De graecorum nominibus Theophoris

141쪽

a. Chr. n.

Iu Asiam Minorem et in finitimas insulas cultus esculapii Thessalia pervenisse' videtur; 0 quidem non 80lum Heron das his ipsis verbis dieit: Her II 97 Ἀσκλ=ηπιος κως η λθεν ἐνθ ad εκ Τρίκκηα, Sed etiam eo dem0nstratur, quod fratri Hipp0eratis impositum est nomen Ioda λεέριος St. Byg. S. ως HerondaS IV ), qu0eum arti88ime c0 nexum est Λύκληπιος es illam egregiam etymol0giam Fichii, B. B. XXVII 1902, 31 94s.). Sed eum ad hoc tempus formam antea coniciendam, nunc repertam Ι. . IXI, Seot. 397 MoκΩλὰ rto etiam in Thessal0rum n0mine the0phoro deprehendere existimaverint viri d0eti, inscriptione Thessali ea, quae liue spectat, denuo edita a Kernion0men 'AGκa λαπι odoυρος Phalannae repertum haud recte esse lectum apparuit I. G. IX 2, 233). Quae cum ita sint, t0llitur

nomen Graecum, qu0d Olum syllabas Septem c0ntinet, Si miseris nomina eiu generi8. cuius est 6κχληπιοδωρ lavo Pap. Americ.

' 6καλanta da qu0que, quod in titul Magnetum occurrere c0ntenditur, non olum in sterium est es adn. I. G. IXI, Dem. 1143)sed etiam asservata parte litterae, quae antecedit Secundae a, plane improbatur. )0 s. U. 0 Wilamowitχ: syllos o Epidauros 24s. Quae de Aesculapio disputavit jeliber g Mythologi sche- archaol. Studien I,

Sprii lcvetensi aptiga sullskapet fi Jrhandi Upsala IS94-1897, iusto iure esse resutata mihi videntur cum ab aliis tum ab d Thram e Beri. philol. Ochen selir. 398, 36 SS. Cf. Iac. acherii aget Die griech. praehe, ultu de Gegen-Wari, p. 295. Nomen Aa καλ πι odoro I. G. XIV 42l Romae aut errore lapicidae vel editoris aut vi sorma Latina ortum esse mihi videtur. Haud aliter do ii ominibus Thessalicis nune iudieat achmans On: Beitri ige ur enninis de aligri echi schen olli Ssprache p. 22s. Nec maioris est Diomenti nomen Αἰσκυλla . . I 2, Plier. 43l, quod theophi, rum esse ab Aesculapio derivatum putavit ut o Gruppe Gri dehische Mythologio II 440 s. adn. lli Sed cum de ui esse atque

142쪽

Quodsi, qu0modo Aesculapii cultus inseriore aetate se diffuderit pervestigamus, gravitatem eiu per Saecula Valde augeri cognoscimu8 ut exemplum asseram, in Attiea, qua in terra cultum eius a Sophoele poeta institutum 8Se con Stat, cum Sque ad annum a Chr. n. triceSimum primum inter u milia quingenta sere theoph0ra quinquaginta sex ad Aesculapium pertinentia occurrant, tituli aetati imperatorum a Gulielm Ditten bergerediti inter tria milia sescenta praebent nomina eiu generiS dueenta duo. Sed n0 80lum in Attica, verum etiam in omnibus sere eivitatibus et Graeciae et Asiae in0ris ultus Aesculapii maximam SSecutu est auct0ritatem. Quin etiam in Bithynia et in Isauria tantopere divulgatus est, ut inter ducenta Septuaginta theophora Isauriga duodetriginta et inter trecenta Bithynica quinquaginta unum ab Aesculapio ducta Sint Pergamenorum vero inscripti0nes inter mille dueenia triginta exhibent centum octoginta unum. Religio Aegeulapii e Thessalia in reliquas partes Graeciae traducta longe provecta est, quod et ad Ap0llinem et ad ali0s deo medi eos est annexa Imprimis apud Boeotos cultus eius generis 0rebant et ex iis unus diu conservatus est. Lebadeae enim summa pietate etiam inferiore aevo ad0rabatur Trephonius vel Trophonius es ' χοιμενος 'Oρχοιμενος), amu et Sacerd08

eius, qui in inscriptione aetati R0manae commemoratur, et alius homo D0mina sua duxerunt: Τρος ωνιανὴς εὶ'αδευς ερευς Τρocho Ploi I. G. VII 3077.M. υρ Τροφέωνιανος i. C. H. VI 882, 449 Delphis. statua dedicata est Cn. Claudio Le0ntico qui etiam in titulo

Megarico Occurrit.

Maioris autem m0menti est cultu dei Τελεσφορου, qui Romana demum aetate Graecorum religione receptu cum Aesculapi se coniunxit Quem a Thracibus originem duxisse Opinatus Αἰσχυλές I. G. IX l. Gyrt. 1034. 1035 ex aliis exemplis eluceat, hac equaestione removendum est cf. Καριι ν I. G. VII 2787: αρμουν I. G. VI 2788).

143쪽

est Salomo Reinae Rev. i. gr. XIV 1901 349 eumque, etsi nulla argumenta huius rei pr0tulerat, alii viri d0eti sunt secuti. Sed document e hominum n0minibus sumpto eorum Sententiam reselli posse existimo. Etiamsi alii quoque dei τελεοφοροι appellanturi et in h0minum nominibus Τελε6φορος atque Τελεύφορμον, num in theophori sint p0nenda, nulla inest certa iudicandi et assentiendi nota, ex iis, quae frequentiSSime neque in Thracia neque in finitimis terris, sed in Asia Min0re reperiuntur, deum quoque Τελεσφορον ibi cultum Age mea quidem sententia e0lligitur.

Deos fluvi0rum Graeci auguSte omne Sancteque Venerabantur, quia in iis ut antiquissimis terrae suae tutoribus spem praesidiumque rerum suarum collocatam putabant atque ea rati0ne multis in regionibus Graeciae ut κουροτροφοι adorabantur. Quin etiam Aeoles, qui Boeotiam et Asiam in0rem obtinebant, antiquis temp0ribus e0s mai0re sere pietate colebant quam quemquam n0bilium deorum. Quae cum ita int, etiam fit, ut cultus eorum saepe ad ill0s sit annexus. Atque extant adhuc duo exempla, quibus religionem fluvii antiqui0rem esse

quam de Olympii dem0nstratur. Ut iam p. 71 diximus Neptunus Onchestius cultum fluvii 0ntinuavit e0demque m0d Apollo Maio hic, qui in insula Lesbo veneratione ruebatur ad hune Spectare n0men Maio ε) σιος I. G. XI 2 96 4 existimo. )Iam in carminibus H0meridis occurrunt n0mina a fluminibus derivata. Etsi negaverit quispiam illa aliud significare quam Originem eorum, quibus imp 0sita essent e QIo aliaque), tamen contraria sententia propius ad terum accedere videtur, f. αρον ας ακαlρας Τελεσσι hos B. C. H. XXV 90l, 363,

144쪽

quia inseri 0re aetate in iisdem regionibus n0mina a fluviis ducta reperiuntur, quae quin the0ph0ra Sint, dubitari n0n 0test. Flumina autem, ad quae Spectant h0minum n0mina in carminibus H0mericis, sunt Seamander et Sim0is; ad illos pertinent theoph0ra: tis ἄνδριος idem atque 'Aστυ ναρ Z 402. Σκαμάνδριος Στροφιήδης E 49 Στρ0φιος ipsum quoque sor

Alterius luminis n0men in his theoph0ris inserioris aetatis

reperimus eas αν Uio Oesterr. J. III 1900, 54.

Σκαμ νδριος Pergamenus a M. XXVI l 902, 123.

pionices a. 476. a. Chr. D. Robert,

Alexandriae Troad Q. et 1. c.

cly ανδρος Perg. 265. Σκύμουν Mitylenaeus Athen. XIV 630 b. 637 b. Suid. alii. Σκάμων, pater Hellanici, Suidas

cf. 4.

fere a Chr. n. Saeculi.

145쪽

Pergami tab. 2. Deli.

εικος εικου Perg. Α25 sic li4 o C. I. . t 43, in Galatia.'est corrigendum), Hadriano imp. Ex eadem regi0ne atque ceteri, quibus illud est n0men, ortu est argentarius cirκος, cuius in epigrammate Theocriteo

sit mentio The0er. p. 143. Aecedit ad nomina eius generis

Καῖκοσθενης Θριάσιος I. G. I suppl. 406 b. cf. 379 1634. -)Inter nomina ad eamandrum et Caicum pertinentia reperiuntur nonnulla bonae aetatis, quae a fluminum n0minibus nihil dist erunt de iis eadem ratione iudieandum est, qua de Omine Ae0lie Atoa νυώος ort e stora Doto ),3 neque ea in nominibus, i Deus Κήῖκος C. . . Lydia, Aeras et Stratoniceae. η Nomen Argivum 'I Moo θίνιος I. G. IV 30,li a Fraenkelio receptum delendum est, quod legibus linguae Graecae repugnat idem

cognovit Bechiel, Genethliacon Carolo Rober oblatum, P. 0. in Nomen rogeniunt Irara Pso I. ἰ IV 27. a. a. Chr. n. e. remotum est a F. Beelit 3l, ἰenethliacon Robertianum, P. 79.

146쪽

ut ita dicam, comparativis p0nenda Sunt Sed aliter intellegenda

182 in Bithynia. Σαγάριος C. I. G. 408 in Galatia. Σαγγάριος I. G. II 5, Add. 1328 c.

Ubi sit patria eius, docent ceteran0mina in eodem titulo iecurrentia: M νης, ATTας Mίης. αγαρινος Servus Plaut. Stich. 3, 2, 30.

Σάγαρις αριανδυνός Athen XII

530 o. Const. ManaSS. 7, 2, 2.

Σάγαρις C. I. G. 3973 in Phrygia. Σάγαρις C. I. G. 4066; in Galatia. Αλυς C. I. G. 3695 in Mysia. υλυς Αλυος M. . L. B a 3. Ἐλους Perg. 274, 23. 4λυς Trallibus Imii Bl. I 391. Marco

ceae. m. c. 100. R. Chr. n.

Suidas . . alii.

Λριδανός I. G. XIV 1641.

Prodr. II 172. φρύτης Sync. 662, 19. Ei φράτης Philostr. V. Oph. I v. Apoll. I 3. Euna p. p. 3. i Cass. 69 8, alii. Ei φράτηὶ Heliod. VIII 3, 5, 9. Iστρος I. G. IX , Lar. 04. F0rtasse etiam n0mina Στρυμων et εέλος huc pertinero suspicandum St. N0nnulla nomina cum Stirpe ' fm comp08ita ad Hermum flumen speetare iam Supra p. 113 diximu8, neque Vero certe atheoph0ris ad Mercurium pertinentibus segregari p088unt. Nominum autem a Caystr ductorum paruli est numeruS: υ στροβιος Proconnesius Herod. IV 13. TZeig. Chil. p. 68 . υστριος heros Strab. XIV 650. y Quod attinet ad n0mei 'Ioτρόδοτος Smyrnaeus Mionnet III 195), quod equidem iam antea aliis causis permotus in dubio posueram, magna benignitate me certiorem fecit Curtius Regi in in priore versu illius nummi conspici OIΣ, in altero, DOGOTOY bis 10rtasse lacuna antecedente, ut MῆτJρις MhJrροδίτου vel similiter restituendum

esse videatur.

η Quia vox 'I Dida νύ non solum lumen, sed etiam alia significat, fortasse de hoc nomine aliter est iudicandum.

147쪽

Maeandro iam supra p. 43 seiunXi, nunc assero nomina re Vera ad eum pertinentia: Mαιανδριος S. G. D. I. 53l3. I92;

Maia νδρος S. B. P. A. 1904, 22.

Sami. 2. Se a Chr. n.

Mαιανδριος Stamati ades Σαμ' I 219. A. M. I 1884 261. Muta νδριος A. M. VII 1882, 372. Sami. Mala νδριος Samius Herod. III 123 - 14 Saep. V 27, alii. Maiανδρος Samius Plut Apophth.

Mileti. I. c. a. Chr. n. P. altera.

4. c. a. Chr. n.

Mαιανδριος Myrina, iis . . D. I. 2563, 2 Delphis. Vide quae exposuit . de Wilamowit Z Nordion. t. p. 64.

148쪽

Chr. . . ibidem Ῥηνόδοτος et Mαιανδριος Abderite D. L. IX 'IarooκH ζ. Ac iam in Europam transgrediamur ln0mina the0ph0ra ducta sunt Etiam a fluviis Thraciae

n. p. altera.

φελλεα et s. qui Tra Arist. Vesp. 233. aliaque eiu8dem generiS. Στρυμόδωρος Aegineta Dem. 36, 29.

a. c. 300 . Chr. n.

Στρυμόνιος I. G. XIV 200LΣτρύμων A. M. XXI 896 438 in

Attica a. c. 135 a Chr. n. Στρυμ ουν lib. I. G. IX , Lar. 553,

Στρυμ ων I. G. XI 2, 32LΣτρίμο ν i. C. H. II 1878, 34 l. Deli. Σrρυμ se C. G. Phrygia XC, 357. Philomelii, Alex. Sev. imp. λ)Sed mirum est, qu0 a fluviis Thessaliae n0 dueta Sunt theoph0ra, etsi haec terra Sedes Graec0rum est antiquiS8ima. Quamquam apud p0pulo qu0que cum Graecis nece8Situdine coniunct08, velut apud Indos, fluvi0 divinis h0n0ribus ructos esse non ign0r0 cf. 0men Indicum Gahou luttu et Latinum Tiberis , tamen religi08issime illos iam ab indigenis Graeciae cult08 esse opinor. Maxima enim gravitate sunt religiones Cephi80rum et As0p0rum. In The88alia igitur nullum ad umina spectat the0phorum, Si discesseris a n0mine Ioτύμων I. G. IXI, Lar. 548 6. )λ Στρυμων deus . . D. I. 5282. a. 357 a Chr. n.' Nomen II1 νιος I. G. IX 2, 33 valde dubium esse iam cognovit Otto ern Sed nomen Dii Vt lia T. Dol. 195 ef Ovid. Metam. I472 et 504 nympha Peneis; I 544 Penoides undae ab Arbani topullo recte esse lectum confirmavit Ger hardus Roden waldi, vir doctissimus. Mi Kern Beri Plii lol. ochens chr. 39l0, 327.

149쪽

Nec muli saepius in reliquis partibus Graeciae septentri0nalis Boeotia excepta inveniuntur the0phora illius generis. Verumtamen n0men Amyνων I. G. IX',379 Naupacti repertum ad Daphnum reserre malo quam eo, qu reliqua nomina eandem stirpem continentia es p. 58). Sed in B0eotia ut iam supra diximus, the0phora a fluminibus ducta frequentissima sunt. Ac primum quidem invenimus nomina Imrasmδωρος Ποταμωὶ Similia utrumque reperimus haud raro in insula Lesbo et in Attica, quo illa e B0e0tia translata esse mihi videntur; Ποταμων ver atque menSi IDTaluto Occurrit etiam in Phrygia et in aliis partibus Asiae in0ris. Deinde inter fluminum deos Boeotorum dignus St, qui commem0retur, Cephisus. 0mina hominum ab eo derivata tantopere in usu fuerunt, ut omnia afferre longum sit. Atque eadem de causa theophora ad Asopum spectantia omitto. Num ad Thespium flumen pertineat Θεσπιαύης . . VIII 855 1885 ei Hesych. Θεσπιος torali Θ Γοιωτίας), mea quidem sententia incertum est, quod in aliis quoque regionibus Graeciae est usitatum. Denique commem0r theophorum Περ-

ducta Sunt: Ἱσμήνευν Thebanus . . D. I. 2569 'Iss ει νικλα B. C. H. XXII 1899 Delphis 588. Thebis. 3. Sc. a. Clir. D. P. altera. 'Issu i νέας Boeotus S. G. D. I. 2502 'Isii ixu Thebana I. G. III 492. Delphis 'Issunt odo9ρος Thebanus . G. D. I. Ἱσμηνοδο so Boeotus . G. D. I. 1636 - . I. G. 542 in Achaia. 2563 Delphis 'Ios hi odo9ρος Thebanus Anc. r. Yσμηνοτε Dii Boeotus S. G. D. I. inscr. III 470. Ephesi. 2565 Delphis 'Is Dixi Thebana Aristoph. Lys. Ioμειν et γηοὶν I. G. VII saepe. 697. 'Iσμεινοδωρος B. C. H. XX IS97, 'Iσμήνιχος Thebanus Aristoph. Αch. 559 Thespiis. 954. Etiam Apollo cognominabatur 'Iuli, νιος Herod. I 2, VIII 34Saep. cf. ea, quae de Onchesto et Maloentes 27 dixi); apud Hesychium restituendum est os 4mod pro 'Is V νιος ο Ἀπόλλων Cum Hismeno fluimine conserendum est nomen 'la ιν Pn, filia Oedipodis WilamowitzS. B. P. A. 903, p. 4373 quod cum ita sit, illam Ili suaenam appellari

mea quidem sententia rectius est.

150쪽

1. 2.

90a, alii. Ius ni tu I. G. III 3173 3 'Iσμηνla Thebanus, amicus Pelo 'lo invia I. . III 1831. Ab iis semovenda sunt n0mina: 'Issini to I. G. XII 5, 158. lari. 'Iσμγ ivl M. B. Z 22, in Lydia. 'Dμγηνιος γασσευς ικρασ' 69. . . H. XV 89l, 47. Iasi. N0bilissimum Atticae flumen erat Cephisus, qu0d nomen eodem m0d atque As0pus apud indigenas Graeciae valde est Sitatum. Plures autem thenienses ab illo vostati unt, quam ut 0rum n0mina Omnia o loco commem0rare possim quare Satis habeo numer theoph0rorum ad flumen Cephisum pectantium ea, quae neque Atheniensibus neu B0eotis imposita sunt, congerere haedenim alicuius Sunt momenti, quia ex iis c0lligimus n0men Cephisum n0 80lum fluminibus Attica et Bo00tiae et aliarum regionum, quae ita appellata esse mem0riae pr0dunt Seript0res, sed etiam fluviis, qui qu0m0do essent V0cati, adhuc suit ignotum. Καφισίας Aetolu S. G. D. I. 2b2l. siti τις Φανα τευς S. G. D. I. 1529α Delphis. 28. 1715, 1. Delphis.

quamquam alia via explicare conatus est . Olmsen: Boi trage urgrieeh. orisorsehunt 123, tamen cum in iisdem regionibus, quibus theophora Καφισίας, Καφισόδ09ρος similiaque neque usquam alibi reperirio hoc catalogo facile intellegatur, ego quidem facere non OSSum, qui ad eam rationem recurram, qua illa nomina explanavit Bechiel, F. B. 162.

라틴어 텍스트