장음표시 사용
451쪽
tunia minuta non recipit aestinrationem, lutita fide iustor. V. de fidei tisi Et ibi patet ad sensum variatio aestimationis quia in imum is non consideratur interesse extra rem, quod est in lircro, l. mis. ff. de in lit. iur. Et l. Si sterilis. s.chna per venditorem. F. de adtio . empl. mihi videtur veri u contra Bariolum, quod non
fit constituenda differetia post moram de- nitoris quando cotingit variatio aest ima. tionis pecunia inter pecuniam grossam Miminutam, qllia non reperitur lex, quae faciat hanc disserentiam, . illam. C. decollatio. Ratio quia regula est. Quod postmoram periculum est debitoris, d. l. quod te, Dd. l. si ex legat causa. T de verbo oblig.: Praetereat nullus ali iis Doetor facit hanc differentiam inter minutam grossam, nisi Barto. Sed Ange. in . l. Paulus Mali j Doct. Pet.&Cyn. in l. in minorum.&Alb. Malii, ut Angel in d. l. cum quid, Sc Ioan . And. in c. quanto, tenent indis triste periculum esse debitoris, post moram:&ς qua est sententia contra Bart. Nam si tu debes iniihi decem libras imperialium minutorum, postea valeat duos denarios, ubi
non valebat antea nisi unum Daequum est, quama ora non tollat lucrum meum, d. l. num subia omnia iura clamant contranoro lsos, plene in i mora. T de usuris, in l. mora. s. lol. mair. V. l. quod te. Nec
ab stat quod in pecunia non sit lucru quia
imo consistit, ut ipsemetiari. tenet in l. siluis stipulatus fuerit decem in melle. Tie solui. probatur in I. i. C. de senten. luae pro eo quod interest. Mibi Bart. Et in
. 3. g. fina. fide eo qui cert. lo. Nec obstat.
.c sim per Venditionem. Quia loquitur in e, in qua cadit interesse intrinsecum, vibi.&d. l. C. de sent. Quae pro eo quod in er.Vbi scripsi sequendo Bariolum . Nec ,bstat qubd pecunia minuta non habet limationem per aliam. Quia respondeo,
subdit Dicit eam habere aestimationem nius imperialis quia idem est de princi-
io numeri, prout denumero, l. si qui Sc6iixerit. F. loca. Et dic qithd sic, si res non
alitat digsia maiori precio. Et praedicta intellige indistinete, siue
sit diminuta, vel augmentataqstina alio pecuniae minutae, propter augmentationem vel diminutione grossae pecuniae, siue alio modo contra Anton. in d. c. quanto. Quia non video rationem diuersitatis. Imo est
eadem ratio, quia mora debet nocerem Orosso, ut in iuribus praeallegatis, S sic tenenda est prima conclusio, qtrod indistincte periculum pecuniae post moram pertinet debitori moroso, sicut econtr, periculum pecuniae pertinet creditori moroso, cui est facta obligatio idebitore, i. qui decem. in princi p. ff. de sol ut tene praedicta menti, quia quotidianum est, haec videtur sententia communior, ut patet per Cynum in d. l.in minorum. Alber. Ange. ind. l. cum quid. Ulterius quaerendum est, an inspiciatur tempus contra mis: an solutionis, quoad aestimationem pecuniae. Nam tempore contractus mutari, vel depositi, vel locationis, vel venditionis moneta est unius estimationis poste fuit augmentata vel diminuta in aestimatione δε similia ante moram quia post moram, ut vidistis supra, periculuill morosi a die morae: Quaestio est ergo ante moram item quaestio n5
est, quando reducitur ante moram eadem
pecunia in pondere, materia. forma: quia tunc quaestio est supra decisa, qu bd sufficit reddere eandem pecuniam inpondere, materia, forma, d. l. cum quid . . Sed dubium est quando volo reddere stimationem pecuniae ante moram Iutam uiuatiui tibi centum flore nos vel grossos, tunc florenus valebat duas libras, gro 1-sus duos solidos ante niora aliquam quia non erat apposita dies, neque facta interpellatio, mutata est testimatio post annu: quia forenus valet quatuor libras, grΟlsus quatuor solidos an solui possit cum
sexti iris secundum aestimationem contractus, an secundum aestimationem temporis solutionis ante moram Bald. ind. l.
cum quid tenet quhd tempus solutionis
inspiciatu T. Contrarium tenuit in I acceptam. C. de vi ur. Quia ina putet debitor, si non OX- Nn. I. pendit:
452쪽
pendit & sic non est curandum de aut horitate Baldi, chm sit contrarius, consuluit tamen in Vibino, ut ipse Baldus refert in d. l. si quis argentum . in princ. Q de donat. ubd inspiciariir tempus solutiois. Idem videtur velle Bariolus in .cum aurum. E
Contrarium, quod inlpiciatur secundum quod pecunia vatibat tempore cotractu S, tenet Iacob. Butr. in sua dis putatione, quae incipit, quidam colonus. Idem tenet Abb. ind. l. cuni quid. idem videtur tenere Oid. consit. II. per c. olim. de cens. Mihi saluo faniori consilio videtur dicendum Pri- Irib, anteqtiam venit ad decisionem, quod titulus qu stionis non procedat. Quia una
pecunia non potest lolui pro alia, qua do 3 est diuersa in materia, pondere vel forma, vidixi supra in primo articulo an una moneta pro alia posui solui. Quaestio ergo
Procedit ex generali consuetudine secun-d sim lueat. in l. libera. C. de sent. S interloc. in .iud ut pro auro pecunia argentea sotii possit, ut supra dixi. Respo deo igitur ad propositu, considerandum est, quod aut loquimur in pe- Cunia argentea, ut in grossis: tunc debet reddi secudum eandem in ateriam, ponderis identitatem nec attenditur aestima- aio, ut put inutu aut vel deposui centu nagrossos, si vis mihi reddere extinos eiusdem ligae argenti, prout erant grossi nau-tuati,&in eodem pondere: ita ut extini omnes quos dabis, sint omnes tanti ponderis, et iisdem liga argenteae, quanti gross, d. l. clim quid , tua non interest creditoris magis accipere extin S, quam grossos nece contri, propter functionem eiusdem generi si qualitatis l. .f. l. ff. sicer t. peLa. l. fi. g. ii n. f. de aur.& argen .lega. Nam ii militer augmentatur etiana Silii Iaatio sexti notum proportionabiliter, cum sint eius deni ligar argenteae&eiusde ponderis. si autem loum augmentatur, vel diminui uraestimatio grossarum no autem
sextinorum et his de ligae, imo extini semper essent eiusdem aritimationis, tunc periculum esset debitoris : Ratio, quia cre-
ditor uua leae tur recipere in alia forma. MONETIS
si sua intersit,&d Inum patiatur, d. l. Pamlus. Vbi casus, S dixi supra in mutatione
formae. Si autem loquimur in mutatione aestimationis in pecunia aurea putamu- tua uicentum ducatos Venetos, tunc est dili inguendum: aut volo loluere ducatos eiusdem fornaae materiae, S ponderis, ante moram periculum est creditoris, d.l. cum quid, vini pra dixi. Aut volo soluere alios aureos alterius materiar, vel pondoris, vel formae, vel argenteos pro aureis se cundum cosuetudinem generalem, inicaduerte, quia secundiam veritatem tunc inspicitur tempus contractus: quia posset soluere aurei vel argenteam alterius materia vel ponderis, vel fornaae secunddni
aestimationem pecuniae, tempore contractus. Quia haec aestimatio non venit inrutione morae, ideo non inspicitur tempus petitio is, vel solutio is, vel morae, imo venit haec stimatio ne damn si patiatur creditor recipiendo in alia quantitate, scinalia forma vel materia, d.l. Paulus.&L J.c sim quid. Si autem veniret aestimatio ratione morae, inspicitur tempus morae: ut quia interpellatus, d. l. vinum. isto modo possentc in ordare Doctores, qui sunt vari; in hoc articulo, ut dixi supra. Nn inspicitur tem- upus coiit ractus: quando εstimatio venit joco qualitatis intrinsecae, ponderis, vel materiae delicientis in pecunia, quae soluitur secunddm pecunia invitiae debetur,d. l. cum quid. l. fundu Cornelianum. fide noua, Q. stipulatio haec, l. Picholla. fide Verb. Obl. S l. ubi, eo. tit . facit, quia sicut in alijs rebus inspicimus tempuS co traictus,
i. si voluntatis, i. fi. I l. r. C. de rescin. Vend.
cum simi ita in ellimatione pecuniς. quae fit, sic iubrogatur loco bonitatis defici entis, inspicitur tempus co tractus, ut sub
rogatum sapiat naturam, S c. fuerat. In stit. de aet de ita loquitur Iacob. But in 1 disputatione cum seque n. suis. Si autem non neret aestimatio ratione qualitatis intrinseca bonitatis monetae: tunc inspicitur tempus petitionis vel incra , d. l. UInum. Ita loqui tui Bal. ind. l. chir
453쪽
Igidi istum Barioli, in . curra certum. alle- pataqii bd inspiciat ita templis solutionis:
iqud i ad hoc, qua indb non et mirrata qua-ilitas itur in sic a. Si autem apposita: et cli- es in solutio uesti P da init piciatii illa ales solutionis, quoad aestimationem itanti plurimi ratione naoiae, d. l. v in illa J, n C. Quoiadaestimationem qualitatis monetae, quia ind. l. clim quid venit qualitas ex natura obligationis in . vitium, venit ex officio iudicis l. si induit Cornelian utra. ff. de noua. Vb Bdri. cum texi, d l .cum quid, sicuti in si in ili: si mutua ui tibi vinum, ut reddas ad pascha: certo aestimatioqtianti pluri inivenit a die 'asche, d. l. Vinum, qualita Mau-trinseca die contra et iis inspicitur, d. l. cum quid Ideb, si ante moram vellem mpaschate vinum , quod non esset ita bonum, quia non potui reperire, veniret ae- istimatio illius bonitatis deficientis. Facitc.Olim, c. cum canonicis, decensita vidi consilium praestantissimorum Doctorum legentium in hac ciuitate Papiae, dum dux Mediolani emisset sal a Ianu cnsibus, ut inspiceretur aest 1inatio pecuniae: tempore contractus emptionis ante moram. Facit i. i. C. de Veter numismat. pol. lib. II.
0 Quaeresi quid in testamento, an inspi
ciatur aestimatio tempore testamenti, ani tempore so sutionis Solui. testtamenta secundum omnes Doct. l. uxori g. I. l. V X-Or. g. testamento. F. de l. ii
Quid autem in lege vel statutos Dic, aut loquimur de lege dariae solennitatem, Minspicitur tempus legis vel statuti aut de lege loquente desolutione, S inspicitur tempus solutionis Clem. fi . de deci.&Bal. pulchre in . illud, in in . C. de sacro Leccle de Spec. in tit de sol. f. nunc aliqua, veri. fin. Vide Anton. de Butr. in . C. quanto.& Ioan . Andr. in addit. Specu. d. Inunc
aliqua, versicu. final Alber. in d. l. cum quid. Bald. in l. t. in princi P. C. comm ni a. de lega. Vtens falsa moneta expendendo punitur arbitrio iudicis. Alber. in Rubri c. C. de falsa moneta qui alleg. l. l. C. de Vete nu.
An inspiciatur aestimatio, tempore se attentiae vel solutionis Soliat. tempore seristentiar, ut perold. cons. ii. Facit i. Imperat re S. s. de contrah .empl. c vide Albe . ind. l. cum qui cl.
Quid autem, si pecunia est aestimata,
Pilia mutua ui, Vel deposit, vel dedi dotem in celitum libras in florenis, vel centum libras in gros is, an inspiciatur tem pus contractus, an solutionis intellige do quaellionem ante moram, quia poli ille oram est periculum morosi, ut dixi supra, Bart. in d. l. Paulus circa finem dicit, quod inspicitur tempus solutionis, quia videntur dati florent, vel grossi in blii tum pro centum libris Ideo omne lucrum Vana num in dicitis florenis est debitoris i. si inter. C. de iure dot. l. aestimatio. F. solui. matri imb inspicitur tempus solutionis, i. si quis stipulatus fuerit decem in melle. F.
de solui. S idem videtur et iuuentare Ant. de Ruir ind. c. quanto in e Ibo, quartus casus, hoc limita Bar. verum, nisi ei et factum pactum, ut reddantur centum librae in florenis, per t. pluraliter. g. si mancipia. s. l. mar. Et sic ex hac theorica Bari sequitur, si mutua ui tibicetum ducatos ad ratione nasolidorum 3 r. producat augmentum, Vel P diminutio testimationis florent non attenditur, ut communiter hodie fit in instrumentis attende, ut intelligas. Bart. quia dictum suum debet intelligi, ut ais olutio argenteae pecuniae, S sic eiusdem ligae, d bonitatis intrinsecae, prout erat tempore contractus, cita seruatur Papidae, per d. l. cum quid, de dixi supra. Verbi gratia, mutua ui centu libras in florenis, pecunia tuc argentea bonae ligat certe te pore solutio is debent reddi in ea de bonitate pecuniae argenteae, ut dixi supra, quia attenditur in
bonitate intrinseca tempus contrae tu S, d. l. cum quid. Dubito tamen coni. Bart. quia
Bar. in . l. Paulus sentit . in f i. quod florent non stat in obligatione, sed in facultate soluendi. Et id eb non inspicitur valor forent, per d. l. si quis ii putatus fuerit decem in melle, quia imo dicitur, quod florent sint in obligatione, per t. si equo. F..det
454쪽
de leg. i. I voluit ipsemet Bart. in d. l. si sis stipulatus fueritio . ergo illa aestimatio noes faeta, ut fiat venditio vel datio in solutum forent vid. l. aestimationem .st. solui. mat.& Lies in dotem. ff. de tui edo t. io. ind. l. si inter . ideo credereriti Od Bart. melius loquitur in d. l. si quis stipia. fuerit, Vt forent et ii sint in obligatione: ut fit quotidie in instrumentis: quia dicit hir deposuit, vel mutua uit, vel dedit in dotem centum fore nos ad rationem solidorum; 2. pio Oieno: Nam fit aest imatio, ut sciatur
quantum valuit florenus tempore contractus, ut in d. l. si aestimat. Ideo debitor ante C. de pact. Alias intelligitur de minimis
ga. 3. cum simit. Nota unum, in quo cosului: Nam in re strumento c6tinetur, qualiter Titius prelmisit io o. flore nos omni anno ex tali possessione deinde per decennium fuit facti solutio per debitorem ducentorum foret
norum in auro, vel in tanta pecunia: certconsului, quod illa promissio decentur florenis intelligitur de auris, non aliter de solidis 3 r. pro floreno. Quia sequensolutio continuata per decennium declarat qualitatem monetae dubiae, i. cum dei rem vers. ff. de usu Ang. in l. si certis anni moram poterit reddere vel ducatos aureos in eadem bonitate vel aestimatione ducat aurei secunddin tempus contractus non solutionis: praedicta semper vera ante moram. Nain post moram potest intelligi Bar ut vendat aestimatio a die morae usque d. l. numis. pr dicta vero, quandb dubiunest, de qua pecunia si autem esset certum puta promisi Io o. aureos Venetos iusti poderis ioni auri, ad hoc ut possit praescrbi qualitas pecuniae, requiruntur 3 O. ann in priuato o. in eccle. c. olim. de censibus ad tempus solutionis, d. l. vinum, facit co ita But id disputat. quidam colonus.
tra Bar. d. l. pen. g. si mancipia. ff. sol. mat.&sol. mat. videtur ita sentire Bar. in d. l. si quis stipulatus fuerit Io.3 Praeterea contra Bar. facit, sicut inspicitur lepus contractus inaestimatione, quando contra laedo fecerunt pastum librae in totidem fio renis, idem si non sit pactum: quia ita tacita agitur, d. l. cum quid, in ratione sui, Q. res in dotem. ff. de iure do-tilina ideo dicerem, cum hodie dicitur in instrumentis centum ducati ad rationem 31 solidorum, debet soluere aut aureos An in ' num is in litem iuretur ration affectionis Bar.& Ang dicunt qubd non in l. numus .ff. de in lit. iur.
An in moneta eiusdem substanti &ligς, licet diuersa admittatur compensatiol. 11. C. de compen ubi Bal.& ego in disputationem ea pulchre. Uide Bart. in l. lectziff. siceri .peta. Quid si dico, promitto centumgrotas&tufficis, promitto valorem cetum grCsorsi in med aliis, non valet stipulatio propter diuersitatem imateriae Barto. in I. qu eiusde qualitatis, aut aestimationis secti ia- extrinsecus. f. de verb. oblig. quod imbud sim tempus contractus
Nota, quod Mediolani seruatur, ideo debet dicere auri in auro secunddin collegium Mediolani, quod si in instrum elato dicitur, Titius mutua uit centum flore nos boni auri et iusti ponderis,intelligitur de solidis 31 in moneta tamen ubi non esset illa consuetudo, tunc debet intelligi de
auro δἴ de ducato, l. t. C. de Vete. nu po. b.
it. Rufido fit promissio pecunis, de qua intelligatur Dic, inspici consuetudinem, alias similitudinem, 4bii 5 apparet coni et Bal. in I. singularia. F. si e r. pet. Sit promitto centum libras in denari j lolpossum soluere, de qua pecunia velim
Bal in l. illum. C. de sacro eccles Mi
iectura, intelligatur de minima, l. semper aliqua,& g. si . in l. si quis stipulatus sui in stipu. inglo. ff. de re g. iur. l. numis, de le- rit 1 o. in melle, per Bar. de sol. Finis Tractat. D. Martini Garrat Lauden .
455쪽
PROCURATORIBUS EDITUS AB EXIMI IVRECON sulto D. Francisco Caertio. dum legeret, i. cum quid Diceri peta. Anno Domini, M. CCCCLXXXI l. in florido Tironensi studio. S M MARI A.
Moneta cudendae lius qui habeant. Expensa cudenda mo tae ex quosenda. Noneta bonstra duplex. Pecuitia debita quesiter restitue a. v. . Monetae characteron latus non escit creta ditoris liga remanserit. . Debitor in diem decrescente pecuniae aest,
viatione, an teneatur ad interesse. nu . Debitor morosiiu, an transferat inse monetaepericlitum. MOrammos nocet.
Ratio diuersitatis inter monetam grossam ct minutam an positi asignari. Monetae aestimatio,an referenda ad te tipiumlitur,velsitιtionis, nu. I maxime in do-D, M. quid i .rtutis r . quid in laudo 2sententia, .at. 1 Lucrum cum aliena iactura est damnosim. Tempus contractus odio mors ingsticitur. set os fons rusH. Tempus in tigatis pecuniartis, in testamen tofactu, variata monetae aestimatione quid insuciendum. t Frumptumper testatorem uxori legatum, postea cons inpium, per eundem quomodo veniat siluendum. Iegata p.ret;entaria tempus testa1neti constrcitent, unit e alia test i loris morIem. t Statuta magis fetu paramur ultimis Volun
tatibus quam contractibus. I Donatio quingentos aureos excedens ini
nuanda. a Monetam reprobatam expendens, anu
neatur poenafalsi. Poena Dpin visneta imponitur in quatuor casibin aurifices possint insua arte defalsi ac cusari. Poena undecima re ututi praetermissa est
a Industria vendentis pecuniam reprob tam,an prosit mutuanti.
Silvi aliud pro alio inuito Creditor aupo fit.
a mutuans aureos quando non teneatur amgenteos recipere. II Mariti verba receptionem dotis inaureis auri constentis qualiter intelligenda. nu
Verba duplicata magis operantur. a Tempus contractu in mutuis, quando in-θtctendum. a Bartoliis bij contrarius saluatur.3 Monetae electio in diuerstate, cum se debeat, Creditoris an debitoris. Solutiopraecedens declarat sequentem. Pecunia in Obligatione talis es praesumitur, qualis lutis etlsecuta.
456쪽
di, vel fundendi monetam, vel nisi ali quis haberet ex consuetudine praescripta, ista est glossa ordinaria. C. de vet. nu .po. lib. II. Et ideo caueant alis, ut ab igine, quia multos vidi periclitari. Secundb ad uidet iam praemitte, quis dexpensa cudendi monetam debet fieri de
publico, ut tantum valeat pecunia in massa, quantum in forma, secundum nam opinionem, vel secunddin aliam detracitis expensis cudendi, ut late explicaui in l. α S. I. supra eo. S retuli omnes aut horitates. Terti,scire debetis ex verbis Bart. hic, quod duplex est bonitas monetae altera intrinseca, quae consiliit inliga ponderis charactere: altera extrita leca consiliente in valore 3 estimatione pro quae X pen
de iureiur. Ett nemo dubitat, quod semper pecunia est reddenda in bonitate intrinseca, quando de illa reperitur. Si vero non reperitur, poterit solui de noua, habita semper relatione ad aestimationem pecuniae
mutuatae,c. similam , c. cum canonicis,
ex tr. de cens sic semper habetur respectus ad materina pondus, respeetu autecharacteris S formae potest de alia solui, duni modo creditor no afficiatur damno. Exemplum. Aliquis ducat OS Venetos mutuo dedit, possem sibi reddere testo nos Mediolani vel Genuenses qui habent anguena, nisi Creditores et passurus aliquod Aiamnum in diuersitate formae&characteris. Puta statuisset ire ad partes mariti in asta longinquas, ibi ducatus Venetus magis est et congruus S conetruens. Nana isto modo non posset alios soluere, quia Cleditor esset passurus dat ranum l. PauluS,v-
tuanti tibi pectiniam, an recipienSteni turreddere se cud si in antiquant cunia, an, cibi e cunddin nouam. Decidit Ba qu bd si imitu a tui bonitas pecuniae intri , secae, citat pecunia in alia for. n. nil ria, conc uditur quhd tunc dies iebitural di te soliti de antiqua miri a nouaestor'.
ni ab diueri a d hoc potest de antiq
repeliri, si aut a tion reperitur, debeti uere aestimat one, lula tunc agit tu ut rei datur in ea dena bonitate 3 ecd nagen re. Vt hic in text.&giosi aut non mutat pecunia in bonitate inti Inseca, sed varitur aestimatio valor ipsius, ut quia dicatu Sati reus, qui tunc valebat S expeldebatur proq. libris, io . solidis, s his ad aliquos menses crescat valor S s stimtio, quia forte valebit libras quinque, vforte decrescat ad libras in illa bonitate, quae Vocatur extrinseca, non curimus, nec inspicimus, nisi eo tempore, quc Cepit esse in nrora, in mora constitiitus est, i. vinum infra eod. ista est doctri: iBar. hic. Minci . l. Paulus S transeunt et Dodi. hic in hac l. nostra, cum quid. Pet r. lCyn. in l. in minorum. C. in quibus caua sti. in in te non est necess. Io And. molli id. c. quanto, in c. olina. in c. cum clnonici S, extra, decensi. Ioan . de Im.&Midern .in d. l. Paulus. plus vii tetari in proinde, infra eo quod si mutatur cursimonetae antique ante roram debitori. quod debitor poterit soluere de antiqt na Oneta. Cuius contrarium vult ipse Bari ind. l. Paulus. quod ultimum tangam, in il . proinde, infra eo Successi uel quaero ponamus, quis edi sbitor, qui mutuum accepit, teneatur re ldere ad pascha pecuniam, decrescit a stmati eiusdem monetae, an debitor te nibitur pro illa deteri oratione Bart. ind.
Paulas fuit in mirabili opinione, ipsisti sequitur Ang. ibi distinguendo, aut loquimur in moneta grossa, que potest reciperi estimationem per monetam inferiorem&tiinc debitor tenet ursa dis facere Creditori de ipsa mora pro iusto da inno. Auta
quimur in muneta minuta inferioris grai
457쪽
lus, Misto casu tenet Bari debitorem noeneri ad aestimationem, nec etia post mo-:am quia semper periculum erit Credi-ioris quia ista moneta ita minuta non re-tipitat stimatio ire in per alia in monetam.
Vnde non potest dici variatio aestimata et deteriorata, sed potius dicitur quoddam lucrum cessans, iste defectus de nouo contingens, cuius lucri non habetur consideratio, quando debetur pecunia, sed nolabetur ratio da inni, qtiod penes qstimatiorem curatur l. numis. ff. de in lite in iur. Et sic vult Bar quod in moneta illa minulta potius celeamus lucrum cessan S, quam damnum emergens, quod lucrum cinteresse intrinseclis non venit in numis se-
'cundu damnum, ut dixi in i si sterilis. f. si
per venditorem. in fide actio Cna p. d. l. nu-
mis,& I. si ita fideius in D 4 de fidei usi communiterit tamen ista Bar non ser-
uatur in praetica, neque tenetur, quia in- 'distincte in quacunque moneta periculum speetat ad morosum. Ita Lauden in
'tractatu suo monetae referen S.Cyn.& Ο-cto. ind. l. in minorum. C. in quibus cens. rest. non est nec eis Ioan Andi . Doct. in
' d. c. quanto. Angel in d. l. Paulus. infri, desolui. Sed in hoc decipitur Marti .Lauden . hic in tractatu suo notularum. Barto. quae communiter reprobantur, nec seruantur in practica Idem tenent in ol. mo ctores, Anton in d. c. quanto. Quia ista ista pecuniae inuicem functionem habet,&aequi ponere videntur: quia sicut in .de- 'nari faciunt unum solidum, ita unus solidus facit et . denario S. Et illa opinio videtur verior tamen quia post mor fi debitor tenetur ad interest e, siue consilla in lucro, siue in damno, l. 3. iniun. infra, de eo, quod certo loco, cquhdveniat interesse in lucro , tenet glo. Doctores communiter post Bart. in . f. C. de sent . quae pro eo, quod interest ergo venit illud interesse extrinsectis in minima pecunia, sicut in grossa Tamen quia mora semper debet nocere moroso l. qu bd te, infra eo .iceri petatur l. si ex legati cau- D. in D , de verb. oblig. c. mora cui. de re g.
tur in o. ramen quia non potest assigna
tum ore nos in pecunia minuta certe post moram tuam augebitur aestimatio,
puta, si princeps mandaret imperialem, qui ex pedebatur pro uno imperiali, qubdexpendatur deinceps pro uno cum dimidio certe debitor morosus tenebitur satisfacere Creditori quia mora debet esse sibi nociva, quamuis dominus Anton ScΙmol in d. c. quanto videntur saluare
Quid o augetur stimatio monetaegros
se , put, mutua ui Ir libras tempore, quo ducatus valebat . libras, si postea venit
ad quinque nitituans non poterit petere, quamuis cum l. libris potui siet acquirere
tres aureos tempore mutui it tria cnon:
quia non patitur damnum, sed perdit lucrum.& hoc modo saluatur Bar. Secundo si variatio' diminutiomo rnetae minutae contingeret post mora, quia creditor poterit consequi debitore , in quo damnificatur, quia habet damnum
contingens Sc non lucrum cestans. Solitus sum sequi unam opinionem contra Bart. quia data communi opinione Bar. pro Vera, si creditor esset persona , quae consueuisset verisimiliter mercari siue hic rari, non esset dubium tunc quod haberetur ratio interesseratione lucri cessantis,l. 3. g. fi . incipit in hanc arbitrariam. F. de eo qtrodcert. loc. S declarat Bari in l. i. C. de sent. q. pro eo, quod . Et ibi in hoc tractat Ange. Imol. SI Cum a. in s. l. Paululi S pulchre Mode r. hic. Sed dato etiam quod non esset mercator nec solitus mercari, tam o indistincte tenebitur in estimationem in quacunque moneta, per arg. rationeS, quas
Tertio Quaero. Pone,mutua uiti bicen
tum ducatos, qui nunc Valent libras . Sc . solidos, pro quolibet: 'uod tempore I. solutionis fiendae augeatur valor ducati, an debitor tenebitur solii ere, ioterit soluere centiam ducatos, habitore spe flua dς stimationem currentem ipsius mutui,
vel ad stimationem currentem tempO
458쪽
Et sic quaestio stat in hoc, an inspiciamus In hoc inodo procellit doctrina Bart. in'
tempus contractus, vel solutioiais Bart. in cum a tartitia. t de ait r. argen .leg 'ae: I. chm aurum, pertext. ibi. st dea tiro ar probatur secundum ci r in l. contraxit
gen . legat. tentiit, quod inspicitur tempus fide actio ibit et Aut no et stati: t ad se tutionis, non contractus, &idenate solutioni, ec isto cali inspicitii te ins ne ii de Bar. in . l. Paulus. circa principi petitioris per castria in d. l. vinum, nisi dium ultima collat. Idena tenuit Bald hic bitor fuisset in niora uiria odio morosii per text. in d. c. quanto, in Clemen. fina. spicimus t napus Crit radius, quia mora dicum ibi notatis de decim. allegat Bal. in etesie semper noctua moros b, d. l. quc addit ad Spec. in tit. de lol. f. nunc alioua, te & l. mora. Is de fur. Et isto casu proc versi. fina dat opinio Iac. Erit. Alb. 8 sequacium. . Contrariam sententiam tenuit Albe. Ego indistincte teneo tempus coni hic per text. in . nostra. idem tenet Bald. in iis inspici in aestimatione extrinsecapi
I. acceptana, in I 7. quaest. C. de sur ubi ar nitus: quia ira enuit Aro fons iuris, tu
guit ad partes,&tandem concludit, quod tar verbis Badd. in I. contractus. C. de sies
considerari deberet tempus contractus, instr. qui ita tenuit instiis Bro cardicis di non solutionis, E mouetur friuola ra referti secuitur Old. Laud. inc sis suostione: Uia debitor pecuniam intrinse in fin. SI aliquid tangitur in consi. i 6 p. Ei cam conuertit in suos vis suam utili ideo in omni contracti iiive locationis, si talem. Ergo non debet lucrari cum aliena ue mutui, siue alterius, attedimus templi iactura, l. si vina, quae in dolijserant. ff. de contradius, etiam quantum ad bonitates Per. comm . re vend. 'ut dixi friuola est extrinsecam. Ide variata a stimation ratio. Clarius tamen per multa argu tenebitur debitor ad illam stimationem
menta, quod attendamus tempus contra quae currebat tempore contra diu Ssecunctu S, tenet Iac. Butr. in quaest .sua, incipien diin Agonem δέ Didi ad Idem tenuit PaQuaestio tamen proponitur, alias qui nor. in . notabili poli Imol. in Clemen. fidam Colonus: quia pecunia est in contra pertext. ibi in verbo, constretam. de deci et u ebligati be, certum est, quid, qua mis. ita tenent coin muniter Oder Sle,&quantum datum fuit. Idc tenetur dixit Pet. de A in char. ind. Clemen. fin. fui reddere de moneta antiqua usitata tem se consuli una Doctorem si una in ciuitati Pore contractus, vel illius aestimationis, Axiol. ubi quis de 'erat in dote nr fio reno illud in omni disputatione, argum. l.sti ducentos boni auri, quo tempΟἰ minurpulationum quaedam certa sunt,ff. de ver expendebantur pro libris . de solidis de bor. obligat. Ergo debitum es et in actio cem contulit it quod debuit restitui fore ne l. certi condictio. in princi p. S g. I. in nos ducentum auri, qui erant in obliga- fraeo. pro ista parte adduxi l. fundum tione: nisi tempore cotractus fuissent da. end. s. de nouatio. N quaedam alia. Alias ti in dotem ad rationem librarum,& non
ista quaestio fuit in contingentia facti. forenorum simpliciter quia tunc ilia arure fert Lauden . hic quia dux Mediolani e stimatio deberet reddi, non maior. merat maximam qu fit itatem salisa domi hoc habuisse DBartol. id. l. Paulus. s. denis Genliensib certo preci a fotenoriim, sol ut de quo ultimo videbimus , infriquorum aestimatio fuit postea alutata in it quaestione , in est expedita tertia variata SP iii conclusum per plurinros quaestio: Doctore hiatiis collegi considerandum Quarto quaero, quid in legatis pecu-
flaisse, cogitat dum tempus contractu , ni ari; Dictis iii testamento, quod tempus, non solutionis Lauden hic in hoc dii attendimus variata aestimatione vel ei bitat, tu non fir zziat peciem ut istinc nos: pus testamenti, vel mortis, vel aditae hae--
459쪽
tempus mortis,f. disponatur in authenti. denupide lex semper est in viridi obseruantia, l. Artiani, C. de haeredi et go vide-ltur legasse eo tempore, quo mo iebatur. Sed istud argumentiam potius facit contra:&ista doctrina&opinio probatur per Doctores, Barto Dald. Ange I. ini. si seruus legatu S. g. qili quinque. ff. de leg. l. Bar. . in l. fin. g. i. st . de libe. lega. in I. fila g. i. s. des d. instrum inisti umentoque legato. Vbi dicit, quod si maritus legauerit uxori frumentum in hori eo tuo vel in domo sua existens, si testato postea illud consumpserit aliud frumetum imposuerit, quod uxor habebit illud, quod reperitur tem pore ni ortis in horreo sedilia doctrina nihil et u facit. Quia illa decisio procedit n5
ex natura verborum, 1ed ex praesumpta interpretativa voluntate testatoris, secunddin Bald. Ange. in d. f. qui quinque in hac cuaellio. Old r. ind. coirsi. 31. decidit debere solui de moneta luali currentii expendibili tempore testamenti, per te eun in . uxori, g. testamento, ff. delega.I. l. Medico, is de atii o&ar ento legato t. Au elius. g. testamenti, S g. Ti ij. ff. de libe .le- lat. S ita sequit tir, Bal. Alb. Moder hic, . . temperium ad miratus, qu bd tanti pare non λllegauerunt gloss. singularemipprobatam,& perpetua memoria igni, in . penuiti m. ff. de fund. instru quae deci-lit, quod in legatis particularib siue reum, siue pecuniarum, semper attendimus estamenti, sed in fidei commi sis uniuersalibus legatis attendimus tempti mor
Quinto quaero quid in legibus uta-
uti facientibus mentionem de pecunia,eu imponentibus poenam pecuniariam, uod tempus attendinuis in aestimationee cuniae. Prima fronte diceret quippiamttendi tempus flat uti legis, sicut tem - us testamenti ex doctrina aui ea. Quodatuta magis aequiparantur vltimi Vo-intatibus, quam contractibus. Ita Nicol. eblata rellis, quem sequitur Bald. in .
enulti m. in fata. penulti m. O luna. Vel si ii . .
Saero, quid in verbis legis vel statuti,
.de vel runa sigidificat. Idem Bald. in pace Constantiae, in verbo, nos Romanorum, Bart. in . omnium,
C. de te ita. in l. post gloss. ibi secundam, C. de his, qui b. ut in dig. Videte latius per Alexan. in J. si ita stipulatus, in s. col. f. de ver b. obliga. Et ego latius in consilio meo eleganti, quod incipit magnificus donati
Attenta in hoc passu veritate, fore a bitror, quod aut statutum loquitur circa solemnitatena, prout dicit flatu tum, quod donatio ' excedens quingentos aureoS, debeat insinuari, prout etiam de iure com rei muni est: cisto casu attendimus tempus legis vel statuti: aut statutum disponit super solutione pecuniae facienda , cisto casu inspicimus tempus quo debet solui, quo oritur obligatio. Ita decidunt Speculat. Ioan Andr in additionibus, iati tui des hi t. q. nunc aliqua, Versicit . fana. Clarius Bald. in l. illud, circa in C. des crosandi. eccles. 8 in I. r. C. communia de Ieg. Imol. in Clement. san. de decimis,&sequitur Laudens hic. communiter o
Sext,quaero, quid in laudo Tententia facientibus mentionem de pecunia soluenda Breuiter attendimus, seu attendere debemus tempus laudi, attestante Oldra. in consa. 13. aliquid sentit in cons.lc8. Septimo quaero, alit expeta dens mone o, tam seu pecuniam scienter a Principe reia
probatam teneatur poena falsi quilibet vestrum diceret prima facie, quod sic, pertext. in I lege Cornelia, si de falsis, tamen veri asest in contrarium, ita consuluit Bald. alias in contingentia facti in ciuitate Papiae, quia poena falsi e cundit in eum non imponitur nisi in tribus casibus. Primo, quando falsificatur moneta in pondere. Secundo, quando falsificatur moneta
in materia. Ferith, quandocilii itur moneta sine aut horitate Principis. Omilit tamequa. Tum quando liquefaceret Ocne tam causa auaritiae, sectis in Auriface, qui li . i. que facit causa minuendit .sa vel corrigias. Ita Salic. in I. i. dc l. in . C. d fals non 2 t. δ bene probatur ind. l. de Cornelia. Et pro opin. Bald. consulentis facit quia bi. O pana
460쪽
poena non est apposita in statutis vel a iure, il la est arbitraria. l. i. g. s. s. de effrael.&expila. 8. l. i. s. de iure de lib. c. de causis. Ex tr. de o Alc. dele g. S hoc est, quod voluit glos. fin. in finalibus verbis, in prooemio decretalium, ubi dicit , qu bd potest exc6- municari quilibet faciens contra praeceptum superiori S. Octaud quaero, ali tu is mutuat tibi pecuniam reprobatam, tu industria tua expedisti pro bona,an creditor poterit te cogere ad solutionem. lac. de Aret. Albe hic
ilia in dii stria expendentis non pro dest ipsi mutuanti, pertext. in l. a. s. adleg. Falc. iuncta l. eleganter, f. qui reprobos, is de pig. adi.
Nono quaero, an possit una materia pro alia argentea solui, vel a tire pro alia aurea, Vel ali rea pro argentea, S econtr4. Breii iter de iure istiid est expeditum , quod potestina moneta pro alia, dummodo recipiat functionem in genere suo. Ita Bart. Ang. in . l. Paulus, Bald in I. r. f. i. f. si Cert. petat. Exempli gratia. Tibi mutua uigrossos Mediolani,tu vis mihi reddere testo nos eiusdem ligae vel solidos, certe poteris, quia eadem est materia e pondus idem, recipientia functione in genere suo,
l. i. g. fin. 5 Q. Titia. F. de aur. argen. l. se-φ3 sis si non reciperent f. uicem functione. Puta, mutua uiti bi Bologninos argenteos, tu vis reddere monetam alterius ligae, aere
contaminatam, certe non poteri S , nec cre
ditor cogitur accipere quia dicitur peti damnum diminutionem patrimonij, d.
I. Paulus Attamen de consuetud ine totius inundi seruatur, ut dixi in l. r. g. l. supra eord ponam in sequenti quaest. ad fine, quod
diuersa pecunia in forma, laurea pro argentea, S econtra solui potest: quia ex generali consuetudine dicit recipere functionem: Ita glos. in . si quis argentum, C. de donat. Bart. Do t. in d. l. Paulus, Bald. ind. l. i. melius Bart. ita l. libera, C. de senten. interloc. quod verum intelligitur: ut dixi in d. l. r. f. i. Nili creditor foret passurus aliquid damnum , d. l. Paulus, puta simu
ruasset aureos,o esset in longinquas par-
tes profecturus, non cogeretur recipere argentea: quia difficile portatur, ut si mutuat Venetos seu alios ait reos incognitos in partib. infideliu, ad quas est profectur
certe no cogetur acceptare in alia forma: quia pateretur damnum , d. l. t aulus, ita transit Lauden . intractat. monetae, in lectura hic. Decim,quaero, Maritus in instrumen ut dotis confitetur habuisse .recepisse fore nos centum boni aurit iusti ponderis, qualiter intelligentur ista verba Collegium ciuitas Mediolani obseruat de
consuetudine, quod intelligatur de fors nisad computum solidorum triginta duorum pro floreno, l. numis, de legat. 3. Nisi ad ij ciant ii in instrumento illa verba, d in auro, post illa, flore noscentu auri Quia illa additio&in auro, significat substantiam, ut ipsa duplicata verba plus perentur,l. Balista, i s. ad Trebellia . cum suis concorda. sine dubio non data consuetudine. Illa verba,boni auri, intelliguntur de au-lreis, non de florenis argenteis in monNta solidorum triginta duorum, S plus, si e sient illa verba in qu stione apposita boni auri,& iusti ponderis,& per hoc est texitus in l. i. ibi, ius livonderis lint, C. de vete
numis. potest. lib. I. c. quanto, cum gi.&de
iureiurand. cita sequitur Laudens. Ego plus addo inuenisse solemnes Doetor. Me sdiolani, dominum Petrum B exutinum,&D. Thorobertum detortis Papi en . S Tere omnes conluluisse, consilio incipiente, Antonius Ottonus, quod ubi in Instrum. apponuntur illa verba, boni auri, rectae ligae, Si iusti ponderis, quod talia verba multum important, ita quod non posset eo casu creditor cogi recipere monetam pro auiro per ea, quae notant Bart. Bald. SI Ang. in I. lecta, circa secundam col. infra eo. Muidetur sentire Ang. in d. l. Paulus. ff. de sol.
Unde ciliab quaero, nuitu aut seu deposui centum libras in florent s. quid importabunt ista verba, 3 quod tempus attendamus vel contra ebus, vel solutionis Bart. in ld. l. Paulus,circa vi t. col. subtiliter decidit istam est edationem in solutum quas de-