Laurentii Medicis Magnifici vita auctore Angelo Fabronio ..

31쪽

erant animo a Mediceis, aiebant oblectamenta & sol, 'tia servitutis ab iis populo dari, & nunquam sore laetius spectaculum, quam dum tyrannidis auctores aute vita tollerentur , aut in ultimas terras amandarem .

tur . Commissis ludis, magnum certamen fuit magni- ificentiae atque virtutis, & cum omnes vicisset Lau- , rentius certandi arte, & splendore pulchritudineque vestium, quas dono acceperat a Mediolanensium D ce , videbatur, agere non modo ex victis, sed etiam i ex inimicorum dolore triumphum. Post ludorum ce- ilebrationem alia spectacula edi placuit. In his trium , Regum ad Christiam natum adventus, quorum omnium . cum esset auctor splendidus Laurentius, omnino per- , suadere volebat hominibus publicam magnificentiam , tantum se diligere, quantum privatam luxuriam od .rat Post haec conjurati tempus interficiendi Petrum quaerere instituerunt. Id Laurentio celari non potuit: erat enim vel a prima adolescesitia ea sagacitate, ut d cipi non posset, praesertim cum animum attendisset: ad cavendum. Itaque cum e Caresano Florentiam Pe

tres lectica, quod podagrae doloribus fere semper cruciaretur maximis, serri deberet, persuasit illi Lauren- tius, ut devio & longiori itinere incederet. Ipse interim equo advectus recta ivit Via, in qua cum multos . armatos offendisset, timorem occultans sciscitantibus de patris salute respondit non longe illum abesse. Petrus

interea litteras a Ioanne Bentivola Bononiae Principe

32쪽

accepit, quibus certior sit de Ferrariensis exercitus prope fines Etruriae adventu, ad quem cohibendum se suosque milites non defuturos ostendit. Commotus, ut par erat, Petrus tanti periculi magnitudine homines armatos subito cogit, & nuntios & litteras in omnes partes ac Mediolanum in primis auxilia imploraturus dimittit, aliaque parat, quibus testas esse posset ab conjuratorum insidiis. Sed hi dum aut animi remissione, aut periculi timore tempus conterunt, disesidentque inter se de ratione inchoata perficiendi huiusmodi enim fere sunt hominum ingenia, ut non parem in suscipiendo consilio atque in expediendo in rant prudentiam ) tanta subito rerum commutatio mest, ut Pitius, cuius implacabile esse odium in Medicem videbatur, de redeundo in gratiam cum P tro deliberaverit, quod praesertim Laurentii voces a se obtinuisse profitebatur. Nam cum Petrus e lectulo surgere haud posset, Laurentium mittebat ad Magistratus ceterosque, ad quos verba facere intererat. Porro

hujus prudentia dexteritateque factum est, ut pater &pristinam dignitatem auctoritatemque retineret, & p tria pellerentur, si Pitium excipias, qui contra ibIam conjuraverant si6 . Saevitum praesertim in Ner .nios filii; & qui ex eorum familia erat Archiepiscω pus Florentinus, ipse se exilio mulctavit, cum R mam aufugisset, sperans fortasse in Romano Pontifice Paullo T injuriarum vindicem se reperturum. Etsi

33쪽

pocnam summi Magistratus ab multis aliis repeterent: quos participes conjurationis, prodente Nicolao Fedi: nio criminis socios, suisse Constabat; vitam tamen , sortunas & patriam illi retinuerunt, deprccatore Lamrentio, ut sperare potuerit aut nullos superesse de ini. micis, aut qui superfuerant, amicos factos fuisse. Tum quidem saepe audita est praeclarissima ac sapientissima illius vox, vincere eum, qui non fortuna inflammaret odium suum y sed bonitate leniret, & ingratum si Ium injustumque civem esse, qui armorum periculo

liberatus animum retineret armatum. Hortabatur Vero

omnes, in Republica ita versarentur, ut semper optimarum partium essent, neque se civilibus fluctibus committerent; non magis enim eos in sua potestate esse

existimabat, qui illis se dedissent, quam qui mariti

mis jactarentur. Nihilo tamen minus ulla ratione haud placari posse videbatur odium conjuratorum, qui pa tria pulsi fuerant, ςumque semper eorum animi essent intenti ad periculum creandum Mediccis, in partes suas traxerunt Venetos, & qui eorum copiis imperabat, gloriae avidissimum Bartholomaeum Coleonem. lFacile enim fuit iis suadere haud omittendam occa- lsionem ulciscendi injuriam, quam acceperant a Cosmo Petri parente, cujus certe consilio, studio atque divitiis sachim fuerat, ne ipsi Mediolanensium Ducum ditione, extinctis Vicecomitibus , potirentur. Tantus

hostis .iantusque Dux si multam operam & diligen-

34쪽

M A a N i F r c a V I Y Α tiam requirebat; quare Florentini nihil reliqui fece runt ad confirmandos sibi in amicitia Insubrium Ducem, Neapolitanorum Regem, aliosque minores Reugulos, eaque omnia paranda, quae ad bellum adminibstrandum essent necessaria. Insignes eo bello duces suerant Rupertus Ursinius & Rupertus Sanseverinas, verum omnibus non solum militari Iaude, sed etiam imperio dignitateque antecellebat Fridericus Felirius Urbi natium Comes, qui cum juveniliter exultantem GD Ieatium Mariam Ssortiam minime cohibere posset, iblium Florentiam vocandum curavit per speciem res gravissimas tractandi. Tum occasionem arripuit adoriendi hostem in Bononiensi agro ad Ricardinam fi men , adversus quem si omnes, quas habebat, copias statim duxisset, seliciori sane exitu pugnasset. Verum' sue timore, quod libertatem & salutem Italiae in uno praelio positam diceret, sive consilio, quod unive 'sum simul exercitum fortunae objiciendum non jud,

caret, quadraginta tantummodo turmas in aciem eduxit, quae ita fortiter pugnarunt , ut eas superiores discessisse iudicatum fuerit. Magnus inde metus hostibus, consiliumque nova praelia declinandi, quam ob rem pactae primum viginti dierum induciae fuerunt,' mox consecta pax, quam a Florentinis ipsi hostes peiatierunt. Ita externis rebus tranquillatis, facile quidem' fuit Mediceis alios domesticos motus compescere, quaedam nova in ratione institistioneque administram

35쪽

dae Reipublicae, plaudentibus amicis & sociis, inducere si 8), & ita triumphare de inimicorum perfidia,

ut certum in periculum ii se committere viderentur, qui eorum potentiae nimis pertinaciter adversarentur . Hanc, ut diximus, confirmare visae sunt nuptiae Claricis Ursiniae cum Laurentio siv), &ex magnificentia ludorum, qui illas condecorarunt seto), coniici potuit ex amplissimo genere in clarissimam familiam illam nuptam fuisse. Tum quidem Petrus aiebat Deo immortali se gratias agere, quod eodem tempore, quoi filii carissimi fortunae consuluisset, Reipublicae ratio nibus ita prospexisset, ut amota tempestate invidiae a familia, seditionum ac discordiarum a civitate, sperare iam posset se reliquum vitae tempus tuto ac tramquille tradumuum. Sed cum spe bona confligebant V

letudinis incommoda, quibus cum continuo premere tur , tandem e Vita cessit Iii. non. Decembris annoMccc Xix. ai), vir quidem multis justisque nominbbus populo carus, sed dissimillima comparatione patris& filii non admodum ad posteritatis memoriam com mendatus. Non est credibile quantum de morte patris fleverit Laurentius; & quas a Donato Acciajolio accepit consolatorias litteras ob earum elegantiam & claritudinem hominis exscribendas putamus aa . MOriens Petrus liberos Thomae Soderinio commendavit, cujus viri fidem singularem multis magnisque in rebus expertus fuerat. Is primoribus civium in S. Amtonii

36쪽

tonii eonvocatis exposuit quanta pericula essent timenda a Venetis & a Romano Pontifice, quem constabat de concedenda in iis Bononiensi provincia cogitare ; itaque si pristinum splendorem & decus Reipublicae conservare.& potentiorum consiliis obsistere.& occurrere

vellent, Laurentium in patris locum susticerent. Horminis virtus & dignitas removebat suspicioriem nimii in Mediceos studii, quare omnes ejus sententiam se quuntur , palam profitentes, neque caeca spe . . neque obscura expectatione pendere. Rempublicam, postquam

Laurentius tot dederat prudentiae, ' industriae, magna nimitatis , omnisque Virtutis documema Ipse vero quamvis in aciem diinicationemque . se venire intelligeret; neque inimicitias, neque vitae pericula sibi pro patria defugienda putavit; & quod se unum in ea civitate tanti honoris dignum putaverint, cui Reipublicae cura atque administratio praecipue committeretur, grata recordatione a& perpetua occupationum &, fortunarum ;ὶarum devotione tantum beneficium- se remuneraturrim spopotidit. Is tum erat rerum Italicarum

status ut scientissimo, sane, gubinatore Respublica' in digeret , iique. mores imperantium, ut magni chnsilii& artis esset in tot hominum cujusque modi vitiis, tantisque versantem vitare ossensionem, fallacias atque insidias. Meneti magnitudine opum, & diuturnit te imperii, & rebus terra. marique seliciter gestis, sum-imam auctoritatem tenebant; .neque credibile est quan-

37쪽

tum in iis esset studium augendi imperii, & si fieri potuisset, totius Italiae dominatione potiundi. Jam plura oppida & civitates suorum ditioni brevi tempore addiderant, i ut non modo finitimus quisque, sed etiam absentes suspectas eorum vires habere, ac vereri plurimum deberent, ne si per socordiam eas augeri sinerent, ipsae in propriam perniciem verterentur. Secundum auctoritatis & potentiae locum in Italia tenebat Ferdinandus Aragonius. Is Neapolitanum regnum Alsensi I. patris virtute partum, florens opibus, fama bene adminutiatae Reipublicae, ingenio , liberis , propinquis, assinibus & amicis feliciter conservabat. Prudens natura, & cui cauta potiuS consilia cum ratione, quam prospera ex casu placerent, non sui modo regni, sed etiam universae Italiae tranquillitati plurimum V ospexit, & quo minus antea Neapolitanis fuerat con sudium legibus institutisque , ut florerent litteris, commercio & artibus, quae ad vitae cultum necessu laeesse videntur, eo diligentius in hanc curam sibi timcumbendum putavit. Ferdinando filius erat Alsensus Calabriae Dux aetate integra, manu promptus, atque ingenio serox, cujus ambitio pierditique mores mulo totum imperiis ac fortunis malum minitari videbantur Amplae Mediolanensium res erant, & qui iis imperabat GaIeatius Maria Ssortia, vita & prudentia Francisci patris longe dissimilis, rapere, consumere, sua parvi pendere aliena cupere, pudorem, pudicis

38쪽

- M A si N I F ti V I T A . a tiam, divina atque humana omnia contemnere, nihil

pensi, nihil moderati habere; tantaque libido in coerat crudelitatis exercendae, ut cum matri minime pepercisset, alterius Neronis nomen meruerit. Haec vitia mortem illi maturarunt, cum praevidere minime potuerint, qui contra illum conjuravere, perniciem e sidem cum universae Italiae calamitate quae enim vulnera huic inflixit projecta quaedam & effrenata cupiditas dominandi, qua flagravit Ludovicus frater illius t re conjunctam. Quoad vixit, Florentinis savit,& quod a litteris minime alienus esset, & ad omnUnmunificentiam propensus, invidisse Mediceorum gloriae videtur. Rempublicam Christianam Iinperiumque

urbis Romae ita gubernabat Paullus v. ut in eo severitas vitae, & in gerenda re consilioque capiendo constantia requireretur. Sacpe quae jusserat vetabat, quae vetuerat jubebat, & cum sermonis nimius esset, nihil illo fieri potuisse levius facile affirmasses. Quaestiti ac sumptui aeque deditus non sine aliorum iniuria suique dedecore magnas impensas faciebat vel

ad instruenda noctu convivia, vel ad gemmas emcndas , vel ad aedificia excitanda, vel ad omnem denique privatam luxuriam & publicam magnificentiam me Cendam . Reprehendebatur etiam, quod nimis studiose

favere videretur Venetis suis, & quidquid cuperet quam honam famam, ingeniorum cultum, & Christianae Reipublicae tranquillitatem. Botarus Atestinus D a Diuiligoc by Cooste

39쪽

l8 L A u a L Ni T v C M E D i s i s Ferrariensis Ducatus clavum tenebat, melior Princeps habitus vitae exitu, quam initio regni, quod insigni Herculis fratris injuria, cui debebatur, occupaverat. Hujus autem injustitiae minuendae causi, serunt illum consulto a nuptiis abstinuisse, ne caritate liberorum prohiberetur, quo minus libero judicio in sua re fratri restituenda uteretur. Genuenses, qui cuncta quondam maria pervagati, relictis ubique clarissimarum victoriarum monumentis,' ceteras gentes Omnitempore navali gloria superaverant, cum domi seditiosi saevissimis fluctibus fastionum, inter quas Ado

nia & Frogosia eminebant, jactarentur, in Ssortianorum potestatem concesserant. Senenses & Lucenses aliena magis potentia quam propria libertatem retinebant ; & quamvis novarum rerum libidine abriperentur, omnes tamen inveterato odio Florentinis insensi ad horum vires &. gloriam minuendam ficile conspirabant. Plures ceteris in Italiae provinciis dominabantur minores Principes, qui plerumque in bello iis sa-vebant partibus, a quibus major spes aut quaestus aut

victoriae ostendebatur, sic ut nihil lain commune esset, quam videre ingenia atque arma converti ad perniciem , quae paullo antea versata fuerant in salute atque auxilio ferendo. Quapropter minime est mirandum , si ii Principes ad serendas discordias quam ad Mmicitias conglutinandas aptiores viderentur. Ea denique erat conditio temporum, ut nullam in Italia aet Diqiti eo by GO le

40쪽

item post homines natos extitisse putem qua aut focilius atque ardentius Ρrincipes susciperent bella, aut flagitiosius suscepta gererent, aut turpius, sive iis gerem dis secunda, sive adversa evenirent, administrarent. Π-lorum Regulorum unus, qui Ariminensibus imperabat, Gismundus Malaleta homo impurissimus atque sceleratus & ad omne facinus natus, his serme temporibus moritur. Cum haud ullos suscepisset ex tribus, quas erudelissime necaverat, uxoribus liberos, successit in ejus locum Rupe s ex concubina genitus . Hic dissidens

rebus suis, quod Paullus Pontifex quovis modo jus Romanae Ecclesiae sa3 , aqua Malalestae ditionem illam acceperant, se se recuperaturum ostendebat, ad Florentinorum opem confugit. Non est credibile qua

tam id conciverit iram in Pontifice, qui contumeliosa multa vel in ipso Cardinalium concilio in Mediceos fratres evomuit . perinde quasi ii sibi honori ducerent

vim exercere, facere injurias, & divina atque humana omnia contemnere . Aliis inimicitiis incensa contentio fuit, quod Pontifex fretus potentia Venetorum Bononiam etiam, in qua dominabantur Bentivoli, respiceret, aliasque Vias sibi patefacere vellet ad opis suas amplificandas a ). . Itaque Ferdinandus Neapolitanorum Rex , &. Urbinatium Dux, stimulante eos maxime Laurentio, sic partibus Ruperti studebant, ut armis & castris obsistere Pontificis conatibus haud dubitaverint . Res quidem ad manus venit; & is cam