장음표시 사용
281쪽
quail contenendi.Galdib. 3. de alim. fac. c. 29.similes quod amodo iter se eisc pacsere &solea scribit, non in Oino Ciusdeesse speciei: Solca.n. molliorem esse, ciboque suauiore, ac in totu passere p stantiorem. Suati ita te quide, alimeti copia, succi bonitate Solea pristantior est, at carne duriore solidioreq; esse experie tia sensusq; conuincunt . Plura Guli etimus Rondeletius lib. II . c. I I. de pisciabus marinis. v AR Tvs, albica. qui &ipsem rinus, reponendus in numerum sale conditoru, & in sumo Deinde, vel in aere exiccatoru , qui a baculo, quo ante coeturam contundunt, Stoc mola Germanorum lingua appellantur. Albica aut ex eo dictusvξ,qδ molli ,humida,atque candida ad modusit carne: unde Germanice quoq; ,een VVei ging, & Saxonice, een V Velitis of VVetuita nominat, di pro bono gratoq; cibo habetur. v IN I v s, Tinca, vel tencha: pia scisa lus dulcis notus,pelle lubr camucosa ad nigredine tendete , ac carne dura, unde ab his tribus, nepe lucio, perca&t inca poli coctione pellis auferri solet. Au sonius in mosella vulgi solatium
vocat, pauperibus tm apponatur. Ex-gremetit ius est,& totus lutosiis. Teutonice, een tantae Ichelethe, Ut silest Gaulice, is Tench e, Hispalaice, Tenca.
282쪽
S EX T v s, Cornus, gornatus, siue corium. Guarnadus: piscis marinus albus atq; minus medij digiti longitudinem non ex dens ; una cum capite ac spinis mandi
' SEpTI Mus Plagitia ; piscis mari- Plagitianus planorii generi subiiciendu1, rhobo figura similis, sed contra istior, lingulaca latior. Hic piscis supina parte albicat, prona fuscus est & terrei coloris,instar passerum auium unde a Latinis pacser etiam dicitiir a Grscissττα ,Gem imanice, een Pladiis, Gallice, ne Pline. Guillelm. Rondele. lib. I ε .c. 7. O C T A v v s, Carpa, siue Carpio :pi Carpa. teis fluviatilis notus squamosus. Cuius caro excreo:etitia est ac muccosa, quare a magnatibus in vino decoquitur. Ita namq; multo si ante prsstatior euad 1t quicquid.n.muccosum, aut Hrosum gustu refert, id totum deponat Germanice,een Carper, Gallice, πne Carpe. Novus, Calbio: piscis marinus no Gadibis, tus, cartilagineus, corpore tenui, dc in amplissimas alas, expanso, Raia Latine dicitur,& a quibus d .am R chetus, siue Rochus, a Grscis βατος η 'βατις a Tu hi, quem B vocant, sina ili udine. Quemadmodum. n. spinosius est aculeatmq; rubus: ita rata Ois aculeis asinora, ho qui de toto corpore: sunt. n.λωῖτοι,
283쪽
pore aculei ,sed siue leue, sint rate, siue asperε, oes uncos aculeos in cauda gestsant, sicuti in rubo,cynosbato , & rosis
cerninatur. P. 1cis cst durae carnis,concoctu difῆcilis, sed alimenti firmi & sunt.
, Cerma.εen Roch Ga lli. νne Eos e. Hisp. Roa. Gulici. Ronde. lib.I 2.c. 3. NOn- nulli Galbioncm rcferut in baculo contusorum piscium classem, ut eum hoc notu intelligamus, qui Germ. MVcher vocatur, qua &ipso durae carnis, est ac senus. Alii textus habet Gobio, de quo Galan. lib. 3.de alim .iacul .c. 2 8. Gobio, inquit, littoralis est piscis,excoru numero, qui parui perpetuo manet. Suavissimus ac concoctu facillimus, simulqi ad distributione &succi bonitate Optime coparatus, Gall. Gouion Teutoni ce, eensiouis. Huc reserendi videntur pisculiocs, quos Pyrezen est Erbieten Germanice vocamus,& quotquot tales occurrui, nempe iucundi,boni iiiccti& ad coquendum facti CS.τrωκ. DECIMus, Τruta: Hic olum , qui in dulcibus aquis generant,eisciu equali ctinctarum genitum iudicio longe nobilissimus habetur. Varius ad modii est, pulsu reis guttis siue maculis totum dos sum speciose pingentib. carne in t a ius rubra, quemadmodu in selmone exeonspicis,lculdubio is pisci s sit,q Ausonio in Mosella Salar vocatus,qliu dicit.
284쪽
Imrpureisque Satar stellatus tergora guttis, Celebratur apud homines, tane vorluptate cibos reliquos superet. Carnem habet valde friabile, ut, qua nihil neq; lentoris, neq; pinguedinis insit, quo bivi alimentum,quod ex eo sumitui, ii minum et corporibus saluberrimu esse censeat. Huc,quod ad succi bonitate at tinet,aschis et & aurati quos Escheu O
serendi sunt. Porro Trutta Gallicii estinam vulgo. Truista vocant, Hispanice, Germanice,een Foret. Veru hactenus singulatim de pisicibus. Nunc generatim enim atquc uniuersie nonnihil de praestantia ipsoru ni dicemuS. S c I E N D v M , igitur imprimis, alia inciatu, quod ex piscibus Puenit. quein- admodu id ipsum lib. 3. c. 2 s. de alim. facul. Galen.attestatur, sanguine gignere consistentia tenuiorc,ῆ quod pedestribus animalibus sumit, adeo ut non aia flucter nutriat,& celerius disclitiai,magis in excrementiu est. Phlegmatici n. id est, frigidioris humidiorisqs temperamcnti sunt pisccs. Ob eande in causam quida , ipsos concoctu difficiles esse , aetardi transitus cesierunt quippe rati ne frigiditatis: lenti:ct1unt,atq; diutius ob id Vetriculo immorant, & cococtioni repugnarit: quo fit, ut sat piu S corrumpant; putrescendo stim generet. Carin nium
285쪽
aium itaq; laudabilvi alimen tu hoc rimmine, quam piscium salubrius est. S E C v N D o vero hoc et sciendu m, nempe pelagico,,hoc est, marinos modo caeterae bonae note consentiant in victus salub s ratione, g qui in aquis duleibus nati sunt, esse meliores. Alimentum. n. quod prestant minus excrem ei titium est, & carniu naturae propinquS.
At vero cum pelagici caeteris paribus
si fluviatiles sint carne duriore,consentaneum est,eosdem dissicilius et concoia qui & resolui,ac magis nutrire, sanguinemque gignere puriore. Aegris tamen ob concotricis facultati, imbecillitatem fluviatiles accommodatiores sunt. JERTro sciendum,ex piscibus tam marin 's et fluviatilibus,eligedos esse qui carne sint minimum muccosa aut lenta, scd,alba, suaui subtili, friabili, odorata,'
quae tarde putrescat& qui non degunt in paludibus,tactibusq;. atq; id genus locis liminosis ac sordibus,nec, in aquis limosis herbas & mali silicci radices habentibus . Pessimam enim habent camnem, qui in eiusnodi locis degunt. Eligendi vero non admodum iuue nes, neque pregrandes, neque pinguedine multa respersi, sed ut in suo genere earnosi & celerrimi cursus. Ex marinis prς stantiores habentur,
qui in fluminibus longius a mari dillaiaritibus
286쪽
piscium notet non abfuerint. Iil de quoq; notis consentietibus,quanto spinis agnatis ac squamis liores diores fuerint, tanato p rsiatiores,et esse par est Spinarunt enim & squamarum multitudo substa tiet puritatem arguit . Preterea optimἱ sunt ex pelagicis, qui vivunt in mari pu-xo ac profundiore, Ventorumque porcetilis niagis agitato & qil fluuios multos& magnos excipit. Quare in mari Pontico & Balthio nutriti, ijs pstant, qui irimari Mortuo siue Meridionali capiunt. Eorum aut, qui in fluui, gignuntur, salubriores sunt,qui in ijs gignuntur, in quibus aqua rapide fuit,ac copiosa est.
Ex quibus ia dictis liquido constat, qui
piscium probi malive censeri debeatnt. Cetacet. n. ac bestiales cuiusmodi poreus & canis marinus. delphinus, & mo rima potissimum habentur. cu laudabulium pisciu nolis,nimiru albedine , subtilitate, ac Diabilitate careant, in cibo sunt prorsus iniucundi, & ad coquendii dissiciles, exiguumq; boni quidem alimenti, excrementi aut plurimu redd sit, ct presertim recentes. Quare mirum noest, si prauum suum in coru corporib. q. quotidie illis vescunt, congerant. Quostii si siti, meliorem no sippotete copia,
illico a captu ingerantur, scd servandi
287쪽
lunt per dies aliquot,du caro eoru inoirlescat,adeoq; citra substatiae corruptio he tenerescat. Id quod fieri solet ubi I uiter sale cospersi fuerint. Quo modo sapidio res et ac multo e ante pstantiores
euadere, lib. 3. de alim. facul. c. 1 .& qO. Galen. autor est . Quicquid. n. mucc sum , aut virosum guttii rcferunt , id totum deponunt.
Ex piscibus marinis rata Sc gornus iii
laudabilium classe censentur, carnC. n. habent consistentia purissima. Deinde vero Passer & Solea, quoru in caro lentior est, minusq; tum alba , tu friabilis,& crassior, sapore et atq; odore minus comendabilis. Mericlago lia,sive meri no , que αφυνι Graeci vocant, secundus forte a rata deberetur locus, minore. n. participat crastitie ac lentore, qua Panse, & Solea,& substantia utcunq; friabulis eis sed si odorem,saporem,colorem, substantie puritate & mollitie spectes, bonitate nonihil a Gorno ac Raia deficere videbitur. Ide de harcngo iudiciucst. Mothua iuuenis bonitate predictis
sat s propinquat, sed si diligetius ad pretscriptas laudabilium pisciu notas exigatur, crassior multo atq; lentior inuenietur. Salmone, aut i hombi vulgo Gallorii turboli & ma querelli siue nracrulli, longe a reliqui, bonitate deficiunt: sunt ἰnim nudio crassiores,magisq; lenti, &
288쪽
eoncoctu difficiliores, neq; copetui nisi velaementiore exercitio fatigatis, robustis,ac iuuenibus, idq; magis etiam si Osalsedinis ipsis comiseeatur, quo lenior. crassities, & frigiditas eorum remittantur ac corrigantur.
Ex piscibus aut aquς dulcis, luctus &perca mediocres laudatissimi sent,presertim si ptor dictas bonitatis notas pinnguedinis non Oino expertes suerint. Se cundum post illos locum obtinet Ved sia, carnem in habet non perinde alba, subtilem ,& siriabilem, saepiusq; in stagnis, si fluuis repCritur. Illud porro sium malim nosse et expe .dit,q, pisces fluviatiles, modo caetera cosentiat,tu ad bonos humores giguedos, tum et ad gustus ipsius, voluptate,cari ris multo sint pstantiores, si in aqua profunda, petrosa aut aspera, ad Boream spectante,ac rapide fluente degant,prPsertim si urbis alicuis amplissime, latrina ru,balneorum,culina ruq; loturae & pur meta in illam non denuat,neq; & v stes & alia eiusdem generis in ca abluanetur: Multo vero magis,si preterea & hei: barum ac bonarum radicii copia abundet. Cancri vero tam marini, si fluuialiales, sicu ti l ib: 3. de a limen facta l.cap. 3 3 . a Galeno traditur,dura in totu carne coa. eant,ideoo; dc ad coquendum simi difficiles , & firmi alimenti, aegre tamen in
289쪽
In piscibus quoq; id coiter memoria
tenere Oportet, D recetes valde nutriat& humectent, tuamas lacte repleant,s
men proli ficu suppeditent,adeoq; VCnCrem excitent, & biliosis corporibus sine accomodatissimi. Caeterum abstinenduab ipsorum esu post quamlibet actioncisorte ac vehementem : qui nanq; id tetriporis ingeruntur,eos & male concoqui,& dum in iecur ac venas distribuuntur,siiccum generare crudum,qui non facile in probum sanguinem mutetur, a ratione alienti no est. PrSterea vero, cum haec ipsoru et natura sit, Vt tardius pertranseant, cura non minima adhibenda
est,ne in ventriculum incidant debilem, aut prauis succis vitiatum: quippe qui taneq; belle concoquatur, & facilius serexit a cli aliis in ventriculo existenti b. eorrupant. Neq; ite Una cu carnib. nec lactieiniis,neq; siummo post alios cibos loco, fi quid Auicenae credimus, edendi lant. Postremd vero hoc et sciendu,' crassioris succi pisces intra mediocritate fialiti recentibus sint praeferendi. Verum recens saliti,Galen. lib. 3 de alim. Dcul. e. 1 testc. iam diu salitis sunt meliores. Pisces et laudabiles exiguo sale conspersi,atq; moderate sumpti,appetentiam,si eis delectetur,reuocant& roborant
290쪽
ve Anguilla, O nonnihil etiam de ca-I. o. cap. XXXI.
Vocibus anguillae prauae sunt,
Qui Physicem non ignorant, lisc
Caseus, anguillae, nimis obsunt, si comedantur,
Ni tu saepe bibas, & rebibendo
Anguilla V ocibus nocere hoc in I co traditur: idq; rationi b. tum medicis, Aguilla tu philosophicis coprobat. Limosus. n. piscis est,crassici; lenti succi,obluuctiones facit, longiusq; a memoratis paulo ante probi piscis indicijs recedit: quod Galenus et in libro de cibi boni & mali succi. c. I in hunc modiam scribes atte- flatur: Angui liae nunquam boni succi sunt,tametu puro in humorc versentur, nedu in eo qui urbiu sordes & purgamota in se recipit. Ide fere & in lib. de atte
nuan.diaeta. cap. 6. confirmare videtur.
Anguillae, inquiens,& molliu pars maxima,tametsi carnem habet mollent,st in succo lento ac pituitoso abundat: iis,qui salubri victus ratione uti volunt, pluriamu est noxia. Pari modo de mustelis quoq; , qui νu lgato ia note lapi eis diac tue