Historia matheseos universae a mundo condito ad seculum P.C.N. 16. praecipuorum mathematicorum vitas, dogmata , scripta et manuscripta complexa. Accedit recensio elementorum, compendiorum operum et operum mathematicorum atque historia arithmetices ad

발행: 1742년

분량: 1019페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

721쪽

CAPUT IL SCIMPTORES ELEMENT.

deelivitate & desibra. Potissima vero OPeris Pars in centro gravitatis & caliaeulo eius pro rariis figuris instituto occupatur. Secundum Volumen adiei 3 de Historia praelio Algebrae, x in de conabluationibus, alternationibus de partibus aliquo is, 3ὶ de sectionibus au truibus de angulo contactus &se ei reuli, si ea lubet defensionem ejusdem tractatus, o) disceptationem Geometri eam de postulato quinto de quinta definitione Lib. V L Euc Linis.1 Con Cuneum seu corpus partim Conum, partim neum reposentans, vometrice consideratum, sin de gravitate de gravitatione clisquisitionem Geometricam, 9ὶ de aestia maris hypothesin novam, io; Commercium n, stoli eum de quaestionibus quibusdam miliematicis, JOANNIs C As WELLi Tringonometriam Planam de sphaericam. Tertium volumen complectitur i

Hea, qui li adhuc ex veteribus graecis Musices scriptoribus ae codicibus MSStis omniensibus erant edendi. ai ARciii Με is arenarius de dimensio cireuli cum Eu Tocii Ascalonitae in hanc commentario, quos tract. xtus graece de latine a mendis opera lo maxima emaculatos an. i6 6. Publi eo dedit, norisque illustravit celeberrimus Auo r; 3ὶ ARisa Anci ii Samii liber de niagnitudinibus de distantiis Solis de Lunae, in Fragmentum libri secundi. Collectionis Mathemati P Appi Alexandrini desideratum, s) Collectio Epistolarum quarundam COLLιN , LEis Ni Txi, NEWTONI, WALLsso, ν L A M sτE Dii rem mathematicam spectantium. 6) opera quaedam inis illonea, Philologica, Theologica, quae huius instituti non sunt.

ppin Partes Matheseos consuetas brevibus dc admodum imperfecte pertractat, licet hinc ει inde multa iminiscuerit, quae in Praxi commode appli

gantur. .

qq) Complectiliatur haec opuscula varias uemonstrationes Mathemat eas, quarum prima rationem missilibrii; secunda Sectionem Geometrie Plarmonicam atque Arithmeticam; tertia sectionem anguli rectilinei in quovis partes tum olganice, tum per quasdam lineas curvas, cycloides scilicet an malas ostendit. His Autur subiungit quaedam ex . Iathematica mercitatione vi NcENTii vivi ANI, cui titulus Prout ab co p. v. huius opusculi cita

722쪽

NAMr Ph pq lilemata. Tan in de parabola considerata instae Ellipsi . Maximae, atque instar by perbolae habentis mi uveria miliantemui, infinitani, item de lineis Pliant alii cu&Fle inuis agit. In fine problema morale praet eum, Ultimam rerum lineam ducere sequentem in modum stavit:

sit ducenda tibi rerum ultima linea rite; --- scilicet ad summum Numen quae rem seratur risto Deus centrum: ei reum res ea rae in orbet AEquo intervallis dissent, quas m te recto Praetereat vita de Puncto vix tangat in. o. Ex hoe contactu deauim lux ultima agatur acta ad normam vi , qim iam tibi ducta ALA Dico, quod justim merat, rite esse peractum. - Namque his inprimis erit ultima linea rerum: Praeterea ad centrum, vi normae immobilis ibit. At Deus in centro positu suit: ergo in eadem Quaesitum invenies Numen.. Quod erat iaciendum

1ox Nis A iri 6ssu opuscula Mathematica ex rece sone si vini primum proposita, postea figuris aeneis ait abre instructa&a s ALTHASARE MENTE ERO Pros Mathem. PuM de novo revisa & emendata, Hamb. I 699. q. rr .rrὶ Erat Prosessor Mathcseos Hamburgensis de obiit u 4. d. Ian. minentur vero in his opusculis i) Geographia Universalis, cui adiectae sunt a. figurae elegantitanae, miramque explicationes. Σ) Chronologia una ciun opusculi Miagraphia. 33 Stoeometria, per infinitiones, Theoremata, Problemata & Lemmata. 4ὶ Statica, per hypotheses, quibus subiuncta est B. 3υNGia Med. D. s) Phoronomica sive doctrina de motu locali. Plana methodo sunt conscripta, & multa scitu digna suppeditant..

723쪽

m CAPUT IlI. SCRIPTOREI ELEMENT.

memetieam Et Practicam, i) Architectumn Qvilem,i Architectumn miamarem, Artem Tormentoriam si Ve Pyrobologiam , sin P3Tolevitiam . Damnosam stanst-Feuer-werct . Et denique εὶ Pyrotechniam Jueum dam. Omnia exponit de concise , dc maxima ex parte ad praxin, quae ipsi similiatis sitit , semper attentus est.

ti l res Matheseos partes tantum constituit Autor, Arithmeticam nempe, Algebram de Geometriam, reliquas pro earundem ad Pli,sicam secta applicatione habet. Ad Arithmeticam resta tantum conini unes millime ce operationes, additionem nempe, labriactionem, multiplicationem atque divisionem. Algebra vero ipsi est, quantorum in genere consideratorii scientia, quae alias Mathesis universalis audit. Geometriam denique desilit per partem Matheseos sandamentalem de lineis, supersciebus de iblidis seu ctantem. ordo in ii K opere est optimus, nisi quod pauca praecepta dc sere ulla ad Algebram spectantia tradati

uu) In hoc opere Autor non tantum terminos artium de scientimini, sed etiam res ipsas explicat.

xx Obiit Eo WARDυs D RNisARnυs, Viris niaximis de aetatisu. Jan. nostrae o mensis merito annumerandus, Oxoniae A. i69 . anno

aedilis sm in tantum proiectio m gni OPm s.' quod XIV. Voluministi,

exstitisset, in primo nempe producta sitissent scripta Euc Linis, Il. Apo Lo Nis Pergaei, Iu. ARCH MLnis syracusini, i PAppi Alexandrini o: it Rodicis, V. ATHENAE 3, VL Dio PHANτι Almandrini, VIl. Para a s: niaxi, . Alexandrinorum, VIII. oc caeteris c L A U D 31 PTOLx MAEL Hune catalogummi, o M a s Mi Tuus subiecit eius Vitae ad calcem Epistolarum Huntiis: licitiarum, ocr An Ricinu, cum suae bibliotheca Graecae Laia III. c. o. inseruit.

724쪽

'ET LEXI COGRAPHI MATHEMAT.

ANTONII PARENT Recherches de Mathematique & de

Physque, hoc est, Disquisitiones Alathematicae&Phylacae, Paris

yy us anno & denatus suit anno tris. Ab avuncula in sua iuventute in Christiani uno atque Arithmetica docebatur, dein Parisios miti batur ab agnatis, operam Iuris madio daturus: sed eam omittit & totum se Mithesi tradidis. In Collegio Regio lectiones de la ilia E atque Salvatoris audivit, mox etiam alios in Mathesi instruxit, quo autem Arestitecturam militarem melius docere posset, cum Marchione d AL EGRE eamabis see ius fuit. Vitam desn privatam Uens membrum Academiae Regiae constit tum itur, ibi vero per Praecipitantiam ae subinde nimia vehementia aliis comtradicebat, hinc quoque plurima eius schemata, qtue Aeademiae exhibuit, s ina cum masura reiiciebamur, & quidem, quod veritati consentaneum est, Wopter obscuritalcm. . Sed ne perirent schiaae, quas ei Academia reddidit. eas tuti citato titulo edidit atque auctiores anno Irim recudi secit. Hae suMint m partes divita, quarum prima nonnisi excerpta nonnulla ex Diariis amicis. ωeunda examen Principiorum Philosephiae cARTE fir r tertia varia schediasmata Pl sica & Mathematica Autoris continet, antea nondum edita. In quibus --- perspicuitas desideratur. im.

m. Io Nis Sinopsis palmariorum Alatheseos, or a ne I triauction to ine Mathematics, h. e. Nova introductio aut Mathesin, continens principia Arithmeticae&Geometriae brevi atque facili methodo demonstrata, & ad paries illius utilissimas applicata, Lond. 17o6. 8. ZZλα Σὶ Hie libesius perspicuitate, Deilitate, brevitate & rerum stituli iis aram, immo apprime necessariarum ubertate mire se commendat. Exponit in eo Arithmeticam tam numerosam quam speciosam, proprietates oportionum Arithmeticarum, Geometricarum, Hamonicarum &Conci tu mi ic'um per ealculum litteralam. Sequitiis Arithmetica incomme la dium. Excipit eam methodus problemata mathematica retavendi, ubi de Dinominatione, AEquatione di Reductione generaliter.disseritur, mox Ocialius reductio per transpositionem, multiplicationem, divisionem, inu lationem dc evolutionem describitur. Dein illustiat mulam Trium simpliacem di compositam , directam atque inmersim, cum regulis Societatis, Rediisessionis, Aria ius, Falta Postea omnia explicar, .e ad Algetiam spe G. quibus

725쪽

CAPUT III. RIPTORES ELEMENT.

quibus subnectit theoremata generalia de computandis usitas, Combἰnati nis, Electionis, Permutati iniis & compositionis. In parte altera Ceometriae principia traduntur, & varie applicantur, quibus adjunxit principia Pe spectivae seu Proiectionis orthographi & Ster grapti cae, Tri ronomenio sui de Sphaericae atque Mechanicae, ut & Opticae atque Dioptriori Tot aetanta in tam exiguo libello solide ac perflucue pertractata esse; iure mir tis. Ne autem brevis per signa expxilio in Analysi parum versatos turio in partis alterius perlectimae, liber cum cura ab initio est legendus, etiam. ab iis, qui similamentorum iam gnari sunt.

a Explicat in isto opere praecipua problemata Arit G triae practicae, Trigonometriae utriusque, Astronomiae Sphaeri Navigationis, Geodritae, Stereometriae, Gnomonicae. Arctit iure a m de Pyrotechniae, suppositis terminorum definitionibus & deii isti sol sepositis. Adduntur Tabula Logarissimorum & Tabulae Staium

gentium. .

Nico LAi Bio N Trailsi de laclanstrumon paux usages des Instriimens de Mathematique, h. e tactatus de Constructione & praecipuis usibushut umentorum Maesi invicorum, Paris 3.7o9. 8. ch aug- i,

hi Agit libro primo de circino communit, regula, pem Gath heis. instrumento transportatoriis, norma. Lib. secundo ite circino proportionat rio & virgulis ster metriuis; Lib. 3. de variis instrumentis tam in ossicinis artificum, quam in muscis erudirorum obviis, variis, e. gr. circinoriam gen Rbus, instrumento ellipses describemii, variis librarum generibus &c. Lib. sde libellis seu instrimentis ad libellationem aquarum necessariis, itemque i strumentis, quorum in Pyrothechnia usus. Lib. 6. de instrumentis Astron micis. Lib. de instrumentis nauticis & tandem lib. 8. de sciat herii, seus tologiis Solaribus Lunaribus. Opus utile non modo ad Mathesin pracbeam adspirantibus, sed artificibus quoque instria menta elaborantibus. Hoc opus utilissimum deinde CLDo P ELMEYER, Mallimatum m Gymnasio fimbergens Proseilbr, additas duobus augmentis ui linguam nobis vernaculam transtulit α figuras aeri nitide incidi curavis, Francos UPs cilior b. aria. 4. I xori

726쪽

eὶ Erat tum temporis in Academia Pridericiana Mathematum Proses Regius, & mane in praesenti, cuiar a Marpurgo Cariorum Halam reversu fuerit. Ceseberrimus Philosophus & Magnus ruthematicus, qui orbis liti rarii iam ductum ornamentum excellens extitit. Multa quidem ab antag nistis adversa perferre coactus suit, sed ut tritum dicit; docendo ita etiam opponendo aiscimus. Totum opus in quatuor divisum est Tomos; In primo commentationem de Methodo Mallimatica, Arithmeticam, Geona triam. Trigonometriam & Architecturam civilem: In secundo Pyrotechniani. Architecturam militarem, Mechanicam, Hidrostaticam, Aerometriam &Hydraulicam. In tertio opticam, Catoptricam, Dioptricam, Trigonometriam sphaericam, Astronomisun , Chronologiam, Geographiam & Gnomonicam rin quarto denique Algebram communem, Analysin insiti resinalem illustris L. iiiiii & appendiem de priecipuis scriptis Mathematicis reperies. Cau sim hujus operis seribendi adduxit Tom. V. Elementorum Universae Matheanos p. ii. dum scribit: Ut igitur ad verum Matheseos mi ilium iuventutem academicam manu ducerem, Universae Matheseos Elementa idiomate patrio conscripsi, dc quatuor Tomis evulgavi. Theoretica parcius exposui, ut hemiκγri ae loco servirem, quantum ad praxes, quas uberius tradidi, demo 'tandas sui licere deprehendi, eliquis in parre quarta per Analysia crutis. bivis tamen methodi rationem habui, ut verioris Logicae praxis animis dicentium insinuaretur & ad solidam doctrinam capiendam discentes apti, cerentur. Non inutilem fuisse liuncce latiorem, tum propria experientia me quotidie adhue edocet, tum alii publice consessi sunt. Saepissime iuerunt de in varias linguas transferuntur.

Rusdem Ausaug aus den Anfantagriinden, i. e. Compen- Elementorum Alatheseos, Halae ira 3. 8. saepius recutum d .

di De hoe citato loco ita dissent: Quoniam haec Elementa nonnullis praxiora ruidebantur, quam ut tyronibus promiscue proponerentur, & imprimis Aletebra in parte quarta prolixius explicata, eorum captui non comvenire, nec ad omnium palatum esse iudicaretur, desiderio aliorum si timis sitis eadem in compendium redegit. Continentur in eo Omnia brevibus, quae in Uementis exhibentur. Uu uu g ios.

727쪽

e in Consulitus esse reor, si de thoe opere Praeclaro ritu , MUM: Quid, inquit, me impulerit, ut Elemetira Matheseos mina icis diversi ederem, in praefatione Τomi primi exposuL A sepropositum fuci im consecutus, aliorum esto iudicium. Edii

Aab anno i73o. prodiit,& cui nunc Tomo quinto 17 o. colopho ianus, re si est Genevae in . ab anno r732. forma maiore Aistioliem nitidissimam& ab omnibus merulis expurgatam Veron in isPH Us 1ERER I Us, Medicitiae ac Philosephiae Doctor, in μή -Philosophia versatissimus. Ail commodiorem usum figurae ingraisruntur. Eandem operam iisdem impendit, quam orbi erudito in is lis operibus nostris Philosephicis Latinis abunde conlprobavit. iuri commodis inserviat, IOANNEs Titho BALDυs BIUN-nostra quoad substantiam in Linguam Gallieam transsumta sari

, liciter, quemadmodum ex speciminibus ad me transmissis linei landum tamen est, quod Illustri Autor in quibusdam partibus. technia, Arestite ra militari & civili &c. tam brevis fuerit. MTomo primo de Arithmetica, Geometria, Trigonometria secundo de Mechanica, HI Uostatica, Adrometria atque Hydria Ade optica, Catoptrica, Dioptrica, Perspeciiva, Trigonometria atque Astroruamia. In quarto, de G graphia, I Iydrcsram; a, claCnomonica, Pyrotechnia, Architectura militari atque civili. nique exhibet commentationem de precipuis scriptis Mathema mentationem de studio Mathematico recte instituetido & indices ta Matheseos.s icis.

Rusdem Mathematitates Lexicon, hoc est, Leodi thematicum, in quo termini Matheseos universae plicantur, & ad historiam mathematicam spectantur etraduntur, doctrinarumque sedes indicantur. Linta maj. D Et Ratio Praelemonunt Wolfianarum in Afra tio secunda Italae 17 S. 8. g,

0 De hoe ipse sequentia resert. Hoe Lexiconbus fatigatus idiomate vernaculo sectam iam

728쪽

ET LEXICOCRAPHI MATHEMAT

'lisciplinis Mathemticis passim obvios α-psoaerim, venam ctiam Autom citaverim, ciui vel primi res ii d

inventat, vel optima ratione exposueriint ae prae ea praeeipDdorare suerim, singulorique usum indicaverim. ut sei licet vel historicani Matheseos cognitionem assectant vel in lora rimo R

gumento desiderant. In Italicunt idionis transtulit iupra laudatus. Dein auctius recusem mi , Lipsa: ir; . di vi ocu a Pars Praxin tantum spectans adiurio, si L N

ologiae Doctoris Instinationum Mathematicarum Libri re Viennae Austriae i73 h).

h3 In primo libro agit de scientia mathemattea & illius obiecto doe-ntis Geometricis & proportionibus quani tum, de element: stili Ade moria eis tari, plina, S sphvrica, atque arehitdaue ublitam. in ieeundo de si ara, nempe de Cosmo uani is trimirum & lunae motibus, calculo solis vidi Psium, retrictione & parallixi siderum, motibus comemraim, et durioaetraitico. More muni, discursu liberiori & perspieuo exm ti

m capita, ira rursus in arilauim distribuit, pro numero mat

toriam Matheseos desinint; in secunda vero ili serit de A atheseo, in me, de ostenda, quomodo siventus in priniis vero generuia in ea se i Uu uua struenda.

729쪽

struentia mira stae lectu digna hic minio con resi&μ- in veterum & Graecorum & Latinorum scriptis. non surile

erit.

kὶ Explicat in hoe Dictionario terminos, qui in adductis partibus Occurrunt, siguris etiam aeri incisis illustrantur. Inventui in isto quidam termini v. c. Philologia, quos in eo rara tos Putabit.

IOANNIS FRIDERI i WEi DLrni, MatheseosnWlatebergens Insiimtiones Mathematicae, decem

mixtaeque Matheseos doplinas complexae; Bb finem Tabulae Iamri inmorinis contra & indexgenerias Mathematici instar esse possit, Vitemb. ι7l8. 8. d.

I in Exhibet Doctissimus Autor in istis Pro gomena de naristitutione Matheseos & methodo in laematica, Arithmeticam, GeTrigonometriam, planam & sphaericam, Opticam, Astroru iam phiam, Chronologiam, Gnomonicam, Mechanicam, Hydrostarie;

IOANNIS BERN HARDI Wi DE BURG ii, Alatheseos

sessoris denensis, i Institutiones Mathematicae in usem hiorum conscriptae, Brunsulae 17i8. q. Et r) Septem Specii Matheseos Biblicae Jen. i 7 3 i. . Quae supra annotata siem M

. Tradit Clarissimus Autor in his itistitutionibus solide atque t. conscriptis i) Prooemium de instes in genere, Σ) Arithmeticam. 3, metriam, 4ὶ Trigonometriam, sin Opticam, 6 Dioptricam, Campus . Astronomiam, s) Architecturam militarem. Ioὶ Civilem, ii Kam, in Geographiam Mathematicam. 13)Chronologiam Mathenistic denique Horographiam. Dein hanc Introductionem Ginmanice quoque e in octava forma. Multa in istis collegit, quae alibi anxie quaere a sum nescisse L m. GLAs Estus, Invitiariorum Praefectus, in den Gedan

730쪽

um do K Jau-Kurit eum propter figuram quandam tam asperra perstrinxerit verbis; se i anguis in herba eritia Siquidem omnia in his ti sita tionibus ciare di Perspicue exhibentur. I rit.

JOANNIS UENCLsLAi x Ascitullii De icher Bemst der Maestematisthen Willensininten, hoc est, Epitome Sciem turum Maurumaticarum, Jenae i7i8. 8. n . Autor, scribit Ces.sTOLLius in Hist. Lit. p. m. 4oo. haud ita pridem mortuus est, post ana iter per Belgium, Angliam&Galliam instituisset. Alacre isi erat ingenium, atoue in algebraicis veriatissimum, quod illi, qui eum noverant, inentur

ti) Divialit hunc tractatum secundum Matheseos par es, quarum prima O de Arithmetica, o de Geometria, I) I rigonometria. Architecturae si, s) Pyrotechnia, οὶ Architectura Militari Mechanici, 8 Hydr Erio, vi Aerometria,' 1M Hyilraulica, ir optica, iαὶ Perspectiva. ix cest trica, ivi Dioptrica, isὶ Astronomia. iM Geographia, in Hydrographii. 18ὶ Gnomonica, α denique 19 Algebra. Orunia nimis concise e pacat atque demonstrat.

o Medicinae Doctor, natus lognae a. i s. Patavii erat primo Prosessor heseos, dein Medicinae, ibique obiit a. ivo. d. v. Jul. In his operibus Oxima ex parte Mechanica atque Astroii omica occurrunt, quae suo loco rivit adducenda.

3ACost Honsso N, Lectoris Matheseos in Schola Ll, stematica Regia orphanotrophii ad S. Salvatorem, A Systemos the MathematiclisVolumina II Lond. ι723. q. p .

pin Druidit Clarissimus Autor totum opus in quinque Partes, quarum tres volia men primum , duas secundum continet. In Parte Prima exhibet Euci. iois Elementa sex priora, in secunda Trigonometriam planam recentiorum inventis plurimum illustratam; in parte tertia tractarum de navia gatione . seu me navem Per mare ab uno loco ad alterum via brevitam &uu 3 tempore

SEARCH

MENU NAVIGATION