장음표시 사용
481쪽
dem bilis efficitur no naturalis,seu pr. ter natura,cum alius humor illi extrinsecus accedit. Et hoc side fit multifaria. Alia. n. est, cui pituita admiscetur: quae, quod frequentius senerari soleat, nota& famosa, sine maioris famae vulgo appellatur : hinc L pe tertiana notha oritur. Alia vero cit, cui melancholia admistetur,& dicitur minoris famae. Bilis aut, siue cholera maioris famae duplex est citrina & vitellina. m.13.bilis naturalis cu pituita tenui & aqua miscet,appellat bilis citrina:qn vero cu grassa pituita miscetur, vitellina bilis appellari
solet qit ouoru vitellis,tum colore,tum
crassitudine sit similis.EthF side vitellina rursum duplex est , sicuti vitelloruouoru duplex est color. Quida.n. magis alijs albicant, alia rufiores videntur. Bilis aute quae rufioribus est simi lis, P assatiotio fit. Minoris quoq; fam bilis duplex. Aut. n.cholera naturalis miscetur atrabili ex bilis naturalis assatione facta ,& haec est peior: aut miscetur bilis naturalis cu humore melancholico naturali,q in hepate cu aliis liti morib. g neral,& haec est melior; color eius ruber est, sed no clarus, neq; floridus, imo
sanguini, qui in venis est, simi lior. Bilis vero non naturalis per se , & in se, id est, secundum propria iam substantia lia quidem in harpate saepius genera
482쪽
tur per adustione eius,quod tenuius in est in sanguine. Crassum. iacin melanchortia vertit. Alia vero in vetriculo eX prauis alimetis no concoctis,sed corruptis: vel ex alijs humorib.in venis gςneratur Et lige quide duplex est. Una porracea, prassina etia vocant,qui porri virorem,prsfert: generat ox vitellina,qn aduriatur. Adultio. n.in cholera vitellina em-cit nigredine , qua cu citrinitate mista, generatur viriditas. Altera in erugii IQ,la,que eruginis colore initaturi gigni, tu r eX porraceδ,qn eousq;: aduritur,do
nec humiditas eius exiccet,& ob sicciti: tem albescat. Et he duq extrem et udemnia is sunt; d eruginosa peior. Auice , rq loco supra citato, & Ioanem Pulta: MeI-- lib. j. cap. 8. Instituit. chirurg.Melanchoebalia. lia, si in uniuersum definiat humor est frigidus,& siccus,ex crassiore ipsius chyli portione progenitus , Hee quoq; dum plex est, naturalis. f&non naturalis. Naturalis, est boni sanguinis sex,ac veluti limos a qusdam superfluitas, hoe est,crassior quide sanguis,cuius color niger est, sapor vero acerbus vel acidus, ivt vomentibus eum no raro innotescit:
hqc in hepate qdem& in masta sanguinaria in qua humores uniuersi continetur ) generata in duas statim deducitur
parteS. Una. n. cumranguine ad venas defertur,altera ad lienem trahitur. Quae quidem.
483쪽
quidemcum sanguine desertur,necesssetatis & iuvamenti causia cum ipso transit.Necessitas quide, ut sanguini permisceatur pro nutritione membrorum, in quoru temperatura conueniente meta a.
cholis partem csse oportet iuxta mei stram,qua materie necesi ita, exigit,sicuti sunt,lien,olsa,& omnia mebra terrestria. Vtilitatis vero, siue iuvamenti,.
ut nimis fluidam illa sanguinis tenuitatem coiisti; restringat,firmet,ac condenset,dum inde nutriendorum membrorum pars solida fiat. Requirit. n-sansilianis in itisce animalis particulis nutriendus crassitudinem quandam. Altera pars,nempe crassior, magisq; terrea,quae no satis como de a naturali calore alterari potuit,ob necessitate pari modo,ac utilitate ad liene seiungitur. Necessitas aut, vel est rone totius corporis nepe ut ipsum a melancholica supe fluitate expurget,vel unius cuiusda m hri,nimiru ut liene nutriat. Utilitas vero eius est, o, ad os vetriculi profluens, iinuentas ibidem humiditates exprimat, .no aliter u mu lierculs lac mulgendo αvaccaru uberibus solent. Et huius qden,
utilitatis duo sunt iuuam eta. Unum,cld contrahat ventriculum ac constringat,&cum acerba sit atque acida Mon Ο-do non istat actiones cius, sed multo magis etiam Homoueat . Nam ventria
484쪽
eu tu intendit ac cotrahit. in seipsum,c gitq; cibos ad ungue circuplecti,ac retianere quousci fuerint cococti. Alterum, qa acredine iba comotione ac corrugatione in. vetricato faciat, sibus ventriculus ad cibi appetitione eKcitat. Talis aut varius.excitata semes appellatur.Fit enim semes propter succu melancholica tendente ad os ventriculi,qui corrugando parte illam iacit lamem ob id igitur
succus melacholicu&utilis i. natura fuit Melancholia no naturalis est,qui a modo descripta naturali degenerat, intra in limites suae latitudinis pe i manen, rquos si prstergrediatur,no iam amplius. melancholia , sed alius humor dicetur Eius quatuor differentiae not comuniatur ita tuuntur,licet plures sint obscuret. Prima cst,qn humor ipse melancholicus, qui naturalis dictus est, & quotidie gignitur in corpore,dum animal se
nitate fruitur,m Ppria sua essentia tor retar,aduriturve, dc patrescit,fitq;. bilis. atra exquisite. Talis. n.ut IIb. I 4. cap. 9 Therap. metho.& libro de atra bile c. 3ἀ& c5me, t. a I. lib. .apho Galenus ait, ex liti more atro supra modu adusto conflatur, habetq; splendidu aliquid,veluti
bitumen,& piis. Haec aute vere inquamiatq; exquisi e atra bilis nominata acida eis,& in terra effusa velut acetum sertiet,& Usaua sementi ritu eleuat, cum
485쪽
omni animanti iniucunda, adpo, ut ne mures sidem iesi,aut muscae eam gust uerint,no magis sidentiquam copiosum salem in quo nullii animans vitam peragit, ut mare quod mortuu appellatur, indicat. Porro tum gignitur huiusmodi nigra bilis,cu ille veluti sanguinis limus. qua melancholiam naturale diximus diutius moratur in corpore, & neque per alique sens, tum efffuxum nam occultum excernitur, verum transmutatur,
corrupitur,& putrescit.Siquide hic humor,ubi amplius in caluerit, aut Ppter putredine,aut febre inflamantem,nigra efficit bilem , inquit Galenus libro. I . cap. 9. metho. meden. Qiis quide frigida est,quia terrestris sed tame caloris non expers, quemadmodum & cinis,& ac tum, apparetq; dum 'er aluum Vt co tingit aliquando dysentericis excerniatur, splendidior,ac nigrior, ipsb sanguia ne crassiore, & nigriore, quem hum rem melancholicum appellamus. Splendet enim veluti mortui maris bitumen, quod Iuda cum vocant. Secunda species seu differentia bilis. atrae no naturalis est, qui ex adustione aliorum humorum nascitur, ut illa quq fit ex flaua bile vehementer usta. Quae ctianum tantae est malitiae, ut& terram radat,& eam,more bilis exquisite atrae,
486쪽
non secus, si vera nigra bilem refugiu Si sanguis quoq;, aut pituita in corpore vehementer incaluerint,& exurant, effucii ct melancholicust humor non natu ratis per adustione dictus, ut voluit Auicena . Uerum duae istae postremq species que sper sanguinis aut pituitae affatione fiunt) Avicennae mitiores sunt. Scri bit aut Galenus comatia'. libro 3. pre didi. Hipp. illa bilis atrae sipecie , quq eta naua bile vehementer agata generatur deteriorem esse ci ea, que ex crassiore sanguine generationem habet, qui subsidenti in dolio vini seculae, aut amurcaeliocuit, farci olei proportione respon, det. Haec. n. mitior est , sed potissimum
quoties traxit: nondum in animali moram,cum aliquo colore abundanti prP ter naturum. Verum priusquam in eXactam atrant, bilem transmutetur, primo in vitellinam, secundo in porracea, tertio in fruginoiani transilia. Tertia species melancholiae non
turalis est, qne originem sortitur a lapidosa quadam cocretione,ut cum ab in peritis medicis vel chirurgis crysipet tu,& inflamatioes m M Gr . vocant) aut quiuis alij tumores ex naturalibus humoribus procreati, admotis extrinsecus praesidijs,nimis vehementer frigerantur, adstringuntum; vel cum ij de m ea quae, valenter nυ.
487쪽
mis trahunt, digςruntq; medicamentas applicant Tuc. n. toto,qqod in eis subtilissimu erat,dissipato, id quod rei tium est nepe crassius plus tu ito desiccatum, lapidis duritiem cosequetur, atque in melancholicum humorem vertetur. , sQuarta melancholi e non naturalis differentia exurgit , quando alius humor ipsi mehureliotrq naturali permuscet. δε du, fit,dulcorat, ac mitescit maigis, nisi dum alterutra bilis adusta, huic commiscet. Siquide tuc vel acescit, vel amarescit,& erosionis non modici particeps efficitur.Avicenna loco ante citato,& Ioa. Tagaul lib. I. c. 2 .inst. chirur. Plura Ioa Bapt. Montanus in. I .I .dO.4. cap. I. Avicen.& Leontiarius Fuchfius c. M anetluperueniendi ad Medicinam. . σDe temperatura , siue eomplexione San suinea. Cap. LXXXVIII.
Rumoresque nouos cupiunt audire frequenter .
Hos Vcnus & Bacchus, delectant. fercula, risuS. Et facit hos hilares, & dulcia ve . badoquentes. .
488쪽
DE CONSERVANDA omnibus hi studus habiles sunt,
& magis apti. Qualibet ex causa non hos facile excitat ira Largus,amans, hilaris, idens,r beique coloris. Cantans, carnosus, satis audax atque benignus,
Signa, qu biis langvinei teperaturae facile dignosci queat, hic recensentur. A c primum qui de, Π, sianguinei sint pingues: id de pinguitudinc proprie diacta minime in hoc loco accipiendu est.
tus frigiditate gignit: sed de pinguitudine ad mediocre corpulentia, siue carnis abundantia extensa, 4 ωαρκιαν Grqci vocat. Siquide rubre carnis cum decenti firmitatu abundantia calidae ac humid se hoc cst, sanguineq teperaturae nota est Quibus. n.plus est carnis rubrae,ij vii tute assunt latiua habent potente, & sa sui ne abnndant, quippe, q Galeno loco iam citato teste, vigeant inualescantq;.caIido atq; huna ido,Corpuletia, inquit,
siue abundantia carnis & sanguineis co pia nastit. Cuna. n. calori intra dubitos sines mamenti boni sanguinis accedit co pia,necesse est,ut corpulentia, sequatur. . a. Ide
489쪽
Idem innuere etiam his verbis Avicenisna voluit. Corpus carnosiunabiq; multo adipe & pinguedine, eli calidum αhumidum , id eit , sangvineum. SECvNDvM,st sanguinei sint vel iocantes,ut qui multa iucunditate, magnoq; iocandi lepore amicis ac familiaribus suis risum subinde moueant: vel laeti hoc est, alacri,S erecto animo idq; marame Ob. spirituum, qui ex sanguineilium oris benignitate procreantur, 1 ub tilitatem & perfectionem. TlE R T I v M , D facetiar- , iocosarumque fabularum, ta nouarum rerum auditione, eandem ob causam,nairifice capiantur. QVART V M,Pini admodusint in Venere. N imia. n. venus ac intepestiuum
eius desideri u fit ob multitudine geniturae,q ex saguinis copia potissimu nascit Quintum & sextu, G, conuiuia appetant, vino sitauiter indulgeant, & cibis gaudeant optimi, atque cxquistissimis
scilicet similibus,& quibus stiuari ponsint: seruantur enim similia sim libus. S E P T I M v M , quod ridibundi sint, hoe est, facile rideant quod Hippocratis etiam testimonio. confirmatur, qui in libro de pparatione homiriss ita s eri-ptu reliquit: Quibus concessu est puri re sanguine frui,frequeter j ridet,& florida facie apparent,oea colore venusto. Octauuma,
490쪽
O C T A v v M, quod hilares sint ac leto vultu: idq; ob viuidum maxime ad floridum colorem & venii statem corporis: hic enim omnia sanguine q*i temperatus est, consequuntur. No Nurui, quod blanda plerunq; &: auditat, iucunda verba adi ipsorum ore
profluant: quod & ipsum utim ob sanguinis benignitatem euenire putanduest. O m γαρ α ι των α.θρωπων κρασειδε
D E c I M V M, s ingeniosi,hoc est,artibus quibuslibet ad diicedis idonei sint: nimirum ob vigorem & insitam ingenij ex sanguine vim, siue docilitate. Hinc et Hippoc. in lib. de flatibus, ita scripsisse videtur ' Opinor inter omnia quq in corpore sitnt, nihil magis ad prudentia
conferre, quam sanguinem. Undecimum, quod non facile excandescant, precipitesq; in iram seranturi reprimit enim sanguinis humiditashi-lis feruorem, qui οξνθυμιέαν efficit. Vade eleganter sane flavae bilis frenum ab
Avicena . . I . cap. 2 dicitur.
Postremis duobus versibus non soluex iam dictis repetuntur qusdam, scd adduntur etiam alia nonnulla o Quorumprimum quidem est, quia sanguinei sint largi, hoc est, liberales, benefici, & ab omni auaritia alieni. .