De interiectionum apud Sophoclem Euripidemque usu,significatione,rationibus metricis

41쪽

ω et πιιοι epirrhemata. Ac primum quidem de, Vocula Ioannes Alexandrinus i. c. p. 32, 3 praescribit, hoc Poχσ- λιαστικον accentu di8cernendum esse ab co quod κλητι- κον vocatur, his verbis καὶ τ . κλητικὸν περιοπαται,,cia ανθρωπε ' τι δὲ σχετλιαστικὁν ξυνεται - τί '

- 3. Similiter homas Magisteri 930 408 Ritsch.

καὶ γνώσιως θεον si ἐπιθρημα πετλιασμου ). Quibus ex praeceptis cum Veteres ipsos has duas voculas distinxisse pateat, indorfi putamus esse asHentiendum, qui Voxytonum nominativis genitivis vocativis et aliis vocabulis lamentantium vel mirantium praeponi, sibi persuasit, perispomenon Vero alloquentium sormulis, etsi haec quoque non raro lamentantium vel mirantium sint γ. Inquirentibus ero nobis paullo accuratius in huius εἴ acuti usus condiciones haec videntur annotanda.

i. igitur extat solum ut in urip. Electr. 113, 128 - ἔμβα, β κατακλαίουσα, similiter imperativo

42쪽

- Α - praeponitur in eiusdem poetae ec. v. 1093 δεσμολετε ποδ θεῶν Tum is exclamat, qui dolore superatus sermonem interrumpit, ut in ed. Col. v. 220:bL Aam ιστε τιν ἀ O. ω ἰου. vel in urip. Suppl. v. 807 A. ἐπάθειαν δ O. a κυωτο ψη

2 , ut recte indorsium monuisse supra commmoravimus, cum J σχετλιαστικῶς et θαυμαστικῶς

dicto aliud vocabulum coniungitur, sed in iis, quae codices conservaverunt, quamvis perpaucis exemplis huius rei semper adicitur unum ex illis adiectivis, quibus doloris vis augetur magisque premitur, quaeque etiam aliis epiphonematis accedere, saepius monuimus ταλμ, ιέλεος, δυστανος, λειων. Ita in Soph. codice optimo

haec vox ita adhibita in his locis reperitur in Antig. V. 211 . . . . c ταλας ἐγὼ, Go εἰμὶ μάντις vel in Aiae. v. 981 TR A ταλαιθώ, ταλας praeterea in Sopb. Ant. v. 1319 et in Philoct. v. 254 et in Eurip. Orest.

V. 90 ΕΛ. ὁ μέλεος, τεκουσα θ' ώς διώλετο. Sed cum valde videatur verisimile, hoc Oxytono propter harum vocum similem speciem atque naturam in libris veteribus saepe consusum esse cum J circumflexo, quod κλητικο appellatur, nescimus an illud potius sit restituendum in his locis eis, quos supra annotavimus, simillimis: In Soph. ed. Dr. v. 1236. ed. Col. 847. 1338. 1402. 1438. Aiac. 372 410. Ant. 379. Eieci. 887 1209 Trach. 377. Phil. 744. 1083. 1102. 1103. 1152 praeterea in Eurip. Alcest. v. 1068 Androm. 70. 1201. Hecub. 14. 13. 1075 η). Helen. 461 791. 62.

1 praetereari solum praebent hi versus Eurip. Bacch.

43쪽

300 822 3. 1090. 1460. Iph. Aul. 536 876. 315. Ion. 764. Orest. 131. Phoen. 23. 1335. 1337. 1346. 1599. Accedunt alia exempla, in quibus illi doloria

adiectivo genetivus apponitur, ut in Eurip. Andmin. v. 1178. Helen. 137 240. Hippol. 70. Med. 1028. Orest. 670. 285. Iph. Taur. 869. 3. eoniungitur etiam hoc epirrhonia cum aliis eiusdem generis vocabulis ut in Soph. Oed Col. v. 224:XO. . VJ J. I. DMιορ . O. A J B.

In his vero, quos enumeriivimus, Versibua cunctiso exclainatio est dolentis, cuin vim alterum, quam Veteres illi grammatici indagasse sibi videntur, admirationis 33, in his putemus esse conspicuam in Eurip. Bacch. v. 590 σέβετέ νιν σέβω εὐῶ. Similis notio etiam in Eurip. Rhes. v. 88 videtur inesse, ubi odicea tua o ob scripturam praebent. Sed putamus restituendum osse a se Pti vocibus o acutis. Stiniliter denique atque o videtur Per irrhenia usurpatum βακχευτικως in road. v. 335 β σατ ευ δν Ἐμέναιον, M. t μακαοίαις οιωτ ἰαχας τε νυιιναν ). Quibus de I voce explicatis, cum transeamus nil

exclamationem, primum de eius scribendi ratione conferenda sunt veterum grammaticorum illuo animadversiones, qua supra sub tuo voce attulimus 3. Prae-1 de quo t. g. 2 do quo P t. g.

3 do qua es praei. Vala nar ad Theocr. AdoniaΣ. v. 124. Branch ad Aristoph. Thesmophor. v. 160.

44쪽

- 43 terea autem Suidae annotatio non prorsus videtur neglegenda. Hic enim affert sub voce μιιοι Ουμοι οἴμοι

ἐπιθλι- σχετλιαστικο addito tota J litte ad et similia

Praeter id, quod est μοι et ἐμι tertia similis vox quondam in usu fuisse derivata ab hac per ειτασιν litterae o scripto iota Quae vocula etiam in odioibus aepius occurrit ut in Sophoclis optimo in Phil. V. 1086, ubi cis μοι μοι μοι extat, similiter in Aiac. v. 367 946. O. Col. 19 etc. Sed primum id statuendum videtur, codicis lectiones talibus in rebus sere nullius esse pretii, ut saepius monuimus. Itaque cum in eis tota littera saepissime ascribatur inepte ad quamlibet longam vocalem, cuius rei unaquaque sere in pagina exempla extant, etiam in hac voce, de qua agimus, eam delendam esse, fit verisimile. Non maiora auctoritate censemus esse praecepta grammaticorum,

quae ascripsimus sunt hi errores nati e salsa vocis Duo interpretatione vel derivatione. Hoc enim cou- stat ut ex o epirrhemate atque μοι dativo fit οἴμοι vocula, ita existit ex o atque eodem dativo otio. 33. Praeterea vero semper talibus in rebus id animadvertendum est, haec unaphonemata non scienter atque a tificiose a qualibet voce derivari, sed cum saepius con-εingantur cum eis certa quaedam vocabulorum genera, nova quasi sua sponte coalescere. Sed haec de hacro vix dubia sussciant dicta. Restat, ut in iis, quae sequuntur, paucis persequamur huius vocis usu rati

45쪽

- 44 nos uuae in universum non differunt ab hin voeula huic simillima. am1., etiam haec invenitur sola, ita in Soph. Philoct. v. 1229 Ois. τὸν noros; ἀμοι μῶ τι βουλευμ νιον; vel in Eurip. hoen. v. 1494 cis Πολυνεικες, υν -' ἐπωνυμος ωμοι, Θήμας').2. coniungitur cum θεώ. vel τάλας vocabulis ita

σθαι Vel cum alio nomine atque vocativo quidem cum

casu ut in Eurip. ph. Taur. v. 870 δειν δελαν, υμοι συγγονε ).3. ex ea pendet genitivus a primum quidem su-lus ut in Soph. Aiae. v. 980 TE. υμοι μοεως octrii ἐμης τυχης ' vel coniunctus cum nominativo ut in Eurip. Ilippol. v. 59I: O. ὁμοι θῶ κακῶν ποοδέδοσαι, φίλα . o. et apponuntur adverbiκ, ita selo priore loco collocatum sequitur gno μάλ' -υθις in Soph. loci.

I es prael. Soph. iae. v. 901. M. Col. 29. Ueci. 141 5 Phil. 1265 Eurip. Hoe . 124. Helen. 540. 688. Here sur. 485. 1066. Med. 1399. Cycl. 663. Troad 138. Rhos. 903 etc. 2 cf. prael. Soph. Ant. v 1341. Phil. 934. 3 es prael. Soph. M. Col. v. 216. Eurip. Androni.

1173. 4 es praei. Jurip. Ion. v. 763. Soph. Oed Col. v. 213.5 cc prael. Soph. Aiac. v. 909, ubi cod. La salso ἰώ ιρι praebet, Antie 1265. OQ. M. 202 Eurip. e cub. 475. 476.1098. Helon 676, Phoen. 155 1, quo de loco post M. 6 cf. preM. eius' trag. v. 17. Rhes. 902 Soph. Trach. v. 72, de quo post M.

46쪽

solum ut in Eurip. Cyclop. v. 66x: T. ἄμοι μάλ

ος βοίσμεθ' ὁ ολωλαμεν. b. ιυμοι epiphonem additur aliis, ut in Eurip. Hecub. v. 702 - ωμοι, alai, αδ- ἐνυπνιον ὀμμμάχων' ἐμῶν φιν, etc. similiter dieitur in Phoeniss. vv. 1550 et 155 ὁ πάπερ ἄμοι. 6. praebent nonnulli loci selo vocem pro eius Vi auctam repetito μοι dativo a primum quidem bis posito in Soph. Antig. v. 1317: P. ωμοι μοι τάσου ἐπ' ἄλλον βρoro, etc. vel in Eurip. Androiu. v. bl 34 M. Duo μοι. τί πάθω τάλας ειν ἐγὼ υτε, ιιδεερ . Deinde adicitur et ui exesamationi gonitivus ut in Soph. Oed Col. v. 982: I. δεικr m μδεικτεν, ἀμοι μοι κακῶν. Ter denique μοι vox ponitur in Soph. hil. v. 1086: Glo no μοι, cui lectioni respondet ala ala in v. 1106. Quod vero attinet ad huius epirrhematis significationem, haec videntur dicenda. Exprimiti nniversum μιοι interiectio omnibus sere in locis dolorem vel maerorem, qui sensus nonnunquam tantum in metus ni

tionem transit ut in Phil. v. 1263 sqq. ubi haec extant: ΦI. Q --ao -τροις θορυβος orata βοος τι μικκαλεῖσθε του κεχρημένοι, ξένοι l Juοι κακὸν τὸ χρῆμa. μων τι μοι - παρεστε προς κακοῖσι πέμποντες καρκον aut indignationis speciem potius prae se fert ut

in Eurip. Ion. v. 84 IIII guoι, κακίζει φερε, υνυν βουλευέ τι, quanquam dubitari potest, num Praese-rendum sit hoc loco rum, quod cod. C praebet, mussi-1 eL prael. Eurip. Heub. - 135, 137. 23 et prael. Soph. Aiae. v. 10. Eurip. Androm. 35. 1070. 1208 Orest. 138I. I 465. Mub. 158.

47쪽

- 46 eitur de corporis malis ut in urip. Cyclop. v. 663: En μοι κατηνθρακωμεθ' ὀφθαλμου σέλας Τ). Videtur igitur haec vox prorsus eadem significare atque hιοι epirrhema. Sed cum vix sit credibile, veteres poetasne minimis quidem in rebus artem neglegente has exclamationes ratione omnino non habita neque delectu facto admisisse, sed cum suspicari potius liceat, eos etiam in his rebus levioribus certa sibi quasdam regulas ac normas scripsisse, iam videamus, nonne ιμοι et Hlo voculas si non prorsus significatione segregare, attamen in utroque paullo diversa eiusdem notionis specie indagata certius aliquantum definire possimus , Respectis igitur accuratius locorum naturam, qui eas praebent, id praecipue non et omittendum. ιμοι vocem plerumque usurpari in diverbio, quippe in quo novae res aut accidant aut accidisse nuntientur cum ὁμοι imprimis in canticis inveniatur, ubi dramatis personae ea, quae evenerunt, longioribus atque acrioribus lamentationibus conquerantur. Nam quanquam tantum abest, ut et μοι Voculam prorsus abhorrere a diverbio et I to a melicis tragoediarum partibus obtinctamus, etsi propter codicum scriptorum his in rediis aperte conspicuam neglegentiam non sine veritatis sit

specie has duas voces nonnunquam inter se permutata esse, ut in uniyersum utroque in loco utramque . . ferri concedamus, tamen ex exemplis ad unum omni ibus collectis' patet, in dialogo praeterri ἐμοι, in canti-

135. 137. 1035. 1037. Cycl. 665.

2 Illam vero, quam supra proposuimus, οιμοι Vocis naturam id videtur praeterea commendare, quod permultis in locis hoc anaphonema sequitur nuntiatum interrogativum is enim, quem ol isubito invadit, a nova aut conspecta aut

48쪽

cis uιοι Videntur igitur hae voculae ita inter se

nuntientur aut perterritus quid saeis, dictu opus sit, nescit. Ita Otuo voci adduntur hae interrogationes: τί λευσσω - λέξεις, τί bra vel τι δοάσω, τέ φω, πο φυγω, similes. Qua cum ratione praebent tιιοι hi loci diverbiorum:

apud Sophoclem Aiae. v. 791. 800 809. 20. 1024. Antio M. Oed Tyr. 1033. Oed col. 828. 1254.1427. leet. 883 926. 930. 108.1475. Traeh. 375 74I. I 133. 203. Phil. 332. 22. 17. 969. 76 1063 1350.2. apud Euripidem Alcest. v. 380. Andr. 70. Hecub. I9. 11. 12.812.1196. lecis 243. 132. 1146. 1157. Suppl. 080. Hippol. 353. 799. 1051. ID. Aul. 442. Iph. Taur. 1028. Ion 1113. Cyel. 193. Med. 1271. 310. Orest. 849. 16l0. hosn. 1310.

Aecedunt si narii hi, in quibus ste enuntiatum non adieitur

I, Sophoclis Aiac. v. 587. 1002. Antig. 49. 82. 86.320 105 1270. O . Tyr. 44. 169. 1419. ed. Col. I 399 1400. laet. 788. 143. 179 1479. Trach. II 45. I 206. 1230. 1241. Phil. 363. 416 426. 78. 995. 2. Euripidis Aleest. 1066. Androm. 384. 394. 435. 443 693. 1066. Baech. 805. 248. Hecub. 681, Helen. 1205. 1252. 255. Uset. 215. 290. 1109. Here fur. 1340. I 374. Suppl. 56. 769. Ilippol. 3I0. 874. 064. 313. Ipb Aul. 742. Iph. Taur. 291 361. 855. Ion 359. 32. 923. 966 Cyel. 589 687. Med. 899. 12I0. Oroat. 253. 4l2. 722. 859. Troad 345. 20. II 87. Phoen. 373 1332. Invenitur igitur orMo in diverbio in summa Iaries eum

in cantiet oecurrat in his verethus

L, Sophoclis Aiae. 219. 354. 367 944. Antig. 838 933. 127 I. 1275 1294. O . Tyri 1316 1 317. Eleet. 1408. Trach. 73.2, uripidis Alceat. 257 273 914. Androni. 846. Hecub. 80 191. Eleet. 201. Here fur. 05 I. Iph. Aul. 136. Iph. Taur. Ib4. 86. Is Med. III. Troad 115. 176 265. 796 123 I. Phoen. 1345 1346, in summa igitur

tantum 33i . Iam accedamus ad suo vooem, ubi res in contrarium

49쪽

- 48 disterre, ut odio indicet dolorem novis aut modo com

memoratis rebus natum, cum quo in nerorem illum

significet, qui ita iam inveteravit atque insedit in lamentantis pectore, ut aut in desperationem potius aut in sortis humanae contemptionem et despicientiam transiret ). Quibus cum significationibus harum vocum ne plerique quidem ex eis locis discrepant, ubi suoι in diverbiorum et οἴμοι in canticorum partibus ex

vertitur: nam extat haec interiectio in canticorum versibus

his: I. Sophoclis Aiae. 901. 10 in quo cod. a. praebet ἰώ μοι sed hanc o μοι scripturam poscitis antistr. 54 1205. 233. . t . 1265. 341. M. Col. 202 213. 216. I9. 529. loet. 141 5 1418. Trach. 72 de quo post. g. 2. Euripidis Andr. v. 113. 1173. Hecub. 475. 476. 702. 1056 1098. Helen 676 688. Here fur. 1066. lippol. 591. 17. Iph. Taur. 870. Ion. 763 1472. Med. 1399 Troad 138. 78. 1091 Ph n. 1494. 1550. 155 I. 1559. Rhes 902. 903. in summa igitur 39ies sit in diverbii versinus his 1. Sophoclis Aiae. 980. M. Col. 19. Phil. 934.

12 29. 1265. 2. Euripidis Hoeub. 135. 137. 1124. 1035. 1037. Holon. 40. ere fur. 485. 40 I. Cyel. 228. 663. 665. in

summa 16ies. Libri vhro uetuant in his locis ' Soph. Aiae. v. 340, ubi unum tantum apographum o μοι praebet urip. ippol.

ed Muo B T in quibus odio praetulerimus.1 quam in notionem ita definitam harum vocularnm id pr-terea valde quadrat, quod, cum odio plerumque initio

versu inveniatur, Dilo non ita raro medio aut extremo in.

versu so offert ut in Soph. Aiae. v. 1205. Antig. 34I. Here hir. 1066. Iph. Taur. 870 Phoen. 1494. 1550. I 559.

Rhes. 903 etc. . . . 2 quibus o vorsibus ad inane rem diiudicandam ii ni- Dissilire by Ooste

50쪽

- 49 Breviter postremum est attingendum XV.

vocabulum, quod cum apud Sophoclem omnino non extet, apud Euripidem haud raro occurrit. Quo nisi cum μαλ' αὐθις adverbio ut in Eurip. Phosn. v. 1067 et 106s cum nullo vocabulo coniuncto inclamantur

aut in universum personae extra scenam Versantes aut

peregrini invocantique ignoti aut appropinquantes aut abeuntes. Ita dicitur in Hel. v. 43b esii. τίς αν εγλωρος ἐκ domu μόλοι. -οτις δισπειλειε τἄμ εἴσω κακά; vel in eiusdem tragoediae v. II 80 οἰή, χαλατε λ θοα 'λέεν ἱππικας τάντας, οὐδοι κακκοιάζεο αρματα. Vel in Cycl. v. 5I: sit, ιν - πέτρον τάχα -ο vel in Phoen v. 269 64xi, τις υτος ἡ κτυπον φοβουμθα; ). Quo de epirrheniat cum nihil sit, quod adiciamus, iam numerum into lectionum apud Sophoclem Euripidemque obviaruin absolvim . Vidimus igitur, ut

paucis repetamus, quae demonstrasse nobis videmur, haec epirrhemata et construction inter ae differro, cum alia sola tantum inveniantur, alia coniungantur cum nominativo aut vocativo casibus, alia praeterea eum genitivo aut dativo, cumque ad lia accedant adverbia ad alia eiusdem generis vocabula, neque quod attinet ad significationem quamquam sunt similia, omnia prorsus idem valere. Quam ad rem pauca videntur adicienda. Doloris enim vis imprimis in quinque exclamationibus inest in ἰώ, riar, o μοι, μοι vo

mirum nihil valent, in quibus corporis dolor his oeibus signifieatur. I cc prael. Eurip. Here suri v. 1106. ph. Taur. 1304. Ion. 906. Dissilias by Ooste