장음표시 사용
291쪽
Tamen, omnes Dochores utriusq; opunionis conueniunt,quod quando adest castis restruatus,siue excommunicatio,debet aperiri in consessione circumstantia , licet speciem non mutet. Ita Nauar. citatus; &ponit Varia exempla v.g. Si furtum erit reseruatum in magna
quantitate,debet dici quantitas. Si incestus erit casus reseruatus in primo, vel secundo gradu; ut solet tenetur explicare gradum sic etiam gradum amnitatis . Similiter,ss is locutus est de obscenis , debet explicare cum quibus perssinis;quia,si cum monialibus talis est excommunicatus hic per Eminetissimum Cardinalem Archiepiscopum Neapol. Sic etiam, non sussicit dicere percussi Clericum;sed necesse est ut explicet grauitatem percussionis; nam si laniis est,casus erit Episcopalis;si grauisl Papalis;& sic de singulis quando de aliqua censura timetur,aut reseruatione peccato annexa. Sic etiam debet explicare speciem blasphemiae;si alicubi reseruatur haereticalis , EX plicanda est etiam circumstantia, quae 'g
grauat in infinitum ; scilicet quae iacitdς
292쪽
veniali mortale. Multa alia exempla ponit AZor.loco citato,ut quis Valeat in foro c scientiae tenere opinione probabile unius Classici Doctoris, reli sta communi: Passuri vero j communi non est recedendum. Dub. q. Au discipulus tuta conscientia possit sententiam sui Magistri,seu Prieceptoris sequi,ita ut eam secutus,probabiliter sentire censeatur Respondetur assirmative . Ita AZor. cita lib. 2.cap. 17.qussit. colligitur ex Abbate Innoc.& Sylv. Verbo opin.quaest. I. Hoc limitatur;dummodo non sit de materia clare,& aperte contra fidem,vel bonos mores; & secundo, quod magister in opinione gentium,sit catholicus,& no prcsumatur malam doctrinam docere velim& tertio quod discipulus sit rudis,nesciens discernere Doctorum opiniones. -Diab. s. An rudis possit sibi eligere topinionem alicuius Doetoris probati,ex multis Au choribus,quos in legendo reperit,Vt doctrinam sibi comparet,& dicatur probabiliter,& tute sentire in tali opinione λRespondetur assirmative; non.n. talis rudis tenetur , nec potest inuestigare de varijs Dochorum opinionibus: Sic etiam poterit stare,tuta conscientia, dicto sui Confessarij,seu alterius docti viri. Ita Mor. lib.2. c. 17.q. . t in .
293쪽
Dub. 6. An quando vir Doctus, & Pr dens,nullum probatum; &classicum Doctorem habet ex parte sua: nihilominus ipse habet manifestas , firmasque rationes cotra communem opinionem: An iste probabiliter sentire dicetur, si suam contra co munem opinionem sequatur 'Respondetur. Hoc tuta conscieatia fieri posse Videtur: Et ratio est: Quia sicut unii Doctorem probabilioribus,& firmioribus
fundamentirirationibusque sun datum, sequi possumus cotra communem, ut supra
Probauimus: sic quilibet yir scientijs valde
praeditus potest suam tenere opinionem contra communem,dum sua opinio simi-IIter est fundata in manifestis rationibus, di probabilioribus fundamentis: v.g.Nau. cap. z7...63. probabiliter sentit, Christi nos captiuos remigantes contra Christia.
nos, etiam metu mortis, peccare mortaliter: Aliquis vir doctus potest tenere contrariam opinionem, & ratio est, quia remigatio est opus indisserens: Et praeterea, quia christiani captiui sunt Turcarum se Mi,ide possunt ut serui suis dominis in operibus nou per se malis, uindisserentihus,absq;peccato obedire: secus erit,qua- do christiani captiui iuberentur alios Chrisianos occidere,vel armis pugnare: hoc.n. esset opus per se malu illicitu. Ita Aeto. In-
294쪽
D. m. De Reo iuridice interrogato.
DVb.I. Reus interrogatus a Iudicean- teneatur veritatem lateri Respondetur. Et dico primo reum non teneri veritatem fateri si a: Iudice iuridicenon interrogaretur, seu non seruato Iuris Ordine;colligitur ex cap. Qualiter, & qu do. Et cap. Inquisitionis; De Accusationibus. Ita HenriqueZquodlib. I.q.3 .syliaest. Verbo Consessio delicti quaest. I. Pet. Nau. lib. a. cap. num. 136. & est communis sen
Et ratio est,quia cum non laridice interrogatur nulla obligatio reo imponitur ad respondendum,& ideo non tenetur ad Iudicis intentionem respondere,aut iurare :sed aliquo artificio verborum, posse eludere scilicet aequivocare. Ita Lere de iust. &tur.lib.a caduli 3.n 8. Tolet. lib. I. c. 38. u.
Notandum; illud quod de reo dicitur, Non teneri veritatem fateri, quando non Iurid ce interrogatur: Sic etiam dicendum de Teste similiter non legitime interrogato.Ita D. Thom.2.2.q. N. arva. communi ter ab omnibus receptus. Dicos
295쪽
Dico secundo tunc Iudex non legitime hainterrogat, quando non seruat ordinem in alege prςscriptum,De reo interrogando: Et . tunc est, quando de crimine Occulto inte roga de quo reus non publice est infam tus,in opinione proborum virorum,ut inquit Valentia : Vel non adsunt inditia sus.ficientia,& aequipollantia,ut ait Nauarrus: Vel non est semiplena probatio per unum testem oculatum sitiem, omni exceptione maiorem: Vnum ex his tribus, inquit V lentia,sumcere ad Veritatem fatendam,quet sint notificata reo, Ut cognoscat teneri ad veritatem fatendam. His vero deficientibus,delictum negare 3 potest, non tamen simpliciter responde lomendaciter, nam mendacium semper est malum sed aequivocatione Vtendo, &sic iurare potest verum iuxta mentem sua, &aptam aequivocationem,licet non sit veruiuxta mentem exigentis iuramentum : Et ratio est,quia defensio est de iure naturae:& hoc verum est , nedum si praecipiatur sub pgna capitis, triremis- carceris, Sc. Verum etiam si praecipiatur sub pς na excom-
municationis, nam occultum manifestari non debet in soro exteriori: Et Iudices mane agunt,reos respondere cogentes contra II. No. iuris formam Ita D.ThO. a. a quaes69. a z. Ca a.
296쪽
Dico 3. Non tenetur reus crimen fateris dubitat,An iudex iuridice eum interroget necne. Idem dicendum de teste non legitime . interrogato: Et ideo iudex tenetur ostendere processum reo,ut cognoscat de e lictum esse sufficienter iuridice probatum, S illum teneri verum fateri visupra diximus secus non tenetur. Ita Caiet.in D.
Dico Non tenetur reus ideo suum crimen prodere eo quod videat alteri ab aliquo falso imponi, Potest tamen si velit:s cus vero si legitime interrogaretur. Naua.
cap. I .n. I7.colligitur ex D. Tho. 2.2. q.7O. art. P.Sot.de iust.lib. q. q.6.ar. 3.& alij communiter.
Dico 1.Reus non tenetur illa lateri, ob quae reuelata iniuste condemnareturi, V. g. Pestrus abstulit pugionem ab Antonio, quo aliquem interfecit,si Antonius Iudici diceret pugionem esse suum,fortasse inimste condemnaretui:& ideo aequivocando, Potest negare esse suum. Ita Bannes quaest.
297쪽
Dico 6. Quando reus legitime interrogatur,idque ei notum est, veritatem fateri tenetur,etiam si capite plectendus esset;est communior,& probabilior Doctorum sen
tia tona. 3. disp. . quaesi. I 3. Salij ab istis citati . Et ratio est, tum quia , quilibet ten tur obedire suo superiori praecipienti se cundum iuris ordinem;tum etiam quia Idae. dex habet ius eliciendi veritatem ob bonum publicum, Ergo,&c. Sut in Doctores qui asserunt oppositu. Non esse improbabile , Reum non peccare mortaliter negando crimen,paςsertim in causa capitali, quamdiu est spes euadendi mortem, etiam si iuridice interrogaretur: Et ratio inquiunt est, quia si negando crimen est spes euadendi , sequitur quod non est plene probatum. Doctores infra citandi. Addunt praeterea,quia prςcepta ut obligent, debent esse consentanea conditioni
tiumanet,sicut & leges: AT pr ceptum illud criminis latendi , videtur nimis Officile,
298쪽
ne q. satis accommodatum humanae imbecillitati , Vix.n.e centum, Unus reperietur, qui si speret hac ratione, posse euadere mortem,non sit crimen negaturus: ergo, &c. secus,si non esset spes euadendi. Praeterea lex humana , non potest obligare cum periculo mortis, nisi magnitudo negotij alfud expostulet, ut plerique Do- ores docent,ergo nec praeceptum humanum nempe Iudicis. At quia etiam intercedit praeceptum diauinum scilicet iuramentum , quod nullo modo violare licet,ideo Vt periurium eu dat aequivocare potest. Hanc sententiam sic probatam csi aliis rationibus tenet Leonardus Lessius de iust.
ba de reo num.6.& 7.citatus a Lessio. Et alurecenti et
299쪽
. Sed tamen prima opinio pro communi bono omnino tenenda est,etsi aliam,vt probabilem , quia rationibus, &Doctoribus fundata est, tuta conscientia teneri post existimant citati auctores, eo prauerti praeter allata a quia in odiosis illa opinio potest sequi, quae est mitior, relicta rigorosa, Vt docet AZor. liti a. cap. II. littera B. praeter quam quod inter diuersas opiniones, probabilem possumus sequi,relieta Proba biliori,ut idem Azor. lib. a. cap. a .in fin & nos supra diximus de opinione eligenda diib. 3. & hinc sequitur dilucidatio alterius Euhij in hac re. Dubium.:Σ. Vtrum Consessarius possit cogere reum ad fatendum veritateiri, etias legitime interrogaretur Respondet Lemus iuxta sua principia
supra cit.niam. I 6. & I p. quod quamdiu est spes euadendi mortem, ne dum corporale, Verum etiam ciuilem, non debet coger reum ad veritatem aperiendam,rationibus ab ipso allatis: quod etiam probat Bonac. de praeceptis disp. Io. quant. I. punia. nu. 7. cum omnibus Doctor. secundae sententiae, qui probabilem appellant; Vide etiam Sola lib. . de iust. quaest. 6.ar. r. Em. Sade ReΟ,n. 6 & alios
300쪽
et o De Reo iuridice interrog.
delictum, quod falso negiuit, I dicem- . Resiondetur distinguedo; vel adest notabile prς iudicium vitae tertit,vel lionoris vel bonorum ; & sic tenetur se retractare: secus si nemini praeiudicium dederit. Ita
Dub.A. An Consessarius possit absoluere Reum habentem animum capiendi e cam , ceribus fugam ad propriam Vitam tuemdam,seu mutilationem vitandam Respondet S.I homas,& amrmat1Ue: 11-ue ante, siue post iustam condemnation et etiam effrigendo carceres : Et ratio est, quia non potest ei praecipi,Vtcu tantoacio damno ibi maneat: Hoc .n. esset praeceptunimis difficile , superans humanam con&tionem: Et ius naturae de vita tuenda,Praeualet iuri positivo legati: Et quod ad effractionem pertinet: cui licet finis, ide' g trD- No. licet,& mediii,scilicet effraetio. Ita D. Th.
cap. II. nu. ΙΟΣ. Lemus de luit lib. 2. clud. 3.anu. 3r.3c alij recentiores Tenetur tamen docet Caietanus)resa cire damnvexesseactione carceris secutu, Craitis sententiae sunt etiam Sol. dc Nauar. citati. tessius vero cit.num. 38. putat,nanc