De graecorum nominibus Theophoris

161쪽

Antiqitissima autem hae sunt: 'Πλιοδωρος Πιτθε De in alti ea)Dem. XXXV 13. 14.

Relinquitur, ut 0mplurium heroum mentionem faciam, quos aliquand de0s suisse divinisque h0n0ribus in quibusdam terris cultos esse e nominibus the0ph0ris ad eos reserendis olligitur; namque ab iis, qui filio Aia Dro δωρ o vel Iot Grylodωρος n0minaverunt, Aiacem et Aristaeum de08 esse duct08 caelestibusque

aggregatos vix qui8quam negaverit. Αἰαντόδωρος Atheniensis lat. ApOl. 34 a. Αἰαντό do ρος I. G. II 1848. Cum nomine Aiax tibin I. G. II 3543 et saep., quod non est

162쪽

Enas i odoro oliebanus Sync. P. 260 C, V 208, p. 495, 9 sed. Dindors), nisi sorte 'Eπαμεινωνδαι legendum est.

Ap0llinis, quem Graeci μαντιν appellabant, ministeri adscriptum eique Sociatum esse Melamp0da et ex aliis rebus eludet et confirmatur nomine mi τιος, filii Melampodis Odyss. o 242. 249); qui qua in regi0ne Graeciae in numero deorum repositu8 sit, haec d0cent the0ph0ra:

Inseri0re aetate n0mina heroum ipsa imposita esse atque id imprimis in partibus Asiae in0ris ad meridiem spectantibus χ)d0cent n0mina ibi reperta; 0 l0eo dii digna sunt, quae asserantur, quia Graeco iis esse usos negavit C. Pr0d inger Mensehen und 0ttei epitheta et Homer Ι, p. 2):

Λῖα B. C. H. VIII 1894 54l Magnesia ad Sip. 'Odi σσευ B. C. H. V IS92, 2l6. Olympi. Eodem modo atque her0um Graeci deorum nomina Surpabant, ut homine appellarent. Quo de m0r eum iam uberius disseruerit Meyersalim De0rum nomina hominibus imp0sita, ilia 1891),h0 l0eo pauca de diis, quo nondum commem0ravi, pr0serre Susiiciet Cum numinibus maritimis qu0dam modo coniuncta Sunt

i CL . de Wilamowitet Beri . lassiliertexte V 2, 2. t Etiam aequalium illustrium nominibus Lycii utebantur Περικλῆς, υσανδρος, aliis).' Cf. A. Fieli: oehensoliris sit hiass. Philologi liis G, 209.

163쪽

diis autem eum Aesculapio artissime eo nexi n0mina Sua duxisse mihi videntur 'Γγlεια C. I. G. 205 j in Thracia. Πανο κε ι)α I. G. XIV 1654. Cf. etiam Ollio Dota Murrab Cyprus 96. Σιγί I. . Ι 8 Scyr. 667, 10.

Omnia sere eius generis nomina sunt recentioris aevi; sed quia iam aggressi sumus ad deos, qui habent inferiorem auet 0ritatem apud Graecos, nomina ad eo pertinentia mittam, prae-8ertim cum pleraque, quae hominibus sunt indita n0 ut dii h0nore afficerentur, sed ut 0mines, in quibus 88ent quaedam virtutes vel proprietates, cum dii compararentur, a genere eorum quae re vera in the0phori sunt ponenda, valde discrepent. Qua

76 2. c. a. Chr. n. p. pr. υρις I. G. III 32l2.

Nomen deae antiquiore aevo fuisse ει oti e titulo Atheniensi collegit Boetite ΙIerme XLV l9l0. 564s. neque tamen Orniae lρις certa desunt testimonia: hit in vase Clitia Ergoti utique Furt lingier-Reictili Oides, ab . 2; 'Ioia in vase rubris figuris ornato, erhard inserte sene asen biliter III, p. 7, m. 33 Furi tingier: Beschreibun derVasonsam minii in Antiquari uni. gl. Muse en ii Beri in

164쪽

Antiquissim cultu matrem deorum n0n 80lum gentes Asiae Min0ris, set etiam indigena Cretae venerat08 esse con8tat. Nec dubium est, quin recentiore aetate eius religioni nobilissima sedes fuerit Phrygia, cuius terrae incolae artissime cum Graecis nece88itudino conexi ab indigenis illam receperunt. Unde nomen quoque deae posteriore aevo apud omnes sere usitatum in Graeciam illatum est euius antiquissima Drma ab Hipp0naete p0eta memoriae tradita βηχις si . 121 hominum nomina quaedam in Phrygia reperta illustrat et ab iis illustratur

Cybelae, Attide, duxit.

Magnam matrem principi ut dominam serarum h0minumque adoratam 88 atque maximam similitudinem ei cum Diana fuisse pr0pterea Veri8imile est, qu0d 0men eius pertinet ad vocem

κυβηλίς id est eduris eadem rati0ne, qua nomen dei a Caribus culti, qui aβρaυνδας appellatur, et oppidi ei consecrati c0nexumeSt eum v0cabulo aβρυς. )Illius deae stultus, eum in regi0ne meridiana Asiae in0ris

Qua ex re duas forma apud Graecos in usu fuisse elucet, nee quom0d de nomine iρι S. G. D. I. 773 serva), in eodem titulo ρις a. 170 100 a Chr. D. Delphis nobis iudicandum sit, nos latebit.

cuneati conscripto mutallis. 7 Perantiquissima est vox πελεκυ . A umeriis enim, qui Vocantur,

bulam securis non solum Indi atque Graeci vocabula sua acceperunt Pariasu et πελεκι ς , sed etiam Assyrii pilo stu.

165쪽

cum Diana coniunctus Sit, in Phrygia atque in terris, quae a parte septentri0nali et orientali finitimae erant, Si conservatu8. Quarum ab incolis simplici n0mine Matris Summa pietate colebatur. i Ad eam non s0lum nomina Graeca Speetant, sed etiam magnam partem n0minum saepe ibi equi rentium, de quibus optime egit P. 1 et se lime in libro ad historiam linguae Graecae pertinente, in theophoris p0nendam e SSe cenSeo. Etenim ut 0men IIaala separari n0 90test a I0ve Raaias, ita n0mina ululi iaς et 1μμάς hominibus imposita sunt qui Magnam Matrem Venerantur

divino h0n0re rueretur. De 0mine autem n non aliter iudicandum 88 eo confirmatur, quod cum theoph0r 9 7τροδωρος c0niunctum apparet

c0nexa coniunctaque sunt M λὶς et Νάις, quae e0dem m0do atque se cum aliis in regi0nibus tum in i a Ponti uxini inveniuntur.

nr. 264, aliique plures cs. Reinach, Revue et gr. II 1889 269 S., qui

166쪽

Num . G. C. Anderson, qui n0mina Matd ra et Mut- x rati ad Magnam Matrem ponere prop0guit J II S. XVIII1898, 123), re et iudicaverit, eg quidem in medio relinquo, etsi

illius sententiam ad verum asscedere nullo pasti nego. Quibu8eum c0mparandum est nomen regis larissimi Cariae

Ab ineolis Phrygiae Cybelae cogn0men Ἀδραστο imp0situm est B. C. H. Ι 887, 349 et saep.); ad qu0 pertinere partem n0minum ἈωasTος, quae saepe reperiantur in Phrygia, impr0bandum St, cum nomen illud Graecum it ses Goρa6τος I. G. II 616), nisi sorte v0gem Phrygiam ei persimillimam eum

Nec Vero, quin plurima nomina Graec0rum, quae Stirpem μλὶτρ continent ad Cybelam referunda sint, p0test dubitari. Atque haec quamquam frequentissima esse in Asia Min0re apertum est, tamen non e0dem mod in omnibus partibus illius terrae inugii fuerunt. Cum in Phrygia inter mille quingenta theoph0ra triginta oceurrant, quae cum verbo μήτηρ comp0Sita Sunt, in 10nia autem inter mille centum oct0ginta quinque, in regione meridian Asiae Minoris aliquant rari0ra sunt, quia nominibus ad Dianam Spectantibu gompen Santur. Ad Graec0s ille cultus videtur pervenisse in 0nia, qua in terra theoph0ra ad Matrem deorum pertinentia satis frequenter inveniri paulo ante dem0ustravimus. Unde non 80lum PrOconne8um, Lampsacum, Maroneam ' et in insulam Thasum et ad y midiata P. H. 44, 3l Oi.Mαιδάτας I. G. VI 1184.Mαιφήτης A. M. XIV 1889, 316 C. I. G. 4l84 Hirschfeld

a. Chr. n.

167쪽

alia toga rae septentri0nali maris Aegaei pervenit, sed etiam Chium Samumque et in finitimas insulas traduetus St. Inter continentis Europae gentes, quae iam antiqui0re aevo cultum Cybelae est eperunt, omnibus sere antecedunt Athenienses Ac primum quidem advenae servique, deinde etiam nobiles et ingenui illam deam venerabantur. Post Alexandrum autem Magnum temporibusque Romanorum religio eius magis magisque Sege insinuavit. In Septentrionalem qu0que Graeeiam a servis illata est; etiam in titulis huius regi0nis interdum reperiuntur nomina a Matre deorum derivata, quae p0steriore aetate etiam hominibus ingenuis imposita sunt; sed illam in Boeotia modo penitus penetravisse d0cent the0ph0ra iam a Pindar Magnae Matri, cuius sanum pr0pe domum eius situm erat, dedicationem actam esse c0nstat, ehol Pyth. III 137, cf. de Wilamowit S. B. P. A. 1901, 12984.); nec vero in Peloponnes ullam auct0ritatem SSecuta est, cum Pel0ponnesii, quippe qui antiqua c0nServarent, Sempersere alien08 ultus recipere vererentur. Etiam in Macedonia et in Thraei haud multum valet mater de0rum Cybela. Cuius rei causa ex e repetitur, qu0d ibi et auct0ritas Cereris erat maxima et Thraces variis n0minibus persimiles eius dea adorabant, quarum in numero prima Bendis commemoranda est, quod eius cultuS, quem et Plato et poetae comici commemorant, iam a Periele Athenas illatust quinto saeculo etiam apud n0bilissim08 permagna erat gravitate.

Ad illam deam spectantia n0mina sunt haec reperta in Attica:

in Thracia autem

Βενδῖ ς Ziqetu sic legendum est, l25.

168쪽

Βενδιδούρα Lysi inachiensi I. G. II Lεν ῆς E p. tu . 90 9, 22 Thasi. 3145. ενδῖς λὶμ 433 Thessal0nicae. Βενδῖς I. G. XII 8, has. 478. 'Oνδῖς B. C. H. XXI 1897, 128 Qua Βενδου I. G. XII S, Thas. 622 est i ex nominis forma fortasse col- genetivus, itaque sequor sen ligere licet deam a Thracibus sentiam rideri et Hille de FFrdi appellatam esse. aer tringen, qui etiam in II εν das A. M. VI 183. 12 l. insequenti versu legit pro Ai'ρ. Cygiei.

Mendidit in legendum est apud Livium XXXVIII 41; neque

enim, cum mne codice hanc formam praebeant, est, cur endidit i SeribamuS.

Eandem religi0nem etiam ine0lis Bithyniae notam suisse d0cet mensis Γεν idio .' Sed num e n0mine Γεν ιδιανος 6. Se p. Chr. n. recte e0llegerit C. H0H Herme XXXXIII 1908, 24l deam adoratam esse in Mysia, in dubio relinquo; namque cum illius intellegendi causa opus sit lingua Latina, sacere

N0n eodem eventu cultus alius deae, cui nomen erat Κοτυς vel o ττυτω, in Graeciam a Thracibus translatus St. Etenim cum et apud Thraces et apud Phryges, qu08 neces8itudine artissime conex0 vel e hominum n0minibus elueet, the0ph0rum τυς ad illam deam pertinens satis usitatum it

i Blθις est filius Iovis et Thracae nymphae, App. Mithrid. l. ψ Koro numen Ed0num Strab. X 470 et alii Dies festus oro tria Strab. X 470 in Thracia et in Sicilia, Phit Prov. , 78. Eor Pro Corinthi, IIesychiuS.

169쪽

Guil Pape )Ut Veneri d0nis, ita Cybelae Atti c0mitem e adiunxit. Cuius clarissimus cultus erat essinunte, quo in oppid0p0ntifici maximo dei idem nomen Attis datum est alibi 0 gh0minibus non est inditum, Sed saepissime reperitur n0men Αττης, interdum ' τυς es nomina ALDarr 1 et 2 ad D Tτη ): neque etiam Arrii a separandum S a Iove, quem gentes illarum regionum Attidem vocant es Ἀδωνις et , I) eum Iovi morse parem positum reperimus in hymno Hipp0l. Relat V , es. G. albet . . . t 90l 498 et itam0Kit Hermes XXXVII 1902, 330); denique n0men ' traioc num idem c0ntineat

elementum atque theophora, quae attuli, diiudicare non p088um; sed multos, qui illo appellati sunt, nomen suum a regibu Pergamenorum duxisse certum St. Omnia autem, quae hic c0mme-m0ravi, n0mina haud l0nge ultra sine patriae dei sunt dilata. Μην. Inter omnes sere nostrae aetatis viros odio deum a Phrygibus adoratum, qui nominatur j I ii), lunarem SSe OnStat. Quamquam huic sententiae repugnat atque adver8atur nomen

servile avo δωρος Arist0ph. Aves 57, quod cum voce Graecaudi , qua c0ntinet 80nantem principalem e es Latinam in ensis, Goticam mena, Lithuanam menti), conectere non licet, Sed illam formam explicari nomine eiusdem servi v. 523), qu0d

artificiose uetum esset, ut 0men c0mpositum oreretur, Ontenderunt viri d0cti es. F. B. 195). Attamen non 80lum Occurrit etiam in inscriptione Attica I. G. II 3918 the0phorum Mavo δωρος, quod eadem ratione intellegi posset, etsi illi temp0ribus nomina c0m0ediis petita esse vix suspicamur, verum etiam ad ea accedit Cf. Athenaris . l. L. Ibit 2 tibi Pasic Z Guil Selmlgo M.

170쪽

nomen a Dodoro: in via, quae Smyrna sert Cassabam, repertum A. M. XX 895, 498), quod num e0dem modo possit explanari a viris d0etis, ego quidem valde addubitem. Sed ut haec c0ncedantur, qui tandem n0n modo concedi, sed omnino intellegi p0test praeter n0mina λὶν c, θνιος, i Νληνι OQ. MVνας inveniri etiam aut ς, M νιος odi CZος, Νανας 'mi ις I. . Ι 324 I suppl. 151. 32 III 37. Lat. II 24 lli C. H.

XIII 889, 340. prope Cibyram. σήνιος Cat. De r. r. 9l. Martiat. X 20, 5. Pers. VI 56. Petron.

Sat. 45. FeSt. S. V.

IIcta Go I. G. IX , col. 405. Mai se Pap. Amerie sch. II 50. i. C. H. VI 1883, 147. Denique inseripti0nem commem0randam 8Se arbitror, quae, quamquam recentioris est aetati ut reliquae omnes ad Manis )cultum pertinentes, tamen habet aliquid m0menti: . . . M Tat καὶ Mari . . . . Η. S. XVII 1897, 283 in Mysia. Eg quidem, cum animo non percipiam, cur iit a semina,

quae illum titulum dedicavit, aut a lapicida, qui eum indidit, grammaticis adhibitis rationibus n0men dei hyperae0lismo mutatum esse coniciamus, illa in Scripti0ne antiquiorem s0rmam nominis servatam esse persuaSum habe0. Quibus quae attuli 0mmotus Sententiam ii Ram 8 ab , viri de Phrygia exploranda optime meriti, denu probandam ac stabiliendam esse censeo ille enim iam . H. S. IV 1883, 3 deum, qui λὶν appellaretur, a Graeci8 demum ad lunam annexum esse intellexit. A Phrygibus autem eum non Νὴν, sed mi aut M ννης nominatum 8S6, cf. ManeS, deus Phrygum, Herod. 94. IV 45. Di0n Hal. I 27. St. Byg. S. 1κι ovici oppid Phrygiae n0men 8 Maν sto a St. Byg.

Neque eo, qu0d in m0numenti cornutu est illum esse deum lunarem dem0nstratur, nam in arte Asiatissa etiam deo 80laresc0rnua ferentes esse essietos hoc l000 exemplo Melcarti d0cere satis habeo. In titulo a Salomone Ite inach dii Chron. d. r. 22: λε-