장음표시 사용
71쪽
- 65 adimpleri comitiis non potuisset, convellendae legiS Occasionem nacti patricii obtinuerant, ut, Si minuS eX Sui S gentibus, at Saltem ex plebeiis suae Voluntati s ddiutis, duo tribuni a collegis cooptarentur. Quod nescio an et ad lectis et iis qui adlogorant male cessisset, ni plebis iram tribuni a so in duces qui bollum improSpere geSSerant tempestiva accusatione avertissent 1 . Neque postea aut legi Treboniae obrogatum esse aut de comitiorum jure Scimus quidquam OSSe detractum.
72쪽
DE MODO TRIBUNICIAE POTESTATIS. g Ι. - Quid pro collegio tribuni plebis soliti fuerint
decernere. De auctoritate plurium in collegio et de jure singulorum. De appellatione et de in Iercessione tribunorum contra collest S. Tribuniciae potestati nihil fuit quod addorotur. Modus ei adhibundus fuit ut in civitate tolerabilis, caeterarumque potestatum tolerantior fleret. Ad temperandam ejus Vim multum contulit ipse docem tribunorum numerus. Quum senim unus tribunus plebis Vel adversus omnes SatiS esset, Patres ipsi aliquos HX tribunis appellabant et, partim gratia, partim auctoritate, obtinebant ut tribuniciae potestatis Vires salubres vellent reipublicae esse 1 . Ea enim
73쪽
suit vis tribuniciae potestatis ut tota in singulis consisteret. Si quis tribunus id vetaret unus quod plures collegae decrevissent, VetantiS jure caeterorum decreta tolleban tur 1 . IS etiam interceSSor, qui uno Verbo collegii totius voluntati obsistere potuit, ne causam quidem ullam intercessionis afferre necesse habuit 2 . Non semel agrariisl0gibus per intercessionem eorum ObViam itum est, qui latoribus essent collegae 3 . Videmus etiam, quum mota est actio transmigrandi Veios, tribuniciam vim tribunicio auxilio esse repulsam 4 , neque Vocem illam interceSSionis, Veto, ingratam accidisse auribus patriciorum qui contra rogationes Licinii et Sextii sibi tribunorum aliorum auxilium comparaVerant so). Quid esset intercussio tribunorum plebis contra colle gas appellatorum luculenter eXposuit vir juris et rerum publicarum peritissimus 6 . Omnes enim magistratus eodem jure praediti erant. ConSul consuli eodem modo poterat obnuntiare T , praetor praetoriS decretis intercedere 8 , et auxilio esse contra collegam appellantibus 0 . denique nota censoris ab altero censore deleri 1H. Id vero
animadvertendum eSt, non Solum contra collegaS Sed
1ὶ Plutarchus, Ti. fracolus, lo; Cato minor, 20. 2J Appianus, B. civ. , I, 23. 3ὶ Livius, IV, 48. ι) Livius, V, 25, 29. 3J Livius. VI, 35. 6ὶ Laboulaye, Essai fur les Dis eriminelles des RomaM , Paris, 1844.
7ὶ Ibid., p. 3l. Suetonius, in caesare, 20. Cic., in Verrem, I, 46. η Caesar, B. cim. . III, 20. 10) Laboulaye, ibid. , p. 43. Cf. de legibus, III, 3 : Par majorae potestas plus
74쪽
In collogio tribunicio unius tribuni aut minoris partis voluntas rata fuit, si cui auxilii serendi causa collogis obstitissent int0rcessores. Videtur jam in moderanda tribunicia potestate hanc Sententiam juri Speritorum, odia esSe reStringenda, USu fuiSSe comprobatam, et quidquid ingratiam singulorum fleret Severioribus judiciis osse praelatum. Quum P0StumiuS injuSSu populi, Sine auctoritate senatuS, triumphum peteret, adverSuS Septem tribunorum interceSSionem, trium tribunorum auxilio triumphavit 1). Paulo antea Appium Claudium, post anni
et sex mensium Spatium Se 3bdicare cenSura recuSantem,
P. SemproniuS tribunuS plebiS, SeX collegiS approbanti bus, prendi jussit et in Vincula duci. Tres tribuni auXilio fuero, et AppiuS, contempta H milia lego, contempta majori parte c0llegii tribunicii, Solus censor fuit . Quae exempla Sese ipSam temperantis tribuniciae potestatis eo
magiS UODSpicua Sunt, quod unu S tribunus polserat consulem triumphantem curru, aut censorem concionantem
In P. et L. Scipionibus, unius Τi. Gracchi contra novom collogas interceSSio Valuit. P. Scipio reus, ne ad cauSam dicendam adesset, Liternum conceSSit et morbum causatus est. Novem tribuni appellati a L. Scipione decreverunt, Sibi placere eam cala Sam accipi, diemque prodici. Ti. Gracchus decreto collegarum nomen Suum adscribi noluit ut decrevit se P. Scipionem absentem accusari Dqu
75쪽
60 93SSurum, et, tum quoque quum Romam redisset, si soappsellasset, auxilio ei futurum ne causam diceret. Quod
decretum, quia periclitanti plus tribuebat, praevaluit 1 .
Lucii quoque temporibuS Solus Sub Venit Ti. Gracchus. Damnato peculatus L. Scipione, P. NaSica tribunos appellavit. ΤerentiuS praetor, ni pecunia in aerctrium re ferretur, Se nihil habere quod saceret aiebat, nisi ut reum in vincula duci juberet. Tribuni plebis in consilium secesserunt et C. Fannius eX Sua collegarumque aliorum, praeter Gracchum, Sententiam pro utiliavit: praetori non intercedere tribunos quominus Sua pote State Ulatia P. Ti. Gracchus Solu S decrevit, Se non paSSurum L. Scipionem
in VinculiS eSSe. Quod decretum Livius ex Valerio Antiato deSumpsit, Gellius ex annalium monumentis eXScripsit 2 . Collogii sontentia unius tribuni reo faventis decreto victa
Saepissimo in aliis causis aut plurium tribunorum aut coll0gii totius valuit auctoritas. Namque pOStquam Se decem numero factos tribuni Viderunt, et periculum eSSe ne collogium dissensiono laborarot et ambitioni patriciorum Se Opportunum praeberet, conjuraVere inter Se , qu0d pluribus placuisset, id neminem interceSSione moraturum esse 3 Quanquam is unius anni inter tribunos consensus fuit, Decemviros id eXemplum Secuto S eSSe Videmus, appellatione collegarum et intercessione sublata 4 Collogia tribunorum reperire est, quibuS nemo a collegis dissideret. Appellante Senatu contra consules T. Quintium et
G Livius, XXXVIII, 5 60. Gellius VII, 1s. Val. Maximus, IV, 1, n' 8. 3ὶ Dionysius, X, al, s.
4 Livius, III, 36 : Intercessionem conSenSM Sustulerant.
76쪽
- 70 Julium Montonem, tribuni ad deliberandum secesseruntot pro stollegio, nemine intercedente, pronuntiaVerunt consules sonatui dicto audientes esse debere 1 . Nec multo post, collegium Secreto de rogandis legibus deliboraro solitum esso animadvertimus 2 . Decreto tribunicii collogii Mancinus aedilis ab agendo cum populo contra moretricem Mamiliam prohibitus est, dicta utrinque causa
tanquam apud tribunal et consilium judicum 3 . Deniquo
quum Sthonius SyracusiS 3bSenS a Verro praetore rei capitalis damnatus esse diceretur, appellati sunt tribuni plebis, quorum edicto non licebat quemquam Romae eSSe, qui rei capitalis condemnatus esset. Apud collegium tribunorum Sthenii causam egit Cicero, tanquam apud consilium illud judicum quod apud nos dicitur Cour de cassation. Postquam Cicero tribunos docuit hanc damnationem duci non oportere quae c0ntra jus facta esset, id de omnium Sententia pronuntiatum est, non videri Sthenium
impediri edicto quominus liceret ei Romoe esse 4 .
Non desunt exempla decretorum quibus Unius infercessio plurium tribunorum voluntati sit posthabita. Id saepissime ovonit in delectibus agendis, quod necessitas ipsa bollandi vim intercessionis ab uno aut a paucio ribus intorpositae extenuabat Sic, invito Sp. Icilio, auxiliantibus collegis, delectum habitum scripSit Livius, et, postero anno, nihil Unum moratorem commodi publici contra quatuor collegarum conSensum Valuisse 5 . Eodem modo, quum Maenius, agrariae legis lator, delectum
1ὶ Livius, IV, 26. 2) Livius, IV, 30. η Gellius, IV, 14. 4) Cic., in Verrem, Aet. II, Lib. II, 41. 33 Livius. II, 43, 44.
77쪽
- T1 impediret, noVem tribuni, decreto interposito, sustulerunt certamen pronuntia Veruntque ex collegii sententia :e C. Valerio consuli se damnum aliamque coercitionem, adverSus interceSSionem collegae delectus causa d0, troclantibus militiam inhibenti, auXilio suturo S eSSe. οAuctoritati collogii cossit unius tribuni voluntas 1 . Denique, non modo interceSSionis, Sed ne SacroSanctae quidem poleslatis ulla ratio habita est in C. Scantinio, qui filium C. Marcelli de stupro appellaverat. Collegium tribunorum negavit Se intercedere quominus pudicitiae quaeStio perageretur. CauSam itaque collegarum praejudicio assectam egit ad populum Scantinius et damnatus
Itaqu0 collegium tribunicium ad similitudin0m consilii judicum constitutum est, et in Ba Silica Porcia, Sub selliis positis, res tracts bat 3 . EO ut Veniret, quanquam jus vocationis tribunis non erat datum, coepit citari perviatorem quicumque aut priValuS aut judex aut magis iratus controVersiam de jure ipso cum appellatito ha buit 4 . Omnis interpretati0 legum, disceptatio juris seu publici seu privati, sormularum a praetoribus datarum judicatio, eorumque interdicta et judicium totum tollondi potestas penes collegium tribunicium suit. Ibi causae dicebantur Sententiaeque tribunorum perrogabantur et perscribebantur, tabulario plebiS, aut annalibus aut actis
Quum centuriones qui primos pilos duxerant inferiores
78쪽
- 72 sibi ordinos attribui nollent, tribunos plebis appellavo runt. Duo eX collegio ad con Sules rejiciebant. Octo socognituros aiebant de quo appellati eSSent, et, si injuria fleret, auxilium civibus laturos. Ad subsellia tribunorum
res acta est. Eo M. PopiliuS CODSUlari S, adVocatus, centu riones et consul Venerunt. Res tamen non decreto tribunorum peracta. Nam tribuni, rogatu conSulis, plebem ad
concionem ad VocaVerunt, quae rem dijudicaret 1 . In judiciis publicis appellabantur tribuni plebis a reis, etiam 110 causa diceretur; quod a Vatinio sactum, nequaquam tam inauditum fuit quam Cicero, in Oratione contra Vatinium, contendit 2 . Ti. Gracchus id se intercessione, P. Africani causa, essecturum promi Serat. EJUS dum guneris fuit Damionis appellatio, qui Pompeii do mum hominibus armatis Obsederat et in jus ad tribunal Flavii praetoris eductus eSt. Appellavit Damio collegium tribunorum, qui, po Stquam de appellatione cognoVere, dixere sentetitias, inter quas unam L. Novit tribuni judicium tolloniis Asconius eX actis illius anni exscripsit 3 . U.t ante judicium ne cauSa diceretur, Sic poSt judicium nopoena penderetur potuit fieri ad tribunos appellatio, ut facta est Munatii, qui, quod MarSyae demptam coronamo floribus capiti suo imposuiSSet, in Vincula a triumviris
duci jussus est. Tribuni appellantem aspernati sunt 4 . Doniquo in judiciis Seu publicis seu privatis collegii tribunicii decreta interponebantur incoeptis necdum persec iis actionibus, si quid contra jus steri Videretur. Burrhi0
79쪽
nus praetor Naevium in possessionem bonorum Quintii absentis miserat, tanquam hic Vadimonium deserui S Set.
Alphenus, Quintii procurator, libellos, quibus bona Quintii
proscribebantur, dejecit, et, Si quid contra eum ageretur, promisit se judicio defensurum. NMVius pOStulabat contra jus, ut Alphenus judicatum SolVi Satis daret, tanquam HUS procurator, qui Vadimonium deseruissset. Quod aequum e S Se AlphenuS nego bat, quia Quintius non reipsa desertor Vadimonii sui S Set, et bona Hus non jure eSSent possessa. Appellati tribuni plebis, cognita causa, decre vero SuperSedendum, dum QuintiuS ip Se, Romam reversus, Idibus Septembribus Vadimonium sisteret 1 . Quod si rudus illos trimanos plebi S, qui reo S indemnatos necabant, et actionibuS Uno Verbo, ne cauSa quidem ulla subjecta, poterant intercedere, cum hoc collegio conseras quod disceptantes audiebat, jura pen Sabat, Sententias, tanquam judicum in tribunali, numeratas jubebat per scribi, fatebere tribunatum non jure aut potestato fac tum eSSe majorem, Sed tractabiliorem et aptiorum ad
2. - Quom do tribuni plebis se gesserint aut adve Sus
Senatum aut in Senatu. Vetustissimis tribunis plebis intrare curiam non licebat; ante Valvas positis SubSelliis, decreta Patrum attentissima cura examinabant, ut, Si qua eX eis improbaSSent, rata eSSe non Sinerent. Itaque Veteribus Senatus
consultis T littera subscribi Solebat, eaque nota Siguist-
80쪽
cabalur, illa tribunos quoque censuisse fl). Legati quippe
exterae plebis eXtra templum considere debiturunt ubi triginta curiarum, id est urbani populi Patres de summa republica deliberabant, nec niSi conSulto a magistratibus vocati introducebantur n. Hic mos uSque ad DecemVirorum tempUS SerVatuS eSt, nec Vere Dionysius affirmat Icilium tribunum plebis an . 454 a. Chr. Jus Sibi conVocandi Senatus arrogaSSe. Ipse enim paulo infra satotur id Icilium minitando videlicet a consule eXpreSSi8Se ut Se
Postquam, eVerSi S DecemViri S, aliquot per annos intermissa, tribunicia poteStas reuoVata eSt, multa eX antiquo ejus Statu mutata sunt. Sed, utrum in pejus an in mulius mutata Sint, ut quaeramuS monet Q. Ciceronis notissimado tribunatu opinio.
Dolet enim M. Tullii frator, postis eram quam dicat illam potestatem, Horatii et Valerii legibus suisso restitutam;
quae, primo Stati m ortu, inter arma civium et occupatis et obsessis Urbis l0cis fuisset procreata; deinde, quum esset cito ablegatus, tanquam OX XII tabulis insignis ad d0- formitatem puer, breVi tempore iterum creatum multo que tetriorem et foediorem natum esse 4 . Mihi vero, qui potiorem M. Tullii opinionem esse ducam, Videtur renascens ille tribunatus, non tetrior ab Horatio et Valerio consulibus reipublicae reddituS, Sed contra Similior caeteris magistratibus. Utrum enim reipublicae utilius fuit, a templo senatus tribuu0s, quasi hostes, excludi, qui tamen