장음표시 사용
271쪽
Epistola: III. a s 9 aptius, si regnaret Selimus ventri & somno natus, eX quo pacis spes & longa securitas ostenderetur. Propterea Persam de maniuhus vivum Bajagetem nunquam dimissil-rum, in Carcere potius necaturum, fide non dissicili, juvenis taedio & impatientia Carceris morte absumpti. Certe non est quod speret sibi unquam amicum fore, quem tanta injuria laeserit. Aliis aliud : hi sic videtur, spissimi ut res cadat fore negotium, quod opto. Neque enim fortuna Bajagetis leviter causam nostram contigit. Non facile isti in nos arma Ver tent , donec eis de exitu hujus negotii comstiterit. Quin jam mihi literas, & pacis leges nescio quaS Obtrudere Conantur, quas ad domini mei voluntatem proxime accedere mihi persuasunt volunt; sed nullum , ut fieri solet . dant exemplum : ex quo mihi fraus suspecta est. Itaque pernego me literas ad Caesarem missurum , de quarum sententia non mihi prius liqueat. Quod si me exemplo communicato tamen fallant, tum in eorum manifesta impostura
nihil erit quod mihi imputetur: in quo
perseverare certum est, & dominum meum ad literas captiosas, dissicultate responsionis eXOnerare. Nam is quidem nisi aequas, nullas pacis conditiones accipiet. At in rejicienda qualicuntue pace gradus ad bellum
272쪽
26o Aug. smbequii strui videtur. Libera omnia posteri temporis eventis servare consultius arbitror. Interea non misiarum literarum peneS me culpa erit, qua me facile liberabo, si eventus optatis eorum de BajaZete non responderit Sin contra evenerit, plusculum quidem
erit negotii, sed nihil quod explicari non possit, & commoda purgatione mitigari Non solent ist implacabiliter irasci iis, quos laborare vident, ut rem domini quam optume gerant. Ρraeterea me aetas principis ingravescens juvabit, quae Bassarum judicio ocii & quietis magis indiget, quam non necessariorum militiae laborum: Onus quiadem & molestiae mihi prorogabuntur, sed haec aequi bonique facienda, modo bene collocentur. Habes librum non epistolam, in quo si qua mea culpa est, tua est non , minor: tu exegisti, tuo desiderio datum est, quicquid hoc fuit opertae. Sola facilitas mea reprehendi potest, quae tamen in amicitia saepe laudi datur. Etsi non despero quin titihi non gravia lectu futura sint, quae mihi 1 criptu jucunda fuerunt. Me quidem juvit ut semel ad scribendum ingressus sum, quam diutissime custodiam meam fallere,
animo peregrinari, & tecum tanquam praesentem versari. Quae erunt ut erunt multa) cassa & frivola, sic accipere debebis, ut quae in familiaribus. colloquiis inter amicos
273쪽
Epistola III. 26 Itemere eXcidunt. Eadem semper epistolae Iicentia fuit, quae sermonis, ut nemo in quotidiano sermone judicii severitatem, aut anXietatem linguae requisivit: sic ab epistolis censurae morositas abesse debet. In communi consuetudine licet qui uid in bu Cana. Idem permittitur in epistolis famili ribus : quae si circumspectius loquantur, non jam jus suum retinere videntur. Quae monumenta in oculis omnium locari de-hent , quae templis & porticibus destina tur, summam persectionem requirunt: non item quae domesticis tantum usibus &Privatis parietibus comparantur. Nihil hic publico conspectu dignum. Haec tibi &Paucis amicis, cum quibus communicare Voles, scripta sunt, nulla vel eruditionis vel
ingenii quaesita laude. Quae si tibi probabuntur,hoc est, si libenter leges, jam finem suum Consecuta fuerint. Ρoterant magis Latine &elegantius scribi. Quis negas sed quid si ego non potui 3 ingenii ista culpa est, non VO-luntatis. Quanquam quid hodie e Graecia,
hene Latinum, aut e Turcia, penitissimaque Barbarie elegantius eXpectes3 Hanc denique tibi sero legem, ut si ista non aspernere, a Cipias reliqua , dunec Viennam rediero , si tamen unquam rediero: sin minus, hic mnem faciam, ne tibi ultra moletius sim. Vale , Constantinopoli Calendis Iunii I s6o.
274쪽
AUGERII GIS LENI IBUS B EQUI I
D. Legationis Turcicaelisola 4. ες ultima.
QUOD mihi de reditu gratulariS,
agnosco humanitatem & Veterem' benevolentiam tuam. Quod reliqua exigis legationis meae, & quae a postremis quas ad te dedi, Illustrissime, usu venerint, ut quae scitu jucunda observaVerim, non
mones immemorem. Probe recordor quid tibi receperim: neque mihi est animus frustrari promissum, aut tam commodum fraudare creditorem. Accipe ergo quae ab eo tempore sequuta sunt, nugas, joca, seria, quicquid in memoriam, ut alias: quat quam auspicabor ab initio minime laeto ViX dum requieverat animus ah infortunio& carcere Bajagetis, cum nuncio nihilo meliore percellimur. Erat in e ectatione eventus classis Turcicae, quae fama rerum Hispanis in Mepinge insula nunc Gerbas Vocant) prospere gestarum emita, eo cum sum tenuerat. Factus certior Suleimai nus eam insulam a Christianis eXpu
275쪽
Ilisola IV. 263gnatam, additis ad Veterem arcem novis propugnaculis, praesidioque imposito muniri , sibi id in tanto imperio , & tam flOrentibus rebus, minime serendum arbitrahatur. Ea re missis cum classe auxiliis, nationi ejusdem religionis sensu secum coi junctae subvenire in animum induXerat, ac Piliatio Bassae maris praefecto, Ut eam empeditionem obiret, negotium dederat. Is classem multo quidem & selecto milite adornaVerat , aimio tamen , & longinquam navigationem & hostem famosum reformidante. Insederat animis Turcarum magna virtutis Hispanicae opinio, quod Cognoverant, multa bella vetera & recentia, foeticibus auspiciis magna cum ejus gentis gloria consecta. Meminerant Imperatorem Carolum: de filio, rege Philippo, paternae virtutis & regnorum herede, quotidie audiebant. Quae res tantam curam adferebant, ut plerique veluti supremum adituri periculum, tabulas quoque supremae voluntatis testes conderent, & ut nunquam redituri Constantinopoli proficisce
Sic tota urbs erat in Vario metu, nec erat quisquam, sive conscenderet, siVe maneret, quem non eXpectatio exitus hujus helli vehementer solicitum haberet. Sed clas- ssis secundis vecta ventis, imprudentibus
276쪽
264 Aug. Busbequii nostris intervenit, tantumque terroris in pinato adventu intulit, ut nec ad pugnam, nec ad fugam animus, aut consilium satis suppeteret: triremes aliquot eXpeditae fuga salutem peterent: reliquae haererent, & aut vadis foede illiderentur, aut ab hostibus
circumVentae opprimerentur. In arcem M
dinae', idemque belli Dux una cum Joanne Andrea Doria, . classis praefecto, se receperat. Hi primis noctis tenebris ignorati, si lici ausu inter stationes hostium scapha in Siciliam transfretarunt. Εjus victoriae triuremem nunciam huc misit Ρihalius ; quae ut apertius profiteretur quid ferret, ingens vexillum, in quo Christi salvatoris cruci aia fixi imaginem depictam Turcae ηebant, a puppi per fluctus trahebat. Ea ut portum subiit, tota urbe Christianae cladis rumor percrebuit, gratulantibus inter .e tantam victoriam Turcis. Iidem catervatim ad
meas fores conveniebant, meosque homineS, ecquem fratrem, propinquum, aut
necessarium in classe Hispana habuissent, per ludibrium rogitabant. Hus inqui hant) videndi brevi vobis potestas erit.
Ad haec multis verbis suam virtutem insolenter efferebant, ac nostram deprimebant
ignaViam, quae arma superesse, quae sibi resisterent 7 jam etiam domitum Hispanum. Quae mei magno cum dolore audire
277쪽
Cogebantur: sed serendum erat, quod Deo ita placitum, & mutari non poterat. Una nos spes sultentabat arcis, quam Hispanimagno praesidio tenebant, si tutari eam pollent, donec hostem aut hyems, aut quis casus ab obsidione avertisset. Praevalebat tamen metus, victoribus omnia fore procliviora quam victis, ut accidit. Siquiadem rerum Omnium , sed praesertim aquae penuria conflictati obsessi, arcem postremo 1eque dederunt. Fecerat hoc Don Alv rus de Sande , qui militibus illis praeerat, ingentis Vir animi, vetere militia clarus :ut cum videret ultra su stineri non posse, urce cum pauciS eXcederet, naviculamque arriperet, Veluti trajecturus in Siciliam: ne parta multa virtute belli decora, quamvis necessaria deditione contaminaret, atque ut ejus loci amissio cuivis rei potius imputaretur quam sibi. Sic venit in hostium potestatem arX. Milites enim portas, quae diutius frustra claudebantur Turcis, quo mitiores eXperirentur, patefecerunt. DonJoannes de Castella propugnaculo suae fidei commisso excedere noluit: sed ibudem cum fratre hosti repugnans Vulner tus , & ipse ad extremum capitur. Magna Constantia arx ea trimestri 1patio amplius ab Hispanis defensa fuit, pene rerum Omnium necessariarum usu, atque etiam
278쪽
auxilii spe quod est miserrimum defectis. Sed nihil fuit in illius coeli caloribus quo
premerentur graVius, quam sitis. Una modo erat cisterna magna illa quidem,& aquae abundans, 'sed quae tantae multitudini non sussiceret. Inde stagulis certa aquae portio quotidie dividebatur, quam
tum vitae sustinendae fatis esset. Haec a gebatur a plerisque aquae marinae miXtio ne , vi ignis a falsiore parte stillatim repurgatae. Hoc opportune docuerat quidamalchimiae peritus : quanquam non omnia hus ea facultas suppetebat. Itaque videre erat multos humi stratos, morti propi quos , rictu hiante unius aquae nomen assi-
clue frequentantes. Quibus si misertus quispiam paulum quid aquae in os infudisset, Ievati erigebantur, assidebantque, doneCejus aquae auXilio consumpto eodem rei herentur, ac demum torridi animam em
rent. Sic multi quotidie peribant, praeter eos quos belli casus, morbique, in illa solitudine , Omni medicamentorum subsidio destitutos absumebant. Mense Septembri victrix classis Constantinopolim resertur, captivos, spoliaque & triremes nostras se-
Cum trahens, tam laetum Turcarum Oculis spectaculum, quam luctuosum & fle-hile Christianis, stetit ea nocte ad fina e regione Byzantii, quo splendidiore pom- Pa
279쪽
Epistola III. 26 pa & majore celebritate in portum inveheretur. Descenderat Suleimannus in portu cum portus faucibus Vicinam, hortorum suorum appendicem, ut propiuS intra tem, monstratosque Christianos duces spectaret. Ostentui erant in puppis praetoriae triremis Don Alvarus de Sande, Don Salminius de Leyua , & Don Bellingerus de
Requeenes. Hic Sicularum triremium, ille Neapolitanarum praesectus. Remulco trahebantur captae triremes, remigio & acro- stoliis despoliatae, nuda corpora, ut sic prae Turcicis parVae, deformes, contemptiubilesque haberentur. Qui tum Sulelmaim ni vultum viderunt, negant in eo ulla insolentis laetitiae signa deprehendisse. Mocerte altero post die ad sua sacra proficiscet tem vidi, eodem quo semper vultus habitu. Eadem erat frontis severitas & tristitia, pene ac si nihil ad eum haec victoria pertineret, nihil novum, aut ine pectatum comtigisset. Tam capax in illo 1ene quantae vis fortunae pectus , tam confidens animus, ut tantam gratulationem veluti immotus acciperet. Uuctus paucis post diebus in Regiam captivus miles, prius fame Cr Ciatus , & tantum non ene S. ViX pedibus plerique insistebant: multi prae in
hecillitate concidebant, animoque linquebantur : quidam utique moriebantur,
280쪽
268 Aug. Binbequsi per ludibrium agebantur, armis ridiculum in modum ac fere praepostere injectis. Circumcirca Turcarum voces audiebantur, 'insultantium , & ssibi totius Orbis imperium despondentium. Nam quem ultra, victo Hispano, superesse hostem qui timeri posset y Fuerat in ea eXpeditione primorum ordinum ductor Turca quidam mihi non ignotus, in cujus manus inciderat signum primum , sive regium triremium Neapolitanarum, in quo erant in Complexu imperialis aquilae regum Hispaniae provinciarum omnium insignia. Quod cum eum Suleimanno velle offerre intellia gerem, dandam mihi operam putavi ut anteVerterem, & ab eo auferrem. Quod non difficulter obtinui, misso duarum Vestium sericarum munere. Sic caVi ne clarissima Caroli quinti insignia ad aeternam ejus cladis memoriam apud hostem rem
Derent. Erant in numero captivorum,
praeter eos quos dixi, clari natalibus, DonJoannes de Cardona, Don Bellingeri gener , & Don Gasto ducis Medinae filius
pene quidem puer, honorato tamen in patris exercitu militiae munere defunctus.
Don Joannes haud insipienter id egerat, magnae pecuniae pactione, ut in Chio ea