장음표시 사용
531쪽
prolatum redarguere potuerit, Verba sunt Francisci castellionensis in ejus vita, quam ex Autographo Florentino Conventus S. Marci,Ord. Praed. in quo Corpus S. Antonini colitur, descriptam , ediderunt Patres Henschenius & Papebrochius cum Additionibus de Sur-vbertis ex MS. codice
Bibliothecae ejusdem Caenobii ad diem iecundam
Naii. Hanc itaque S. Antonini Moralem Doctri nam, quae Saeculo XU. pervulgata erat, obviis ulnis amplectere, quam si sequaris, duas perinta periculosas nimiae laxitatis & rigiditatis extremitates, ceu Doctrinae Moralis scopulos, facili negotio declinabis. Non eos audies Theologiae Moralis Interpretes, quorum Opera jure merito proscripsit Ecclesia, quique, ut peccatorum libidini indulgerent, legem Dei plus aequo laxarunt,emollierunt, & tanquam plumbeam,lesbiamque Regu- Iam flectere moliti sunt, consuentes puluillos sub
omni cubito manus, in facientes cervicalia sub capite universe aetatis ad capiendas animas , ut dicitur Ezechielis cap. XI II. v. 18. Nec minus repudiabis Doctrinam Moralem quorumdam Recentiorum,,
quos pariter damnavit Ecclesia, quique rigidiores, durioresque opiniones magno animorum aestu propugnantes, in aliud severitatis exemplum prolapsi sunt, alligantes onera gravia & importa-hilia super humeros hominum, consilia cum praeceptis promiscue confundentes, ubique cespitatates & trepidantes timore,etiam ubi non est timor,
semper ad dissiciliora & quasi impossibilia non sine desperatae salutis periculo Obligantes , Omnia sere de peccato lethali damuantes, peccato-1res morosa quadam di nimium aspera agendi ratione
532쪽
tione a Tribunali poenitentiae arcentes, Coelique tramitem sic arctantes, ut quasi impervium reddant & occludant. Has , inquam, duas semitas ddiametro oppositas, nullo negotio declinabis, si . in Doctrina Mortii post S. Thomam, Scholae An, gelum, sequaris S. Antoninum, eoque Duce ac Magistro ad optatissimum veritatis ac tranquillae
conscientiae portum feliciter . tutoque poteria
Inter omnes libros asceticos, qui Saeculo XV. prodierunt, & ex quibus saluberrima Vitae Spiritualis documenta depromi possunt, unus instar omnium est liber De Imitatione christi, non tan
mole , quam usu & fima magnus, appositis se tentiis, eloquio simplici & aperto, igneis pietatis scintillis spendidissimus, nihilque eo solidius , α'tius, salubrius ad componendos mores, vel divimnius & essicacius ad ciendos pietatis affectus. Noa reperiuntur quidem in hocce libro novi illi & su tiles' conceptus, quos ex Scriptura Sacra & ea. Sanctis Patribus contra apertam illorum mentem summa vi & obtorto collo nonnulli hac nostra tempestate trahere solent, quibus nihil infructuarisius ad mores, nihil frigidius ad movendos pieta tis assectus , nihil ineptius etiam ad sensum communem, qui doctoribus movent risum, & scilis imperitis admirationem; sed totus quantus est hic liber complectitur simplicem ac coelestem doctrianam,quae omnibus ex aequo sese accommodat,su mittit se parvulis, ad illorum modulum sese attemperat,iacte illos Mens,serens, confoveiu,sustinens, donec grandescant in Christo, & rursum ita non
deest infimis, ut summis sit etiam admirabilis. Ad
533쪽
amorem Dei,ad contemptum rerum terrenarum, di ad exercitium omnium virtutum ita omnes
hortatur, invitat & animat, ut, si quis ad hunc librum legendum attulerit animum, ut par est,
pium ac promptum, & in primis simplici, puraque fide praeditum, totam Christianam Philosophiam ex eo, velut ex limpidissimo fonte . faetidhaurire possit. Hunc igitur aureum librum, charissime Discipule, in sinu tuo jugiter circumferre, hunc semper habere in manibus , singula in eo pia curiositate cognoscere, disquirere , venari, &excutere debes, ut studia tua abeant in mores, α saluberrima , quae legentibus instillat, pietatis documenta, in purum putumque, ut dici let, succum convertere studeas . inquit Bellaν- minus, de hoe Imitationis tarsi opusculo iudicium ferendo in libro De Scriptoribus Ecelesiasticis
pag. 387. ab adolescentia , usque senectam hoe usculum saepissime violvi in revolvi, semper mihi nisum apparuit, O nunc etiam mirificὸ cordi meo sapis . D. Quis est Author istius libri De Imitatione christi, Aus dignitatem & utilitatem , necnon uberrimos fructus, qui ex illius assidua lectioneis colligi possunt, tam magnificis verbis depraedicasti l M. De Auctore huius libri De Imitatione christi gravissima nostris temporibus Benedictinos inter & Canonicos Regulares oborta est controversia, cui licet memet in praesentia immiscere
nolim , nec meum sit tantas tot Virorum eruditorum componere lites , varias tamen , quae hinc
inde circi seruutur, sentcntias breviter hic annotae
534쪽
notare tibi non ingratum fore arbitror. Patres Benedictini hunc librum De Imitatione Christi vindicant 'oanni Gersen Benedictini ordinis Abbati Sancti Stephani Vercellensis . Ex adverso Canonici Regulares hunc librum Noma Tempensi, Canonico Regulari, adiudicant. Manuscriptorum Codicum fide causam suam utraque pars acerrime tuetur , & , ut eximii illius operis meritum suo ordini adscribat , tanquam pro aris ac lacis pugnat . 'oannem Gersenem hujus libri de Imitatione christi Authorem esse probant Patres Benedicti ni Codicibus MSS. Padolironensi , Aronensi Collegii Societatis Iesu in Ducatu Mediolanensi, cavensi, Allatiano, Stasiano, & Canonicorum Regularium,
in Monte Sancta Agnetis prope Zuvollam, cujus in fine leguntur haec verba minio descripta : Finitueo completus anno Domini MCCCcxLI. per manus
Fratris Noma Rempensis in Monte Sanctae Agnetis prope Zuvol. Quae verba Thomam Rempensem hujus libri non tam Authorem , quana exscriptorem fuisse insinuare videntur . Alios etiam duodecim MSS. Codices nomen Gersea Abbatis praeferentes adducunt PP. Benedictiis , adduntque
suas conjecturas ab Authoris patria, stylo & professione petitas, necnon varias hujus libri de mitatione Chrissi Editiones, quae diversis in locis sub nomine Ioannis Gersen prodierunt, ut videre est in Dissertationibus & Uindiciis, quas ea de re lucubrarunt doctissimi illi Monachi, Constanti nus Cfetanus Congregationis Cassinensis Mona- Chus Benedictinus, Franciscus Vulgravius, Ordinis etiam Benedicti ni Monachus, Prior de Alaeto Congregationis Cluniacensis, Robertus auatri-Κ Ic 2
535쪽
niarius ejusdem ordinis Prosessor , & Franciscus Delfavius, Monachus Benedictinus Congregati nis Sancti Mauri, quibus accessit Ioannes Munojus, Theologus Parisiensisaudem armis pugnant Canonici Regulares, quippequi, ut Thomae 4 ΚempitCanonico Regulari asserant librum De Imitatione ; risei, multos proferunt MSS. Codices , scilicet Sancti Martini II vaniensis dicem MS. exara- itum anno MCCCCL XII. Domus SS. Petri & --
tonii Dailbem alium manuscriptum Codicem anni McccCLxx. Tertium, Domus Sanctae Barbarae in Colonia, ordinis Carthusiensis, scriptum annos CCCCMvII. Quartum, dictum Muxellensentis, qui asservatur in Caenobio Carthusianorum , a doctisumo Chilpetio in Apologia MS. commendatum , & exaratum anno MCCCCLXIII. Quintum, i
Sancti Martini Tornacensis ab eodem chidietio inspectum de laudatum. Sextum,matis Blandinii ordinis Benedictini, cujus idem meminit GOD- tius. Septimum & Otavum, 'insbergenseratis , 'ει Masochensem, quorum mentionem iacit m modus Societatis Iesu. Nonum, Rirchemiensem Davidis Ebingeri, & alios codices MSS. dictos 'bdosanos, eo quod asserventur in Monasterio Rebdorfiensi Sancti Ioannis Baptista . His manuscriptis Codicibus addunt Canonici Regulares quamplures hujus libri de Imitatione chriui Editiones, quibus Thomae Kempensis, Canonici Regularis,nomen inscriptum est, antiquorum scriptorum testimonia, variasque conjecturas , quae legi ipossunt in Vindiciis, quas pro Thoma d Rempis adornarunt Heribertus Miso os , Heserus, Boia
536쪽
ptores; Fronto, & Vertinus Canonici Regulares, Gabriel Nauctus Artigiae Prior , Chi etius Abbas Balernensis, Nisolaus I 6nos,Canonicus Regularis,& alii. In hac controversia a PP. Benedictinis,& Canonicis Regularibus magno aestu & sunt acum eruditione ventilata consultius esse duco meum non interponere iudicium, nec quidquam
in hac lite , quae adhuc sub judice est, derogare juri, quod tam PP. Benedictini, quam Canonici Regulares sibi ex plurimis titulis, perdoctis conjecturis,& Codicibus MSS. sincerae fidei & optimae
notae hac in re tribuunt. Dicam tamen obiter.
His Scriptoribus mox a me laudatis , qui Vindicias & Dissertationes eo de argumento ultro citroque ediderunt, haud immerito aptari posse illud Terentii Dictum di Fecistis probe, incertior sum multo , quam dudὼm. Ex his itaque Dissertationibus cum nihil certi ad dignoscendum verum Αuthorem libri De Imitatione Christi colligi possit, duo dumtaxat ex eodem libro hic annotare haud pigebit, quae spectant dotes, tempus de modum i scribendi hujus Authoris adhuc incogniti . Et Primo quidem ex hoc De Imitatione Christi Opusculo, quod in quatuor libros tributum est , compertum habemus, ejus Authorem Monasticam Vitam fuisse professum. Sic enim Author libro 3. De Imitatione Christi Cap. Io. Num. II. de se ipso loquitur : O fons amoris perpetui, quid dicam de te Quomodo potero tui oblivisci, qui mei dignatus es recordari, etiam postquam contabui oe perii ἰ Deisti ultra omnem spem, misericordiam cum servo tuo,
in ultra omne meritum , gratiam, O amicitian
537쪽
enim omnibus datum est, ut omnibus abdicatis, saeuis lrenuntient,o monasticam Vitam assumant. Et Cap. xvi. ejusdem libri, Num.III. haec scribit: Domine
Iesu , sicut dixisi, O promisisti , sic utique fiat ,
mihi promereri contingat. Suscepi, suscepi de manu tua Crucem; portabo, in portabo eam usque ad morin irem, sicut imposuisti mihi. Verὸ , Vita boni Mona-ebi, crux est, sed dux Paradi . Inceptum est , retris abire non licet, nee relinquere oportet. Quid autem per vitam monasticam intelligat hic Author, lis. culenter ipsemet explicat libro I. De Imitatione christi capite vigesimo quinto, seu ultimo, his verbis r Quomodo faciunt tam multi alii Religiosi, qui satis arctati sunt sub disiciplina claustrali φ raris exeunt, abstractὸ vivunt, pauperrimὸ comedunt, grossὸ vestiuntur,multum laborant, parum loquuntur, diu vigilant, maturὸ surgunt, Orationes prolongant, frequenter legunt, Ose in omni disciplina custodiunt.. tende Carthusienses, cisteretenses, e r diverseligionis Monachos ae Moniales, qualitὸν omni nocte ad allendum Domino assurgunt; in ideo turpe esset, ut tu deberes in tam Sancto opere pigritare, ubi tanta multitudo Religiosorum incipit Deo jubilare. Quibus 'ex verbis liquido patet, Authorem libri De Im ratione Christi, Monasticam, seu Religiosam Vitam verer fuisse professum , ac subinde stare non posse sententiam illorum, qui hoc De Imitatione christi
Opusculum attribuunt Ioanni Gersonio , Sacrae Facultatis Parisiensis Cancellario, cum certissime apud omnes constet, Ioannem Gersoniam nunquam lVitam Monasticam , . seu Religiosam suisse ample- xum . Ultro tamen fateor , in quibusdam Manuscriptis Codicibus libri De Imitatione chrisi i scri
538쪽
scrIptum reperiri nomen Ioannis Geonii, sed id ex eo accidisse arbitror , quod loco nominis Ioan-mis Gersen, ordinis Benedictini, Abbatis Sancti Stephani Vercellensis, qui erat Scriptor parum notus, suffectum fuerit nomen 'oannis Gersonii, Academiae Parisiensis Cancellarii, & Saeculi XV. Scriptoris ceIeberrimi. Explodi etiam debet tanis quam omnino improbabilis, opinio eorum , qui quatuor libros De Imitatione Christi adiudicant S. Bernardo Abbati Claraevallensi, cum certo certiussit, Authorem opusculi De amitatione chriai posteriorem esse Sancto Bernardo, ut aperte evincunt haec verba , quae in calce capitis quinquagesimi libri tertii De Imitatione Christi leguntur:Nam quantum unusquisque est in oculis tuis , tantum est, Er non amplius, ut ait humilis Sanctus Franciscus . Non potuit autem Sanctus Bernardus citare Sanescium Franciscum, cum in confesso sit apud omnes, S. Bernardum obiisse anno MCLIII. & S.Franciscum cx hac vita migrasse anno MeCxxvI. Non est ergo S. Bernardus Author opusculi De Imitatione Christi. Nec oppositam sententiam probant quidam antiqui manuscripti Codices opusculi De Imitatione Chri iun quibus nomen Sancti Bernaria praefixum est, quia vero quam simillimum est, Amanuenses, cum hoc opusculum inter opera man scripta Sancti Bernardi absque ullo Authoris nomine invenusent, sibi persitasisse illud esse Sancti Bernardi legitimum fetum , eique Sancti illius Doctoris nomen apposuisse, ut inde majorem huic libello conciliarent auctoritatem , in quo Tum errorem postea impegerunt nonnulli Typo
M hi, qui aliqUt Editionibus opusculi De mi
539쪽
lioue christi nomen Sancti Bernardi praefixerunta lAddo etiam stylum, quo Inter scribendum usus . est Author opusculi De Imitatione Christi, multo Isimpliciorem esse stylo Operum sancti Bernardi, . i& 7oannis Gersonii, ex quo, iuxta Critices disci- iplinae Regulas, optimo iure concludi debet , nec lS. Bernardo, nec Ioanni Gersonio tribuendum esse lopusculum De Imitatione Christi. Sed, ut ut sit de jexcellentissimi istius opusculi Authore , de quo lnon ita pridem plures lites & altercationes, non l
sine magno temporis, & tantum non charitatis detrimento,motae sunt: in hanc omnes conspirant sententiam, nempe ut credamus, hoc De Imitatione christi opusculum sanctissimis Documentis,exquisitis Sententiis, coelesti doctrina & Spiritus . t Sancti unctione plenissime perfusis a capite acicalcem abundare. Tot inter saluberrima documenta , duo tantum hic seligam, ex quibus istius omni laude superioris opusculi utilitatem, velut ex ungue Leonem, facile dignoscere poteris, & ea- dem opera intelligere, quam parum prosit scientia, nisi cum genuina pietate amico faedere sidconjuncta. Primum Documentum extat capite
primo libri primi De Imitatione Christi, ubi haec verba legus tur: qui vult plenὸ O sapidὸ christi
verba intelligere, oportet, ut totam vitam sisam illi Rudeat conformare. Quid prodest tibi , alta de Tr hitate disputare, si eaνeas humilitate, unde displicear Trinitati l Verὰ , alta verba non faciunt sanctu justum, sed Φirtuosa vita escit Deo carum. Opis magis compunctionem, quam scire ejus desinitione si scires totam Bibliam exterius , in omnium PbiisD-pborum Dicta; quid totum prodesset, sine caritate
540쪽
nei O gratia i Uanitas vanitatum, O omnia vanivitas , prater amare Deum O illi soli seroire. Isa esssumma Sapientia, per contemptum mundi tendere ad regna eaelestia. Alterum Documentum , quod e
dem collimat, legitur cap. 3. ejusdem libri primiuubi sie Author loquitur : Non est eulpanda sele tia, aut qualibet simplex rei notitia, qua bona est iu se considerata , . d Deo ordinata ς sed praeferendata es semper bona conscientia, virtuosa vita. Qiavieris plures magis Iudent scire , quim beaὸ ωivere; ideo sapὸ errant, in pene nullum mel modicum fructum ferunt certὸ adveniente die judicii, non quaretur 4 nobis pid tegimus , sed quid fecimus; nee quam benὸ diximus, sed quam religios8 viximus . Die mihi, ubi sunt modo omnes illi dominio magistri , quos bene novisti dam ad huc etiverent. studiis florerent i jam eorum Praebendas alii possident, O nescio utrum de iis recogitent. In vita sua aliquid esse videbantur,'modo de illis tacetur. O quim cito transit gloria mundit utinim Vita e rum , scientia ipsorum coηcordasset,l tune benὸ R duissent edi legissent. .im multi pereunt per vanam scientiam in Saeculo, qui patam currair de Dei servitio i Et quia magis eligunt magni esse quὰm humiles, ideo evanescunt in cogitationibus suis. Verdmagnus est, qui magnam habet charitatem . Verdmagnus est, qui in se parvus est , in pro nihilo omne culmen honoris ducit. Varὸ prudens es , qui omnia
terrena arbitratur ut stercora, ut riuum lueris 'ciat. Et verὸ benὸ doctus est, qui Dei violuntatem' facit,insuam voluntatem relinquit. Haec duo praeri
clara Documenta si negligas, carissime Discipule, nunquam tuam assequeris sapientiam, quam sin