장음표시 사용
31쪽
eumferentia: considerarias ut trinus, est triangulus intellectualis, cuius anguli ubique sunt. & nusquam latera seu e tremitates. P. 19o. Quotquot Patrem majorem filio, hunc maiorem Spiritu Sancto delirarunt, non aequiangulare
sed scatenam comminiscuntur trinitatem. --Qui Persenarum procedentium aequalitatem admittentes Patrem eisdem superiorem existimant, isbscelem trinitatem protrudunt. Haud absimilem Mi CH. BERNs Wanderabee. Past.
fabulam conseripsisse, vel solus hic libri ti us manifestat i Das natiirliche Lielit des Veritiades in seinem centrali schen wesen und das in algebraisther
undalse nichi litender Artariesulari, Hamb.r v. q. BERNs io huic tu gendus est M. CAs r. seu MIDI Us Uitteb. quondam Diaconus, cuius Astrologia catechetica , Stem atechismus Witt. 166. q. existit, in qua tot de tanta exorbitantis phantaliae specimina continemur, ut risui omnium exponeret necesse erat. Ita Decalogum cum duodecim fgnis coelestibus, fidem Christianam cum Sole, cum septem orationis Dominicae petitionibus septem Planetas comparavit. Eridano contulit cum Baptismo, Arisbe, Crateri, Arae cum sacrosancta Coena P. a . in caeteris, ut eius verbis utamur. seribiti Wir Christen haben ais Kirchen-Stemen uns in unseran Lauss metu
scha n, nacti dem anilem Gebot, das andere himmii sche Zelehen signum Tauri, darinnen die Hyades oder Pleiades, das Siebe Gestim, die Gluch henne ; Hat am Himmel nach iter alten Me ung D. Asterismos inwendigundumher: besat die Krasit Regen und Feuchtigheit Eu erregen. Wann die Sonne in das Zeichen triti, gelit der Ochsen Ar it an, das se achemund pssugen mlissen. Deutet aus das nuabare irili sche Thier cler Ochsen. da innen wir launen sollen i quoad proprietatem bonam. DerocliseoderStier hal seine Maerche i in Halse, umi verriclitet hiemit die grosse Arbet t. In dem Michen lausten stomme Christen, wenii se ille gantet Lebens-Zeit Gore threm Heren mit dem Halle, das ist Zung und Munde dimen dec. c
tera ut aciducam, nauseam de odium Pariunt: Conseri autem CL. Iou. N
cor Ai r ROBE sit oratio Auspicalis de Prudentia Physca dc Mathemati ea Heli stadii an. 16 6. habita, cui haec excerpta debemus. En igitur monstr sim, quam sine sapientia sue solida rerum agendarum scientia empirici somniant, scientiam.
a i ρMethodus Mathematica consistit in ordine, quo in traden-dvis dogmatibus suis Mathematici uti solent p), quae nempe anotionibus di itinctis & satis adaequatis rerum pertractandarum exponendis orditur, mox ad earundem realitatem sive a priori sive a polleriori, stabiliendam progreditur, Sc cum ex notionum
32쪽
possibilium eollatione alia deducit, nihil admittit, nisi modis iis evidentissime contineri perspicitur, ac tandem ilicorias, demonstratasq) ad certam&sumcientem problematuna solu
p muni Eridos multis abhinc annis Methodum Matheniaticam inter Eruditos filici, Historia taxteram nos edocet. Defuerunt nunquam no nulli, qui quorundam auctoritatibus freti multos in ista methodo deprehendisse naevos sibi visi filerunt. Hanc ob causam quidam, quo quasdam adducamus objectiones, eam in demonstranda Dei existentia periculosam esse iudicant; ita AN DREAs Ru Di GERus in sua Physica divina proiiunciat inuodsi mechanismo mathematico accedat methodus mathematica; non solus seperire argumenta existentiae Dei, sed & contraria cudi. - Rationem hanc addit, quod doctiina de existentia Dei sit philosephica & adeo methodo mathematica aeque tractetur absurde, ac si sartor sorice scrinium velit conci nare. Exemplo probat spi Nos α Duo autem sunt in luto obiectione a monenda: ij s Pi Nos A quid ad nos 3 quum errores non methodo, sed individuo, quod ea usus fuit, sint attribuendi, alias omnes haeretici, qui methodum analyticam vel syntheticam adhibuere, orthodoxis essent annumerandi. ain Male de Mathematicis suspicatur a unis Eaus, ac si ii Deum
tanquam summum ac venerandum omnis motus Autorem una cum creaturis ad unam eandemque classem reserant, & ita maximum committant errorem,
cum independens a pendente sui ita iminarὶ distinguere nequeant. JoH- PETRUs DE CROs A in Disserti de mente humatia substantis a corpore diastincta & immortali, Groningaei 726. ita ridet novam demonstrandi methodum. Methodo, ais a Mathematicis usurpari solita, si satis si procedere, sopli ' sinatum putidorum acervos struere facile erit. In illis occurreti Def. VII. Mus ess&c. Def. XV. Syllaba est Sc. Coroll. Alus est Syli M. ProP. XXIX.
Mus rodit caseum. Demonstr. Sume casei uncias tres cum dimidia, admove
foramini &c. deprehendes pondere f. drachmis diminutum. Ergo mus oce Q. E. D. prop. 3. Syllaba rodit caseum, Mus milit caseum sper prop. 29. Mus est Syllaba per cor. desis. Ergo Syllaba rodit caseum. Q. E. D. Dole dum vero, quod nulla ex nova philosophia adducat exempla, in quibus haec demqnstratini forma servatur. Risui enim aliquid exponendi, facilius semper erit, quam vora inerulei,dL Forsan Autor in hoc tra latu tam arduum labiit ossicium, ut nullo alio modo sua cogitata confirmare potuerit, ac si aliorum conamina insulsi, impia ac horrida pronunciaret: sed proh dolor v ENEM LANGaI dictis fidem habuit, ideo quoque Philosophiam Wol - hamatro carbone notavit; sed eius Praecipitantiam notavit sam CHRis
33쪽
co NsTITUTIONE ET DIVISIONE. 3 19
wM ANNUs in Commentatione de Deo, mundo, homine atque sato, Lips quo discant alii, quam parum tutum sit, ex scriptis Lanfanis de Phialosoplisia Wolsiana statuere certa. Quidam objiciunt, Metho lum mathem
tteam quodammodo esse consusam atque a quam plurimis inepte applicatam. Hoc, ut concedamus, experientia exigit. Invenitur enim istiusmodi h minum genus, quod rem optime coiisecisse sibi videtur, si magna cum pom- iis undique formulas consuetas adhibet I. Q. E. D. id quod erat demonstrati-dum. I. Q. E. F. id quod erat ficiendum. I. Q. E. P. id quod erat postulandum. Dantur & alii, qui temeraria demonstrationum atque ordinis an Delatione veritates Obscuras reddunt, & ita methodum mathematicam prostituunt, dum ordinem observant scientia destituti; hine voculae & species macta ematicae mettio li conspiciuntur, demonstratio autem atque evidentia nullibi, nee telescopiis quidem aut micro piis adhibitis reperiunturi cutio Acoaus wILHELMUs.FEUER LINUs in Dissert. de Methodo Mathem, tio,. Aliorsi irr6. habita, abstinet a consensu & Mathematicorum de aliorum Eruditorum in adstruenda Matheseos certitudine atque a desectu Contro- . versiarum indoctrinis Mathematicis, quibus indiciis alias certitudo nobilissumarum scientiarum commendari solet. Imprimis Ostendere operam navati Methodum mathematicam aeque ac Pliilla micam unam eandemque esse. easdem enim esse Mathematicae ac Philosophicae demonstrationis partes essentiales: Utinam vero haec sententia universalis esset & omnes Plutosophi de hac veritate convicti Philosophiam profiterentur l) A lstruit dein, methodum hane, sive Mathematica dicatur, sive Philosophica, locum non habere, ubi nullum inveniunt locum demonstiationes philosophicae. Ergo applicari nequit in probabilibus disciplinis, quales sunt e. g. Critica, Historia & magna
ex parte Physica; nec in iis, quae per experientiam, sive per Axiomata, sive per dirimam revelationem certae sunt, c. g. Mechanica, in Ontologia, in Theologia revelata. Sed h. ac obiectione se thematicis multa adstribuntur quae isti nunquam asserere sibi proposuerunt. Eorum sententia non est, ac si mediante methodo mathematica omnia incerta, oc Probabilia ad maximum evidentiae atque certitudinis gradum evehi Possint, ut nullum dein supersit dulia uni: Hoc modo citam omnes res estent certissimae; quod vero Manti Potius Mathematici albaborant, ut haec vel ista occulta e tenebris eruant, &si principi a non sussciant, hypotheses corum loco assumunt, ut omnia phinomena in debito ordine explic ri queant; quae vero aliis irim tanquam prim.
cipia obtrudunt, sed bene distinguere docent, quae principiis & hypothesi baes nituntur. 1 line Methodus laudata otham in aliis disciplinis adhiberi potest. Nulla enim disciplina erit quae non quibusdam propositi bilibus fundamentali bis fundata ei sui, ex quibus dein tanquam sontibus caetere veritates etiam tantum C a expe-
34쪽
experientiae convenientes deduei posseritis qui processus autem animarae dimathematicae est Audiamus Ithamem in o L psi υM, de usu hiis methodi in Theologia, in egregia disquisitione de voluptate ex cognitione veritatis revelatae percipienda,quae in Tom.1.horarum ejus subsecivarum extat,p.3 3.dissere tem : Cum,inquit,Deus sepieritissimus sit,iaeque adeo eligat nisi media fini coimis sequendo aptissima, media autem tum demum fini consequerulo apta depre-- hendantur, ubi ex eo illorum ratio reddi potest, ac Deus praeterea vi sapie is tiae fines particulares alios ultimo ita sithordinare debeat, ut sese habeantis propiores Per modum mediorum ad remotiores; Veritates revelatae puraeis omnino omnes eo modo ad se invicem referri possunt, ut aliarum ex aliis is ratio continuo reddatur. Nos ipso secto edocti sumus talem nexum interis Veritates reVelatas intercedere, neque de eo proserimus, nisi quae in nobis,, ipsis experti sumus. Ninus adeo duplex in veritatibus observari potest. Alius is particularis est, ubi veritatis unius ratio ex altera redditur, alius univers istis, ubi omnes Veritates eo ordine dis nuntur, ut sequentium ratio recida- is tur continuo per antecellentes. Nexum particuliarem hactenus ostenil serunt multi, cum in scriptis Theologorum non in re luens sit, ut veritatum is purarum ratio ex aliis recidatur, ipsa praeeunte Sacra Scriptura: univer
talem tamen publice adhuc nemo demonstravit, non quod fuerint Theologiis pii ac eruditi, qui eas animo complexi stant notiones, quibus systema veriis nominis continetur; sed quod hactenus Mathematici propemodum soli eam sibi compararunt facultatem, quae ad notiones distincte enuntiandas, N. is quae iisdem respondent propositiones ita ordinandas requiritur, ut sequeri-
istium ratio continuo Pateat per anteriores. ,, cons. IACOBI FRIDER C
MULLERI Articuli generales de veris & falsis Philosophis, Lips ins 8. in quibus responitet ad dubia, quae contra hanc Methodum proposuit Autor Artis cogitandi.
eunda Tenia vero, quae & omnium
perfectissimi est, Ostensis is iam, quae demonstrat di quod sit & quare
cons . ALTisius in Opp. de demonsistionibus Mathematicis.. o Hanc Methodum demdicarunt ARNALDUs in arte cogitandi, costa Cus in Logica, WEREN FEL sius in libro de Logomaehiis & eum viruliis aliis&R. D. GEORG. IEREM. Hor PM ANN in propositione sequente: Bonam Methodum tradendarum scientiarum non esse nisi unicam, eamque ornetricam, quam egregie demonstratin Dissere. Ienae 169o habita. Uberi rem vero huius inmodi expositionem suppeditant ILL Us T. CunisTI AN US, OLFraua in seis Elementis & latine & Germanice conscriptis; IoΗ. Ni C
35쪽
co NsTITUTIONE ET DIVISIONE. hi
in Dissi de Praest. incla Maesiesres hi Philosephia naturali
g. VIII. & in specimine mathematico I. sive de Matheseos natura & constit tione, utet in dilucidarionilnis mathematicis; imprimis GoTTLIER FRID sticus u AGEN in suis Meditationibus de Metho lo Mathematica cum p fatione wo LPFai de acumine intellectu Mathematum tractatione comparando, Norimbergae i7μ. 8. in quibus caput L exponit Methodum, eiusque species, II. Methodum Mathematicam, III. Experientias, IV. Definitiones, V. Hypotheses, Q. Axiomata, VII. Postillata, VIII. Theoremata, IX. Probi mala, X. Lemmata, M. Consectaria. XII. Scholia, XIII. Divisonem, XIV. Stilum, eumque imprimis Philosopho lignum. De quo libro in novis Actis Eruit. Lips Suppl. I. p. 384. sequens sertur iudicium: Gratulamur Viro Cl. orbique litterato de parte Logices' tam explanata. Ut lebunt exinde iusti rerum arbitri, quam commode & facile Methodus, Mathematicis amica, ad singulas disciplinas adaptari ac transferri queat, immeritoque Mathematibus propria credatur.
Matheseos descriptionem pertinent, de ejus utilitate nunc erit nobis disserendum H. Constat Mathematicorum demonstrandi leges omnium rigidissimas esse, quibus ex cognitis quibusdam veritatibus aliae quaedam antea nondum cognitae investigari queunt, insuper plerisque eorum principiis quas nat, vana quandam ineste veritatis necessitatem, ut omnis ad summam rationis & senshum evidentiam, quae in aliis rebus non tam facile acquiritur, perveniat. Nos autem obstricti sumus, ut discrimen inter rationem rerum atque corruptam nobis familiare reddamus, ne sensus ideis aut ideas sensibus oppon mus, sed hos potius cum illis conjungamus: porro inter veritates certas & propositiones verosimiles accurate distinguamus, nec dubitatione utamur, ut praejudicia autoritatis & praecipitantiae exuamus, veritates rigidissime sub examen vocemus, quo
36쪽
' LIBRI L CAPUT II. ad novas inveniendas aptiores evadamus: Necesse ergo omnino erit, ut mature animos ad Mathemata applicemus. Siqui
dem ea mentem maximopere excitant, acuunt ac perficiunt.
ad solidiorem doctrinam adminicula inexspeelata suppeditant.& maximas ad vitam afferunt utilitates t .
0 opus ferme non fuitati quo plura de Matheseos utilitate in medium protulissemus, citin Doctissimi Viri iam undique solide eam ostenderint, denos supra V. eos, qui eam laudibus dignis extulerunt, maxima ex parte adduxerimus. Sufficiat isetur omnia, quae de ejus usu in qualibet Eruditionis parte potiori pros mi possunt, in compendium redigere dc praecipuos Aut res enarrare,. quos plura rimandi cupidus aggredi potest. Ita conferri iuvMνETRus io M. FRANCI Us in substricta delineatione de Matheseos utilitate, Athusi 16s . onymus in der Aufinunterung vi denen Mathematisthenwisserisclitisten, Brestau i 13. 8. M. DE FONTENELLE Oeuvres diverses de l'Academie Franςoise m. IV. in praefatione, in qua usum Matheseos multis ostendit, Cel. wALLis II oratio inauguralis de Alathesi, quae Vol. I. Opp. eius ab initio inserta est,&MART. HORTENs II oratio de Dignitate& utilitate Matheseos, sol. Amstet Od. 1634- . .d Qua de res c pROCLυs extremis paene commentarii in lib. I. Eucli-
Dius in Mathematum Protheotia, propositione Iu. M opus atque ossicium, hujus scientiae quale sit, a nomine sit manifestium. Id nempe quod ii istam is movet cognitionem, & promit formas, quae nobis secundum essentium ilia se sunt: & aufert oblivionem, atque ignorantiam, quae nobis ab ortu nostrois innatae sunt: 6d solvit vincula, quae ab irrationabilitate proveniunt, ad Dei si plane similitudinem, huju& scientiae Praesiuis: qui intelligentia munera ma--nifestat, de cuncta divinis complet rationibus: animis quoque ad mentem erigit, ac velut e profundo exsuscitat sopore: & inquisitione ad seipsas,i convertit: & qua Lam obstetricatione perficit: puraeque mentis inventiolariri ad lucumliorent vitiun deducit. A Quippe, qui tar liori. sum ingenii, reddis verbis utitur: Tο εργο αρα τῆς επες sam ταυτει, μῆ--τι seo, ἐκ τῶόν--τος δ λουται, - roin τῆς καὶ καθαρτινι - μοίας, καιεκ ουτικον των κατ' ώσω - ν cir κοκων - , λήθει τε κώ αγνοι
37쪽
duntiar longe solertiores, si ad Arithmeticen animum appellant; quae etiam
uu1NCTiLI AN Us lib. I. c. XVI. de Geometria assimat: In Geometria, inquit, partem fatentur esse utilem teneris aetatibus: agitari namque antia mos, atque acui ingenia, de celeritatem percipiendi venire inde concedunt. , Et quomodo aliter esse Imilis, cum in Mathesi perpetuo si ratiocinandum'. Praeterea lib. VII. PLA TO de Rep. ait: Mathesi imbutos vocat ειι πωτα τἀ μαθηματα- ίασί ora, ad omnes disci Plinas acres, Pronatosque appa- .rere. Idcirco etiam eam appellat κατα - α ιν οδὸν, viam ad eruditionem. Hoc modo etiam iudicat Ioii ANNEs LoCxius in operibus posthumis, Lond. x M. 8. Mathematicam nempe demonstrandi, ait, rationem sequi debere
omnes & ubique quidem: unde omnibus Mathes operam dandam esse, ut- ut profundi evadere nolint Geometrae. Ita nimisum fore, ut praecipitantiae ac prietantioni in iudicando minime litent. Imprimis Auebrae studium commendat, quoniam ad intellectum excolendum aliud excellentius haud datur. utpote itisueta illi adminicula suppeditans. Duos autem Potissimum commemorat Ductus, quos a studio Mathematico intuitu intellectus excolendi sperare licet. Primo scilicet in eo versantem convinci, ut ratio sit bona, non susscere dari multos, quibus satisficiat, quin facillime quenquam salii posse, nec omnium ubique momenta summa penetrare. Secundo per illud necessitatem manifestari, quae veris ratiociniis inest. Et ut paucis dicam: Ratisnem nostram in Pallara hac Mathematica cum ad Valide retorque da argumentorum tela, tum ad caute declinandos sopitismatum ictus: tum ad Mnervose disserendum, quam ad solide dijudicandum, ad promte inveniendum, ad recte disponendum, ad perspicue explicandum, utiliter excitari. Nec En ad attentae meditationis perserendum taedium, ad alacrem cum obiectis isseultatibus conflictum, ad pertinacem in studiis solertiam, usu componi mentem, robore confirmari, quin etiam hisce disciplinis assuefactum acredula simplieitate penitus liberari, contra scepticam vanitatem sortissime mi Matri, a temeraria minimtione valide cohiberi; ad debitum Uensiim ficillime inclinari; legitimae rationis imperio perseete fissilici, iniquae preiudici rum sellacium nrannidi contumaciter reluctari, instabilem porro Phantasiam hae veluti saburra liberari, hac fluctuantem anchora retineri; obtusum ingenium hac cote exacui, luxurians hac falce castigari: pracservidum hoc modo reprimi, torpidum lioe stimulo excitari: Nulla clarius lampade per eas nota Naturae ambages, nullo certius filo per intricatos Philinis ei Labyrinthi anfractus incedentium regi vestim: nec alia demum holide veritatis sumtum felicius explorari. Ne dicam, quam varia primognitarum rerum suppellectile ditetur, quam multi pilae poliatu ornatu, quam salubri pabulo nutriatur animus, &-sncera milissitate persundatur, sin prae
38쪽
-terea dicam, dum a materia sensibili mens abstrahitur de attollitur, puruis formas distincte speculatur, pulchras ideas concipit, Congruas rem si tiones investigat, ipsos mores corrigi sensim de concinnari, ame sis componi ει compurgari r Phantasiam sederi & serenari , ad divinioressi intellectum contemplationes erigi atque excitari, nec solus id nee priaismus dixero, sed maximorum in Philosophia nominum sententiam meam au--ctoritate defendero, suffragiis confirmavero: Dies me, vox dc spiritus is deficerent, vel summa reriam capita cursim petitiingentem. Nam illius, si quae coelos, quae terras, quae maria Perogatur, & permetitur, scientiae is nulla iustos limites describat, nulla plene complectatur utilitates, nulla per-- sine landes exhauriat oratio. M Haec solidae: Eloquentiae Mathematicus.& Theologus orthodoxus BAR Roui υs Orat. Praef. habita dic . Mart. A. i66 . Eius vestigia igitur premamus, di addiscamus Mathesin subtilitateis non spinosa, dis scultate neutiquam perplexa, disquisitione minime cot istentiose, studiosos animos exercentem valide, non vane deludentem, non se anxie discruciantem ; sine pugna vincentem , sine pompa triumphantem se absque vi cogentem, citra iacturam libertatis absolute dominantem; non ., fidei subdole simientem insidias, sed armatae rationi apertivn Martem ins se rentem, integram palmam extorquentem, inevitabiles catenas injicientem, - quot verba, tot fundentem oracula, quotque opera, tot miracula patra sitem, nihil effutientem temere, vel inepte molientem; sed universe peria is spicue demonstrantem, prompte peragentem; non sciciatiae fallaces umbras , obtrudentem, sed ipsissimam animo scientiam ingerentem, cui adlimescatis firmiter, quam inantinuo possideat, a qua nunquam aut sponte sua decedat.
, aut ulla vi derellatur; M ithesin denuo principiis menti claris, experien Disconsentaneis suffultam, certas conclusiones elicientem, utilibus regulis in si structam, iucundas quaestiones enodantem, mirabiles effectus producentem ris Artium paene dixi siem omnium sinculidam parentem, scientiarum incon secussam hasta, in rem humanam omergentium commoditatum uberrimantis scaturiginem; cui saltem uni aequum sit, ut praecipua vitae Oblemmenta. . praesidia salutis, incrementa fortunae, compendia, labores, accepta sera
se musis ut iam haudatus nARRovius L c. solide disserit. Sed proh dolori non omnes hoc capiunt, de mirandum Prosecto est, quod tam pauci, lic fructus abundanter carpere possent, in hoc nobile studium incumbant. Mi
randum, quod quam plurimi nuicii an ignari nescio in istud respuant: : Sed
constat, non cuivis adire Corinthum licere. Hinc ILL UsTR. OLFrius iii praesitione ad Matheseos universe Elementa eos tantum ad Mathematum cui turam invitat, qui humanae mentis vires cognoscere student earumque
is usum scrutari gestiunt: Et his sinuentibus usum di utilitatem Matheseos ext
39쪽
poniti Ostendet Algebra, ait, atque Geometria siblimior, nihil esse tam abditum, quin detegatur: docebit Astronomia cum Geographia, nihil esse a sensibus hominum tam remotum, quin id satis distincte cognoscere &Maeeurate dimetiri valeamus: testabitur calculus Astrolio cus, quanta certitudine sutura coeli phamomena praedicere liceat, etsi genius nullus motuum, quibus sidera seruntur, leges Astronomis revolaverit. Optica cum Astron Minia diderimen inter repmisentationes rerum in intellectu de in imaginatione monstrabit. Arithmetica, Trigonometria de Analysis regulas generales suin peditabunt, quibus in inveniendo dirigatur intellectus & una eum sensibus racompescatur imaginatio, ne meditationes turbet: Methodus denique ma Mthematica rectum rationis usum manifestabit.,, Eos vero, qui omnimoda Ma theseos cognitione destituti sunt & tamen sapientiae addictos se pronunciant. vivEM Lib. I. de Caus Corrupti Art. adire adhortor: Heust scribit, quid
profecisti in Geometria 3 de lineis & punctis ridicula quaedam tenet. Quid is in Arithmetica 3 dicit se bene numeraturum, si adsit pecunia. Quid in Astronomia 3Partem Sphaerae Iohannis a Sacro Busco aliquando audivit adolescens in schola. Quid in Musica 3 Musiciun Cantores scire ait in templo. Cedo quid de Perspectiva & Cosimographia λ Nec nomen audivit unquam. Curiosa, inquit, sunt haec & plena periculi, nec fas est attingere. Quid ergo nosti, vir maxime δι de eruditione de Philosophia admirande omnia, sed horum nihil, ut Gorgias, Protagoras, Hippias, Prodichus, quos sepe risit
Utilitas autem Matheseos non tantum se exerit in excitando ingenio & acuendo judicio, sed etiam ad speciales eruditionis partes se extendit. Ita enim in Theologia cjus commoda deprehendimus: I. in explicanda sacra scriptura u . II. in
objectionibus hujus seculi diluendis x . III. in propaganda fide apud exteras gentes n. IV. in lapsiibus evitandis cum dedecore conjunctis Ex atque denique V. in rite disponendis suis cogitatis, ne Sumnace Majestitis mandata tam abiecte & interdum ridicule proponantur aa . Quae etiam jam dudum Praestantis Ibini Viri atque Doctissimi Tneologi animadverterunt & ideo d heologiae Studiosos ad Matheniata addiscenda serio suerunt adhortati bb .uin Brevibus cuiuslibet partis Matheseos usum in Theologia exponam. Ita mediante L Arithmetica quilibet ista vaniloquia, secundum quae quibus-
40쪽
Iam numeris quaedam vicacia adstabitur, evitare potest, cum tota laeescientia tantum hypothesibus sit fundata. Porro ea ducente seliditis seque ita S. Bibliorum Ioea demonstrabit, utpote de arenae numero Gen. XIII. 16. XXXII. ita Psilm. CXXXIX. 18. Ierem. XXXII. 22. Hos L Io. Sirac. I. MEbraeor. XI. Ia. de numero Maelitariun tam brevi tempore adaucto Exod XII. x7. cons. Gen. XLVI. 27. de sumptibus permagnis in iacrificiis adhibuis Numer. XXIIX. & XXIX. de aula Regis Salomonis, di iis, quae quotidie eo silmebantur a Reg. IV. M. de XL annis, quibus elapsis Absalom suum P
irem aggressus est a Sam. XV. 7. de numero animarum, quae ducente Jacobo Eriptum profecti sunt Gen. XLI I. 26. 27. Aetiir. VIL i . de munero Levitarum Num. III. 4'. de numero Edomitarum, quos Davidis praesectus profligavit a Sam. VIII. 13. 3 Chron. XUL. ia. de numero populi, quem Rex David numerari jussit, de numero curruum, equorum & equitum Regis Salomonis I Reg. IV. H. & a Chron. IX. u. de numero Israelitarum cxcarcere Babylonico redeuntium Esra. IL 4-6o. & 64. II. Auxilio
coinciriae variarum mensurarum Proportiones, quibus multa obscura redduntur chiriora, inquirere dc sequentium locorum sentari eruere potest. De inrimensoribus Patisinam a Josua missis Ios XVIII. - v. de area Palaestinae, de suburbiis Israelitarum Num. XXXV. 4. s. de altitudine aquae in diluvio . Gen. Vta de magnitudine maris aenei, de fossa Eliae, qua suum altare circumdedit 1 Reg. XIIX. 3o. seqq. de alia Goliathi statura I Sam. XVII. 4. .&de proportionali Absalomi statura, cum a capite usque ad calcem nullum vitium deprchen teretur in eo a Sarn. XlR as. II l. Ex principiis Statioci Mechanicae varia ponderum genera in Sacris litteris denominata & varias pecuniae speci es dilucidare potest, quibus ti sequentia loca clariora evadunt De librarum vitiis Levit. XIX. V. 36. de pondere armorum Goliathi 1 Samo XVII, s-7. de quantitate metallorum, quam Israelitae ad aediscium Tabernaculi'
contribuere, Exod. XXXIIX. quomodo David coronam Regis Ammonit xum centenario ponderi aequivalentem capiti imponere potuit a Sam. Xu.
..i Chron. XXL a. de pondere Opillorum Absalomi, de reditibus Davidi; ε: Salomonis, de impensis Nicodemi Iob. XLX. 39. IV. optica, Catoptri Dioptrica demonstrant Proprietates radiorum rectorum, reflexorum atque refractorum vel in genere, quae ad visum pertinent, de quibus & nobis in Sacro
Codiee Dceumant V. c. Ex . XXIV. Io. de coelo sereno, cle variis coloribus, de rubcsine coeli tanquam signo tempestitum, Math. X XL a. s. & lux sunt alia. V. Quanta praestat quaeso Astronomia in explicandis illvinis I l-sibus Z In frontispicio statim Geneseos de creatione Coeli, Solis, Lunae, Stellarum, Globi terreni agitur, ut alia silentio praetcream, de statione Solis tem- .pore Iositae, de retrogradatione Solis tempore His ut, de Arcturo, de mei dibus