De conseruanda bona valetudine, opusculum Scholae Salernitanae, ad regem Angliae, cum Arnoldi Nouicomensis, ... enarrationibus vtilissimis, nouissime recognitis & auctis per Ioannem Curionem. ..

발행: 1573년

분량: 628페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

291쪽

z: DE CONSERVAND A

ra , p=. ς λη' μ' isti dum est. Na & ipse nil, ... ρο J0 secius qua anguillae plurimum crassi

succi gignunt: tametsi paruulq lapretarhon perinde mali & periculose sint. Minore. n. vi sensiis ipse iudcx est, crassitie& lentore participant. Quo fit,ut hi piasces , licet non ingratum ori sapore ora ferant sql salua in eoru reuerentia di- tum velim,qui in eoru usu diu perseu

rant ad modii sint periculosi: Si quidem

generatio eoru in aquis serpetum genera rationi in terris respondet, non sine v neni se spicione. Unde et M. Varr. lib. . de ingua Latina, nomen habent, Pani guib, adsimilentur. Atq; hac certe roncicapita & cautis, ac similiter interior spi na, ut quae venenu in se contineant, nutila modo ec da sunt. Coueniens aut eritis coctis, ob succi crassi sitie ae letorem, ut in optimo vino inraner se necetur atq; cu tuscumlo deinde optimarum specie tum, sicutii ab Apitianae scholae sectator1b. solent,pparentur: ac prim d quide duabus ebublilion ibus in vino & aqua pbulliant, illisq; reiectis tandem ad perfectionem coquantur. Vel gelu inde in patina fiat , vel pastillatura, vel affatura, idque

m falsameto copetenti: in hyeme qui de cum viridi fortibus specieb. &vino in e state vero cum debilibus speciebus, phacio,& aceto. Comodius in ab Giusnodi pisciunt efii abstinetur. Stoma

292쪽

VALETUDINE. ι is

cho .n.&reni b. sunt inimici, sed preci

pitu scntiunt nocumentum ex eoru Obloniis, qui arcnulas mingere consileuearunt, qm ille anguis lari, glutino in caI Auniticulos cogi & anstringi videantur. Poda- la iniugra quoque laboratib.manifeste ossicivi, ealculο- nec ullis morbi, medentur,sic ut inique sis noxia natura fecisse videatur,que tam suavem M. refutandis expuedisq; piscibus indiderit saporem. Medici omni ex loco, omniq; tepore & praesertim circa solstitiuanguillas detellantur. ν Sequitur deinde, caseum atq; anquilIas plurimum nocere si comedantur stsane de iis,quae magna mole inget utur, . intelligendum est. Causae quidem de casco supra cap. 7. Dc anguillis vero in presenti capite habentur. . Postremo loco hoc et adseritur nepe

prauitatem eorum uberiore ac frequentiore vini potu corrigi atque emendari quod minime in de vino subtili ac penetrante,neque ite de eo quod in potus de latiui vicem sit bstituitur,intelligendum est.Tale nanq; cu cibis mali succi biben dum non est,quemadmodum. 3. s. doct. 3 c-8. Avicenna sic sermo scribens dili- senter admodum monuit: Neq; cu cibis praui succi, nec anteil illi conficiantur, neq; ab eorundem concoctione vinun protinus bibendu cst: qppe s mali chytanii cibos in ola statim corporis exteri

293쪽

- DE CONSERVANDA

ra membra, lubfortasse citra vini adminiculum minimc penetrassent, non sine sanitatis di bendio secum trahat. Intel-:ligendum igitur de vino sorti non moridum penetrante, quod saepius atq; m dice commodet ciboru permistionis gratia sumit. Hoc.n .prauitate eoru corrupit,concoctoriam facultatem roborat,

frigidosq; & phlegmaticos humoreS c coquendo benignos reddit: quo sit,ut casui atq; anguillaru q aegre admodu cosi ciunt , concoctione non paru proficiat. Caeterv neq; illud silentio hoc loco

inuoluendum, nempe vinum non in anguillaru modo, sed quoru libet et pisti uesti exhibendu: quippe frigidioris humidiorisq; temperamenti sunt oes,adeoq; dissicilius ob id ipsum conficiunt, tam drubq; transeunt: vino igitur saepius ac modice sumpto facile emendant,atquς σιμιμιετρίαν perducuntur. Hinc non te, mere hactenus hoc usurpatum: Ex piscibus vinos quidem aqua foueri,mortuos vero vino condiri oportere. De cibi poturiis in pradio a=q; corna per mistione sive alternatione. C XXXI I.

ΙNter prandendum sit sepe p.rumq; bibendum.

sumas ouiuii molle sit, atque

nouum ara Nine

294쪽

Hinc duo traduntur precepta. PRIMvM, de cibi potusq; inpradio citq; cena permistione siue alternatioe, Inter prandendu nanq; coenandumve in vice modo edendu, modo bibondum est, e

ac ne id quide large & copiose, sed si po ,

Potius & parce. Neq;.n .iumenta nobis in hoc imitando sunt,quq tum demu bi-bsit,cum cibo maturata fuerint: ssed potio subinde interponenda est, qm cibuSpermistione potionis mollior redditus, per membra nutritioni deseruientia , facilius pcruehitur. Vbi notandum, triplicem a Medicis Potus triconstitui potum. Ac primum quide per- ξἰ iamixtiuu vocari,quod una nimiru cum cibis ingeratur. Alterum de latiuit, quod concoctione in ventre iam confecta &absoluta,in hepato vero inchoata,vi ci bi penetratione adiuuet, exhibeatur. Tertiu vero sitis sedatiuit,quo inexplenda siti utimur. Quae igitur de potu hoc loco traduntur, ea de permixtitio accipienda sunt. Hic. n. interponi s pius ac τὸ Παrmisceri cibis dcbet, neq; ad fine pran- ij vel coenae, siue dum sitis urgeat saluo in aliorum iudicio disteredus est. In overo crebrius et ab illis assiimi det, qui

cibis actu vel potentia sicciorib. vescuneur,quiq; vehementius sese,atq; immoderatius exercendo siccum pane vorant: strii copiose,ne concoctio impediat. . t. Simia

295쪽

ρ DE CONSERVANDA

Simile. n. quidda succederet,quale aqua in lebetem feructem s pius large ct copiose insundentibus solet: quippe Calm xis vis in coquendo hebetaretur. Sitis aut sedatiuus potus circa pradii

vel coenet finem, nature congruere magis vr: tuc. n. ob calidi sicciq; cibi aestuationem vera sitis vrget. Namq; verisimile non est eodem ac breui temporis momento,in festari naturam esurie sitiq; si ouit,eo hec irritetur a calore,i ila lilia mutetur a frigore interno. Estq; hic potus augendus, vel minuendus: prout ipsastis exposlu lat. Atqui delativus prima coctione iam peracta,atq; et paulo ante aliud quid piam edatur, propinadus est,psertim cuprius ingestus cibus consistentia fuerit crassior; neq; disterendus est, dum sitis oboriatur. Ventriculum. ad reliquii suscipiendum cibit reddit expeditiorem

ac corvet,quae in ventriculo continentur,distributioncm ad hepar plurimum iuuat. Non in immoderatius eo abutendu est,ut mature cocoqui possit. Siquide incoctus ad hepar non transit. Quod veru utiq; erit, si in delativi locum non substituatur aqua. In illa. n. neceta non est,ut concoctio expectet, priusῆ ad hepar trasmeet. Rationabiliter vcro in potu delativo,ceu et in Imixtiuo no aquastd vinu propinari det, 'aut aliud quid. piam

296쪽

pia, quod vino sit ανα γον, veluti cer Milia, μελικρατον aut ex cerasis vel malis,aut simili quopia fructus Senere con. secte potiones: ilbus in olbus vitium cssi preferendu. Facile. n.edicit alimenti incita membra distributionem ' unde non inepte cvlματ;lanopi is ab Hippocrate nuncupantur ut copiose admodum,suPrac I s.&27. ostendimuS .

Sed quia de commoda cibi, potusq;. permistione fatista diximus, Illud minime omittendum,eit, i nonnullis ut re

etsi placere video, nempe Vt iuxta cras si ore,.sicciorem , & frigidiore cibu do utroq; potu ta delativo, si pei mixtilucilargius assumamus, & ut rursis circa calidiore i ubtiliorc, atq; humidi Ore,pa cius. Et iteruxi vinum subtile valensq; cum cibo, natura, crasto, duro, ac frigido bibamus.&e diuerib, ut calidioribux concoctioniq; magis parentibus cibis vinum debilius adiungamus. Que ratiosi stabit, volentiore vino iuxta carnem utemur bubula, si pullorum gallinaceortina itemque iuxta pisces,quam carnes

animalium terrestrium . ts Ecv Nou M pHceptu de Otiis erat, nepe ut recentia ac mollia ingeranius: cuius ro reddita est supra cap. 8. ' . . l. De Pisis. Cap. XXX II L. r

s Isum laudandum nunc sumpse

mus ac reprobandum. M. Est

297쪽

DE CONSERVANDA Est inflatiuum cum pellibus atq;

Pellibus ablatis sunt bona Pisa

satiS Inquisitione dignum videtur, quod Pisa de iplis hoc loco traditur: nempe ipta

laude mereri qnq; , nonnunqua Vero αvituperau. . Vbi scire anta ota conuenit, ipsa duas habere facultatcs , adstrict ria nimirus & purgatoria: quaru hqc certe in ipsoru velut carne est,illa vero cor licibus .. Laudantur igitur qui adempto cortice manduntur: culpantur quῖ non decotricata ingeruntur. Priore. n.modo. sempta, ut in diaetis uniuersalibus Isaacus idipsum confirmat ventrem sitbducunt: altero vero magis. condensant&adstringunt, plurimumque flatulenti spi-

ritus pariunt, ita ut pugna quaeda ac tormina in intestinis. cxcitentur' purgato ria quide facultate saccu excernere VC- lente, adstrictoria vero retinete: hincque intus assuitur natura, ab utroque ii

ra diuexata Porro si ipsa cortice si oli ta mandantur, tunc purgatoriae actione maxime con Drunt. Quod de pisis hie dicitur , idem de omnibus serma leguminibus puta fabis, ludibus,ph stolis,&si qua sunt similia,praecipue tamen corticem habentibu crassiorem,ut de fabis di ciceribus nigris, intelligendu est. Haena que

298쪽

nanque ratione legumina ora, quemadmodum lib. . de vict.rat. in moIb.acutis. aptio.9 3. Hippocrates at testatur,flat uo-

cerata, & viridia. Cortex praeterea inoibus peiorein generat succu, si quae ipsorum velut caro est. In pisorum genere reperiuntur quaedam alba & rotunda, cortice tenui,levi ac Dagili, quq tame si una. cum corticibus innoxie mandi queant,praestat in ut decorticentur. Legumina viridia adhuc &nonda. exactenaatur valde tenuem habent corticem,

ac minus. ipsis discrimen inest, quod ad cortice Olte & carne attinet, faciliusq;

concoquuntur et quare ea nonnulli sanis corporibus, v matura atq; eXicca ta magis conuenire arbitrati sunt': quod in alveritate alienum ur. Na ea ad modii esse excrementitia,& substantiae cori uptioni magis obnoxiae: constat: quo fid ut λsanis.non usquequaq; citra noxam siumi. queant. Hoc in negari non pol, quod. matura &exiccata cum ab extimis comtici b. purgata fuerint, ad victus salii bris. rationem, si recentia non decorticata, accommodatiora. sint, & et diueso viridia u exiccata cortice no spoliata. Porro quum omnium lesuminum substa tia inflet, concoctioni renitatur crassiq;& praui succi alimentum in corpus dirufundat , merito a victus salubris ratio' M α ne

299쪽

DE CONSERVAN A

lredimn ne excluditur. Brodium tamen siue iusculum eorum ψedi flatum cuna'omni& alimenti & concoctionis prati ita te deponat, ventrem subducat urinaciat, vC-naru atq; viscerii obstruction eva molia tur, adeoq; ad vasoru etia, quae colatoria vulgo vocantur, nempe he Patis, irenum & vesicae,emundationem sit efficacissimum, non parum comodatatis imuictus salubris ratione hab2re dinoscitur. CuIus proinde usium ieiunioru ten, pore,qn crassis atq; Ubil ruciatibus.vtimur cibis, De luctiore esse couenit. Mulitiplex porro ac varius hornari bus legum in si usis esse solet N illi. n. cum falsis carnibus esitant: quo modsi Galenus, lib-j. cap. 21. deati m. facul. non probat. Nam hae quoque sanguine crassiorem dc melancholicu magis generant. Quapropter no est his copiosius utendu, & ma-.xinie si cui corpus sit aut melancholici aut crasso, aut prauo sacco ab det.Pessime aulcm coci diuiti bira legumina sapa ad parant, quandoquidem legumina haud quaquam ii raisantium mistioncm postulant, sed humidoi ii potius,&que ipsbrum crastitie incidant. Quibus Vero iapac5mis etiar, iecoris obstruditones solent, gigia re Viscerisque huius actionis inflatio ioneς in augent, nasi metile addito,meliora fiant. Perspicuum aut est, quo a d sciretosas visceris ytriusqι

300쪽

rranectus sapa exacerbat. Ut autem te gumina e sui, accooindatoria fiant, ma-

.L1β nutriarat, &crasitim prauumq; sucinamittant, in himc fere modii coque dareniunt Stib nocte in aquam seruentcna Psior

infundantur, ae primo quidem manibus coctio. diutule confrice latur, ut Rcqrtice seM-rentur, deinde per otam nocte in eademacerando teperentur , sequenti vero die duabus vel tribus ebullitionibus rico de liquore,dum tertia quarta VC aquεδortio absumatur,percoquantur. Aqua autem adhibere oportet )eqissima, scupluuiale. Nam & has citius coquetur,& . D molliora euadent, S cococtioni minus Tacinent negotii. Ius decocti. clo tan de transfundendu & ad usus reservadit.

De quo ubi & quantu cuiq; libuerit,a

cipiendii, cuinq; cinnamomo denii δε &croco teperadu ad lentum igne. Hoe et pacto terream natura magna eX parte

deponet. No nulli duas partes 1 in gi be-Yis,Vna piperis, aliquats. n. mini adi, ciunt, quo facilius secedat ad extrema aliqd aceti vinrve,& butyri admistent, atq; unica iteru ebulliticae coquunt,spuma interea diligenter aufercies. Quod quide in principio refectionis potissima sumendum.Illud postremo minimc pretereundum , quod Srodium siue tu seu Ium eicerum & piloru-alborum nulliδ

SEARCH

MENU NAVIGATION