Commentarii duodecim de febribus ad Hippocratis disciplinam accommodati

31쪽

hris Vehemens erat, laetas Vigens, Vbre validae. Id tamen ipse imperat; sed indignum prors is est viro honesto id aliis comsulere, in re tam seria, quod in simili casia, i Ut optimum non arriperet. PraeceptUm itaque illud adhuc ignoravisse Hippocratem, concludere ius erit. At pro Galeni sententia insuper Urgetur, quod Hippocrates ipse diserte doceat medicamenta aegrotis, quorum historiam in his libris exaravit, propinata aliquando fuisse, licet qualia sint, non ostenderit nempe aegroto nono, in libro tertio,is quinto insectione scaeunda ejusdem libri In prioris historia scriptum est , φιλέω, 9 ετι ἡδυ-ο, id est , cesto interprete, non amplius quisquam juvare poterat; quod sane intelligatur tam de naturae praefidiis, quam de artis adminiculis. Si enim sanguinis e naribus cursum in praecordiorum inflammatione καρτα ἰ*ελεων dicit 6); nec rara est haec ejus dictionis sugnificatio. Eam vero sententiam aliter Veriti Valesius Utique, remedio non locus erat. Altera haec historia est. Calvum in Larissa ,,e femore dextro dolor derepente OeeUP ,,vit, nihilque adhibitis remediis est prose-

mia proprie quidem de ciborum oblatione dici. 6 In prognostico, 3 8).

32쪽

dicitur, iis, quae in alimentum cedunt; sepe tamen ea dictione externa praesidia intelliguntur; subinde etiam omne genus medicinae. Caeteriim, quandoquidem ad sedandos omnigenos dolores, protinus inter initia fotibus uti consueverit HippocrateS, huic aegro Xterna auxilia primo die frustra admota fuisse, haec verba notare possunt. Huic itaque arguimento non multum Vis in esse videtur. Absurdum vero est, vel ipso confitente Galeno D, quod acres medicinas, .magna miliationes eientia remedia oecultaret Hippocrates, cum levissima religiose ostenderit. Quis credat, quod is, qui stillam modo sanguinis e naribus eXeuntem Vel clysterem iniustim, vel glandem injectam, vel fotum adhibitum annotare haud negleXit; largam sanguinis detractionem , vel validam alvi purgationem, silentio saepeDUmero Praeteriret atque idem omnia e corpore Xe- Untia, indolem, copiam, tempus, sedulo patefacit.

Ad evitandam hanc dissicultatem, dictum est, quod haeo scripta ad praesagiendi artem

tantUmmodo pertineant. Sed neque praesagitioni inservire postant aegrotantium historiae, modo curationes medicae non aperiam tur Si enim valida remedia clam adhibita

erant, Comment II ad Epid.

33쪽

erant, nescimus, tuae ab iis factae si mi mutationes, insignes autem ea effecisse haud in- . Certum est. Igitur in aliis febricitantibus eadem accidentia sibi invicem succedere, ubi eadem medicinae Vis defuerit, fi ustra expectabimus .eo turpius fallemur, quo imsignior fuerit curationis VirtUs. Ex his autem observationibus, in quibus nil celatur, quod proferri utile erat, intelligamus qua serie, nil cogente arte, vel exteris, accidentia inter Febres se invicem excipiunt; atque quibUSViis natUra seipsam sponte ab his morbis liberat. Ex illo fonte fluit praesagiendi facultas, echo vero naedendi ars bH est sincera Hippocratis discipli.

na, quae eXamen seculorum integra sustinuit,& vera undique nullo aevo mutata facie apparuit. rovoco ad doctissimum Boerhaa. ve, cUJuSen)Udicium 8 . ,,EXcutite Graios, cognoscite Romanos, siversiate ArabeS, repetitam confirmatam ,,ubique invenietis doctrinam Hippocratis., Ex his enim, quorUm ad nOSmnernori per, venit Diocle Carystius, Aretaeus Cap.,,padox, Ustus Ephesius, Aetius, Oriba- ,,sius, alii, quicquid habent eYimii, illi

sedebent Romani, quos inter Celsus excel-

,,lit Ulinius, Hippocratem numinis loco,,habent, ad ejus effata ut ad oracula confu-

u In Oratione de commend. stud Hip.

34쪽

ΡRAEFATIO.

,,giunt Arabum optimi purum putum G,,scribunt Galenum, qui Ubi VerUS, O US,,Hippocraticus est. Inter recentiores de ,,medicinae usu scriptores, paucos si ulli ve- ,,terVm perfectionem attigisse dotandum. ,, Inlim eximiUm habeo Thomam Xydm- ,,ham, Angliae lUmen, artis Phoebum quem ,,qUOtie contemplor, Occurrit animo Vera ,,Hippocratici viri species de cujus erga ,,rempublicam medicam meritis nunquam

,,ita magnifice dicam, quin ejus id sit supe- , atura dignitas . His si quid adjungere licet,

addam, eum propius calcando divinitarentis in curationibus vestigia, ad tantam indO- mandis morbis acutis felicitatem pervenis e. Caeterum ob cultum Hippocraticae cuia rationis neglectum, magis quam ullam aliam causam, accidis e videtur quod licet humani corporis compages facultates longe melius intellectae fuerint, Morborum abditae cauta altius investigatae, .m dicamentoriam copia plurimum aucta, Meorum Vires novis experimentis Xploratae nihilominus tamen rei medicae, in tollendis mombis acutis, Utilitas, a temporibUSUS ille Hippocratis haud increvit, si modo non fuerit imminuta. His praefatis ad exponandas historias curationes Febrium e praeceptionibus divini Senis accedam. INDEX.

35쪽

COMMENTARIORUM

37쪽

COMMENTARIUS

τος etiam nominatur. Id genus morbi ex calore aegrotanti molesto, .medenti manu admota eius CO pori percepto, aestimabatur. De arteriarum autem naturali motu ante Herophilum vix multum sollicit erant Medici is clarus Praxagorae discipulius, qui tempore Ptolomaei La- Alexandriae floruit, doctrinani depulsibus aset signorum adjecit hane deinde amplissime tractavit Archigenes, sed perfecit denuo Galenus. Per hos potissimum viros cognitio pulsuum nobis increvit i). Ex pebribus auteni aliae sic desinunt, ut ex toto sequatur integritas, antequam altera accessio incipiat. Intermittentes ideo dictae sunt; qu rum alia quotidiana, alia tertiana, alia quarta esst ex his aliae componuntur, aliae admodum incertis horis repetunt; quaedam sed ra- . ius

38쪽

nuuntur, sed inhaerent tamen, done novus motus fiat aliae Vix quicquam, aut iiii remittunt utraSque Febres continuas appellat Hippocrates, Posteriores in continuas &continen tes diviserunt Febres Continuae, quae intra quatuor dies finiuntur, summe acutae intra septem dies, exacte acutae intra quatuordecem, simpliciter acutae sunt harum autem terminus ad vicesimum diem haud raro extenditur; post hunc diem Febres vehementiam, si aliquamdiu non remiserint, ut plurimum deponunt, ciam inter lentas habendae sunt. 33

Distinguuntur quoque Febres ex occasione unde concitatae sunt, ut Febris ex repletione, C. tum ex materia efficiente, ut Febris a bale, C. tum etiam ex accidente quodam insigniori concomitante ut alia sit ardens, allia singultiens, alia λεμυρία alia ασσῶδης de innumera sane nomina, hac ratione Febribus imposita sunt De nominibus vero non admodum sollicitus erat Medicinae Parens &Cnidiis quidem vitio dat, quod passionum nominibus nimis in haeserint, ipse autem animum ad vehe-'mentiam Febris, vires aegrotantis, Minclinationem morbi prae deteris attendebat. Caeterlam notandum est, quod Febres, quae ex inflammatis locis oriuntur, Ut phrenitis, peripneVmO- .nia, pleuritis, hepatitis, aliaeque a sede affecta

nomen obtinent.

4 Lib. do Victus rat in acutis, sub initio.

39쪽

De Coctione trudime, atque aliis Notis cum

Salutis tum Exuii.

In quaque vero Febre, quae a Medicis dicum

tu stadia, vel tempora, Considerare opor tet. Haec quatuor sunt; Principium utique, Incrementum, Status Cinclinatio i . Omnia ex praeceptis Hippocratis in Principio cruda mitiora sunt, sed haec dierum numero non limitantur, itaque nec rincipium, primum igitur morbi stadium erit, donec signa coctionis vel exitii compareant. Alrincipio autem increscit,

dum graviores dolores, accellionesque veniunt; haeque 4ntequam proximae revertuntur, postea desinunt, consistit autem, cum jam ae- cessio proximam aequaverit, sed non excederit; dolores maccessiones leniores inclinare docent. Ubi Febris continens sit, accidentia ingravescentia morbum increscentem, mites centia vero inclinantem indicant a). Galenus vero in morbis, qui tuti sunt, persectum Statum adest noluit, antequam signa absolutae coctionis visa fuerint 3). Status quidem apud Hippocratem, nunc exactam Concoctionem, nunc summam Febris vehementiam significat. In notandis signis Coctionis,' Cruditatis multus est Hippocrates, atque ex iis praecipue insi- tuta iraesagiendi curandi hausit. Quamob A a rem H Galen de Cris lib. et Celsus a De ric

40쪽

tus eruere expedit.

Igitur cibi totiones in ventriculum ingesta, antequam attenuata, dissoluta, consecta sint, cruda Xistunt, Cum autem subacta suerint, contemperata, Concoctio in primis viis peracta est. Humor vero ille lactescens, qui ibi loci persectus est, in venas exinde delatus, venarum succo dissimilis est itaque in altera

corporis ossicin Crudu ducitur cum autem intra venas elaboratus sanguinis naturam omnino induerit, non amplius crudus, sed jam maturus sive Coctus est. Atque non modo

id, quod impersectum Chaud subactuari est. crudum appellasse ippocratem video, sed quodcunque a sanorum Conditione in alienam declinat. Inest in homine inquit ille Mamarum, Ialsum, dulce, Macidum, lacerbum, insipidum, aliaque sexcenta, quae procopi ad viribus varias habent facultates,in haec quidem mixtione Mutua inter se contemperatione, neque Cernuntur, neque quemquam

molestia assiciunt, at ubi horum quicquam secretum fuerit, .per se extiterit, tunes conis spicuum fit Chominem molestia assicit 4 . Utique in gravedine cursus sit humoris tenuis acris per nares vel fluxiones irruunt in oculos ex Cujusvis humorum acrimonia, partes subjectae mordenturo dolent ardor ero, summaque inflammatio tam diu detinent, dum concocta fuerit fluxio, crassior evaserit. Quinetiam, quae in fauces seruntur, ex quibus TauCedines, anginae, erysipelata, lulmonum inflammationes, haec omnia primum salsa, m

In lib. de prisca Medictu . H