장음표시 사용
451쪽
latoriam & Astronomiana demonstrationibus exornavit. A Bita.
metriae & Astronomia peritus. Instruinenta ad observanda coelestio apta ipse Bagdadi consecit, cum WAHANo observationes instituit, & earum rationem in duobus compendiis divulgavit. Abulphng 397. MEssEHALAH, sive MEss AHu LACH, nomen sibi pepent libro de receptionibus planetarum, & eorum conjunctionibus,& revolutionibus annorum mundi. Item altero de elementis,& orbibus coelestibus. P terra alio de ratione circuli, & stellarum,& carum operationibus. Alio ad haec compositione, Rutilitate Altrolabit n).n in Primus horum Venetiis A. 149I. est editus, cum qu dripartito re Linaei. Alter Norimbergae a MONTANO, dc NE UBERO, excultu fuit. Te tius vero Basileae ab HER v AGio A. is33. Qinarius ibidem ab ur Naico PE sucum appendice Margaritae Philosophicae. Saeptias hujus MEssERAL Au -- minit o MAR, sive uOMAR, libris de Nativitatibus.
9 398. RABBI MOS ES B E N M A i M o N, qui, ab initialibus nominis sui literis a AMBAM solet nuncupari, claruit circa annum ii 6o. Hic cum alia multa composuit, tum librum de Astres
gia, sive siderum viribus, & effectis o .
o in Primus eum Hebraice edidit, ae Physseae Rabbi A nTN Tunno Niubiunxit, utrumque etiam opus latine vertit, IOANNEs Is A AC LEVITA Germanus, Hebraicarum literarum in Academia Coloniensi Proselibr. C Ioniae vero excudit MATER Nus CHOLl Nus A. Fuit M Ar Mo Ni DE sille in Hebraeorum literatura, ac iure, Mathesi etiam, & Medicina praecellens: de quo adeatur Rabbi GED ALI AH in Chronico sito; R. ABRAM AM ZAcu in libro Juchasn ait: Cordubae natum anno Mun si, secundum vulgarem Judaeorum computum, 489i. quod fuerit anno Christi up. R. is ΑΑe in libro Jeso Iolaras
452쪽
g 39'. et κε clii Nous, scriptor Astrologus, non uno in loco cita-tatur ab HALI ABEN RAGELE. Rus meminit quoque GEs-
wAii AN Ghensis observavit tempora solstitii & aequinoctii Anno Alexavi ia99. Abulphar.
A. Hegir. 348. floruit, Scomposuit libros arithmeticos, item mmagestum. Dio PHANTI quoque librum de Algebra inte
l gAnno 878. duae Eclipses acciderunt, una Lunae in Gallia
hora noctis ultima, die a s. Octob. seria 4. horis quatuor post mediam noctem. Latitudo vera Septent. ar, 3 o. Semid. Lunae 36, 7. Summa Semiae s8, 3O. Scrup. residua 36, o. Digiti ecliptici i3 24. Sol in gradu a 6 Libnae. Altera Solis die as. Octobr. ter. hora diei nona, quae tanta fuerit, ut stellae apparuerint. Secundum tabulas Asbonomicas vero Contigit hora sere una post meridiem. Parallaxis latitudinis erat s 3, is. Latitudo Ieptentr. ss, 28. Restat visa Latitud. Septent. 2. I 3. Semid. Solis a s, so. Summa Semiae 3 i. so. Scrup. residua r9, 37. Digiti eclipt. II, 34. Sol in Io. gradu Scorpii.
Anno 883. lipsis Lunae observata fuit ab A LR TEc NioAstronomo, quae acciderit anno Dhil maim ii V . die 23. Mensis Tam horis post meridiem octo. Eaque sic invenitur in a 3. Julii fer. 3. ad tabulas Butenicas quidem hora quinta post meridiem, sed horis tribus Babylon orientalior est Lipsia i ii atque Diuitig Cooste
453쪽
. LIBRl 4. CAPUT XXL atque ita convenit Latici do meridionalis 3 i, r t. Senuit S iurix , 2 r. Summa Semid. 62, 7. Scrup. liptici undecim. Sol in A. gradu Leonis innuum etanum est. ouod dicitur accidisse anno Philippi Iao6. cum siit annus
minis sui memoriam fecit Nere de temporum significatioisi is in judiciis; Item altero de Electionibus. Posteriori ho C m
quitur, qua coeli constitutione agere conraiin, 'quodiae aninio habemus P . e
ax Ag Ακ Babsonius de Astrologia Arabice oram oras diti Cuius initium tale esse est GEsNERJx: Iogiae judicia l . ix ν It iamia. Multis in Ioela quamphitimos anmrri tes malim jam in medium protuhirrita, curi :tium non sit, quod omnes & singulas recenseat haec ars, ut jam admonuimus, hodie evanUit φάβε - -
Equos praetereamus silentio : Cui vero plures, Sisendi cupido est, adeat B. FABRici Min Bibl. Gn L. Illim qua quamplurimi auctores secundum Alphabeti ordi
ducuntur. Ne autem Arabibus omnem laudem demi fatendum nobis erit, quod, etsi plerumque genethliacis obse tionibus occupati fuerint , tamen quo Astronomiam ad majus fastigium extollerent, omnem adhibuerint diligentiam. Prinhatu hoc nobis facile esset, si permagnum numerum Astron morum Arabicorum recenseremus, de quo EDUARDUS BERN ARDus apud JOANNEM LOWTuo tuu in Uitoine transactia i s. Diuiti eo by Cic oste
454쪽
. DE PRAE CIPUIS MATHEMATICIS. aurAns. Vol. l. pag. 23 dici :. In solo Mertoniensi Oxonii Museo, plus quam quadringenti codices arabici, doctrina δ' observationibus siderum referti habentur. - Sed quo prolix, talem evitemus, nosse suiliciat fontes, ad quos resero citatum librum, IOANNEM HENRICUM HOTTiNGERUM in Biblio- caeca Orientali Heideib. i6s8. HERBE LOT in Bibl. Orient. pag. 93 . & Cel. WEi DLERUM , qui in Hist. Astron. pag. at 9. ex omnibus Autoribus Arabes doctos collegiL
Anno 887. inquit c EDRLNus, Sol hora diei sexta adeo defecit . ut stet e viderentur: Eclipsis autem tanta, quantamcEDRENUs voluit, hoc antio non invenitur in Tabulis Astro
nomicis. Accidit quidem Eclipsis Solis die ro. Oetobris ser. 6. hora diei septima fere, sed digiti ecliptici nondum quinque in
Anno psi. Eclipsis Solis facta die 8. Augusti, observata
q) Alii eum reserunt ad annum Christi 378. alii vero ad annum iist. u LANcANus eum adsert in seculo nono. r) Ex Bibliotheca Illustris MENRici RANE VI a Sereniis Danoritin Regis per Holsatum & Dissimarsam tum legati, vulgata est graece cum versione ANDREAE s CRATONI s, qui MStum codicem innumeris mendis de Piravatum sitisse queri Nar, witebergae is86. 4. Claudit librum P AUL Us allatageuicirra Mundi, sive descriptione situs Planetarum, cum Primum ccet emant
orbem tenarum lumine suo collustrare, tunc scilicet seleni ait fuste in leonislii a Parte
455쪽
Acili LLEs TATi Us, Episcopus Alexandrinus, quando vixerit certo dici non potest; secundum Riccio LUM floruit Anno 89o. in quibusdam Codicibus 'uin E sTAT ius appellatur. Ethnicum primum, hinc Christianum ac demum Episcopum misse, eidem sui D E credet, qui voleti Praeter alia scripsit librum cujus pars hodie extat sub titulo:
tiar. Est etiam nondum pervulgatus ACHILLEs, quem prudentissimum isIULI Us FIRMI Cus appellat, valde quidem quod ex eius recondita d octrina cognoscitur, antiquus. ,, Fragmentum hujus libri insigne primus edidit νε Taus vicTORius e Bibliothera Medicea, cum HippARcuo S. aliis quibusdam, Florent. is67. sol. deinde vertit atque in Uranologio sito graece ac latine vulgavit Dio Musius p ET Avius Paris I o. λι re so Amst. Tos. sol t) Hanc vulgavit PETRus vicTollius ex Medicosi bliotheca,&hanc DIONYSi Us,PETAvius ex. societate Iesu latinam fecit. In hac igitur loquitur de natura, & figura Universi de motu, an sit aliquid extra mundum. An tellus stet. De stellarum natura, figura, motu, de Planetis, de ordine, & numero sphaerarum, & Planetarum, de anno magno. De Sole,& eius magnitudine, de Luna, de circulis Myraco parallelis, coluris, axe, Zonis umbrarum disserentiis, de meteoris, ventis, cometis, de motu siderium ortu, occasu, & disserentiis.
ZOROMAsDus Chaldaeus, Mathematica scripsit.
456쪽
DE PRAECIPUIS MATHEMATICII. 437uὶ Nunc tractatum una cum aliis Astrologicis edidit ro Acui MuscAMERAE R ius Nori . isP. . & Di ET Ricus D OBLERus de eo sequentia .annotavit: Seculo post Christum nono vel decimo apparet hoc conscriptum, si veri sinit quatinor posterioriam mensium dieVngresbi Solis insgna singula aisignati: Octo autem priorum mensum dies corrupti videntur esse seculo sors an decimo quinto ab inepta librarii manu reducentis istos num ros ad dies, quibus filo tempore Solem lana introire videbat in Calendariis suis annotatum, praecessiones autem aequinoctiorum ignorantis, tanto tame candore pollentis, ut dum nihil periculi ex correctione sua metuendum esset, intrepidus mutaret, quae mutanda ips videbantur: cum autem ad Pleiades mei se Novembri ante Solis oreum occidere incipientespervenisset, manum cie tabula corriperet, nec amplius quicquam corrigeret. - Ο . ' ih t
P iE N - K A N G A. 89 a. methodum Eclipses computandi dilucidiorem reddidit, & catalogum Latitudinum & Longitu-locoonii condidit. G Α u B ivi i υ s in Hist. Sinens
Semlum decimum ab Anno Christi 9oI-IΟo I.
Eclipsin Lunae anno 9o I. annotavit ALBA TEGNIUS, quae acciderit anno Alexandreo tria. post meridiem secundi diei Ab, horis is, 3 s. Aractae, cum Sol in a s. gradu Leonis esset. 4ID Eclipsis Lunae magna incidit anno 9o4. inquit CEDRENUS, qua territus inquirit, quid ea sigili sicet: respondetur ipsi hac eclipsi proximo cuidam ab Imperatore mortem designari. Secundum tabulas Astronomicas invenitur accidisse Constintinopoli die primo Junii, seria sexta, hora una & minut. 3o. Pinmediam noctem. Latitudo australis fuit tantum minut. secvndorum as. Semid. Lunae a 6, 44. umbiae 4 i I. Summa Semid. 6 SS. N pula residua 6o, o. Digiti ecliptici ai, 4s. Di in 1 s. gradu Geminorum. i s.
457쪽
t Te p ur xxi . Ucognoscendis totum se dabat: Nonnullis vocatur AZopnι . &Maertur ad annum Christi 936. Librum quoque de Theorica Astronomiae. item tabulas persicas composuit , & stellaruulschemata & loca Inter Arabes primus di ti
ALTAR Anius, Arabs mologus propter Selemiam Astro logicam in pretio eradi I 413. Anno siet. Scriptores Angli memnieriintrit sis Lunaris, quae anno QIL EDuARDi Regis mense Januario die r. horis tribus post mediam noctem, accidit. Sol in a I. gradu Capricorni. Londisi i
Anno ρ34 Eclipsis Salis annotatur a TOTHEMao, quae sanum futuri obitus In peratoris existimata miti Ea accidit 1 6. Aprilis, feria 4 horis f 3α post mer em. Parallaxis latituae Solis fuit a 3, 22. Latitudo Septentri as, Visa S ptem. 2, 34. Semid. Solis I S, I . Summa Semi1 3 i, 36. Scrup. residua 29, 22. Digiti ecliptici et i, 36.
ruit eo rempore, quo Saraceni, constituta, pacataque GD-hlica, se Matheseos studiis dederunt; huic adscribitur liber desuperficierum divisionibus x . .
x) Is a JOANNE DEE Londinens, & FEDEx co COMMA Nni una cum eiusdem coMMANDirus ile eadem re libello, Pisauri prodiit An ano. apud Hieron unum Concordiam. Sed enim merito ambigitur, annonhie liber sit Euc Li Das de arabice traiislatiis. Nam ε uc LaDEM scripsisse de divisionibus, testatur PROCLUM. Nisavit trunen Euc La Dis esse acutissimus Uirs Ava Lius, cuius paucula notas DAvr D GREGORius in suo Euc LIDE adiunxit.
458쪽
nzN-MUSA, inter Arabes celebris Geometra, scripiat de
Asso, Abbas Floriacensis, commentatus fuit super calculo vicτ ostii & scripsit librum de, motibus.stellarum y , ut& sententiam de diiserentia circuli & sphaerae, quae in MS . extat in Bibliotheca Oittonia.
. lo. g I I A DHELICO Ni Us reliquit αποτελεσφιτικα, de siderum essectis, atque, διαπη MDA, de aeris signis, ac tempestatibus.. g. s.' An o Do fetipsis Solis annotatur in Historia QMdEnburgens. Paean o spatio acciderit, antequam I seophaniam er moreretur mense Octobri, ea invenitur accidisse die ir. Octobris, hora diei qmnia, ut Chronicon illud habet, his horis duabus aliis meridiem. Parallaxis Latitud. 38, s: Latitudo vera Sept. 4s,s 3. Visa Septentr. 7. 8. Semidiameter Solis is, 6. Summa Semidiam. 3 I6. Scrup. residua 22, 2L
Digiti eesipi 633. Sol in x gradu Scorpii.
go ess Ens πτυς. Monachus Floriacensis, dein Pontifex R manus SYLVESTER II. nominatus, Vir suo tempore in Math maticis nulli fuerat secundus. Ut ATu AN Asius RiRCHER Us Z ymmat, GERBERTu M magneticiae acus notitiam habuisti obuio quoque coelestem, sive difficillimi operis Sphaeramestinxisse, quae remo expolita & corio equino obvoluta erat, insignita insuper horreonte de diversa coelorum pulchritudinea a ), quam rem in necromantiae suspicionem incurri: D fenderunt vero eum G ABni EL NAUDAE in libro gallico de
vim illuctribus Magiae accusis cap. 19. & D. RoELERus in
459쪽
ALcii Nous sive Axx Nous Philois ueri sis Iogus reliquit libellum sex quantitatum. ctio nihil is me sim: ut HIERONYMUS C A R D A N υ s ait LibXri Subtili ise hi & inter ra. iubtilia orbis ingenia decimum Ah humo olocum deseri.
Cum inter Arabes versemur, libet Exemplum Progressi nis Geometricae amaectere ex Amore Arabico de sumtum, quod D. Po Coc Rio, summae in lin is orientalibus Eruditionis vim Tel. WALLisius debuit. Eu fortasse omnium antiquissimum, ad cujus imitationem 'alia fuerunt excogitata. Exstitis com
mentari ic quos scripsit Selaho 'ddin Moli mi i Alsephadi. in Nobilissumi Poetae Tograti Poema, Lamiato 'l Ajam dictum.& in Opp. WALLisit Vol. I. p. Is 9. Arabice & Latine bb .
bb) Translatio Latina sic sonat: Certum est, vocabulum hoc metriinge, Macchorum ludus Persicum esse, cujus Thema Persice in Shecime, quod significat sex species, quae sunt Als ah Alpharran, Alphil, Ab aras, Atroch & Besain; Hoc est Rex, Regina, Elephas, Equus, Roch, . Pedes. Hominum autem non pauci saliuntur, quod ad Alsuli, qui est A Beher ii . Iohammed Ebnyahya Ebn Abdollah Ebno'l Abbas Ebri Sul Tahinscriba, autumantes illum, Scacchorum Iudum invenisse. eo quod Proverbio orinnem dederit. Certum autem est ludi huius auctorem misici Sessi tan his Indum. Cum enim Ardinae Ebn Babee, primus Regum Persae Pindiriorum, calculorum Ludum, Tabies, invenisset; unde&Nardui, appellatus .est ludus ille, quem ad Exemplar Mundi composuit. Abacum in duodecim domos disti timens, ad numerum mensium Anni, calculos triginta, numero mensis; Tilos, ad histar spluerarum incumrotantium ; .corumque
460쪽
ν DE PRAECIPUII MATHEMATICI s. η i
nctum, mi instar motus de circulationis earundem; in eisque puncta numero Phinetariam, quorum situs quilibet numerum exhibet septenarium, dum stitioni opponitur Monas, quinternioni dyas, quatemioni ternio opponitur; tas quas iachi sortitur ludens, instar praedeterminationis & deereti diuini. quae ips aliquando favent, aliquando adVersantur: ipse autem calculos pro ratione notarum movet, ita interim, ut, si Perspicaci sit ingenio, dignostero queat res ea arte disponere, ut Victoriam consequatur, atque advenarium situm superet, staure quod determinaverint tali: quae est via Asidiariorum.
Narravit mihi quidam fide dignus, Shesin Taxi din Alimed Ebii Tami
mali dixisse, hi dum calculorum Praemuitiorem este ludo Scacchorum, quod ins ludens agnos est Decretum&Praedeterminationem: At Scaacchiis ludem. eadem neget; quod propius accedit ad Malamiorum sententiam. - Cum ergo hoe invenissetu Persae, eoque glorieritur; Regi Indiae, invenit Sessa praedictus Macchorum ludum, quem illius temporis iapientes isti pri sei erulum censuerunt. Quem ergo cum Regi extabuisset, ejusquς rationem
ipsi deelarasset; ab ipso iustus, qui uid liberet, Petere, Petiit ille grana triatici tu acta areolarum numerum continue dupli .nda. Quod, ut parum quid, existimam Rex, im eo quod animo conceperat; male ab illo tulit, quod eum rei tam modicae ac tenuis petitione exceperit eo in Ioco. Respondit
ille: se nolle aliud. Hoc igitur illi dari iussit. At ubi, qui Ratiociniis praeerant, illud computassent; Regi dixerunt: Non esse penes ipsos, quod ad illius Exiguum istud prope accederet. Cui cum Rex haud adhiberet si lem; rem ipsi demonstrariatici Adeo ut Secundum live majorem ips admirati
nem incuteret, quam illud Prius.
scriapulus de hae summa, donec compulista quidam Alexandrinus, qui me convenerat, viam mihi 'stenderat, qua manifestiam mihi factum est, quod didierant; Hianam mihi eisibens, qua veritas ipsius constaret. Nempe numeros duplicans usque areolam decimam sextam, illic statuit granorum timonia duo nullia, septiugenta sexaginta & octo; summam hanc, inquit. st viamus mellituram Iobis. Quod cum examinaveram, ita se liabuit uti dixit. Deinde duplicando decimam septimam & sc deinceps ad vicesimam: in halint mensura mibali. Delii a mibis transit ad , lutinas; quas ituplicare non desiit, hoc est, continue duplicavit, donec in areola quadragesina pe ringeret ad centena de septuaginta quatuor millia & septingenas & sexaginta dum Ardubbas, cum duobus trientibus. Atque haec fiamma estoCranarium. Deinde Granaria duplicans ad areolam usque quinquagesimani rodiit ianum, mille de viginti quatuor granariorum. Atque haec melisura, Pro urbe luit,eatur. - Delia illud duplicans ad areolam usque sexagesimam quartani, quae est omnium ultima, Prodiit sua a urbium, se Him mille do tercentum octoginta - Κkk quatia ori ,