, quam illum 0um intima familiaritate eum Augusti domo coniunetum fuisse multumque apud illam Valuiss0, manif0stum est. Id enim satisnpparet, e Sono et modo, quo Ovidium in pistulis ad uno

49쪽

umicum Scriptis, Sunt autem epist. X onto , 1. ΙΙΙ, . IV, 6. - de imperatore t de gente ulla diciti). raeterea eum inter oratores, qui tum eloquentia floruerunt, Xcolluisse satis demonstrant epistul ex Ponto IV, , V. 29 seqq. Quae onmia si consideramus, fortasse ool foliit suntentia non strepudianda, sui Bruti nomine M. Junium Silanum significari conset. Fuit autem is, qui a Tacito in Annal. lib. III, cap. 240 52 et libr. VI, cap. 2 atque a Dion in libr. IX, cap.

Commemoratur, C. F. ' et uiano . e. 68 consul suffectus )Patris huius viri nomen in actis fratrum Arvalium anni p. Chr. 38- traditum est, ubi a. d. X. Calend. Jun. legimus: O in locum M. Silani C. fili C. Calpurnium Pisonem fratres Arvalos eooptavit. Ex Tacit Ania. ΙΙΙ, A comperimus eum

anno . Chr. 22 in senatu censuisse γ ut publicis privatisque monimontis ad memoriam temporum non OnSulum nomina prae- Scriborentur, sed eorum, qui tribuniciam potestatem gererent.

Anno autem p. Chr. 33 C. Caesar Germanicus M. Silani tiliam Junium Clauditiam in matrimonium duxit i), sed eundem

duobus anni pOStex socerum suum, ut manu sibi inferret,

50쪽

coegi SSe conestut ). iii autem, ut Monamsenus' i conicit, fruiserminor natu illius Silani, qui anno . Chr. 10 0nsulatuna accepit δ). Jam Ver videamus, quilenam in causae cur vidit Brutum eundem esse Virum atque M. Junium C. f. Silanum ConSeamuS. Ac primum quidem optime cum versibus illis ex

epistul ex ont IV, 6 iam supra allatis convenit, quod Tu- citus in Annal. III, 24 huius viri insignem nobilitatem teloquentiam laudat. Praeterea autem intimam ius amicitium et Sum, quem cum Augusti familia maximeque cum Tib0rio

habuit, Cassius Dio in libr. Ι cap. 8 his verbis describit:

τοιαυτα γχ ειρίσαι. Quae familiaritas eo quoque indicari videtur, quod Ovidiu in iis epistulis, quas Augusto etiam Vivo scripSit ad Brutum, nuSquam amicum, ait se adiuvet et pro Se ab imperatore petat Veniam, adhortatur. In epiStula autem IV, 6 paullo p0st Augusti m0rtem scripta non solum intimum

describit amicitiam, quae se eum Bruto coniunxerit, V. 23 Seqq. Num cum praestiteris Verum mihi Semper mi rem, Hic tamen adverso tempore creVit amor: Quique tuas pariter lacrima noStrasque Videret, ΡaSSuro poenam crederet Sse duose sed etiam illum admonet, ut pro se imperatori novo Supplicet. I 0gimus enim V. 19 Seqq.: