장음표시 사용
21쪽
LIB. I. CAP. I. saburantur, ea quo mus venerint, Aone sibi rem prαεεμ dis verrent turum 3.Videbatur eumpluribua in extremo verbo menda esse. Debuisse enim acribi sputabanti non rumin aedfuturam neque dubitabant, quin liberemendandus esset, ne, ut in Plauti comoedia moees1us, ale enim mendae auae iIIudiabant, at in Cieeronis oris..tione noloecismus esset manifestarius. 4. Aderat ibi sorte amicua noster, homo lectione vita exeretius, eui pleraque omnia Veterum literarum quaesita, meditata evigitataque erant. 5. Dclibro inspecto ait, nullumellae in eo verbo neque mendum, neque vitium Ciceronem probe a Vetuste Ioeutum. 6. Nam futurum I quit, non refertur ad rem, leut legentibus temere et in- euriose videtur, neque Pro Participio positum est aedverbum eat indefinitum, quod Graeci appellant tiπαρέμ- φατον, neque numeri neque generibu praeserviens, ael Iiberum undique et impromiscuum est. I. uua1 C. Graechua Verbo uaua eat in oratione, cuius tituIus est De Quinto Popilio eircum eoncitavibula, in qua ita seriptumeat Credo ego inmies meos O dicturum. In seos, inquit, Metiarum, et non disturos. S. Videturne ea ratione positum eas apud Gracchum Meturum, qua eat apud Ciceronem futurum Sicut in Graeea oratione, sine uua vitii suspieione omnibus numeris generibusque sine discrimine attribuuntur huiuscemodi verba: ποιφησειν,
ἔσεσθαι, λεξειν, et similia. s. In L. quoque uuadrigarii tertio annali libro vecta haec esse dixit Dum Geom- riderentur, hostium opias ibi occupatas futurum. In duodevicesimo annali eiusdem uuadrigarii priueipium Iibri si scriptum: Si pro tua bonurete et nostra voruntate tibi vαIetudo a petit, est quod speremus, deos bonis bene faetrerunt. 0. Item in Merii Antiatia quarto et vicesimo imiIi modo aeriptum e e Si hae res dis nae faetas rite e perlitatae essent, haruspices duxerunt,
Omπω ex sententio processurum esse. II. Plautua etiam
in Casina, eum de puella loqueretur, ---- dixit, non occisuram, hi vertita:
22쪽
Quibus, altero re occisurum ais, alter uiuisum, II. Item Laberius in Gemellis: Non putavi, inquit, Oe eum Deturum. 13. ΝΟ ergo isti omnes, soIoecismus quid esset, ignoraverunt. Sed ea Gracchus, dicturum, et Quadrigarius, futurum et IbeneI meturum, et Antias, processurum, et Plautus, occisurum, et Laberius, facturum, indefintio modo dixerunt I . Qui modus neque in numeros, neque in Personas, neque in generat, neque in temporaldistrahitur, sed omnia isthaec una eademque declinatione complectitur. 5. Sicutim Cicero dixit rurum, non virin genere neque neutro, soloecismus enim plane foret, sed verbo usus est ab omni necessitate generum absoluto. 6. Idem autem ille amicus noster in eiusdem
Μ. TuIlii fCieeronisi oratione, quae est De imperi Cn.
Pompeia, ita scriptum esse a Cicerone dicebat, atque ipse ita Iectitabat Cum vestros portus, aestus O portus, quibus vitam a spiritum ducitis, in praedonum fulsas potestatem sciatis. II. Neque solaeeismum esse aiebat in potestatem fuisse, ut vultus semidoctum putat, sed ratione dictum eri et proba contendebat, qua et Graecῆata uterentur et Plautus, verborum Latinorum legun-
timimus, in Amphitryone dixit:
Numero mihι in mentemfuit, non, ut dici soIIium est, in mente. 8. Sed enim praeter Plautum, cuius iII in praeam exemplo usus est, multam nos quoque apud veteres scriptores Iocutionum ta- tum copiam offendimus atque his vulgo annotamentis inspersimus. 19. Ut rationem autem istam missam metallet auctoritates sonus tamen et positura ipsa verborum satis derimane, id potius μιμελειψ τῶν λέξεων moduἈ- mentisque orationiam TuII1h convenisse, ut, quonium utrumvis dici Latine posset, potestatem dicere mallet, non potestate. m. II iist enim si compositum iucundius ud aurem eonspectiusque, insuavius hoc imperfectiunque est, si modo ita explorata aure homo ait, non aurea
23쪽
nee taeenti: aleuti eat hereti, quo ea Ireari Meere, luit, quam expremit, quod esse iam usitatius coeperat. Verba sunt haeeripatu ex oratione, quam de imperio Cn. Pompeii habuit: Testis est Sicula, quaam mutila aena que eisetam Ferieuus non terrore heui, ea eo si Lee- Drusis, Heavit. At si explicuit diceret, imperfecto et debui ainmero verborum sonu claudereti
merere e re Demosthene Aetore.
I. Sotion ex Peripatetiea diseiplina haustiane ignobilis vir fuit. In Iibrum invitae variaeque historiae refertum eomposuit, eumque inscripsit κερας ημαλθείας 2. Ea vox hoe ferme Met, tanquam si dicas Greuiopiae. 3. In eo Ithro super Demosthene rhetore et Laide mer Mee historia haec seripta eat Laia, Hiquit, Corinthia ob elegantio venustatemque formae grandem pecuniam merebat, Conventuaque ad eam ditiorum hominum ex omni Graecia celebre erant neque admittebatur, nisi qui dabat, quod poposcerat Poscebat autem illa nimium quantum. 4.mine ait natum esse illud frequena apud Graeeo adagium roD παντος ἀνδρος 3ς κοριώθον ἔσθ' o πλους quod frustra iret Corinthum ad Laidem , qui non quiret dare, quod poseeretur. 5. Ad hane ille Demosthenes elaneurum adit, Φ, ut ais sui eopiam faeeret, petit: at Laia μυρίας δραπιας η ταλαντον popogeit. Hoc facit nummi nostratia denarioin deeem minia. 6 . Tati petulantia mutieria atque pecuniae magnitudine ictus expavidusque Demosthenes revertiiturI, et discedens: Ego, inquit, poenitere tanti non emo. Sest Graeea ipsa, quae
24쪽
I. Ordo atque ratio Pythagorae, ac defineeps famulae Auccessionis eius, reeipiendi instituendique diaei Ioahuiuseemodi fuisse traditur. 2. Iam a prineipio ado1 aeentes, qui sese ad discendum Ohtulerant, ἐφυσιογνωμ νει. Id verbum significat, mores naturasque hominum eoniectatione quadam de oris et vuItua ingenio deque totius orporia filo atque habitu sciscitari. 3. Tum, qui expIoratu ab eo idoneusque fuerat, reeipi in diaeipu-nain statim iubebat, et tempus certum tacere non omne. Idem, sed a1ios Ilud tempus Pro aestimato captu oue tiae. 4. Is autem qui tacebat, quae dicebantur ab Hii audiebat; neque percontari, si parum inteIIexerat, neque commentari, quae audierat, fas erat. Sed nonminua quia- quam tacuit, quam biennium. Hi prorsu appeIIahantur intra tempus tacendi audiendique ακουστικο 5. Ast ubi res didicerant rerum omnium dimentimas, tacere audiamque, atque esse iam coeperant siIenii eruditi, eui erat nomen ἐχεμυθία, tum verba facere et quaerere, quaeque audissent acribere, et quae ipsi opinarentur expromere potestas erat. 6. Hi dicebantur in eo tempore μαθη/M τικοί ab iis scilicet artibus, quaa iam diacere utque in ditari inceptaverant quoniam Geometriam et GnomonNoam,musicam, eterasque item discipIinas aIliore μα- θήματα veteres Graeci appeIIahant vulgus autem, quoagentiIicio vocabuIo ChaIdaeo dicere oportet, mathem tteos dieit. I. Exinde his aetentiae studiis ornati ad Pe apicienda mundi opera et prineipia naturae procedebant: ac tunc denique nominabantur φυσικο 8. Hae eadem auper Pythagora noster Taurus eum dixisset: Nunc a
tem inquit, isti qui repente pedibua illotia ad philosophos devertunt, non est hoc satia, quod unt omnino αθεωρητοι, μουσοι, γε--τρητοι sed Iegem etiam dant,
qua phiIosophari Maeant. Alius ait: hoe me primum doee.
25쪽
9 nem alius hoc VoIo, inquit, diacere istud no1o. Hi a symposio Platonis incipere gestit propter Alcibialae omissationem ille a Phaedro propter Lysiae orationem. 10. Est etiam, inquit, pro Iupiter qui PIatonem legere Postviet, non vitae omandae, sedclinguae orationisque eomendae gratia, nee ut modestior fiat, sed ut lepidior. II. Ηaee Taurus dicere solitu novitios philosophorum ectatores eum veteribus Pythagoricis pensitana. II. Sed id quoque non praetereundum eat,
quod omne simuI, qui a Pythagora in cohortem iIIam discipIinarum reeepti erant, quod quisque familiae pecuniaeque habebat, in medium dabant; et coibatur societas inseparabiΙia, tanquam iuud fuerit antiquum consortium, quo iure atque Verbo Romano appellabatur eret non
I. Favorinus phiIosophus adoleaeenti Veterum verborum eupidissimo, et plerasque voeea nimis priscas et ignotissimas in quotidianis communibusque sermonibua expromenti Curius, inquit, et Fabricius, et Coruncanius,
antiquissimi viri Inostrii, et his antiquiores Horatii illi
trigemini Plane ac dilucide cum sui fabuIati sunt neque Auruncorum, aut Sicanorum, aut Pelasgorum, qui primi finJeolvisse Italiam dicuntur, sed aetatis suae Ver-hia Iocuti sunt. 2. Tu autem, perinde quasi eum matre Evandri nune Ioquare, sermone abhinc multi annis iam desito uteris, quod scire atque inteI1igere neminem vis, quae dicaa. onne, homo inepte, ut quod via abunde eonsequaria, taces 3 3. Sed antiquitatem tibi pIaeere ais, quo honesta et bona et sobria et modesta sit. 4. Vive ergo inoribus praeteritis; Ioquere verbia praesentibus; atque id, quod a C. Caesare, exceIIentia ingenii a prudentiae Viro, in primo des Mogia Iibro, scriptum est, habe nempe in memoria atque in pectore, ut tanquam seopuIum aio fugia inauditum atque insolens verbum. GELLI Us. B
26쪽
I. Auefo historiae Graecae gravissimus hucydides,
Lacedaemonios summos heΗatores non ornuum tubarumve signis, sed tibiarum modulis in proeliis usos esse, refert: non prorsus ex Iiquo ritu religionum, neque rei divinae gratia, neque autem ut excitarentur atque eVibr
rentur animi, quod comu et Iitui mo1iuntur sed contra, ut moderatiores modulatioresque fierent quod tibicinis numeris temperatur. 2. Nihil adeo in ongrediendis hostibus atque iniri ipiis proeliorum ad salutem virtutemque aptius rati, quam si permulisti sonis mitioribus non immodice ferocirent. 3. Quum procinetae igitur eIasses erant, et instructa aetes, coepiumque in hostem progredi tibicines inte exercitum posui canere incepta-hant. . Ea ibi praecentione tranquilla et delectabilintque adeo venerabili, ad quandam quasi multaris mu- aleae diseiplinam vis et impetus miIuum, ne sparsi dis-PHntique proruerent, ohibebatur. 5. Sed ipsius ilIius
egregii scriptoris uti verbis libet, quae et dignitate et fide graviora sunt καὶ μετat ταχ/τω ξυνοδος ἡν 'Αργεῖοι
μὲν καὶ οι ξυμμαχοι ἐντονως καὶ ορριν χωρουντες Αακεδαιμονιοι δὲ βραδέω καὶ π αυλητῶν πολλῶν νόμου ἐγκαθεστευτων οὐ του θείου χάριν, αλλ' D ὁμαλως μεταρυθμου βαίνοντες προσέλθοιεν, καὶ ρεὴ διασπασθείη αὐτοῖς ἡ ταξις οπερ φιλεῖ τα ρογαλα στρατοπεδα ποιεῖν ἐν ταῖς προσοδοις. 6. Cretenses quoque proeIta ingredi solitos memoriae datum est praecinente ac praemoderante cithara gressibus. 7. HaIyattes autem rex terrae Lydiae, more atque luxu barbarico praeditus, cum bellum Μi- Iesiis faeeret, ut Herodotus in historiis tradit, concinentes habuit fistulatores et dicines atque feminas etiam tibieinas in exercitu atque in procinctu habuit, Iascivien-
27쪽
tium deueias eonviviorem. s. Sed enim Aelinem Ηο- me a pugnam instiplaei ait non fidicularum tibiarumque eoneentu, sed inentium animo que conspirata tacito nitibundoa:
s. Quid iue VI ardentissimus clamoriniIitum Romanorum, quem in ongressibus proeliorum fieri solitum aeriptores annaIium memoravere Contrane institutum fiebat antiquae diselatinae tam proh ue An tum etiam gradu clementi et silentio est opus, eum ad hostem itur in conspectu Ionginquo proin diatantem eum moProp. d munus ventum est, tum iam e propinquo hostia et impetu PropuIsandus et eIamore terrendus eat 3 0. Eee autem, per tibicinia Laconica tibiae quoque illius
eoneionatoriae in mentem venit, quam C. Graccho, cum puto agenti, praeisse e praeministrasae moduIos ferunt. II. Sed nequaquam aio est, ut a vu1go dicitur,eanere tibia olitum, qui pone eum loquentem staret, variisque odia tum stemuleere animum actionemque eius, tum intendere. 2. Quid enim foret ea re ineptiua ui, ut planipedi inanti, it Graccho conetonanti numema et molos et diequentamenta quaedam Va
28쪽
fatuis, qui staret post ipsum occulte, cum eoneisnaretaer, peritum ominem; qui ni rei oeseriter eum aο- num, qui tuum aut remissum excitaret, ut a contenti
ne revocaret. II. Μorem autem illum ingrediendi ad tibicinum modulo proelii institutum esse a Laeedaein niis, AristoteIea in libris problematum aeripsit, quo manifestior fieret exploratiorque miIitum securitas et aIaeritas. 18. Nam dissidentiae, inquit, et timori eum ingressione huiuscemodi minime convenit ei moesti atque formidantea ab hae tam intrepida ac tam decora incede ei modulatione Iieni sunt. Is Verba pinea Aristotelia super ea re apposui: ια τί ἐπειδαν κινδυνευειν μελλωσι, πρις αυλον ἐριβαίνουσιν is τους δειλους tam ηειονΟὐ-
I. Qui de sVestiativirgine capienda seripsemini, qu rum diligentissime seripsit Labeo Antiatius, minorem
quin annos VI. maiorem quam anno. natam, negaverunt e tria esse 2 item quae non sit patrima et in trima; . item quae lingua debui sensuve aurium d minuta aliave qua orporis Iabe insignita sit; . item quae ipsa aut euius pater emanet patus ait, etiam si vivo Patre in ari potestate sit 5. item cures parente alter ambove servitute servierunt aut in negotii sordidia di-Versantur: sed eam, uiua soror ad id sacerdotium Iectaeat, Teusationem mereri aiunt; . item euius paternamen, aut augur, aut quindecimvirum acris faciundi aut qui septemvirum epuIonum, aut SaIiua est. I. SPO sae quoque pontifiei et tubiciάia saerorum4Iiae ac tio a acerdotio isto tribui soIet. 8. Praeterea Capito
atteius aeripturireIiquit, neque eius legendam sIiam, qui
29쪽
domIe1IIum in ItaIta non haberet, et exe andam elus, qui liberos tres haberet. s. Virgo autem Vestiat almuIest capta atque in atrium Vestae deducta et pontifieiuna tradita eaq; eo statim tempore sine emancipatione aerine capitis minutione e patria potestate exit et Hateat inenti faciundi adipiscitur. 10. De more autem rituque eapiundae virginis literae quidem antiquiore non e stant, nisi, quae capta prima est, a Numa rege esse e ptam. II. Sed Papiam Iegem invenimus, qua ea etur, ut pontificia maximi arbitratu virginea e popuIo viginti Iegantur, sortitioque in concione ex eo numero sat et, euiua virginis dueta erit, ut eam pontifex maxima capiat, eaque Vestae fiat. 2. Sed ea sortitio ex Iege Papia non necessaria nunc videri soIetimam, si quia hon sto loco natus adeat pontificem maxinum, atque offerat ad sacerdotium filiam suam euiua dumtaxat aaIvia reIigionum observationibus ratio haberi possit, gratiaPapiae Iegia per senatum st. 13. Capi autem virgo propterea diei videtur, quia pontificia maximi manu prehensa ab eo parente, in cuius potestate est, VeIuliaeuo apta abducitur. 4. In Iibro primo Fabii Pietoris, quae Verba pontificem maXimum dicere oporteat, cum virginem e Pit, scriptum est. Ea verba hase sunt: SACERDOTE ΜVESTALE QUAE SACRA FACIAT, QUAE IOUS SIET SACERDOTE VESTALEM FACERE, PRO POPOLO ROΜANO RUIRITIUΜ, UT EI QUAE OPTUMA LEGE FOVIT, ITATE ,ΑΜΑTA, CAPIO. 5. Plerique autem eapi Virginem solam debere dici putant. Sed flamines quoque Dialea, item pontifices et augures capi dicebantur. 6. L. Suua Rerum gestarum libro II ita scripsit P. Cor'neia , cui primum eognomen Suuae impositum est, man Dialis ereptus. II. Μ. Cato de Lusitania, cum Ser. GaIbam accusavit Tamen Meunt incere OIuisse. O m nunc volo susponis sum ut me scire iamne eo eaus pontifex capiari Si volo augurium optime tenε- re, ecquis me ob eam rem augurem e sat IS. Prae
30쪽
inrea eiciamines mentariis Labeonis, quae ad duo eis tabula oomposuit, ita avi iptum est Vargo Vestam neve Aerga se e--- int ιαμ neque intestatae qua etiam: asa bono sua in Noricum reaigi attini Liquo aeras re, quaeritur. 19. Amata inter capiendum a pom in maximo appellatur,quoniam, quae Prima capta est,
hoe filisse nomine iraditum eati
L In officiis capiendis, censendis, iudicandisque, quae Graeee ααθήκοντα Ρhuosophi appeIlant, quaeri so- Iet, an negotio tibi dato, et, quidquid omnino faceres, definito, contra quid facere debeas, si eo facto videri Possit rea eventura prosperius, exque utilitate eius, qui id tibi negotium mandavit. Q. Anceps quaestio et in
utramque partem a prudentibus viri arbitrata est. I. Sunt enim non pauci, qui sententiam suam una in parte defixerint, et re eme atatuta de1iberataque, ab eo, cuius negotium id pontificiumque esset, nequaquam pu- taverint contra dictum eiu esse faciendum, etiamsi repentinuaaliquis casus rem commodius agi posse polliceretur ne, si apes fefelIisset, euIpa imparientiae et poena indepreoabilis subeunda esset Si res forte melius vertisset; dii quidem gratia habenda, sed exemplum tamen intromissum videretur, qu bene consulta consiIia reiigione mandati OIuta corrumperentur. i. ΑIii existimaverunt, incommoda prius, quae metuenda essent, a res gesta aliter foret, quam imperatum est, eum emoIumento spei pensitanda esse et, si ea leviora minoraque, utiIita autem contra gravior et amplior spe quantum potest firma ostenderet , tum posse adversum