Historia matheseos universae a mundo condito ad seculum P.C.N. 16. praecipuorum mathematicorum vitas, dogmata , scripta et manuscripta complexa. Accedit recensio elementorum, compendiorum operum et operum mathematicorum atque historia arithmetices ad

발행: 1742년

분량: 1019페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

741쪽

vio CAP. IT SCRIPT. ELEM. ET LEXI C. MATHEM.

Autoris methodum Paschalem, sive illa ea leni ad persectum iritum perducenda consilium, cujus antra admotum Pauca exemplaria exierunt: quemadmodum & praecipua, quae cirra reformationem Calendarii in sine praecedentis, atque initio praesentis seculi inter Principes & Mailiematicos praeeipue septentrionales ari sunt Pleraque eia avtographis. Tomus tertius contin bit 13 Basin Astronomiae, quae illidum Docacitum meruit approbatione n Copernicum triumphantem cum succinctis vindiciis. s Artem intem landi, sue Methodum implendi seriem numerorum, in quibus datur aliqua naturalis consecutio; hanc vero artem, quamvis antea literis excusam, nondum publici iuris secit Autori Tomus quartus Adytum Astronomiae coimtinebit, ii Atrium Astronomiae, dudum quidem editum, sed nunc seeundis euris ita auctum & transfiarmatum, ut plaste novum censeri queata a) Si imgularem methodum in certum ordinem de normam redigendi observationes Tridui Rcemcriani, aliasque. n Theoriam Autoris Planetarum , sive αυχνιαν Iccplerianam εντε Θ, nunc plurimo usu & longis me litationibus persectam. Catalogum fixarum certissmum. sin Tabulas solares plui mis observationibus Tychonis, Rinmeri de Aum is confirmatas & demonstratas. Similiter editioisi destinavit orationes a O E M E R i, quas Gbtinuit diplurimas epistolas inter ROEMERυM, HORREBO tuM aliosque viros di ctissimos conscriptas.

742쪽

LIBER QUARTUS

ARITHMETICES.

744쪽

ARITHMETICA CH,

SIVE

DE NUMERIS IN GENERE EORUM

QUE CHARACTERIBUS

ARithmetica Theoretica est scientia numerorum & practiaca est scientia computandi a .

a in Sie vocatur ab obiecto suo, quod est sive numerus. i Diei vero, scribit vos sius de Scientiis Mathemat. P. as, ἀριΘuας creditur. quas ἀρ' G, ab apto, coagmen Q quia fiat re μαναόων αιάοιῆς, ex unitatum coniunctione. Numerus vero non a num , ut putavit is in κυs Lib. II l. Orig. α 3. numerus enim ante numum fuit) sed a νομὴ, dis tributio; quod a νέμω, distribuo; quia, quod multumis, in unitates diaviditur. Siphrie vocem pro qua perperam plerique cisti scribunt in ab Indis esse acceptam, censet GEORGrus VALLA. Sed plane est ab Arabibus, siὐesarae is, qui in Hispania vixere. Sane & Heb is sophar, num rus, enumeratio, a siphar, numerare, audit. Imo , ab eodem verbo numerus dicitur misphar. Ae IDAN Ni BRUNAEo verisimile visum, exinde potius venire LMinum numerus. Nempe ut prius fuerit nu i merus sicut ante dixere dusi sus Pro dumosus; Casmenae, pro Camenae; Casmillus pro Camillus; unde & M AR o XI. Aen. y y y a Matri

745쪽

Nomine Casmillae, mutata pane, Camillam. Ae secundum v ARRONEM, omen est ex omen' secundum aux Palaemonem, idem ex iisdem. Dixeris praeterea, non modo Babiici; sM in N converti. Verum utrumque etiam seri videas in gener, B item omissum in omitto, pro obmitto, operire ab ob. deperire, pro parare: radius & rudis pro virga, a se 'ligo a vero in N abire, ostendunt catena, a κάθημα , pugnus a m M; et nideo; unde renidere apud HORATIUM; a nuceris, uua μη, ne, & alia id genus. Hoc nomen .apud veteres denotabat cienim numero, id est, cito, apud PLAUTUM, hoc est tam cito q meres: quod si sacile ue celeriter. Apud Hesareos, ut Ceri. Xm. dicuntur homines numeri, hoc est, pauci, qui ocius numerantur phrasis etiam Deut. IV. 27, & XXXIll. 6 repetitur.

Arithmetica Characteri ica est scientia inrios expicharacteres, quibus numeri exprimuntur b).

bὶ Huius explicationem, ni fallor, nemo per stiorem de cur L iELMUs REVERE Gius ita Arithmetica Chronologica Traiectinum in 8. ex qua qMedam mutuari haud abs re erit.

. s h . Quicqcid refertur ad unitatem, ut linea recta ad alictam. Numerus dicitur C).

cὶ Euc LiDEs Elem. Lib. VI. desin. r. & isi Donus Lib. III. P. I. Vocant numerum του ra. lac cara συγκύ αενα πλii accia nemunitatum; Et tunc sententiam adprobarunt TH ALEs, PYT LArunoxus atque alii. Sed statim adparet, quod tantum ad numerinales attenti fuerint. Quod autem ad nostrain destritionem, qua Iustr. woLvii Elementis univcrs e Matheseos petimus, attinet, ea oneralior est, ut sub eadem cum numeros integros tum fractos, tam raquam irrationales Comprehendere valeamus. Ita enim, si pro uniti

recta sumatur, numerus quoque exprimi potest per rectam, quod jaTEsius & ante eum AR DusER in Geom. Pract. Lib. IV. 3 8 & s. trunt. Hinc vana est disceptatio, si inter erudit quaeritur, an u numerus 3 omnino enim res se ita habebit, habet enim relationem. linea ad aliam. vide plura de hac disputatione in LAURENfERGii Arithm. uos τι opusculo de numeris d Celeb. WALLisii Opp. Vaqui hanc quaestioncm prolixe inquirit.

746쪽

DE ARITHMETICA CHARACTER ISTICA. ira:

Characteres Arithmetici sunt certe quaedam notae, a variis gentibus ad numeros breviter exprimendos usitatae. Dividuntur autem in Figurativos, quae sunt figuriae a literis diveris, ad numeros indicandos inventae, & Literatos, quae sunt ipla linguae cujusvis litem usu numerali predire d

d) Literales characteres, quod omnium primi fuerint, constat ex lingua Hebraica. In qua literie ad numerandum, ut nempe Aleph sit prima litera, Both secunda &c. fuerunt adhibitae, quod e Psalm. CXII. & CXIX. prov. XXXI. & Thren. I. liquet. Cum autem in singulis elassibus Arimm ticis sunt numeri novem: ita in singulis classibus Alphabeticis sunt novem liqterae, seu notulae numerales. Et quia hoc pacto requiruntur in utroque Alphileto Characteres viginti septem, sunt autem Hebraeis Literae supra viginti tantum duae, Gi cistantum quatuor, necesse erat, utrumque Alphabetum n tulis. aliquot adaugere. Hoc consilis adiunxerunt Hebrei Alphabeto suo munerali quinque quas vocant) literas finales, quibus designantur postre quinque centuriae. Noluerunt autem Graeci cies illas quas excogitarum n nitis simul omnes ad calcem Alphabeti sui adiicere, sed tribus literarum Chassibus seorsim h. e. singulis unam inseruerunt; hac scilicet mente, ut Almphabetum numerale Graecum cum Hebraico magis congmeret. Quod ex Tabula prima optime videri potest. Quod ad Figurativos characteres atti- net, infra docebimus, inos ex Oriente in occulentem, idque non ita pridem translatos esse, nunc autem dierum pluribus usitat . .

N. a.

a.n.

n. v

altera denarios

747쪽

De his, quo calculus rite institui possit, sequentia sunt: notanda. i) Ad numeros intermedios exprimendos littprimae classis novenariae subjiciuntur secundae e . a Alii orenarii litem n adjunguntur f). 3ὶ Numeri millenarii inidum integris vocibus describi solent g). Et denique qt Judaei praecipue in titulis vocem unam vel plures, easque seo sim, vel in sententia aliqua Biblica comprelienses ex tent, quarum litem, utut disposidae numerum propositum

e) v. c. N'. v. 2 , Ia&sic porro; sed hic observandum est in epositis numeris; quod Judaei quindecim per ' & n non nolent, sed imper D s& is: idqtie quadam religiosi superstitione adducti, quod haeliterae nominis divini τετραγρομμάτου sint pars altera initialis. Hi nuleompositi plerumque per Patha leguntur, nisi desinant in vel '; u, lat hnag sh autem characteribus literas serviles aliquoties praeponunt millis a 38, letal uo.

inillis per i 'ON Auphim, cum litera numerali praemissa, ut 'quatuor millia. Millia etiam interdum per simplices Alphabeti literas edimuntur, sed aliquantulum separantur ; ut N My . Raro quoque literam non centenariam; N ιον. Quae omnia exemplis Iliblicis illus possinit. Ita enim io Maserethariun notis Geneseos sini subjectis versus ilibri dicuntur esse l. e. 1sI ; versus Exodi sunt L e. His caetera relinquam, quae jam laudatus B E v E R EGI υ s I. c. adducit. h) Itala Bibliis Sacrisa Ios Epito ATH 3Α Amstelodami editis, tria oerunt frontispicia, unum ad Pentateuchum, . ad Prophetas alterum, tertiua

Hagiographa. Primum impressium dicitur pLI I d Eu rAnno compuli minoris lingua mea est stylus scribae promti Psalm. X

ubi voces virgulis numeralibus superne notatae annum indig

748쪽

se etiam Hagiographa ibidem impressa sunt, eompuri minoris , Min ara inram L e. Scripta digito Dei nempe o. Denis Sedet Tepilloth Hispanensis sive Iudaeorum Hi anorum Erurgia leinde impressa dicitiar ram rim L e Noe anno, ubi siletae Pren inditant annum

Characteres Goaeci sunt omnes Alphabeti literae, & tres praeterea figurae, quarum singiuarum valor ex his' tribus cias

ta colligi potest:

IJ An hae tres nptula Gnme, σπίσημαν Reii seu tas, επισημο Καπι--1 1ν τσοαι sint Symbola Alphabeto Literali Graecorum supera Mdita ad depingendos totidem numeros; in potius ex Alphabeto Gram sint omissa, cpila nunc dierum adhibetarer ad depingendos tantum numeros, non etiam 2nos, sub iudice lis est. Suffciat nobis horum Symbolorum potest tem atque originem adducere. Sic in Alphabeto Graeco litera numerum senarium ad exprimendum desic ratur, qui per literam Hebraicam Vin r praesentatur, ut igitur mia 1μον λῶ literae Hebraicae Hu, se ει -πα ID terae Κομ, α Σιωτὶ Τfide respondent. De tribus hisce Graecis numer ora Symbolis insignis extat apud agnAM, libro de Indigitatione, locus, dimu Me, qui huc transferatur: Graeci enim omnibus suis siteris exprimunt numeros; verum toto Alphabeti sui Charactere in numerorum sum sas extensis, tres, qui plus sunt, numeros notis propriis, quae ex Alphabeto non fuit, depingunt. Prima est δε quae dicitur uisimon, α est nota nu- - meri

749쪽

l LIBER IV. CAPUT I. iuri Q. secunda est s , quae vocatur Icopli, & valet in numero Xtia est quae vocatur Enneacosa, quia valet DCCCC is Quae . 'la vero ex antiquis Hebraicis sive Samaritanis expressa sunt.

Ulterius observanda sunt sequentia Hi Si virgula ex hisce characteribus primo loco collocatis subjiciatur eos millenarii significantur, quot per se unitates valiet Si numerus major datur, quam qui unica millenariadaeribatur, cuique Characteri millenario virgulam suanciunt. Et una quidem virgula millenariorum monades. decades, tertia centdrias designat l). Et denique 3 Graeci numeris quibuslibet designandis etiam sex tantur olim usi suerint in .

66 4. Interdum de linea transversa & virgula subiicienda nullemutitur, nonnunquam capiti impingitur. l) Ut numerus 26 3ς. se exprimitur κ λε. V. e. C EMINU mentis Astronomicis, c. XV. ait: παρατετμητα δὲ ου- όλους μηνἀς δἐ observariar autem evolutnere menses 669; dies vero r97s6. Et eadem ratione hi Chvalent 9 689 . Interdum Praeter communem methotantur ligura cui ait dextram sepnistribunt Decadas,d sinistram centurias millium, aliis numeris minoribus seo tam colli apud p TOLEMAEUM Lib. IV. P. iso. sedit. Basl. A. D.is38δ πρι, G,κM L e. omnes autem si ocoo dcires, sive cc qii783. Et ibid. p. ior. συναγομεν δε i. ecollectorum Moo9. Ubi observes, Iurgit WELLs in sua Arithme4tteras huic figurae suprascriptas, Monadicas in Denarias, Denaria etenarias promoveri: nam in mi ari Gemi Oα valet io, λ 3 si ilici in posteriori β 2o. de κ ioci millia; alleo ut si literae etiam Centenarseribantur, liti jam M ponariae fictae e primorent Miltiones: puta denotarent , fisob, h. e. τ deii aret tres Milliones. Um

750쪽

DE ARITHMETICA CHARACTER ISTICA. et

Ruen quod a Gmeis, finem Mathematicis, excogitata esset Notatio Liter in non longe absimilis. Ita enim Graecis olim in usu fhit nam nili ratio ab Alphabeticapi ' ne diis a. nempe per sex tantum literas Capitales, totidem vocum num rasum indieia, videlicet ΠΙΔ HX M, quarum valorem Me videre est:

M. Mυρια A .in vi exprimendos litem istae non solum Variis modis coniunguntur: rivi unquam repetuntur; ut II duo, ΔΔΔ triginta dic. vel per II mul- '' i liramur, inscriptae hunc ad modum, G. quinquaginta, quingenta &e. . indum vero, quod II nunquam multiplicet inelusim I suam sic nihilo amia is,aleret quam simplex ΓΙ: nec geminetur unquam , aut stera quaevisa quartam vicem: quippe quod simplicior sit modus designandi isti

numeros; v. c. Δ tantum Valet ac Π Π, tantum ac ΔΔΔΔΔ Se u characteristica Graecorum numeros exPrimenui ratio ab HEROD A Nodescribitur, qui solus ex antiquis de ea meminit. His di- ' rus iuvat duo exempla notatu digna adiicere. Quorum prius exstat in Ii a in Primo oraculorum Sibyllinorum: Ibi Deus NO A I alloquitur, & horta A, tu Aream redita . ut in futuro diluVio cum suis sereari possit. In nigmate vero, quis si, suum nomen Proponit, nimirum hoe Deus Salvator, filius Dei, Cum patri s in Veteri. testamento locutus. . bc autem notat a numero syllabarum & literarum: Versus hi sunt: 'E-α γρ αμιτ' ἔχω, τετροσυλλαβος εἰμ, γρει ac

ANυs QAsTALIo hos versus se reddidit elimenta novem mihi, sum tetrasyllabus autem . 'sPercipe me primae tres syllabae perficiuntur Et binis omnes elementis: caetera restant resquis, quorum non sunt vocalia quinque Totius numeri bis sunt hecatoniades octo,

Et ter

SEARCH

MENU NAVIGATION