장음표시 사용
431쪽
,,Praeses, LEO Alopus praeses, & MICH AEL PsELLUs, sipientissimus Prio seceps tunc Philoibphorum. isa in Graece ac latine editus cum aliis Auctoribus mittembero amo. nee non Basileae per Ioannem Oporinum Iss6. 8. GUILIELMO XYLANDRO A gustano interprete, cum eiusdem annotationibus. Quibus accessit καANoaide Philosophia, & eius partibus carmen, & nonnulla alia carmina diversi a gumenti. Porro Paris Graxe A. Is4s. D. Cura IACOBI BOGARDt. Dein primus latine secit ELIAs v I NETOs A. is33. & edidit Paris in . di Turnoni apud Claudium Mici raelem A. Upa. postrema eius parte, quae est, de Astr Iogia, omissa, tum quod antiquis illis egeret Graecorum tabulis, quarum rationes suis temporibus non satis congruebant, tum quod esset mendosa prviter alias, & ex ea se haud dum, ut ipse praefatur, ex sententia explicare posuerit, cujus laco P Roc La sphaeram substituit, Lugd. Batav. I γbὶ Hanc B. FABarcius quoque suae Bibliotlime Graecae inseruit Tom. V. ex Apographo Lindobrogiano, quod exstat Hamburgi in BibL S. Joha ius, graece nunc primum editam & latine versim.
432쪽
433쪽
s LIBRI L CAPUT XXI. LOCA MATHEMATI cA
Περι φαινομένου ἐν του ουρανῶ γαλακτοειδίς
434쪽
s IN PSELLI DOCTRINA OCCURRENTIA;
PLato Philosophus ex quatuor elementis omnia ossis at composita corpora, atque adeo coelum quoque ex iisdem constare docet: Tantrum distermin eo, quod corpora terrestria ex deterioribus ac veluti crassioribus de mis materialibus elementorum Partibus composita sint, coelum vero ex subtili fibus & lucidioribus sitiatantiam acceperit. Aristoteles dum sumit, eleme di quatuor recto motu seni, coelumque circulari, ex diversa motione etiam diversam a quatuor elementis substantiam ejus concludit, coelumque &sid ra ad lunam usque aetherem & quintum corpus appellat.
In quot circulos coelum dividat 3
Coelum variis circulis distinxerunt Philosophi, quorum primus est Aequator, qui medium illum in australem & septentrionalem partem dividit. Ab hoe deinceps ex utraque parte ad dextram quidem tropicum aestivum,& circulum areticum, colloeant, ad sinistram tropicum australem, circulumque amarcticum. Alium iterum effingunt circulum meri illanum, ab oriente ad occidentem usque pertingentem. Atque sextum circulum, qui si que iam dictos, secantem matutinamque ac vespertinam partem aequaliter dividentem Horimntem, sive finitorem, appellant, quo duo hemisphaeria distinguuntur. Septimum denique Zodiacum incipientem a tropico estivo, secantemque aequatorem, atque in tropico australi desinentem.
Dc circulo lacteo in coelo, sive
OUod cometa est in una stella, hoe galaxi, est in toto circulo. Eadem enim cometae & lactei circuli sit bstantia, ae quia maximus est circulius salaxias, necesse est magnam ibi contingere inflammationem. Attingit vero circulus iste sagittarium, geminosque, qui e illametro sibi opponuntur. Atque ut lectori, quod de cometa & galaxia dixi, perspicuum si, norit sublima esse corpus, non purum quidem ignem, sed veluti fumigans aliquod aptumque a motione flammam concipere. Quando igitur Pars agitata s miris illius succenditur, inciditque in particularem materiam cras iam eamque accendit, cometam facis. Quando autem per totum insertire circulum, se- Cit galariam, qui candidus apparet, quoniam a motione lames ille Veluti spumar, albicatque.
435쪽
Περι μεγέθους ἡλίου σελήνης καὶ γυ.
436쪽
rs PsELLI DOCTRINA OCCURRENTIA.
De visis variis in Coso apparen
tibus. Tmeeensus ut dita semes, quando in longum modo flammam concipit, in emittitque igniculos, fiunt caprae quas vocant, villis enim dependentiabo illi igni li non dissimiles sint. Si vero in longum succensus nullas
scintillisiones emittat, a figura appellant trabom. At quae cadere videntur stellae s disturrentes Aristoteles vocat; semen in se ignis habent, succenso ex parte fuligineo vapore, di dum augetur, transVersam faciente motionem. Obliquus autem motus fit propter aliam Causam, quando nimirum refrige ratione trudente, obliqua fiora redditur. Cum enim omne desuper emissum inferiora petat, ignis vero natura habeat ut tendat sursum, pressione coge te ad inferiora tendere, S: natura vicissim cogente sursum eniti, nascitur mixta quaedam veluti & obliqua motio.
De apparentibus in coelo sanguinolentis
SAnguinolenti colores in coelo conspiciuntur, quando nubes nigra ad Iarus splenitidae nubis exstiterit, nec minus, quamlo infra splendi tam nubem nubis Mons conligitur. Ac cum quidem ad Litus consistit, tune visum illud contii git per refractionem radiorum. Hiatus vero sive Clia sinata adiparent, quando nigra splendidaque nubes eadem superficie coeli consistunt, ita ut nigra interius stet, splendida e terius. Tunc quippe visus nostis splendida magis occupatus nigramque tardius comprehendens, visetur sibilitatum videre, quod per imaginationem a nigro colorς obiectam accidit.
De magnitudine Solis, Lunae & Tcrrae.
Sol ad terram ex Aristarchi rei astronomicae peritissimi sententia maiorem rationem habet, quam sexies mille , octi lagenta & undesexagintia ad septem de viginti. Diameterque selis ad terrae diametrum maiorem Iiabotrationem quam undeviginti ad tria. Praeterea diameter solis diametro lunae maior plus quam duodeviginti vicibus. Et sol ad lunam maiorem habet rationem quam quinquies mille, octingenta & triginta duo ad unum. Haec non sinpliciter ita & sine demonstratione apud Astrologos proponuntur, sed Geometricis de certissimis demonstrationibus consirmata, de quibus dicere non locus est in praesenti, itaque Tibi, Imperator divinissime, propositiones hasce iam sine demonstratione accipere satis fuerit, demonstratioties autem
437쪽
18 LIBRI L CAPUT XXI. LOCA MATHEMATICA
438쪽
1N ps ELLI DOCTRINA OCCURRENTIA. is
PRoprie est nulla solis eclipsis, neque enim unquam solis lumen obseuratur sed modo nobis occultatur. ω ero accidit, quando in nodis eclinii 'ei, luna perpendiculariter iusta solem Versatur. Cum enim luna insta nos simus, illa oeulis nostris lumen solis occultat & subducit. Caeterum Astro nomi, corpus lunae duodecim digitis mensurantes, interdum toti illius eor pori, interdum paucioribus digitis radios solis intercipi observant mando enim per superiorem aspidem si Ve partem circuli sui Soli propior: luna
fertur, Oxigua parte eum obumbrare Videtur, Cum autem inferiorem transtsi quidem tunc maxima nostris oculis aPParet luna, totum obstraiit solem '
DEfieit luna, quando in umbram ror incidit. Terra enim a sole illu minata umbram facit non cylindriformem, sive qualis est figura columnae, sed quae conum resert. Conus Porro sive trochus ex latiori basi I aeutum desinit, talisque ternae umbra est. Nam quando ab aequalis maeni tui linis corpore alterum illuminatur, umbra Prodit cylindrica, ac si a maiore coniformis. Iam maior utique est sol tellure, igitur dum eam illumina 'eoni eam umbram emcit. Quando igitur tu terrae umbram incidit luna, ob stura fit ae veluti deficiens. Et quando in radicem sive inferiorem umbra ineidit partem, deficit tota: At quando in P. rtem supremam, tunc non tota obseuratur, quandoquidem in Conissima umbra basis latior, sesticium angustius breviusque est. D
PLato qui omne coeleste colos ex igne, terra & duobus caeteris elementia componit, merito selena calidum affrmaverit. At Aristoteles aliud preter illa clementa eorPus coelo tribuens, nec calidum osse, nec alia taliqualitate praeditum aisrmat. Quod si dixerit aliquis, quomodo igitur, si calidus non ost, calefacit' Respondet, quotl illam movetur sol, exci ali π κsive fuliginosos QPores, acremque movet Vicinum terra , atque inde cit' subiecti est auclari veluti fomitem flammae concipiendae primus dixit, & naturam ejus explicavit Aristoteles, intelligens per illam vapores ex terra prodeuntes calidos siccosque ac voluti fuliginosos, ovi ad lunum usque propter levitatem suam seruntur, atque moti & initati ex nare 1ucecnd inriir, & ignis instar apparent ac subiectam substantiam calefaciunt Quod i cro motus calorem generet, docent vel sagittarum cuspides, si uidet motus celeritate plumbum illis impositum liquesit.
439쪽
416 LIBRI I. CAPUT XII. LOCA MATHEMATICA
440쪽
iN PSELLI DOCTRINA OCCURRENTIA. 4M
Qualis sit astrorum substantia Τ
Mnium selerum urerrantium , erratatiumque secundum Platonem una
iubilantia est, pars nempe subtilior splendidiorque quatuor clementorium, & illorum veluti despumatio. Aristoteles vero quintum quoddam corpus de illis cogitandum relin luit, neque enim nominat, quaesit stellaruin substantia, sed coelum omne universique si lera, quia diverso motu quam elementa quamoniraedita sunt, quintum corpus appellat. Ex omnibus porro stellis septem tantummodo sunt planetae sive errantes, vel proprie quinque tantummodo. Sol enim & Luna non errant, at illi quinque, quia videnturum stare, iam retrogredi, errantes dicti sunt.b Tellae inemn tes universae fixae sunt, ut ait Aristoteles,&sine ulla transp
sitione una cum Golo moventur, quod cum ab oriente feratur versus occidentem, eadem de illae cum coelo motione circumseruntur. Planetae vero propter contrarium & aequalem renixum, a lapicnti Ι'rovidentia, ne ex comsimili cursu & volutione conflictus esset, proprio oc itaturali motu seruntur ab occidente in orientem. Quanquam & ipii ex oriente moventur in occidentem , sed una cum coelo circumagitati: unde Sol propria motione quatuor anni tempora implet, iam in septentrione, iam in meridionali parte constitutus, prout vero movetur eodem motu cum coelo ex oriente in O
didei item, dies iacit & noctes. CVm multipsices figurae sint, ut triangultires, piadrangulares, cubicae, pyramidales aliaeque plani fornacς, pulcherrima est sphaerica, itaque eculum & stellae omnes sphaerita fgura pta: litae sunt, quod & ex Luitae illuminationibus perspicuum est, siquidem illa ob gibbositatem suam, non smultota a sole, seu paulatim crescente lumine illustratur. Fas certe erat corpora aetheria in pulcherrimam figuram aptati, metitis figurae aemula. Sicut enim mens in se ressectitur, sic& aetherium corpus a nWnte directum& ad mentem conversum in semet vergit. CUm in duo genera stellae dividant , inerrantium errantiumque, ine rantes planetis altiores sunt, non tamen ipsae omnes in eadem sumnia tare coeli constitutae, sed aliae aliis sublimiores. At septem Planetae sub ine rantibus locum sortitae sunt, primus quidem Saturnus, post hunc Iupiter,