De tribunis plebis : de origine et vi forma et modo tribuniclæ potestatis / Æm. Belot.

발행: 1872년

분량: 106페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

- 85 Vim indomitam antoa tribunalus di obus d0hinc Donis quasi constrictam reperimuS, appellatione tribunorum contra tribunos et prOVocatione ad plebem. Quum Hortensius tribunus diem dixisset Sempronio, anni prioris consuli, collegae Hortensii interrogati quid acturi ossent responderunt se judicium populi 1 tollere nec Vollo nocpOSSe, Sed Vestem cum reo mutaturos adeo simpliciter Sacrosancta pote StaS, perlati S de proVOcalione legibus, aliquid so majus osse fatebaturi Ideo quaedam causso apud collegium tribunorum agi coeptae, rogatu ConSulum, ad plebis concionem deferebantur 2J, Violatique a publicanis tribuni plebis, quibus liceret per Sacratas leges supplicium de Violatoribus majeStatiS SUM Sumere, mulctas reis indicebant, quae pro Poncilio plebis certarentur et damnatos ad exsilium compellerent 3 . Neque ad plebem solum, Sed etiam ad populum centu riatim citatum poterat a tribunis appellari in causis sci licet porduellionis, quod supra 4 Satis explicavi. Igitur quum tribuni plebis citare reos ad plebem aut ad populum insueverunt, non tam novi juris aliquid adopti sunt, quam agnovorunt, Vim dictatoriam perduellos indemnatos necandi mitigare et logibus de provocatione submittero civium et hominum more fore dignius.

g 5. - De jure tribunicio intercedendi judiciis seu publicis seu privatiS.Collegium tribunicium ad formam judicii constitutum esse OStendimuS, quum pro collegio tribuni pronuntiarent

92쪽

aut decernerent. Nec me fugit Viros doctissimos 1ὶ huic

opinioni osse refragatos et Gellium errori S arguere quod, cum veteres tribun OS plebiS novi S Opponat, illos non juridicundo creatos dicat, hos Vero jus dixisso vid0atur innuero 2 . Gellio Soli, parum diserte rem eXplicanti, equi dem non crediderim. Sed Ciceronis auctoritati obsequendum reor, qui tribunorum decreta inter judicata, et tribunos ipsos inter judices numerat, α Judicatum eSt, in- , quit, id de quo sententia lata est aut decretum interposis tum . Ea saepe diversa sunt ut aliud alii judici, aut ' praetori, aut con Suli, aut tribuno plebis placitum sit, ut, fit ut de eadem re saepe alius aliud decrevserit aut j udi

bet causa Sententiam eam tulisse qua de rebus ipsis aut de causa reorum decideretur, respondebo eamdem fuisse ot praetoris et caeterorum magiStratuum jurisdictionem, qui sententiam non serebant, Sed modum set formulam

judicii praesiniebant. Uno verbo ita collogium tribunicium us dixit ut, apud nos, con Sessus ille judicum qui Vocatur Cour de Cassation, qui de jure ipso decernit, nihil vero quod ad singulas cata Sas aut perSOBRS pertineat, transigit. Latius tamen patuit tribunorum poteStas, qui non SO-lum judicia facta rescindere et irrita facere, Sed etiam actionibus nondum persectis intercedere, et judicium nondum inceptum tollere posset, seu id ad res privatas seu ad publicas Spectabat. Primum enim arbi-

93쪽

trio suo, nulla juris ratione habita, tribuni poterant auxilium aut praestare inique petentibus, ut Baebius regi Jugurthae praestitit 1 , aut denegare ut illi tribuni, qui pa

tricios orantes, ut Sibi causam non dicere liceret, repulerunt μ). Intercedebant tribuni quotiescumque causa ita impedita esset, ut nullum judicium inVeniretur et res magis ex aequo et bono quam ex jure Summo judicari d0beret 3). Re etiam tum integra, judicium tollebant, aut morae cauSa quoad bellum eSSet 4 , aut quoad absuns reus vadimonium Sistere posset 5 , aut auxilii causa, si praetor, in formula judicii danda, Sententiae serendae, aut ineundae actionis modum praescrip Sisset qui in fraudem aut injuriam alicujuS e Sset inVentus. In causa publica repetundarum, quum LuculluS praetor, accuSantibu8 Graecis gratificatus, ex eorum pDStulatione aliquid decrovis set, reus Antonius formulam judicii Sibi iniquam osso r tus, juravit se judicium ii Hurare, et tribunos plebis appellavit; quapropter a cenSoribus, quibus illa formulamqua Videretur, Senatu motus eSt 6). In cauSa privata, Bambalio Antonii triumviri socer, idem sacere non erubuit. Diffisus causae Suae, Si eX edicto et formula prae toriS ageretur, interceSSoriS. iniqui SSimi beneflcio, non jure praetorio, injuriam, id est id quod injuste contende

De sormula praetoris quomodo apud collegium tribuno

94쪽

rum disceptaretur, egregie nos docet Tullii causa a Cico-rono acta 1 . Quum enim Tullii familia a Fabii. servis esset occisa, quod Fabii stando domum in aedili caro vido retur, Fabiu S a praetore postulavit ut in formulam judicii vorbum injuria insereret. Quaeri enim volebat injuria

necne caedeS SerVorum adVerSarii sacta esset, tanquam

juro siseri potuisset. ideo Fabius contra praetoris sormia Iam tribunos plebis appellavit, Sed a nullo eorum auxi lium impetra Vit. Nonnumquam non de formula ipsa, nec de jure unius causae appellabantur tribuni, Sed de latius patente ut ad rerum civilium univerSitHtem pertinente juris quae Stione. In causa Quintii 2), quaeSitiam e St aequumne e S Set procuratorem rei SatiSdare, quum rela S ip Se SaliSdare non deberset, Si ipse adesset. Cicero inducit adversarios ita altor cantes C Postulabam ut Sali Silaretur. - Ιnjuria γ po Stillaba S. - Verum praetor decernebat. - Igitur tri, buni appellabantur. η Quaestionem juris propositam non ausi dissolvere tribuni, quum contra injuriam prae toris auxilii ergo advocarentUr, mor9m tantum interpo-Suere, dum reUS peregre profectu S rediret.

Inter ipsas actiones tribuni plebis intercedere, et, judicio insocto, a tribunali jubere ut discederetur, jure potve runt. Sic 3 Caesonem, cui dies esset dicta, a Virginio prondi ot in vincula conjici plures tribuni vetuero. In Oppianici judicio, L. Quintius idem tribunus plebis ot rei patronuS, quum in conSilium duo et trigi uia judices ituriossent et, Sedecim emptis Sententiis, reum absolutum iri

lin Cic., or. pro Tullio, fragm. 3, 7, 8. η Cie. pro Quintio, 7, 20, 28.

aὶ Livius, III. 13.

95쪽

Quintius crederet, Voluit tamen Staieni sententiam ad cumulum septimam decimam accedere. C. Junio judici quaestionis conVicium Quintius secit, ne sine Statono in

consilium iretur. Tum tribunus plebis, a publico judicio ad privatum Staieni judicium profectus, hoc pro potestato dimitti jussit et Statonum ad Subsellia judicum Oppianici

Denique, rebus jure judicatis, aut paena legitima magistratus deeroto indicta. no damnatus quidquam in Alipateretur tribuni juro intercedebant. Jam primis reipublicae liberae tomporibus, d0bitores addictos Qetabant in vincula duci 2 , etiamque judiciis publicis convictos aut reos 3 . Terentium praetorem Vidimus L. Scipioni car

cerem esSe Dinitatum quod peculas HS damnatus pecu niam in aerarium non roserret, tribunumque Ti. Grac

chum unum exstitisse pro Scipione libertatis vindicom 4 . Sed id maximo animadvertendum, in appellation o tribunorum a Publio Scipione facta, intercessionem ita postulatam, ut LuciuS damnatuS contra jus et morem ab hominibus armati S non a plebe ipsa esse diceretur G). Adeo id usu invaluerat ut intercessioni sum tribuni plebis juris civilis tuendi causam praesarentur. Poenas a minoribus magistratibus injunctas, a triumviris videlicet, tribuni plebis aut mitigare aut brevi ros officere potuerunt. NaeVium poetam in carcerem, ob pro

i) Cic., Pro Cluentio, 27-30. e) Livius, VI, 27. η Livius, III, 59. 4ὶ Livius, XXXVIII, 60 Val. Maximus, IV, 1 n' s. η Gellius, VII, 19.

96쪽

- 00 carcero tribuni plebis exemerunt 1 . Majorum etiam magistratuum sententiis, auxilio interpOSito, ObSistebant. Videmus enim tribunum plebis perduellionis crimen censori intentasse qui clientem suum publico inaedificantem mulcta coercebat 2). Dictatoris solum decretisse intorponere tribuni plebis jure non poterant, et quum hinc plebeia majestas, illinc imperium Summum populi romani starent , iis quos dictator damnasset non justum, Sed precarium auxilium tribuni plebis sere

ij Gellius, III, 30J Livius, XLIII, 46. 3ὶ Livius, VIII, 33.

97쪽

PARS QUINTA

DE TRIBUNICIA POTESTATE EXΤREMIS REIPUBLICAE LIBERAE TEMPORIBUS ET SUB PRINCIPATU.

Quamvis historiam tribunatus perpetuo tenore deduQ- tam scribere non fuerit mihi propOSitum, tamen paucis Verbis quorSum tanta poteStaS evaserit adumbrare, tribunatus ipsius naturae pernoscendae non fuerit inutile. Sylla dum tribunos plebis ot leges ferre, et rebus et causis publicis intercessionem interponere Velaret, tribunatus imaginem sine re reliquit 1 . Quin et tribunos plobis nullum alium magistratum capere pOSSe JUSSerat. Sed leges dictatoris non multo post ejus mortem sunt eversae. Tribunicia potestas, a Pompeio praesertim oonsule, in omnia antiqua jura restituta est. Α natura sua

tribunatus fere descivit quum Clodius patricius per sal

l Velleius, II, 30. Cis., De legibus, III, s. Cees r. B. eis I, s.

98쪽

- 92Sam adoptionem plebeius, deinde tribunus plebis lactus, fretus multitudine urbana, Romae dominatus eSt. Ideo M. Tullius a tribuno patricio, a plebecula forenSi in Oxsilium iro jussus sibi rom cum vero illo ac rustico tribunatu rfuisse negabat l . Libertatis non propugnatores, Sed proditores tribuni Antonius et Curio Caesaris castra potiero ut bello civili ι

materiem praeberent. Senatus invidiae flamma subjecta, Caesar Sacro Sanctae poteStatis Ulci Scendae caUSam prae Setulit, ut patriae bullum inferret. Sed Pompeii victor, cum caeteros magistratus, tum etiam tribunatum derisui ha buit. Epidium enim et Caesetium tribunos plebis magistratu priVaVit Sacrosancto, quod Sibi displicuissent 2 . Quid igitur si profuit majestatem tribuniciam perpetuam 3ὶ sibi arrogasset Sese ipse tantus vir induebat,

et conjuratorum enses in se acuebAt imprudens institutorum et hominum patriae Suae contemptor; nec Catone minus habendus est Caesar Sui ipsius intersector, sod non voluntariUS. Caesaris casu edoctus Augustus, Veteris instituta Romae se mirari et Vereri, etiam quum mutaret, proseSSUS QSt.

Τribunatum, ut ita dicam, in duas partes divisit: vim Hus maximam et tribuniciam Vere potestatem Sibi sumpsit ot Principibus quasi hereditariam tradidit. Nomen et ornamenta, quaedam etiam munera tribunatus, magistratibus annuis reliquit. Sejunctim igitur de tribunatu ot dotribunicia potostato disserendum. Utraque imago tribunatus antiqui similitudin0m, sed vi valde dissimili, re

rebat. 1ὶ Cic., De legibus, III, 11. et) Sustonius, Coesar, 79. 3ὶ D. Cassius, XLII, 20.

99쪽

Tribuni plebis sub principibus eadem jura, Specie te-ΠUS, quae, florente republica, exercebant. Poterant enim

et intercedere 1J et auxilium ferre 2 , et perduellus aut

majestatis crimine, aut ob nefanda Scelera damnatos de saxo dejicere M, et Senatum conVOcare 4 , et ad Se- natum res erre 5 . Honore etiam et jure auctos fuisse tribunos plebis credaS, Si ad nomina tantum munerum et ad titulorum amplitudinem attendas. Quum enim jam Syllae tempore 6 quaestoreS numero Senatorum adSeri herentur, uSu autem id inValui SSet ut ex quaestoriis deligerentur tribuni plebis T , nonnisi senatores, laticlaviis inserti, ad tribunatum perVeniebant. MOX autem, sedilium curulium evaneScente magiStratu, conSularibus et praetoriis tertius Senatorum ordo coepit adjici tribuniciorum 8 . Eamdem senatus Salutandi formulam invenimus usurpatam fuisse et a Commodo, et ab imperatore ConS

tantino a. 319 p. Chr. 9 , et ab impp. Honorio et Theodosio a. 423 10 . Denique Constantinopolis 11) etiam

l) Tacitus, Annales, I, 13: VI, 47; XVI, 26: Hist. , IV, 9. D. Cassius, LVII, 15, s. 2) Tae. . ann., XIII. 28: Hist. II, 91 D. Cassius, LX, 28. 3) D. Cassius. LVIII, 15 ; LX, 18. - Tac., Ann. , Ib, 32 ; IV, 29 ; VI, 19Hist. , III, 7 l. 4ὶ D. Cassius. LX, 16, s. Suet. , Tib., 23. 5ὶ D. Cassius. LV, 3. Tac , Ann. VI, l2. 6ὶ Beausori Γω. Romaine. IV, 7. 7ὶ D. Cassius, LIV, 24. Suetonius, Octavius, 10. et 40. 8ὶ D. Cassius. LXXII, l5 : Commodus salutem dat consulibus, praetoribus,

Dibuniciis, senatui Commodianae.

m. Alterthumer. 2W. Theti, dritte Abih. S. 253-256. Id animadverteudum consules, praetores, tribunos plebis pro consularibus, praetoriis, tribuniciis s0litos essa nominari.

100쪽

- 94 sonatoros habuit tribunos plobis: Ut dignitatem novam, Sic etiam munera nova adepti osso videntur Sub principibus tribuni plebis. Postquam senim Augustus in XIV regiones Urbem distribuit 1 , tribuni plobis ut praetores et aediles regionum curatoribus praeliciebantur 2ὶ, eoque nomine sedes VetuStato collapsas a magistris vicorum jubebant refici R. Augustalium quoque fest0s dies, iisdem magistris. Vicorum ministrantibus, cete brari jubebant 4 . Quum jam tum magiStratus plano urbani essent, jurisdictionem de rebus in Foro Venali-bUS exsercuere, quae non multum ab illa Videtur abhor ruisSe, quam olim aedilibus plebis delegaverant 5 . Id do praefecto Urbis a. 339 p. Chr. in odicto A proniano tri

buni plebis subjecti inveniuntur f6 .

Quam Vana autem et fluxa et parvi pendenda fuserint tot dignitatis novae ornamenta res ipsae declarant. Sublatis enim a Tiberio comitiis, non jam a plebe tribuni plebis, sed a Senatu, designante Principe, eligebantur. Si autem auxilio aut intercessione contra Voluntatem Principis uterentur, Solebant plecti aut potestato privari T . Intercessionem habuisSe eos usque ad Neronis tompora videmus, tum Vero auxilii ferendi iis, quos consules aut praetoreS prenderent. JH8 amisi 880 8 ne mulc-

SEARCH

MENU NAVIGATION