Historia matheseos universae a mundo condito ad seculum P.C.N. 16. praecipuorum mathematicorum vitas, dogmata , scripta et manuscripta complexa. Accedit recensio elementorum, compendiorum operum et operum mathematicorum atque historia arithmetices ad

발행: 1742년

분량: 1019페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

421쪽

4ω LIBRI L CAPUT XX. facile apparet, describitur, quae accidit die I 3. Ianuarii, secunda, horis post meridiem septem. Latitudo me vera ausi alis 8, 2 o. iamidiameter Lunae IT, I s. Summa Semidi, metrorum Lunae & Umbrae 6r, 39. Scrupula residua s3, a'. Digiti ecliptici i8,3 6. Coepta est obscurari paucis mininis post horam quintam a meridie, duravitque usque ad horam sere

nonam. Sol in za. gradu Capricorni. t a. FAnno II 8. I S ID O R υ s Pacensis Hispanus aruumti M. Solis magnam, quae facta sit ab hora sexta diei usque, ona

ita ut sychae adparuerint. Cuius Eclipsis etiam minicus Toletanus in anno Hegirae 99. Accidit ea i

jub polo 4 i, dic 3. Junii, feria sexta, hora post messis preM

& minutis is. Parallaxis Latitudinis i 8, 29. Latidico vera Plenu. II, s 8. Visa australis o ,3 I. secundis. --uameter Solis is, a. summa Semidiametrorum 3o, s. Scri μου residua 3o,i . Digiti ecliptici Ia, i . Sol in i s. gradu ms 3 2. Anno 3 3. Eclipsis Solis indicatur ab Aibus. Sic enim ait Continuator B L D AE: Eclipsi Sia sata dieio. Calend. Septembris, circa horam diei tertiam, ut paene toritus orbis Solis nigerrimo δc horrendo scuto videretur obtectu Invenitur haec Eclipsis, ut scripsit, die im Ausum, seria se horis post mediam noctem octo, & 3o. minutis in Angli a Parallaxis Latitudinis est 26, 34. Latitudo vera 28, 32.. latitudo septentr. a. I 8. Semidiameter Solis is, i s. Sum midiametrorum 3o,a9. Scrupula resdua a 8, i. Digitiit, i. Locus Solis in a . gradu Leonis. . ,

Beda Venerabilis p p . Gir censis, varia in Mathesi res, quit, scilicet de argumentis Lunae, de Ephemeride, de em listhis, de circulo decemnovennali, de cyclo Pascivili, de esse

culis sphaerae, di polo, de planetis & signis coelestib- , Mi

422쪽

DE PRAECIPUIs MATHEMATICIS. o labio, de Paschae celebratione, sive de aequinoctio vernali, de Propositionibus Arithmeticis & tractatum de computo sue lo

quela per gestum digitorum qq , Usum quoque Christi.

post Dio NYsi UM inscriptum, ducentis post mortem Autoris sui annis sere intermissum, seculo demum VIII. instauravit. Vid. OANNis Gui LiELMI IANI Historia mae Christianae, Ultemb 17i s. q. Obiit A. 762.ppi Cur autem Venerabilis stat nominatus, SETHUS CAL vrsius sequentem adducit rationem: Quod Venerabilis dicitur, ex levi causa ori αginem traxit. Discipulus enim quidam cum vellet Praeceptori suo Epita taphium seribere vetabus leonicis, essetque non sitis exercitatuς, sit inquit MHae sunt in Gna Bedae Presbyteri ossis. Intelligens autem metrum hoc motiorestire non poste, mire se torsit, & tandem defatigatus in litice cogitationibusti obdormivit, & in somnis putavit, sibi divinitus stineri vocatullum Veiis tirabilis, quo versum compleret, ut ei set: Hac sunt in fossa Becies Venerabillitios . . vid. eius Chror L ad Ast. TH. Aliam rationem GoDEAυ adfert in ses ner Rirehen-Historie ad An. cons. MELANGE Critique de Mons. An cillon Tom. I. Art. 26.qq) Prodiit haec δακτυλων καμφεις Vel Dactylon nati Ratisbonae in .e Bibliotheca Reginoburgensi Divi HAEMER A Ni cum figuris digitorum ligno expressis curante jo ANNE A VENTINO, quam deinde Ni C L Aus M iERONYMus ΟυωnL1NGius libris VII. Annalium Boiorum riusdem Aur, rixi apst 1 io. sol. recusorum subjunxit. Ex eo lena libro tabella in aes ineis, A.

Mareum & Spici legii sui Evangelici. Extat etiam in eius operibus. quae A. i s. IIL Tom. α W6;. Basil. dein tota. VIII. TOm. S 16M. Colon. prodierunt eum Gossis onio EvERTt Ramesiensis sed admodum ieiunis, Scholiisque 3o. Novio MAci. Dactylonomia idcirco est scientia vel potius ars per digito,

computandi & cos loco characterum vulgarium adhibendi. Veteres liae arte saepe fuerunt usi, sed apud recentiores ex duit. Cui vero eam discendi cupido est, is adeat, ducente B. FABRICio Bibl. Lat. P. 777. LR AsMUM in Scholiis ad I Iiercn. in Jovinian. p i L R i u M lib. 23. HieroglyPh. QUINT1L1ANUM Eee a Cl.

423쪽

genae, HVGONEM MENARDUM ad Sacrimaentarium S. Gregorii . I. p. sti pRANcisci sANCTii parado Xa P.,7s. shqq. GYRALDUM Dialogismo 2. co LutuM ad Apuleii APologiam, BARTHiu M p. 177. ad Claudianum,c Aussi NuM de eloquentia ta. s. u ARD DINUM ad PDi Nii XXXIV. r. GRUTEaυM Lib. I. c. 8. suspicion. GANhRAEUM aliosque ad Sat. Io. IV v NALis PAREUM elea Plautin. p. 89. seq. LEMO MUM nolis ad varia sacra p. 8'. seqq. PETRUM BUNGUM BERGO MATEM in Mysteriis numerorum p. 473. se l. isi DORUM Hisp. Lib. I. orig. c. u. DANIELEM GUιLILI MUM MOM.ERUM in dissertationibus tribus de manuloquio, pedi loquio &.oculiloquio, Aliorsi a. Illustr. LEIBNITIUM in collectaneis.etymologicis II. p. 38 . ubi designis, quibus usi pro loquela Cistercienso in Abbatia Loccumenii: 3 o. v NiνACiu M in arte loquendi per signa. llari decenni icent. i6i6. Ieminit& xi pili Li Nus in M. Antonino p. 266. & sUID As in K HOvidio Et Diocii Rusos ToMus IV. de regno P. 74. λι κινῶν τὶς δακτυλους, ἡ τοι την αυτοῦ λογιζομενος ἀτίαν, η των αλλων τινος. Quibus addi pollimi Io AN Nisu Li is Eni Dactylonomia & LEυ voLD1 Theatrum Maestinarunt Arithmetico Geometricum P. a. ubi omnia brevissimis explanantur.

tor AEDAE: Eclipsis Lunae die 7. Calend. Febr. cduabus horis Luna plane obscurata est. Fad υ', hora sere secunda post mediam noctem, laria prima meunte, di 24. Januarii. Latitudo vera australis 9, 8. Semidiameter Luia17, i 7. Summa Semidiametrorum 6i, 43. Scrupula stadia uer, v EDEN, Scriptore Anglo, quae acciderit pridie C I anun Augusti seria secunda. Facta est hora una post mediam .nitimo Julii, serra secunda ineunte. Latitudo vera Lunae inii en trionalis et, sq. Semidiameter Lunae i6, 23. Sunima metrorum sy, 6. S pula residua s6,sa. Digiti ecliptici 2 m. ias M. Anno 734. Eclipsis Lunae a scriptoribus tur facta die a 4 Januarii, seria prima. Sic en

424쪽

DE PRAECIPUIS MATHEMATICIS. Aor

Anno s3. Eclipsis Solis annotatur a Continuatore BEDAE, quae acciderit die 9. Januarii, seria tertia, horis sere duabus ante meridiem. Parallaxis latitudinis fuit 7, 3 i. Latitudo septentrionalis vera 9, 4s. Visa septent. 2, I . Semidiameter Solisis, s 6. Summa Semidiametrorum 3o,2 I. Scrupula residua ari . Digiti ecliptici i o, 3 s. Sol in gradu a . fere Capricorni. Idem ad hunc annum annotat Eclipsin Lunae, die a 4. Januarii, in qua Luna horrendo & nigerrimo scuto obtecta fuit. Invenitur etiam haec dicio die, hora fere prima post mediam noctem, ineunte feria quarta, die r . Januarii. Latitudo vera septent. 3o, 2I. Semidiameter Lunae i7.s3. Summa Semidiametrorum 63,qq. Scrupula residua 3o,26. Digiti ecliptici sere ia. Sol in 8. gradu Aquarii. g 3sDAnno 7ss'. ab eodem Autore annotatur talipsis Lunae die a 3. Novembris, feria prima, quae fuerit totalis apud oculum Tauri, quae stella eodem spatio pMcesserit Lunam incipientem obscurari, quo secuta est post recuperatum lumen. Haec Eclipsis invenitur die a 3. Novembris, feria prima; Latitudo vera Lunae Australis fuit Ia, 27. Semidiameter Lunae 16, 6. Summa Semidiametrorum s 8, 2 s. Scrupula residua qs, s 8. Digiti Ecliptici i , 8. Facta Londini horis s, s. post meridiem. Luna tum in gradu 4, 6. Geminorum. oculus Tauri in Madu. 23. Tauri. Unde videre est. oculum Tauri a Luna intuisse gradibus undecim. nec tempore eclipsis Lunam eamdem stellam transire potuisse.

per totum imperium observationes haberi, locorum quoquentitudines definivit. Motum Jovis explicavit, & ingentem quendam globum ex aurichalco composuit, quo mediante Lee 3 omnes

425쪽

omnes vilaissitudines coelestes, & corporum ccclinium motuuostendere potuiti obiit anno aetatis 4s. G AUBILI Us

ta Angliae agro moracensi, scripsit inter alia de Astror rὶ Ah ossa. dein Merciorum Rege, ob negotium de petii allaque ad c ARO LUM M. missus, ab eo honorifice adeo est exta Gallia apud illum permaneret. Cui & persuasit, ut Parisienser Aeademam: uti & Ticinensem. Angloriam, post BEDAM, O ue EN Tir Bellovacensis, doctissimus erat. Inter caetera stridis in iuniversam, ac publice docuit. De VII. etiam artibus liberalibM i Commeensi coenobio, quod ad S. Paulum vocatur, situmque i Turonens, anno Obiit 79o.

Anno 76o. Eclipsis Solis annotatur in Misecti derit anno vicesimo Constantini Copronymi die hora diei decima. Ea etiam in tabulis Prutenicis imis. dem die seria sexta, hora post meridiem quarta. hora diei decinui. Parallaxis Latitudinis est 3',

vera 69, I . Visa septenti Io, a. Semidiamein Summa Semidiametrorum 32, 3I. Scrupula

Anno 76o. ANNON ius in rebus gestis Francorum indicat FHipsin Solis, quae contigit die 4. Junii, firma secunda, sere in ipsa metidie. Parallaxis latitudinis est 2o,io. Latitudo vera 32, a . Visa septentrionalis Ia, i . Semidiameter Solis is, M. Summa semidiametrorum 3I, I 3. Scrupula residua I 8k 39.

Digiti ecliptiui 7, is . Sol in 16. gradu Geminorum. iAnno 787. Eclipsis Solis anno inavo Irenes & Consta lini indicatur die i6. Septembris, feria prima. quae etiam ii nitur ad tabulas Butenicas. Parallaxis Latitudinis est et 1. 36. MLatitudo

426쪽

DE PRAECIPUIS MAΤHEMATI IR 4ον Latitudo vera a i , ra. Ergo latitudo visa meridionalis o, M. Semidiameter Solis i6, 26. Summa Semidiametrorum 32, 36. Scrupula residua 3r, sa. Digiti ecliptici ii, 37. Accidit Constantinopoli horis tribus post Solis exortum. Glsere in a6. gradu Virginis.

363. Anno 796. ROGERius indicat Eclipsin Lunarem, quae acciderit anno septimo Edetrici, Northumbrorum Regis, die et g. Martii, seria secunda, horis quatuor post mediam noctem. Eaque hoc anno invenitur, sed medium hujus Eclipsis contigit Londini, horis s. & minutis i s. post mediam noctem, coepit autem horis tr & 3 o. minutis post mediam noctem. Latitudo australis i , qo. Minidiameter Lunae I 6, as. Summa Semidiametrorum s 9, 39. Scrupula residua Ai,s9. Digiti ccii-ptici is, et r. Sol in i a. gradu Arietis fere.

Seculum Nonum Ab Anno Christi 8o I -9o I. 3 364 Quamplurima Graecis hoc Seculo ratione eruditionis fu- nesta fuerunt: Et bella & ignavia Iiteras exulare multis juss

runt locis. Tamen non demerunt quidam, qui Mathematic rum rerum curam egerunt, & eam altius tollere omnem adhibuerunt operam: Inter quos Arabes praecipue fuerunt. β 36s. ALMA NON, seu ALAMON, seu MA MON Imperator Ar

bum, regnavit in Baldach, Annoque Christi 827. jussit PTOL MAEt Almagestum in Latinum sermonem verti: Annis autem

O. ante ALBA TEGNiυM, seu Anno 83o. Observavit declinationem Solis maximam gr. 23. min. 3 s. ut resert ALFRAGANUS

differentia S ubi cnisTM AN Nos annotat, a plerisque hunc confundi cum Λιμα ONE. Hic est ille, qui leue Asi FEDEA,

427쪽

LIBRI I. CAPUT XXLὶ

& A LPRAGANO, Convocatos Arabum peritissimos Geometra jussit in campis Fingar juxta rectum iter Maris rubri, metiri. quot milliaria Arabica in uno gradu circuli magni terne continerentur, ut suo loco plicat Ric CID LUs Ss . Huic MAiMora igitur translationem primam Almagessi, ex Gnaeco in Arabicumsectam Anno Christi 827. debemus.ssὶ In Almagesto Libr. II. p. 6 i. Deprehena sunt, ait, Milliaria s6 I. -sed quorum singula constant Cubitis Moo. ut ait A L FRAG A N Us; cui se i--tentiae ut probabilissimae adhaeserunt ALHAZEN, THEBIT, ISMAEL Ani , EDEA, An o MADUS & reliqui Arabum; MAURO LYc Us & C AMPANus. -Jam si Romano utaris cubito, qui sesquipede constabat, Miltiare Arabieum constabat passibus tra . quare miliaria sue ἐ. sunt Miltiaria 68 ut recte sub seducit PERNEO Us, MAURO LYCUS dc REPLER Us; esto plerique indis isminatim reserant illa Milliaria s6l. Sed si Arabes usi sunt cubito Babylonio. haut Hebraico antiquo, qui Romanos Pe les 1A. continebat, aut pede Alerasiandrino, essent in uno gradu 8o. aut gi. Milliaria Romana. An vero v E , MEL ius, qui ex proprio experimento, sed valde lubrico tentetit nim

-commodarit Arabum numeris non ausim dicere.

Anno 8o6. annotatur paelipsis ab Ai Moins, quae a rit primo Septembris. Ea invenitur fer. 3. horis Io. ε Iesi post meridiem. Latitudo Lunae vera septentr. Semid meter Lunae i6, 1s. Summa Semidiametrorum I i. Sc

residua s. 6. Digiti ecliptici a 6, s . Sol in i a. 3

Ab eodem Autore ad annum 8o7. duae resequarum una erat Solis diu undecimo Februarii, sidere in gradu rs. Aquarii, & invenitur secus Proeenicas circa horam duodecimam in meridie. psis Lunae, quae acciderit nocte, quae secuta est gum, horis io. 3 o. p est meridiem, ubi Latitudolis 2 , 3s. Semid. Lunae Is, 3. Summa Sess i. Scrup. residua yo,i6. Digiti ecliptici I a. 3..

428쪽

DE PRAECIPUIS MATHEMATICI s. 43 368. ANNON ius Monaesius Anno 8o7. die r7. Martii annotat.

maculam in Sole visam per octo dies, quam maculam putat suisse Mercurium. Sed ad tabulas 'ut cas Morcurius longe a Sole ad hoc tempus abest, videlicet in I9. gradu Arietis, cum Sol esset in primo gradu; Nec potest hoc propter Pascha in sequentem annum referri, alias enim & eclipses hae ad shquentem annum efferendae essent.

369. A. 8op. ab Ai Moi No refertur Eclipsis Lunae die a 6. Se ptembris, horis fere octo post meridiem. Latitudo Lunae australis i . I. Semidiameter Lunae Is, . Summa Semidiametro rum 34. 23. Scrupula residua i. io. unde digiti ecliptici ad tabulas Brutenicas i6,26. Sol in p. gradu Capricorni.

gita acciderunt quatuor EclipseS, duae nempe Solis, de duae Lunae. Prior Solis secundum scriptores F cicos erat die . Junii, sed secundum tabulas Astronomicas inveniri non po test, fortassis praedicta fuit, sed non facta. Posterior Solis conti git secundum scriptores Gallicos die ultimo Novembris, in me ridie ; Sole in i a. Sagittarii. Prior Lunae facta sitit die ri. Junii, vel Romano more die a o. Junii, hora octava post mei diem. Sol erat in secundo gradu Capricorni. Altera Lunae erat die i . Decembris, invenitur sere hora octava post melidiem, Sole in a7. Sagittarii.

mus, Astronomiam imprimis excoluit ti).ttὶ Hoc testatur EGiNHARTus in vita eius cap. as. Quod ari liberales studiosissime colucrit, eorumque dost res plurimum veneratus, nivignis honoribus affecerit. Indis ruta Grammati ea PETRUM PIs AND M. in ceteris disciplinis ALBINUM eognomento A L C U I N U M , item Diaconum

429쪽

MO LIBRI L CAPUT XXI.

-de Britannia, Saxonici generis hominem, vinam undecunque doctissimum raeceptorem habuit: apud quem & Rhetoricae & Dialecticae, praecipue ta- semen Astroilomiae ediscendae, plurimum & temporis & laboris impendit. -Discebat & artem computandi, & intentione sagaci siderim cursum curis, issime rimabatili. is

Mi CHAEL PsEL Lus, Michaelis Ducae Praeceptor, Patria Constantinopolitanus, e Consulum ac Patriciorum prosapia, licet paupertate fuerit pressus uu). A puero liberaliter educa- . tus, animo circa artes doctrinasque gestiente, fructus, quas ab eis expetebat, decerpsit non breves, atque incertos, sed uberes & tempestivos, ut dein maxime omnium de Republica sit raria meritus honorificam sui apud posteros memoriam conis craverit, ita ut reliquos alios ejus cognomines xx) acumine ingenii, eruditionis copia, profunditate scientiarum, argumem torum varietate, multitudine scriptorum, & splendore gloriae

obruerit; erat enim in capessendis disciplinis, omnibusque addiscendis pertinax yy . Deinde in aula Imperatoribus innotuit, qui in maximis negotiis prosicuam illius operam eaperti sint ZZ . Tandem jam senex exauctorato Mi CHAELE DUCA ipse quoque a BolaniataNicephoro dignitatibus spoliatus monachum induens, solum vertere fuit coactus, & ita moerore Vitam pinsuit. Samplurima reliquit scripta, inter quae huet pertinent: H Compendium Mathematicum Lugd. Batav. 16 7. 8. 2 Lbber de quatuor Mathematicis scientiis, Arithmetica, Musica, Geometria a) atque 3 -καντοδαπὸ, Doctrina omnifaria,& omnino necessaria centum nonaginta quatuor capitibus consprehensa, praeter alios varios discursus, & carmina ex tempore

dictata ad argumenta varia; ad piissimum & celebrem Imper torem Dominum Mic HAELEM Duc AM h . Et quia in hoc libro multa continentur, quae cognitioni Veterum Astronomiae prosunt, haud inutile iudicavi Astronomica ex isto transscribere, ex quibus patebit, quod multa, quae recentius dicta reseruntur,' jam a veteribus fuerint annotata. I ari dis

430쪽

DE PRAECIPUIS MATHEMATICI s. ir

uu in Ipse id est de se in Epitaphio Martis. Tῶτόινυν ἐμοῦ πατρὶ τό ιμὴ - ες Υπατους ανῆκτο, γωοὶ Πατριαίους. Tὰ δε κατ ἐκλον πραγματα ίχ ου- ροχεν, 'Patris igitur mei genus antiquum ad Consule, ι& Patricios reserebatur, res Vero ipsius non nimis Prospere se habebanti, Ee hoe etiam notatu dignum est, quod in eius ortu nullas lacrymas profuderit: neque usquam postea in m imis etiam necessitatibus ploraverit, sed semper aetate illa tenetia laetos, ac pumicem oculos habuerit. Eius vitam uberius de seripsit ANTON ius PAGl in Critica Idistorico - Chrotiologica in Annalesu ARONi ι Tom. IV. Colon. Iros sol. xx) Adhue alii ps rLLi fuerunt, de quibus omnibus LEO ALLAT ius sngularem conscripsit librum, quem totum B. FABRicius sux Bibliothe Graecae Tom. V. inseria it. De hoc PsELLO autem LEO ALLAT ius scribiti mi e Psellus, ut doctrina praestantistinaus, ita omnium πολυγροφω-τας fuit.-Ausim dicere, neminem ea, vel subsequente aetate, graece vel invenisse acrius, vel ordinasse aptius, vel locutum eloquentius Vel prosimilius res pertractisse. Nulla suit scientia, quam ipse vel notis non illustraverit vel optima metho M

eo non expedierit. A O .. ,

γγὶ Ipse se bit Libello de admirabilibus lectionibus in sine: Ἐγώ

sespitet, seu amore distendi pisaque ex distiplinis collegi. Namque natura euiuscunque studii a villa, nunquam scientiis potuit saturari. Nuthamque vellem esse, quod mei notitia' iugeret: Nec molestum mihi foret, etiamsi

SEARCH

MENU NAVIGATION