장음표시 사용
321쪽
VenCnu,i. nocere humanae nature: Nam
extra hoc st sanguine sieroso atque ebuliete replet succo,inflationes & colicos cruciatus excitat, phlegmata et ac scabie generat. Cocta vero cotra Michoτων,i. remedium prestant,perinde atq; illa paulo ante pristare diximus, quae cum vino manderetur. Atq; hic sane ultimo post alios cibos loco sumenda potissimu1unt ita nanq; excrementorii subductionem adiuuant. Quinto Versu docetur,crudoxu pyrorum esum graue esse stomacho.
Ipsum.n. non a concoctionis tin operedi strahit, sed flatibus et distedit. Coctavcro econtrario grauatum stomachum .
leuant,& reficiunt, inq; suum pristinum vigorem restitimiat.Vltimo tandem versu hoc imprimis praecipitur, ut vinu si Ppyrorum esu bibatur : cuius quidem rotam rcddita est. Deinde, ut a pomorum esti aluus subducatur: qua rem Auic. 2. Can. c. s 69. sic serme scribens cofrmat. Poma dulcia & acida, ubi in stomacho crassum inuenerint succum , quandoq; incidui ipsum & per egestionem eXpur gant . Quae sententia apud Oribasium quoque reperitur. lib. . Synopseos ad Eustachiu filium c. 29. Acida, inquit, cu in ventriculo succii crasti m inuentui, eundem incidendo alnum subducunt,& ob eam causam 'ces liquefaciunt. Quae dulci succo sunt praedita, ea sine acrim
322쪽
nia iacilius descendunt. Quinctia laxe adsignari potest ratio, nepe quod poma
flatum in vutriculo excitent, flatus FCro per altuum facile ducat. De cerasis. Cap. X L.
SI cerasum comedas , tibi con fert grandia dona. Expurgat stomachum, nucleus Ia
Tria cx cerasorum esu comoda hocc rasra loco recensentur. Ac PrimumJ quidum, c. ρε-- quod stomachum expurgent: idq; delis potissimu intelligendum,que una cinnucleismanduntur. Ad eum namque modum ut nonnullis placet ingesta abstergent & emundat.&ecun 3Jquod nuclei eorunx: cum inde expressus succus siue Iac su mitur,peculiari quadam propri tate lapidem non in renibus lux, sed in vesica quoq; frangant & expellant . TertiumJ vero, quodque ipsorum velut caro ess,optimum generet sanguine, corroboret,& impinguet. Et hoc certe experientia testatur, & demonstrat ratio. Siquidem in passeribus, qui cerasi plurimum delectantur, eo ipso ipe quosqc matura sunt iecuscula non paulo maiora quam alias reperiuntur . Unde
323쪽
i mepar frequetiore cerasoriivsu augeri aei Toborara certo colligit. Sed hic notadu, i. s duplicia sunt cerasse, crassa nimiru &Parua: ac crassa rursus duplicia,n e dulcia & politica ,siue acerba. Dulcia oia &parua a salubriora Sut, facile corrupunt,
ct lubricos in corpor generat Crassa potica quoq; duplicia tueniunt. iisda. n. pediculo costant logiore, bacca cinum
ceteris crassiore,gustu acerbo,& admodii acido colore Ppetuo rufescente, necvnu in atrum urgente. Italis Veria diu.
Haec tenera adeo & fragilia sunt, ut nisi Iub arbore sua comedantur, facile gestatu collidantur & marcescat: Otiare nonisi recentia, atq; in principio im me saestimenda sunt. Abstergendi stomachi&ciendae appetentiqui praedita sunt. Abademq; crassa, nigra, & maxime orum potica sunt: quae in copluribus Italis iocis Mara be vulgo nuncupantur, a sapore sic dicta,q, non iniucudi amatoris tantilium xesipiat. Ea summo post alios cibos loco ededa sunt, ita ut os ventriculi ponticitato su a claudat:quo clauso cCcoctio S melius& citius peragitur . Galenus habita cerasoru ob generis rone libr.7. sinap. medi.cap. 3 9.ea lusce paucis pstrinxit: Cerasus arbor fructus fert no paris adstrictionis in Oib.particulatim pletis, participe. Nam & in liaru,sicuti et maloxu granatorum,& malorum,quibusdam id
324쪽
austera qualitas, in quibusda vero dubcis,i nonullis aut acida exuperat. Quinetiam ipsorum dulcia ea,quae noridia cocta sunt, ac matura,quaedam admodum sunt acerba, quqdam similiter moris acida . Sed in moris immaturi, acida qualitas acerbam exuperat, in cerasissno semper.Ergo quq dulciora siunt,magiis quae in intestitis iunt, sub ducunt ted minus etrata stomacho sent. Contra au- sera. Quecunq; vero acida sunt,ea pituitosi, excremctosisq; stomachis fiunt apta. Si quide austeris magis desiccant,& nonihil et incidul. Porro ipsus arboris minami comunem Oibus viscosis &mordacitatis expertib. medicaminibus facultate obtinet,quae & ad arterias exasperatas accomoda est . Proprie aut, si
quide, quod quidam subscribunt, veruest,calculis vexatos adiuuat. Nam sie illi tenuiu partium inesset facultas quaedam. H e ille. Plura Dioscorides lib. 1. c. I 29. Plinius libr-I s .c.os. & Simeon Sethi in Syntagmate. Dep sis. Cap. XLI.
Trrigida sint, laxant, multum prosunt tibi pruna.
Duae prunorum facultates hic reis Pruriae runtur. Ac prior quide,quod corpus mediocriter restigerent. Dulcia.n. quemia
325쪽
admodii lib. a. de medic. sinap. purga. c. I s. a Mesue scribitur calido frigido teperata,aut paulo frigidiora: humida ordine 2.μωα. i. dulcacida, frigida principio securi. Oia in refrigerant. Quare Lusitant,qui calida incolui regione, rnisi sitarum cocturae pruna plerunq; immiscent,&potissimum Damascena. Posterior vero, st aluum moueant: Ft hoc Galenus quide lib. 2 de alim. lacu. c. 31. ita scribens cosirmat' Corpori, inquit, ex lioc fructu minimu alimeti accedit: utilis in est ijs,quibus propositu est, ventrem mediocriter humectare ac refrigerare. Ipsum. n.cu humiditatis, tum letoris sivi gratia subducit. Quod certe dematuris intelligendum : cruda. n. qucadmodum Avicenna testatur, no paru adstrictionis prqueferunt. Et quanqua po- serior hec prunorum facultas, no secus atq; prior etiam, Damascenis sere attribuatur, Armenis in potius adscribenda erat, 't quae, Avicena & Mesiue testib. pr ter cetera magis alterent, largiusq; soluant. Usui vero maxime fiant matura: immatura minus. Optima aut inter ipsa,& humanae nature conuenientissima sunt oblouga, carne cu dura tu extigua, siccitate nonnulla participantia, cortice exteriore tenui, savore no prorsus dulcia, sed idest, dulcacida, qualia Damastana cum primis haben
326쪽
tur. H c. n. mediocriter humectatae frigerant. Μulta porro & varia prun rum genera reperiuntur , non olum trivsus approbatum Et ex ipsis agrestia quodam parua,dura, acerbaq; & cibo iniucunda, Galeno αγριοκοκκἱ κηλet, Vulgo pruneola siue prunula nomina ntur GCD manice,Sleen. Horii fructus, inquit Galenus lib. . de semp. medic. facult. cap.
3 s. euidenter adstrictorius est, ventroq; Iastit. Quo sit,ut aquam nonulli ventri sistendo accomodatissimum inde cliciant. Ceterum pruna, quae ventris stibducendi gratia sumuntur, in aqua frigi da prius Q, ingerantur , aliquandiu prPmaceranda sunt. Ita nanque praeparatam ag s tum humectat, tum refrigerant,
adeoq ad appetentia,qui collapsa se rit, excitandam , & ad flauam preterea bilem,quq in ventre habetur, detergen ἡa ac subducenda a commodatiora hute Quare biliosis etiam non solum sebrib. sed alijs quoq; morbis salubria redduntur. Pi una rccentia atq; humida siccis valetius quid e a iterat,sed ex crementiti um magis & peioris succi corpori praebent alimentum, Sicca vero non solun ad nutritionem accomodatoria sunt, erum magis et corroborat. Quod de prutiis hoc loco diximus, idem de cerasis quoq; aliquo intelligi pot: sed horu*imiditas il illotu subtilior ac minus luta
327쪽
. en:quo til,Vt minus etiam alant.De pruriis ioscorides lib. I . c. I 37. Galenus &Mcliues locis paulo ante citatis,&Au, - cena lib. 2. no. cap. FAI.
: De persicis, racemis, passidis.c.XLII.
P Ersica cum musto vobis datur ordine iusto Sumere, lic est mos nucibus so
Passula non spleni, tussi vale est
bona reni. Duo .praecepta cum primis hoc loco
- Ac primu quide,ut mustum G persiacis bibatur,aut sane porsica simul cu mu IIo eXhibeantur. Mustii namque calfacit admodu,ebullitionemque in corpore effici t sed persica ebullitione hanc atque calfactionem frigiditate sua cohibent& moderatur. Contra vero persicis, cuvehe nentius refrigerent, merito adhibetur mustum,quippe quod frigiditate
ςorum,ne ventriculo noxa inferant,ca
Iore suo facile mitiget ac temperet. Defersicis supra cap. 7.S E c v N D v si vero, ut Iliarum ra-eemi crina nucibus edantur: quod de ari
eis potissinium & antiquis nucibus in N s telligen-
328쪽
relligendu est: viridcs ctenim ac humipse salubres creent. Antiquae Vero &aridae excelleter siccat adeoq; ob ole sam sua qualitate propte in corporib.acccnduntaure igit uuaru recemi cu ipsis mandendi veniunt,ut si exiccationi atq; inflammationi sitimidite suarcsistat. De nucibus copiose supra cap 1 aTER Tio deinde versiu tradit pastilis Ias sue uuas passas lieni oscere. Ipsum enim coi ratione dulciu otum obstru ut atq; laedunt. Hinc Galenus in libro de
attenuante diaeta cap.9.in eum modunt
scriptum reliquit: Uuae passae si non sint adstringentes,lieni quidem & hepati tumentibus non conducunt: thoraci in ac pulmonis affcctibus coducunt. Renibus etiam conserunt,eos.n.lauant & abste gent,Vrinamq; cient. Renes nanq; multa ad ipsos derivata humiditate muta
Iunge papauer ei, confiacta foris trahit ossa.
νῶιasio Ille duae ficuum catapIasmatis modo finis ases. impositarum facultates reseruntur: Aeprior quidem, quod cum aqua sue alio quopiam conuenienti liquore decoctae,
329쪽
i humideq; impositae,scrophulas,glandes
atque tumores discutiant. Per scrophu- Ias vero,quemadmodum doctissime a la; rao Cornario in c. 8. lib. I .Macri scribit, Latinis non recepto adeo vocabulo,strumae intelliguntur. Vs aut ex Graeca vo-l Ce factum esse. Sicut. n. Greci γι ορα appellant,quas nos strumas dicimus,sic visum fuit huic,qui primis strophas adi, Pellauit eos glandularu circa collum ac
guttur tumores,Grsca Vocis etymo exprimere: χοιραύες em ae ποτων χοιρωνι appellatae sunt, ii oc est, a porcis ac sutibus:Vel quod, Avicen. 3 . . tract. 2.c.9.i teste,ob edacitate haud raro circa hoci animal reperiantur, vel quod earu figui Ta porcis plurimu adsimilet. Per Glaniades accipiendus hoc loco abscessus, ut Guidoni Cauliaco placet utcunq; mol- Iis, unicus,mobilis, & separatus a partibus circunia centibus,in emunctoriis plexumque nasces. Vulgo Ha drusem,a glandis serma. qua praeseferre innomenclaturam accepit. Lege Io.Tagaultiu lib. I. instituit chirur.c I 3Porro per tumoreSquaelibet insationes in quavis corporis parte exortae intelligi possunt. His enim
omnibus curandis ac maturandis ficus i in aqua cum momento aceti,ut penetratione earum adiuuet, decoquendi sunt, donec mollescat: mox liquore P colum trassuso, ficus ipse in mortario contun-N ε dende,
330쪽
dcde, ac cum eodem rursiis cataplasma informandum Cataplasma aut proprie medicamentu vocat, e platis viridib. contusis,vel iisdem ad amollitudine usq; in decoctis componitur, id si innuitur etiam vulgato versiculo: Tune cataplasimis facis, cum succum 'nis
Postςrior vero secultas : quod cu p pati ere impositae ficus fracta extrahant ossa. Quae sane loco erraticum illud papauer intelligendum est, quod in ar*is passim nascitur,flore rufo,& capite potilicaris unguis magnitudine . Pucri id
Scholis, εγκαυςιν . i. atramen tu librariu ex contritis horti folijs conficere solent. Germanicc, Ela 'per os Κοren rosseu
Dioscorides lib. I .c. a 4s. de folijs eius priuatim testimon tu i bet , v cu ficu bus cataplasmatis modo imposita ad extrahendit ossa fracta coducat. Sed adscriba ipsus verba Vvανουινι δἐοι ἰλυνθοι - e s αυν κωνοώμγριας φυλλοις. t grossicusylvestris papaueris foliis ossa extraliutis
Duo hic traduntur cffectus ficuum. PR1Mo, natique ex largiore ipsarum usu pediculorum multitudo prouenit Quod de ij orissimu intelligendu est, quae,ut resert Gale. lib. 2.de alim. facul