De graecorum nominibus Theophoris

21쪽

Deli.

Euboea.

Styrae.

Cypro.

Πισιδωρα C. I. G. 3l20 prope Teon. Quae argumentationes Si cui minus expl0ratae videantur, tamen non tantum sui8Se theophor0rum numerum, quantum pinatur ΙIer mannus Sener, etiam eo planum sit, quod ali08 popul0s, velut Ind0s, Persas, SemitieaSque, quae V0eantur, genteS, apud qu0 Summa religionis vi erat, plurimis qu0que n0minibus nontlieoph0ris usos esse Satis constat. Huc accedit, qu0 Graeci ipsi, cum de theoph0ris l0quuntur, illa, de quibus Supra dixi, nomina nunquam in the0phoris numerant. Hoc quidem c0ncedendum est DrtaS80 0mina Las rogoso similiaque esse theoph0ris adnumeranda; sed ea tum demum reperiuntur, eum Graeci deorum nomina hominibus indere non Verebantur, qua de c0nsuetudine ante undeviginti annos disseruit Ioannes Meyersalina Deorum

nomina h0minibus imp 0sita, dissertati Iciliensis 189 l). Sed

Πολυδouoldii B. C. H. VII, 1883, 112. Deli.

Ad oppidi 0men i Jωρ0 vel urti P0 c0nserantur ea, tuae exposuit Stephanus Bygantius atque annotavit ad hunc locum einehe. Tamen vero hoc noui en etiam ad epithetiam Iovis reserri licet, cs ευ ο εὶ toto S. G. D. I. 517 sq. IaSi. ' Pro Πλειστα d)oro B C. H. XIV 390, 35 Cyetici legendum est Πλει stuli sto Beelite S. G. D. I. 5b2.ι aut IIλε iuria 'χος.

22쪽

sus verb08eque mnia exposuis8em, nisi poscere exi8timassem Hermanni gener, viri Summi, maximam in myth0l0gicis rebus auet0ritatem. Quanti essent momenti quantoque cum ruetu adhiberentur nomina the0ph0ra, ut 0gnosceremus, quibus e regionibus de0rum cultu ad religiones emana8Sent, imprimi monuerunt Otto Kerno Martinus iis son. tque etiam proximis annis, ut multis

de the0ph0ris nune eetius iudiearetur, esse eerunt Augustus Fie ket riderieus echiel, neque hoe 0e0 mittenda sunt peracum Udatrici de Wilamo Witg-M00llendors et Adol si Wilhelm tum uilelmi Sehulge, qui n0n solum illustrissim0 illo libro i landamenta R0man0rum nomina recte intellegendi iecit, sed etiam multa Graecorum et alia et theophora aeutissime

interpretatu est.

minus ad quaesti0nem n0stram valet, omisso menti0nem laeto

dissertationum Caroli Meyer Quaesti0num onomat0l0gidarum capita quattuor, dissertati Marpurgiensis 1905), qui de the0ph0r0rum per aestula Si disputavit, et Georgii eum an Den0minibus B 000torum propriis, dissertati Regim0ntana 908), qui, p0stquam de Boeot 0rum n0minibus egit, etiam, quem ad modum the0ph0ra tu aliis Graeeiae regionibus essent dilata, exp0Suit. Quibus pusculis addendi sunt duo indice pensorum gymnasii Kaadensis, in quibus Car0lus Prod inger, quae rati intercederet inter epitheta pie et Graec0rum nomina, quaesivit K. Prodin ger: Die Mens hen und 0tterepitheta et Homer in thre Begieliung

de Graec0rum n0minibus the0ph0ri disputavisse iam p. 2 0mme-m0ravi. Cuius ad sententiam, cum Theodbrum Panoslia equatur, i Wilhelm Sehulge Zur Gesehielit de latet nisellen Elgennamen, Abhandi de Gottinger eselis has de Wissensetiasten, 904 N. F. d.' Ceterum exemplum illud, qΠ ab Apolline, qui cognomine εχ νηφορος Megaris adoraretur, theophora esse derivata confirmabat l. c. p. 29i, cum aliis de causis ii in propterea, quod in Corpore Inscriptionum I. G. VII 4l εκ νων legitur, incertissimum 't.

23쪽

interdum accedere n0n 08sum ut Xemplum asseram, nomen

eius generis quorum basis praebetur n0minibus in liηλος X- euntibus conectere me quidem iudiei melius est quam a Mercurii c0gnomine Marti/ηλέος Pausanias Ι 34, 3 derivare, id qu0d etiam pr0pter ωrmam grammaticam non offenSione carere puto. Ae rursus videtur confirmari illud Chr. Augusti obeeli:, facilis est ac falsi in terratio, non facili ab errore restressi S. μPriusquam ad Singula animum advertamus, breviter de aetate atque rigine theophororum nonnulla verba saeiam. Atque in hac quaesti0ne tractanda primo obtutu illa iam iis temp0ribus, de quibus nihil est mem0riae proditum, in Si fuisse cognoseimus et videmus. Namque agile eius nominum generis lim omnes popul08, qu08 necesSitate c0niunetos Ind0german0s appellare conSuevimias, participes sui Sse ex his quidem exemplis elucet: Ind. Devadatta, Arahmadatta, Indraduita;

Celt. De syniata. Apud Graec0s autem, qui hane nominum formam ex aetate, ut ita dieam Ogygia acceperunt, in theophoris imponendis praecipue duae rati0nes valuisse mihi videntur. A diis, quippe qui haud raro ut generi auct0re ad0rarentur, h0mines ex illo rii persaepe n0mina Sua ita ducebant, ut a de0rum nominibu patronymicum vel c0mpositum, cui erat idem sensus ut torεὶ λὶς), )λ Nominibus Boeotoruiu in s/ειλος exeuntibus impedimur, ne vocem Dra', i. e. vis unquam in dialectis Doridis vel Aeolidis it c λον enuntiatam esse arbitremur es. S. G. D. I. 201 , ); quae cuni ita sint, non Solum in editione egregia carminum Pindarieorum quam feeit Otto Schriliter, pro εν ποDγ αλ ω Σικελία sol. I 2 i'ν ολ rui λ υ Σικελίαι legendi ina, sed etiam sententia Sehirmori Roselier II 2, 2 uiuo in qui nomennyniphae IIc λl. cum voce ῆλον conectit, refellenda est. : CL aliaque.

24쪽

derivaretur. Atque altero n0minum genere exprimebatur liberos, quibus illa dabantur, diis offerri atque congestrari a parentibus, qui gratiam pro beneficiis aeceptis persolverent, unde sit, ut satis saepe sint ad oracula annexa quam rem iam inde patere existimo, qu0d antiqui 3simi temp0ribus n0mina pertinentia ad Ap0llinem Pythium, cuius oraculum iam octavo et Septim a Chr. n. saecul maxima l0rebat auct0ritate, requentissime occurrunt i)Mai0ris autem sunt momenti the0ph0ra, quae ad de0rumg0gnomina in carminibus epistis deurrentia sunt adiuncta talia

apud Graecos in usu fuisse his exemplis dem0nstratur: Hi ait o ς Πρακλεωνος I. G. IV 797, 1 et Ela odios I. G. IX m. Lar. 568, 11 et suspicari licet nomina Γρομιος, νηὶ atoc, Θυιος aliaque simili rati0ne orta esse. Cf. hymnum Delphieum spec

tantem ad laeelium B. C. H. XI 1895, 400: XXI 1897, 10;

doti inditum esse ut existimem, animum inducere On OSSum. y Magnam partem the0phororiam in io eXeuntium eXSpectaremus Ληναίειος, Γρομlειος, es. F. Beehiel, eolica p. 23 non solum ad cognomen dei, sed etiam Saepe ad die festos vel menses, qui nomina sua ab illo duxerunt, spectare concedimus; sed id plerumque nec diiudicare OSSumus, et, Si quid habet quaesti0nis, hoc tamen ipsum ad id, quod nobis propO8Uimus, non est necessarium, quia nomina quoque dierum festorum ac mensium artissime cum dei epitheto Sunt conexa. Cf. nomina Graeca Iavab ζναιος, εμεύς, Θαργηλιος, Κρυνιος

similiaque eum nominibus Christianis Cirtaeo, Pasquale, Natale aliis. De nomine εμεας similibusque haec disserit Athenaeus XIII

ἐν τοῖς περὶ ' κροπόλε ως Sed vide, qua exposuit F. Bechiel: Die attiseheu Frauennamen p. 53, adn. l.

25쪽

O. Crustus: Die delphi schen Hymnen p. 1 88.). Quam rem e0 diligentius adm0nendam nec silenti mihi praetereundam duxi, quod ii, qui Hermannum sener Sequuntur, ut Xemplum asseram, existimabant ' odicia , quae in Thessalia ad0raretur, esse deam sui generis; sed theoph0rum ii odico D 0s docet

Exodiai non 88 Π0men deae, Sed 0gn0men, Rod, cum In eadem regione ortum sit, qua cultus Hegatae ipSius, ab illa null0paeto potest separari. Ceterum hoc n0mine illustratur Drma' Dodicii e titulis Thessalicis ab Ottone er allata. Etiam alia n0mina persaepe a Grae eis e carminibus picis Sumpta 8Seiam dudum dem0nstravit ridericus echiel. Hoe loe non omittendum est Graec0s antiqui0ris aeVi Sempersere intellexisse, quid nomina sua significarent) et quidem meliusquam n0s, quibus nomina Germanista, Latina, Graeca, Hebraica Saepe nulla alia de ausa data sunt, quam ut bene Onent. Imp0ratorum demum aetate R0man0rum nomina Graeca adeo erant usu detrita, ut Christiani, qui quaecumque ad de0 Graec0rum gentiumque barbararum reserebantur, fastidirent, liberis suis n0mina ιονυσιος, 'Aπon υνιος aliaque indere n0 Vererentur. Sed quia iam ad quaestiones subtiliore solvenda aggre381 sumus, ad cultus singulorum de0rum accedendi 88et tempus, nisi priusquam ad id, qu0d 0bi pr0p0Suimus, deveniamus, nonnulla mihi praemittenda esse putarem, quae ad 0lleetionem the0ph0rorum a me saetam pertinent. Ac primum quidem me omnia theoph0ra ex inscripti0nibus congerere non potuisse acile

intellegitur, quod c0mplures libros, in quibus editi sunt tituli

Graeci, ei Scrutandi 0 tam temp0re quam ceaSione carebam.

Qua de causa ephemerides Graecas velut Πθηνα, ε Πανδ υρα

' Vide quae disputavit . Solius en Untersiteliungen urari ech.

in nummo Alexandri Pheraei. Erro Mura. G. XII 1, 14.

26쪽

aliaSque, quamquam quantam praebeant materiam nequaquam ignoro, inspicere n0n leuit. 0mina qu0que, quae exhibent

inseriptiones Aegypti Syriaeque et Latina lingua c0nscripti tituli,

etsi a interdum aliquantulum asserre m0menti nullo m0d denegaverim, tamen, eum in omnibus colligendi nimis operae curaeque opus fuerit, praetermittere Sum coactu8. Sed magnae ex eo oriuntur dissi ultates, qu0d tituli interdum incuri0Sius neglegentiusque Sunt exscripti. Quae quantae int,n0mine, qu0d, Si osseΠSi0ne vacaret, permagni 88et 0nderis,

exempli gratia allat sagile cogn0seitur in inscriptione Lydiaea Areli. epigr. Mitt. 1887, 189 oeeurrere dieitur nomen Isr*χων, sed illud false lectum esse d0eet editi altera 'Αρτεμων B. C. H.

XI 1887, 461.

mea, quae continet quadraginta sere milia the0ph0r0rum, ad ea, quae a rideri e Bechiel e0nquisita sunt, n0nnulla nomina proximi annis reperta addere possum, in hac dissertatione ab ea re destiti, quia ex illis nihil sere goncluditur, qu0d non iam c0gn0vit ille vir doctissimus Pauca autem, quae pr0dita Sunt digna relatu, apti8Simo quoque l0e in Seram. Ad myth0l0gigas vero res, quas the0phori explanare atque illustrare mihi proposui, aggredior non tam perficiundi spe quam experiundi V0luntate, neque obliviscendum est, i viri d0etis, quae de deorum rigine ae antiquissimo cultu di8putavimus, minus pr0babuntur, mi ta88 maius pus esse institutum a tirone de pluri-m0rum c0ntroverSii iudicaturo, quam ut eius scientia ac viribus

esse p0tuerit.

Iuppiter iam priscis temp0ribus apud Giaeco tanta valebat vi et auct0ritate, ut, cum Graeci antiqui0ris aevi praecipue liber0s suos in eius dem et tutelam committerent, n0mina h0minum a Iove derivata sint usitatissima neque requentia ullis aliis the0phoris superentur nisi n0minibus ab Apolline ductis. Quae quamquam inseri0re aetate magi erant in usu quam illa, tauien

27쪽

tum mult0s habitasse in Graecia manumis808 aut Servos ortos X Asia Minore, qu0rum summus deus videtur suisse Apoll0, quia dii indigenae barbarorum eum Apolline, cum eius essent simillimi, c0nsus atque c0mmixti in aequo positi erant, de mem0ria excedere non liget. Sed antiqui0re aetate n0mina ad Iovem pertinentia adeo erant usitata, ut iam in arminibu H0mericis e0mplures her0e c0mmem0rentur, qu0rum nomina, qui ad I0vem pertineant, dubitati0ni exemptum videtur:

Initium cepisse I0vis cultum a Thessalia atque Epiro, ubi sedes antiquissimae sunt Graecorum, plurimi viri d0et inter soc0nsentiunt nee dissident in clarissimis locis, quibus Iuppiter antiquitus adorabatur, D0d0nam esse numerandam, ubi Graee deum voce mo cognominabant es exempli auS Carapanos p. 81:Zευ cir κa utcoνη ai Aoodsi aDt, ἰτεῖ μας cci κέ τε Γει ut Ira λὶτoc Asilio Tot indo D Ἐθθὶ at o do Pa f Dr6 κτλ . Pontifex maximus Iovis Dodonaei uasio appellabatur Carapan0 p. 55); itaque, cum in ppido Dyrrhachio, qu0d non multum abest ab illa regione, 0men Naa9χida inveniatur v. Selilosser p. 55ὶ, Friderieus echiel in libro, quem Seripsit de Graecorum 110minibus, illud eum nomine sacerd0iis 880 0nexum pinatus est F. B. p. 213). Neque tamen etiam fieri posse, ut e Naυαρ-

Etiam multo clarior erat apud Graec0s cultus Iovis Olympii; cuiu patria, qui Thessalia sit, non est dubium. Etsi argumentum huius rei e n0minibus the0ph0ri afferre n0n 08Sumu8, tamen etiam inseriore aetate requentissima in Graecia septentri0nalintque in Attica esse n0mina ad Iovem Olympium pertinentia neminem sugiet, qui titul0s in illa regi0ne opert0s perlustraverit; sed etiam in Pelop0nnes valde ea in usu siti SSe videmuS. At si relieta e0ntinenti Graeda ad Asiam Minorem Sumus transgreSSi, iam primo obtutu miramur illa n0mina ibi esse

28쪽

the0ph0ra Ionica du0, quae ad Iovem Olympium referre licet, pervestigantur. Inc0li quoque Cariae, Lyciae Pamphyliae aliarumque terrarum Asiae Minoris sunt alienissima quin etiam Lesbii, Samii Chii omnin sere nenexisse ultum illius dei videntur neque indignum est, qu0 ne Amorgi quidem nomen υλυιιπιοδωρος vel υλυμπίων ecurrere commemoretur. Iam antiquis temporibus gentes Graeciam occidentalem in- 0lentes cultu Iovis Olympii in Pel0p0nnesum translat Olympiam in Elide ei e0nsecraverunt, i ubi inseri0re aetate diebus estis

atque certaminibus agendis mnes fere Graeco con80giatos SSesatis c0nstat. Cum hic praemium Victoriae partae auferre Summus honor a Graecis putaretur, Saepe n0minibus qu0que liberorum memoriam gloriae uae conservabat vir aras' Ἀλνειω 66φανω-ογενoa. Quapropter Olympiae interdum invenitur n0men ιο-

νικος Olympia 92, 14 95, 10 l 106,12. 107, 9. 108, 3. 110, 15. l

729. 730. 731), qu0d idem exprimit atque υλυμπιονικος Si ver illud etiam in Citieia deurrit:

Λιονεικος Heb. Villi. 31. 355 B VILΛιονικος Heb. Wilh. 155 A V. VIL VIII. IX, J. H. S. XII189 I, 251. 253 255. Λιονικος Heb. Willi. 155 C VI, ad ludo Olympios n0n est reserendum, sed ad certamina Iovis

Cappadociae. Σίνδο ν Tarsius Plut Popl. 7. Luc. Macr. l. Strabo XIV 674 apud alios, s Pape.

29쪽

reperta: ραιογέιτος Θεσπιευς I. G. VII1752.

Καρα oi atheniensis i. C. H. XXXII I908, 4I4 Deli. Γαραῖος I. G. II 1045. Sed utrum haec exempla numero he0phororum, quae attuli, nominum inserenda sint necne, ambiguum est nec certo dignoscitur, quia fieri potest, ut hominum n0mina ab eadem voce atque c0gnomen Iovi ipsum sint derivata:

ραῖος I. G. IV 729, 16 3. c. a. Chr. n. Καθαῖος B. C. H. II 1879, 25 S. G. D. I. 4942, in Creta. a. 180l 14 a Chr. n.

Haud muli aliter Iuppiter eum a ceteris Graecis tum DB0e0iis ,πατος appellabatur, ad quod epithetum speetant n0mina: Fπατό y 0ρος M. io I. G.VII 2430,

y CL I. G. VII 3208, Orchomeni. . de Wilanio vit Z Euripides' Ileralites Ira, adn. 6. Zio I luti, Annua ibi f; 97, p. lii A. in Attica Apud Graecos igitur duas formas, quae vocalibus inter se dis Ierobant, si teret et Κεραιός in usu suisse hicet.

30쪽

VIII 26, 7. 10 4 Plin. 34, 8, 19 50. Neque dubium est, quin apud Polyb. IV 8 restituendum sit 1 tiro δωρος, quod ατο do 90 est nomen Asiaticum. Facilla Θει o I. G. VI 2431,

avo δωρος servus S. G. D. I. 2738. Delphis. Hunc ex Boeotia ortum eSse apparet.

Quo pertineant nomina Tararo κλῆ u . G. XII 1, 46, 97, Γ raro - δωρος A. M. XXII 897, 13, Smyrnae, . c. a. Chr. n. Τέβ. T raTO Jωρoc M. . L. Smyrnae), 0 satis certe diiudicari 90test i)Sed qua ratione intellegenda sint nomina Nar τιος et Tararia similiaque, litui Phrygio demonstratur, in qu comme-m0rantur fratre IIaτρίκιος et YIr τιος L B.-W. 785 Appiae). Iuppiter apud Boe0tos etiam cogn0 minabatur 'υμ ολ ωος hie deus Thessalis quoque n0n erat ign0tu et, si certum est id, quod legitur in inseriptione Lesbia ea I. G. XI 2, 527 44 mensis Osio λόῖος), ex e credibile fit Iovem mnes Ae0les, priusquam disce8Serint, hoe cogn0mine esse venerat08. Cum autem Thessali Ae0lesque Lesbiaci mensis modo n0men ab hoc de duxerint, omis80 nomine Pergamen Ullo λωιχος, Perg. 13, 23, quod, ire et cognitum est nomen mensi Lesbiaci, lego in titulo Pergami reperto haud impr0bante rideri e Bechiel, B000ti etiam hominum n0mina ad illum deum pertinentia con Servaverunt se etiam . de Wilamowitz, Hermes XXVI 89 I, 236).