Rhetores latini minores ex codicibus maximan partem primum adhibitis emendabat Carolus Halm

81쪽

64 CARMEN DE FIGURIS.

Aνα κλασις.

Membris, ut praedicta, venit tetracolon adusque: Nam si plura itidem iungas, Oratio siet. Est reflexio, cum contra reflectimu dicta. Non expecto tuam mortem, pater, inquit. At ille,

Immo, ait, expectes oro neve interimas me . t , Permutatio sit, vice cum convertimu' verba. Sumere iam cretos, non Sumptos cernere amicOS . -

Quod queo, tempus abeSt; cui tempus adeSt, nequeo, inquit .

Disseritas sit, disserre hoc ubi dicimus illi.

I xcitat hunc cantus galli, te bucina torva. ῬTe ciet armatus victus. huic otia cordi. Oppositum dico, contra cum opponimu' quaedam. Doci ir tute, ego discipulus: tu scriba, ego cenSor; Histrio tii, spectator ego: ad luc ego sibilo, tu exis. Redditio causae porro est, cum, cur ita, diro. T, Audi, etai durum est: nam verum, quod grave Primo

Consilium acciderit, sit iucundum utilitate. At si adversa mihi reseram, rellatio siet. ' Sed moveas te lucifugus sis in medio audax

Laudes inductus cui pes malus optige ambos. Nil it responsio ad haec, quae contra singi mu' dici. Irascetur: sperne. dabit damnum: reparabis. Caedet: ne toleres. qui sim minor' emorere, impiam . Est repetitio, cum verbo saepe incipio uno. Ipse epulans, ipse sex ponens laeta omnia nuptae, SalpSe patrem prolemque canens, idem ipse peremit.

Sed moveas te, lucifugus . sis in medium audax. Ludo est, indoctus cui pes, mulus id, tigit umbo A 33 caedet: ne toleres. pii sim minor scripsimus: Cedet me tolere vel me litore, ut Duebnero potius videtur ne si minor apotiraphum Siντ-ndi, v. ad 3: aedet: ne liueres . t sum minor Muppe. Caedet me; littera. nex imminet Iliis hi l. o p. Ido. 34 in ob auctore Hyuras ex litterar ton ordine dispositas eAge mani estvin git, Gvxt. Drialas in quaestionibus Rutilianis p. 24 yrohubilis P sintvit versus 34-δ2 Post v. 62 transponendos esse απαναφορα C uno add. V 35 leta c

82쪽

Ut possem, secit satum: dedit haec mihi satum: Si perdam, abstulerit satum; regit omnia satum.

Haec duo coniunctim faciunt, communio uti sit. Vis callere aliquid, discas: vis nobilitari Ingenio, discas; vis famam temnere, discas. Fit replicatio, si gemines iteramine quaedam. Ibo in eum, sit vel pollens ut fulmine dextra, Pollens fulmine dextra, sero vis praedita serro. Est brevitas, raptim paucis cum dicitiati' multa. Mentem contempla: nam consilio valuit: sors Decepit spem saepe: at homo est: concede, saletur. Si verbum diverse iteres, distinctio siet. Cuivis hoc homini dones, homo si modo, nolit. O mulier, vere mulieri scelera omnia in hoc sunt. Multi iugum dico, articulis quod pluribu' iungo. Ille hunc sallit, at hic gaudet, nos vero limemusi' aesertim in peregri ne fas abrumpere tentet. Abi unctum contra est, si nullis singula neclo. Cognoscas, qui Sis, cures te, vir sapiens sis; Et peius serpente time illuni qualibet unum 'Di sparsum reddo, quod Sparsum uno ordine reddo. Ambo Iovis merito proles, verum ille equitando Insignis, Castor, eatus hic pugilamine, Pollux. Fit percursio, percurro eum singula raptim. Maiorem vim haud inveniet, parilem simili in re

'incemus, non audebit certare minore. Fit conexio, posteriuS si necto priori.

48 decepit spem saepe: ni nos: decep t supe ad C; decepit; si saepe id S, deo. bene saepe; at Sch, decepit saeve, sed A, decepit; si peccat F 49 διαφωρ. Cdiuersae C b0 O mulier S et Sohr o muli C 52 πολυσυνδετον S et Sch: πω- λονδετων C Multi longum C, em. 9 53 ni C: et S 54 praesenti in C in perc-gri C: peregri S et Sch: inua est: praesertim in homine peregrino, i. e. o m praesertim rem hiateat cum perestrino abrumpere tentet se : abrumperet ei ire C bb διαληλvμε- νων ς bT et peius serpente time illum quali in t unum Ar et prius uerli. lime il

83쪽

Cum sensi, dixi: cum dixem, deinde suasi: Mi uni suasissem, abii: simul auiue abii, in lupetravi.

Illa resumptio tu, piaedam cum dicta reSumo . i Cognitus est nobis, iam cognitus est bene nobis. Tu vere sapiens cunctis, immo ipsa Minerva. Fit concessio, cum piidvis concedimus optet. τ0

Nescivit vel non potuit vel noluit: ut vis, Pone, tibi permitto: tamen non debuit uti.

Inter sertio, cum inseritur sententia quaedam. Pol tot enim forma. ipiod regnum aetatis habendum, Fortuna tuae sola potest quemcumque beare. Fit geminatio, cum Sensus geminamus eOSilem. Thebae autem, Thebae, vicina urbs inclutaque olim. Ili nate, o mi nate, meae St,es Sola Senectae. Exclamatio ea eSt, quam ut motus reddo repente. Ah, postquam victum video me, tu improba et amens, Fortuna. S, quos Sublimas mox ipsa premendo.

Fit pari membre, ubi membra aequalia circuitus sunt. Cui nec sinis adest cultiendi nec modus extat Utendi, citus in dando est, celer in repetendo. Cum privis propria attribuas, lit distribueta. Huic furta in manibus, fuga plantis, ventre sagina. Tu sumptu pauper, dando dis, ingenio rex. At rem e alio lit, cum rursus me redigo ad rem. Verum longius excessi nec tempore in ipso

65 sq. Doniosili. 18 S. l7 . . Alii fritiim scriptores loco ut exemplo gradationis utuntur, v. Anci. ad II 'retin. 4, 24. Quintil. 9, 3. bb. Aquila Roin. 40. UT Rutil.

T. Rulit. l. c.

psi: at C, Ui Sel , exemplum a verbis Tu improba ordiri rutus at v. A p. I66mein C amens υ . ninalis C 8l praemendo C; Quor sublimas mox ipsa premendos S, quod sublimas mox ipSa premenda F 82 ισοκολων C pari membre S; pare memhre C aequalia S: ne ille Pt C 84 Utendi. - Citus interptinxit Sch. diversa esse exempla statuens. citus se: cilius C celer in O: celeri C NA privis V: primis C pr. nurnu, sed cadem corr. Priuiis nitribuis A, quod in his des-nitionibus cum indicativo cum ivnui soleat. Ac divoma est ratio in persona secwι . f. v. III. Sic avetor noster habet v. 55 et 64 si necto, I 42 si conciliamus, Inil si lectimus, contra v. l2 si iungas, 43 si gemines, q9 si iteres, I 09 si di eas, Ib4 si reddas, IUU si mules, l83 Si cumulos, a quibus meis unus discrepat v. l63 si monstras. destribueta C 80 saga C 88 rematio C

84쪽

Fortasse indulgens animis: ergo redeo illuc. Fit variatio, cum simili re nomina muto. Regnavit libyco generi, regnavit et Argis Inachiis, dominatus item est apud Oebaliam arcem . Declinatio, cum verbum declino parumper. A primo puerum rectum est condiscere recte . - Dignos digna manent, plerumque bonis bene vortit. Desinitio sit, cum rem desinio Pro me. Diligere hoc prorsum est velle id, quod prosiet illi: Nam qui ad se revocat quod vult, mihi sese amat ipse. Consi ne est, simili fini cum claiidimu ' quaedam. imi 0iioin minus indignatur, ibi magis insidiatur,tit noxam metuas. Si non Ostenderit iram. Aeque clinatum ret . quod caSu promimuS uno. Auxilium, non consilium, rata, non cata Verba,nem. non spem, factum. non dictum tylaerit amicus.' iidMulti clinatu in contra, varia litibu' quod sit. Tu solus sapiens, libi cuncti cedere debent, A te consilium petere et tua dicta probare. Supparile est, alia aequisono si nomine dicas. Mobilitas, non nobilitas : bona gens, mala mens est'; nu Dividiae, non divitiae': tibi villa favilla est . Est subnexio propositis Subnectere quaeque. At nos non ut tu: nos simplicitate, tu arte. IIoc das, hoc adimes nobis: das Spes, adimes res. Subdistinctio sit, cum rem distinguimuS ab re. ii 5 Dum sortem, qui Sit vaecors, comemque vocat M. Qitona sit prodigus, ut clarum, qui infamis habetur.

94 Cic. de orat. 3, g. 207. 97 Rittit. 2, 5. l00 Rutu. 2, 14. 103 Rutil. 2, 13. 10n Rittit. I, 10. 109 sq. Rutil. 1, 3. ll 2 limit. l. illi Ruii l. I, 4. lis Hyperides Rutilii l. c. si simili in re eoni. S 92 generi 9: gene C 93 versus nune in C deest 94 Μετ λισις S' εὐιQισις C verbum A: iterbo C 97 ωρισμός C DS diligore 9: dilige C vello id quod S: ituri id C lioc prorsum est vere, ut milii prosit et illi υ, Diligit, lioc prorsum erit, quaerit quid prosi et illi Aj prosiet Abn- perius Opus c. p. 2SM: prosit et C 99 quod vult milii, sese interpunou SI ομοιοπτελευτον C coii fine est U: coiillities C l0l uilona minua nos: Cum minus S, comminus Cy 0no minus eo magis Sch 102 metuas noxam Uet S siti. C, t. e. si non I03 Ομοιοπιοτον aequae clinatum C aequictiliat lini Aloti, πολιπτοτον c contra se: contraria C, contra id N variati tibia' acripsi:

85쪽

Interiectio, cum quaedam medio ordine samur. Huc ut venimus. interea - nam tempus erat v rΕt sacrum Florae et Cereri nemus - imus ad aras. Est sussessio. eum sensi pro parte latemur. Verum Academia est. Esto: tamen omnia nulli In dubium revocant, at quaedam, et Pleraque . si vis. Anticipatio fit. contraria cum oecupu Verba. Credo, ille et flebit multum et iurabit, amiens Producet testes, sed vos rem iluaerero Par est.

Ad simile . a momento eum simile hoc facio illi. Nam plebeii is homo, ut serme fit libera in iii be. Regnat ibi et puncto regnat suffragioloque .

in reticentia, cum verum relicere Degamus.

Dicere, quod i m est, cogor: vos ivia, Uuirites. Vos saritis, dum non dignis donalis honores Propositum id, cum proponas. quod deinde repellas. Est ornanda domus spoliis 3 Hic ornat amicam Exuviis. Leges discendum est ' Discit amores. . Cuncta ad cuncta, ut: Gens grata, alaa, hispanica Servit: Nam partim meritost ullus. partim insidiantes Praevenit, partim victor virtute subegit. Est conductio conque gregatio, cum adcumulo reS. Mulla hortantur me: res, aetas, tempus, amissi. Concilium tantae plebis. Praenuntia vatum. Conciliatio diversa ubi conciliamus. Prodigus est et parcus idem: nam nescit utor pio

Cereris, ut saerum Florae Flaralia versscutor diserit.' Sauppe l21 sultis,io Ut sussasto C cum - tatemviri Senxtis est . Si sententiae taeti si alicuius partem verum fatemur esse ' Savppe l22 est C: nn nii 3 123 ai U: nil si visu: sibi C l24-c I 24 ille si S: illae C n uti iii rauit Cauticos θ: ninteo C l26 producet pro lucii C par Ur pars C 127 nil simile 9: at simul C Adsimile est, eum agnomento simile F l28 itali C liomo sermo F l29 regusti illi O: regibi C. Regulus rex inibi Soh libera in uite Regibus, et puncto A suffragiolii sile A: snssciigio loqui C, sus Lagio uolgi Stat isia 9: ita C l33 propositum id S: propositio C, propcretium V, prositio A

86쪽

tlii 'tibiis, peccatit ambo, res deducet ainbos.' &ωλον. Τer iuga sunt, quae respondent secuin Ordine trina.. Si neque divitiis polles neque corpore praestas Nec corde exsuperas, cur te dicam esso beatum δ' Xαρακτηρισειός. Fit depictio, cum verbis ut imagine pingo. - Pocula, seria tenens flexa. cervice iacebat, Liinodes, gravis optutu, madido ore renidens. Ἐπιτίμησις. Est correctio, cum in quodam me corrigo dicto. Nam tarde tandem - tarde dico' immo hodie, inquam. Vel sic: Non amor est, verum ardor vel suror iSte. Προυπαντησις. Fit praeoccursio, si reddas priu' posteriori. Jt: Pluvias cernas nolle istos ac cupere illos: Λrtrantes cupiunt imbrem noluntque vianteS. 'Aναστροφη. ΕSSe reversio et in prosa solet, ut sit in istis: Pauxillam ob clupam'. - male quod vult , - praecipiti

in re , -

Troianos facit ire ut divus HomerΗs aves ut . Υπερι orros. Transcensus porro est, cum intersita pendula claudo. Atque ego, ipiod negat hic quidvis, ius eripit omne, Fas abolet, laedit leges, - haec omnia mitto. 'Aντεναντίωσις. Exadversio sit, minimis si maxima monstras. Non parva est res, illia de agitur' pro 'maxima res est , Ut dictust Aiax non in sortissimu' gratum. Ζευγεια. Nexum est. Si Varias res uno necliuiu' verbo. Oebalon ense, Lycon serit hasta, Pedas in arcu.

l48 Rutil. 2, 7. 149 sq. Lyco Rutilii l. c. Ibi Alexander p. 486. i52

I,imonides C, Liodes Sol, Lema oculos gravis A gravis, obtutu mndido, ore reiit . dens S distinxit 151 επιτειμθσις C Ib3 verum se: uerbum C ardor uel su-ror isto C, ut Ahrens divinando adsecutus est: nam sevicterat in C esse tradiderat: ardor suroriste Ibet reddas θεοῦ redas C Ib5 cernas C non eernis, ut est in se se cupere S: accipere C, 'Ut pluvias sic cupero F l56 Arirantes F: arantes C, arentes se, agricolae coni: S, ngrhstes A confret F Plin. H. X. XVIII, 2o, S. 'rya: illae messes mnltiplicatae docuere quod nunc vocant artrare, H est aratrare, ut credo tunc dictum. Hoc fit vel incipiente culmo vel cum iam is ad bina ternare emiserit solia.

158 pauxillam ob culpam A: pausillam occultam C, pausiuam ob custam Spraecipiti Sch: 'praecipit C, praeeipite S I 50 dunius C 160 intersi in Ur interposita c. mensus este cum pendula periodi verba in media periodi parte primaria pono et quasi includo.' Sauppe 161 quidvis S r vinis C 162 laedii set laede C 164 pro maxima At sint proxima C, sed maxima S 165 in sortissimu ' S et Stat in sortissimus C 167 incon serit christ: serit licon C hasta, Pedaaon arcu.

87쪽

Μεταβολq. Nunc inediu inst serit'. et lini pote prisacipio lue. Si verint in varie Ialutes, variatio liet. Quis nos propter te dilexiti quando aliquem tu i diunxisti' quas res gessistit cur ita abundas' 'Aλλοίωσις aut Τπαλλαγ=i. Fit mutatio multimodis. Bullo Λfrica flagrat, Afros cum dicas bellare, et tempora iplando Et casus numeros pie figurando varia muS. Fit desectio, cum verbum, fluod Subtraho grate, ria Delit. Curat enim nemo nec corrigit hanc rem, Sed culpat. lippe hic piis tua in subtraxi imi' grate. Exsuperatio sit, quod causa appono decoris, Cum vacat, ut: Uuarta vix demum exp0nimur liora , - Saucius ille leo' -, quia 'vix' pote tollere et 'illu . t d Est autem circum illa locutior hucera Saecla , -

Fac discas' pro 'disce' et pro 'dic': dice loquendo'. IIρωὁιασά Νις. Si plenum cumules, ad significa tio fiet. Ut: 'Mihi non placet hoc animo'. Quippe hinc 'animo' isue

aufer,

Et nihilo minus est plenum, verum auxerit illud.

Περίφρασις.

lηI Post hunc versum unum apparet intercidisge: nam et aestre explicatis circumloctitionis 'hucera saecla' deSideratur, nec vertiimile est hic auctorem a soluo ternormn vere

suum numero discessisse. 184 Προσφασάφησις S et Sch: προςδιαγραφεσις Ceomules C adsignificatio Ur at signissentio C 18b quippe hinc nos e quippe C,

quippe hic Sosi, tu quippe S IM enihil C illud Pi illum C.

88쪽

C Parisitius 7530, 8aee. VIII.

I. Eναργεια est in agiliatio. illine actum incorpor is oculis suturit et sit mollis tribus: persona. loco, lenipor . Persona, cum absentem allo iviniur quasi praesentem. Vergilius: Nec tu carminibus nostris indictus abi his, Oebale. Loco, pii in eum, ilui non est in conspectit nos stro lan illam videntes demonstratu iis, ut: llic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achilles. Temporo, cum praeterito utimur quasi praesenti, ut: Apparent rari nantes in gurgite vasto. 2. quae latine correctio nominatur, cum dicturi aliquid, quod arrogans aut iniuriosum esse videatur. praemissa praelatione molli-io mus. Arrogans, ut est apud taceronem: Metuo, ne quid arrogantius apud tales viros videar dic re: ne actor ilia idem est is, cui reus tam perditus . tam convictus aut occulte sui, ripi aut inpune eripi possit. Iniuriosum vero dictum apud eundem laceronem: Quaeso, Eruci, ut hoc in bonam partem accipias si tibi

3 Aen. I. 533. 5 Uerg. Aen. 2, 29. T ibid. I, I 18. 10 in Verr. I, S. 10. 14 p. Rosc. Am. 46. Inergia C 3 neeturiis carminthus C 4 eum add. Ε G eendebat CT in iurgite C 10 eiceronem nec metuo C Ii dicere tur quidem in eui dicere: nee rector quidem is, clii Ε I 2 eonuietus C: uictus libri Tulliani 13 posse C

89쪽

nati ira noti dedit, ut patre certo nascer re, ex llio iiii ellegere posses, qui animus in liberos esset. 3. Ἐπιδιόρθωσις, latine superioris rei correctio, ut apud Ciceronem: Atque liner. propterea ite me dixi. iii milii Tuli ero. eum de se eadem dicerem, ignosceret. 54. cum in medio dictum iam alii piid aspere et iterum simili modo dicendiuia excusatione temperamus, ut si contra libertinum dicam ignobili genere natum, deinde subiciam: Haec non contumeliae gratia dixi neque exprobrandi causa: tantum dicam, quod abiectis natalibus et sordida familia hic progenitus ex- is istimetur. 5. N ποάα, data locutio certae personae, ut illud est Ciceronis in Pisonem: 0uid est. Caesar, quod te sui, plicationes totiens decretae tot dierum tantopero delectant' 6. Προσωποποιία est alicui rei inanimatae vel defuncto ad comm i5 data locutio. Haec 'sigura a superiori hoc dis lari. luod in illa vox tantum viventibus datur, in liac vero eis, quae naturam vivendi non habent. Rei inanimatae, ut apud Ciceronem patria loquitur: Nullum iam aliquotannis facinus extitit nisi per te. Defuncti: Mulier, quid tibi cum homine adulescentulo' qii id cum alienor T. 'Eπιμονή est latine repolitio crebra sententiae. Cicero: Quous que tandem abutere, Catilina, patientia nostra' quam diu otiam furor iste tuus nos eludet' quem ad sinem sese effrenata iactabit audacia ' Vides tria uno sensu Psse Conclusa. 8. 'Επεμβασις est, latine illiod iter alio nuncupatur. Cicero: IIunc ravero si secuti erunt sui eo mites, si ex urbe exierint desperatorum lio minii in flagitiosi greges. 9 ' πιτροχασμος est contraria orationis sigura, quoniam breviter et subcincte ea quae sunt distenda perstringit. Cicero: 0uid ego de signis,' turibulis, phaleris loquar' in10. Xαρακτηρισμός est, quod latiue informatio vel discriptio appellatur. Cicero: Videtis illum sub crispo capillo, nigrum.

oculos videtur versatus esse. 32 Vere. li, S. 108. I natura C: soritina Cic. 2 quia animus sanimus patrius Cic. inberos esset C4 praeterea C tvvero eum de se nenm dicerem egnoscerer G si cum in mediosi aspieero C iterum uos: item C s exprohrandi causa: tantum nos: expri -hrnndi animum C. exprobrandi causa. atlamon E iu existimemur c 13 pisionem quid et C lli Proyopopeia C defunctae c 17 qiiael quae q. C, quae quasi E, Drι. quoque quae i8 patria εἰ proprie C aliquod C 10 oxii tot C20 ad illiscentulo C 24 iactavii s 25 nuneupamur C nunc Moro siculi fili intsui C 26 disperatorum C - 27 gregis C 28 eoniram C 30 saleris Cai et p. 73. I descriptio E . .

90쪽

ll. Ἀπογραφια est loci di scriptio, ut apud Vergilium: Est locus Italiae medius sub monti hus - - Amsancti valle S. 12. Tοποθεσια est loci positio, cum describitur locus, qui non est, sed singitur, ut: Est in secessu longo locus. 5 13. 'Aνακεφαλαίωσις, latine recapitulatio, ut Tullius in Caelianasaeit in epilogis: i uius prima aetas dedita disciplinis suit Iiisque

artibus quibus instruimur ad hunc usum forensem et cetera. Bevocat iudici vel auditori in memoriam, tuae latius dixerat.14. Μετάστασις est, cum rem a nobis. alio transferimus. Cicero: io Non est ista mea culpa, Quirites, sed temporum.

15. Υπεξαιρεσις est latine exceptio, quando aliquid a generali complexione distinguimus, qualis est illa exceptio Ciceronis: Minus me

commovit hominis summa auctoritas in hoc uno genere dumtaxat . nam in ceteris egregie commovit. i5 16. 'Eπεξηγησις est explanatio dicti superioris. Vergilius: nos et sequitur tua progenies. T. Αἰτιολογία est, cum causam alicuius rei et rationem: Subicimus,

ut est apud Ciceronem pro noscio: Ita sit ut adsint propter ea, quod Ossicium sequuntur, taceant autem idcirco, quia Peri-eto culum vitant. .

apud Ciceronem: Reticulumque si hi ad nares admovebat te nil ir, simo lino, minutissimis maculis, plenum rOSae.19. γδέα est, cum speciem rei suturae vehit oculis osserentes moto animo concitamus. Cicero: Videor mihi videre hanc urbena, lucem orbis terrarum atque arcem omnium gentium, Suhitu uno incendio concidentem.

20. 'Aντεαταγωγη, contraria inductio. Apud Ciceronem: Atest bonus imperator et felix et ad dubia rei publicae tem

aspora reservandus.

- 2 l. 'Aνθυποφορά est sere superiori similis, quae proponit quaesti

I Aen. 7. 563. 4 Verg. Aen. I, l59. 6 p. Cliel. S. 72. s Ciuil. II, S. a. 12 ex oratione, ut videtur, ii oli iam supersitie. tb Λen. 1 , 250. 18 p. Rosc. Ani. g. 2. 22 Verr. U, S. 27. 2b Catil. IV, S. II. 28 Verr. V, S. 4. . t Topograna C 2 medio Vero. . montibus aliis Ε li- sancti V 4 secesso C li Anace taleusis C celina C G epelogis C, epilogo E T quibus Om. Cinstri luimur C 8 uel laudatur in C 9 irnus seremus C 10 ne non C est Om. CE quaerites C li Arexeresis C I4 in eleris aegregiae C Ib Elaxegesis C I 8 ruscio C 10 soquantur C ulcirco C 21 diseritionibus C22 retteolumque sivi C admonebah tenuissimum C 23 minutis libri Tullianineaculis C rore C 24 specie C uel oculis C 25 lucis C 26 nna in cendio concidente C . 28 Ana agoge G contradictio C; cf. Mart. Capella p. 428 Capp. 28 At est nos: ui est C 20, at selim Cic. praetempora C 31 proponet C