De conseruanda bona valetudine, opusculum Scholae Salernitanae, ad regem Angliae, cum Arnoldi Nouicomensis, ... enarrationibus vtilissimis, nouissime recognitis & auctis per Ioannem Curionem. ..

발행: 1573년

분량: 628페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

DE CONSERVANDA

commodatius, quemadmodum & tota eorum substantia. electio. De lacte tabidorum. cap. X X X IIII.

T Ac φθισι-ς sanum caprinum postque cameli. Ac nutritiuum plus omnibus est asininum, Plus nutritiuum vaccinum sit, quoque o uinum.

Adsit si febris, caput & doleat, fugiendum est.

Hic praecepta quedam traduntur de electio relactis genere, quatenus vid licet φθισιμοῖς, hoc est, tabidis emaei tis,llectica febre laborantib.& quomodocunq; consumptis,st conductu ru. Ci-hi. n. his ipsis,qε calore natiuu imbecil- tu obtineat,concoctii facides conuenisit: boni lac ac multi alimeti,ut corpus emaciatu instaurent:sed liquidi & tenues,ut vias ob siccitate contractas facilius subeat,& penetret: ob febrim quoq; refriget et nonihil,& ob viceris stante deter geat,& ob solutione continui, glutincti Quas dotes oes hel lac: facile. n.coquiatur,ac olum q alimeti gra fixi mimus, lae,

butyro & calco multu nutrit: optimum

optimi est succi: sero casci & butyri liquidum eis, subfrigidum est , ut sta. D

302쪽

facult.terget sapore dulci butyrose substantie & acrimonia seri glutinat caseo, α eodem ac butyro est emplasticum. Quapropter nonnulli, Galeno in libro de cibis boni & mali succi,capit.y.teste, pulmonis 'viceribus assectos potione, tantum lactis curari putant, antea sci licet quam ea ipsa vulcera amplientur callosaque fiant. Ac primum quidem preceptum est Lac -- de lacte caprino: quod utile esse phthi- pr/num.

scis , Avicenna. Σ. Canon. capit. qq.& . . tract. 3. capit. 6, confirmat. Neque

id sane iniuriar siquidem inter caetera lactis genera moderate se habet, cum non aumodum pingue crassumque sit, ob id medium quoque esse censentur, quod in corporibus nostris pristat. SEcvNDvM de camelino,qubd iulo tenuius est serosiq; humoris magis . particeps'uo fit: ut minus tum nutriat, tum emaciatis conserat. Hydropicis tamen , & quibus hepar male affectum est, non parum commoditatis udfert. praesertim si fuerit cameli nuperrime enixq. Eo namq; hepar,si quid Auice

nae credimus, reficitur atq; instauratur. T E R T I v M , de asinino : Asinae Line asi namq; inter cetera brutoru genera lac m-- praebent ad propositos affectus accom

datissimum: quippe cuniaenuissimu sit.

303쪽

Caeterum silentro pi ter si dum hoc loco no est,st non 'semper lac muliebre uriit asininu phthisicis prosit: immo v xo lac acidu sine ebit tyrattim ab ipsis in

sumitiir , Et pi nno de in cuin plithisi ventris simul infeliat. Deinde cu

nactus es, ne in ven reiculo coaguletur,

vel ardor adest vehementis febris, aut retriculis sit apte natura biliosii, xistit in quo lac. nullo negoti in bilem tran- scat. Quinctia in phthisi febris coniungitur putrida,& mulis in inferioribu

partibus su t obstructiones. Lac.n. a i-duni cohibet &'adstringit aluum, neq; facile in bi lem couertitur: qppe eui butyru,quo prompte accendi potbrat,adc-ptum sit:eade ratio ne nec in putrida facile pudi cscit. Praeterea chim nobilindus ac sordibus est ventriculus: in eiusnodi enim. Lac promptis, inae corrumpitur. Postrehao vero cum phtiti siclis lac inte- iu dc dulce abominatur, ab acido auteue e butyrato 'on omnino abhorret. Sed de liis omnibum copiose admodum Hieronymus Cardanus lib. 2. Contradicentium , Tract. 4. Contrad ict. I. &Conciliator d isfercntia. I9q. IAR TvM, de lacte vaccino: cu Lae vacvt inter caetera Ia ctis genera grasitu, cinum. ac pinguius inuenitur: ita alere etiam

magis putandum est. Atque hinc sane Μ 1 Ra Zes

304쪽

DE CONSERVANDA

Rhaetes lib. 3.c. I s .ad Almatam. sic se me de eo scriptum reliquit: Lac vaccinii quorulibet alioru animalium Iacte crassius iudicat, atq; ob id corporis mole & obesitate adipisci voletibus accommodatissimu habeε. His amplius Avi

dendii putauita Nempe lae cuiuslibet ani, malis cuius 'tu, eande in utero moramcu homine ducat.i.per noue menses,humano lacti esse maxime conforme: illud verδ,quod sit animalis,cuius Impraegnatio u mulieris diuturnior fit, esse, det

rius quo fit,uticu vacca nouo mens b. via tutu ferat,iac cius humano maxime conforme,atq; ob id optimu quoq; habeat. INT VM de lacte ouinor hoc vad consistetia quide & nutrimentu ali net, ad vaccinum quodam odo accedit. S a x et v M de laste vitando in febribus putrid is,& dolore capitis: cuius rei . A cause adsignatet sent supra capite. . De bors. cap. XXXV.

LEnit,& humectat, soluit sine muri febre butyrum.

profrieta Tres butyri proprietates hic reseretur. tes tνes. P Rr M o cum doloris sedatione Is,nit, & maturat:Siquidem temperate calidum est,& natura pingue atque ole sum,facultatisq; concoquentis, paulum habem etia digerendi potentiae, in me-

305쪽

dijs nimiru corporib. secundu duritiem S mollitie. Bubonas igit & parotidas

iuuat, gingiuas extenuat, & presertim in infantib.dentienti b. ite humores in pectore ac pulmone fixos linctu cocosit. S E c v Μ D o humectat: ex meliore nanq; lactis essentia costat: quem adna du ergo lacti,via seiunctu est humo stadivis inest, ita & butyro id esse oportet.

TERTIO vero soluit: Iragius. n. sumptum, cum ob suae substantiae lubricitate,tu ob coem olum ciborii humidorum

rationem , qui scilicet citra adstrictionem sunt humidi, facile per ventiem subit. Sed frebicitantibus & calidioriabus naturis non sque ut alijs conuenit. ipsis enim in flauam bilem conuertitur. Illud porro nosse hoc loco utile est. quod butyrum ob stiperabundantem de humiditate & pinguedinc in alimentis,

usu praescrtim immoderatiore expetcnadu non sit. Ventricii lum.ii. rempinat, ac siibuertit,& ad vomitu incitat. Neq vltimo post alios cibos loco ingerere conuenit, quippe cu humidu sit ac lubricii, facileque subduci queat, in superficie naiatam corrumpitur , & ob hoc ipsem ante alios cibos sumendu est. Ita .n.citius subducit, & alijs cibis viam munit. Quocunq; oleo magis tu nutrit,tu cibos condit:quo fit, ut obsonijs additu olei atq adipis vice merito pense L Vnice tamen M s hoc

306쪽

DE CONSERVANDA

hoc semper cauendum , ne usus eius Mia immoderatus, neVe in ventriculo acceri datur. Pinguia. n. inflammata, eadmo

tu in maiori praxi Tract-6.c. I s .r . . Ioaues Michuel Savonarola scriptu reliquit, in melancholiam adustim transeunt, ex qua lepra deinceps generatum Quo fit,inquit ille, ut ob nimiu Butyrivsem multi leprosi in Germania reperiantur. Recens butyrum,ut AuenZoartestatur,contra bestias, quae virus eiaculatur,venena4; ,&soris illitu, & per os assiimpium Osficax est: ab aspidς. n.pe cuius utilissime imponitur : & in pestilentia is nili tutione quotidie cunat puri panis tribus aut quatuor bolis nix me aieiunis deuoratu mirifice ad sano insectione pseruandos cosert. Plura de butyro Diosc. lib. 2.c. 66. Gale. lib., a Q. GIO. desinapi. med. fac. Paul. Aegineta lib. 7. & Simeo; Sethi in Syntag.

. ANNOTATIVNCVLA.

t Tametsi prima necessario habeat togam, eadem in correpta, & mC-

dia producta, Ioannes Baptista Heraquoque boc versu extulit: Lae dabit a rii tibi condimenta but L . De Sero. cap. XXXVI. :

307쪽

Hic agitur de lacultatibus Serim Iactis aquosa est substantia. Hoc ut lib.

a. distinct. I. c. 9. de med. simpl. purgan. Mesues inquit excalfacit atq; siccat dine primo copleto, & χ', ad secundia. Quin erilam attenuat, abluit, abstergit, nitrosa,qua rcsertu eli se state aluuabsq; aliqua mordacitate leniter i*bducit. Bilem tum nauam, tum atra ab exustis humoribus genitam deiicit: quo fit, ut mirifice conferat maniacis, & mclan cholicis. Prestat item ad viscerum infractus,& morbis inde proueniemib 'pitulatur: nimirum aqua intercuic laborantibus,selle sustu sis,& lienosis. Datur vuliter febrientibus ex bile: & vii et ii, ac vasorum obstructionib. Copetit etiam-mina vitiis in cute a bile, & perustis humoribus emergentibus. Quare licti enibus,vitiliginibus,alphis, psoris, leprisq; admodum conuel it. Hscilie. Comitialibus qlioq;, atq i iis, qui ob potentis vi. ni largiorem potum male habent,auxilium prauli. Plura Dioscorides libr. 2. . cap 6 . Gale. lib.et o. de sim P.med. facul. . cap. 8. Razes lib. 3. ad Alm. c. I I.&'Auia

De caseo. Cap. XXXVII.

CAseus cst gelidus, stipas, cran

Caseus

308쪽

is DE CONSERVANDA Caseus & panis sunt optima se cula sanis. Si n on sunt sani, tun chinc ne iungito pani. tDuo hoc loco peraguntur. , PRIMO, quatuor roferuntur facultates Casiel. Quarum prima est, ipsum esse gelidu, id est teperatura frigidum, quod intelligi debet de recente ac mouli,qui frigidus & huividus'& non de ustere,qui calidus & siccus est. Atq; huiua sane rei grauissimu habemus teste Paulum Aeginetam,qui lib. . sic ait:Caseus reeens & mollis rcpel ledi vim obtinet, leuiter refrigerans. Quinetia de eo intelligi pol, qui conficitur ex sela Iactis

coagulatione, absq; vlla alterius rei comistione. Reperitur. n. qui ob aromais tωn quorunda, ac odoratarum herbara admistione acrior& calidior euaserit,& ob id linguam vel licet, atq; ventrIcutu excalfaciat. Talis aut colore potissimu viridis existit, qui si maiore paulo mole ingeratu r, corpus Vehemeter exurit. Secuda est,caseu stipare hoc est, adstringere ac cohibere allium, quod maxime solet pristare vetus, qui multum coaguli admistii est. Tertia est, ipsum esse crassum, quod est, crassos generare

sicus fit ex crassiore & terrestri magis cuius ibet

309쪽

iusib et Iactis substantia , admisso coagulo,& expresso inde sero. Quarta est. Caseum esse durum, id est, egre & cocoqui, Saluo discedere: nimirum propter succuna erasiorem. SEcvNDo, deinde toto hoe et adisseritur: nepe caseum parua mole cu pane sumptum, optimu lanis horius est e cibum, quippe qui panis admissione cococtu reddatur facilior, cum alioqui per se sumptus admodum ob concoctionis tarditatem offendat. Aegrotatib. vero, propterea st neq; ad concoctione, ut dictum est,neq; ad mouendam urina, neq;

ad cicdam aluum , neq; ad succi deniq; probitatem , quicil boni conferat,oinciiugiedus est. Plura de hoc sup.c. 7. & 9. casia deseipso.

ΙGnari Medici me'dicunt esse

nocivum sta tamen ignorant cur nocumenta feram sExpertis reor esse ratum , quia . commoditate: Languenti stomacho caseus addit opem. Caseus ante cibum conseri,s d fluat aluus, C

310쪽

x et tui Anxiar. In prioribus duobus versibus - α est , Fingitu; enim caseus seip

sum aduersus iva lignos vicinoS a e vitu peratores defendere. Ignari, i nquies,Medici, hoc est indocti ac medicinae rudes, dicunt me:videlicet caseum in villuc sim noctua elle quum ipsi in ignorent causan eur humquae naturae: nocere divi

pocrate in libro de vetera medicina scriptum est in hun insciu ' Atqui, inquit, mihi necessariiambost ur, ut oiS medicus de natura sciat, & Distudio annitatur, ut cognoscat, si modo aliquid eoru quq fieri debent recto praestare velit. Quia de liomo eas com pntur ac bibunt ucomparatus, & quid cuique ab uno quos, continget ac accidet &-n 37mpliciter se cxillimareri, malum cdulium cst cuseus3Dolorem m. affert repleto ex ipso. Ssd quem dolore,& propter quid,& culparti intra honi inc ex litenti incommodii existit Nam&alia multa edulia ae pocula natura mala sunt,& assiciunt lici

minem non codein modo . Proferatur

autem milii verbi caμsi aliquid ,velut vi, num meracum multiam potum , hominem aliquo modo debilem reddit &

SEARCH

MENU NAVIGATION