장음표시 사용
91쪽
per medium dubios luit Dialectica nodos
Contractili preci perficiuntur ope. uisum inedium ne quo comercia, numus, Rebus in humanis non beneflua manent. Hac de causa Ulpian. in I. Iege Cornelia,
vel f eadem lege .s ad i. Corne. de fals .vetat usum stanneorum 'lumbeorum nu- morum. IO A qu. de Mon .potest cap. II. Et Pomp. in I. 2. g. deinde eum esse. T de orig. iur. Eo de videtur respexisse, ubi meminit Triumuirorum Monetalium Romae constitutorum, quos vocat aeris, argenti, aurique fiatores, sic dictos, quod his tribus metalli S,auro, argento, aere, fando, vel flatu calefaciendo, monetam cudunt. Itaque numis facitis has imprimebant literaS quinque. a. a. a. f. s. hoc est, ut etiam prε- ter alios 3. Valer Prob. t auro, argento, aere fando, feriendo. De quibus cui placet, videat praeter alios Ciceron. libr. 3. deIeg. Minores ait, Magistratus S, argentum, aurum, publice signanto. Et ira
que l. de Retraist . Lign. g. 2. glosarro nil m. . plenitis. Item Tiber. Decianum in Tracta. Crimin libr. 7. ubi denis. Ione. Crini in . nume. 3. Hottona.dere numar circa princi p. Hi numi in modum subsequentem, aut consimilem erant confecti, in quibus ut
dictum literae a. a. a. f. Lauro, argento, aere
fando, feriundo, reliquis verbadditis S. Q Senatusconsultum, cum forma incudis significabatur. Nam quantumuis in
Monetis Romanorum Imperatorum, etiam ipsorum e flagies es en insculptae, tamen addita binae ista literae, S.C. indicabant Senatusconsulti aut horitatem incudendis ijs opus fuisse, attigit Tiber. Decian. Res p. l9. Volum. 3. num. Ios. Et tamequoque plenius informauit praecitatus Golirius meus conterraneus in sua egregia paul ante citata historia, ex antiquis numismatibus desumpta. Quorum quatuor extrahi, huic loco interseri procurauimuS.
Horum 1 praedictorum Iriumuirorum alludit Cicero per iocum ad Trebatium,numus erat, numismata probi auri lar Treviros, ait, taminin Treviros, quo Trigenti, iustique ponderis examinare, ut timuiros dic Imus, vites censeo, audi Ca-
iustenti litibus distribuerentur. Ad quos pitales esse. Et meminit istius lib. 7. Epist. famil.
92쪽
fami l. Et libr. io . ad Attic. Item Liuius lac videtur in I. r. . de empl. ωvencist. licenm
scribens, Triumuiri mensari creati sunt, hiq; nuntii lariis& monetae omnis generis formae cusoribus praeerant. Item lib. 3.dec. 3. Et Romae quoq; propter penuriam argentiarium ti iri mensari rogatione Minuti Tribuni plebis faeti. Et libr. 6. decis. 3. Caeteri Senatores libram argenti tantum 'aeris signati quina milia in singulos
patresfamilias relinquamus, caeteriim omne aut una, argentum, ars signatum ad Triumuiros mensarios exemplo deferamus.
Vide Fab. Caluum Rauennat in simia lachro antiq. Vrb. Romae, lib. 3. De ijs qui falsos num os i expendunt, ut si stanne vel plumbei similesve fuerint, eosdemque faciunt, inua poena plectendi sint, tractat Barto. Mali Doct. ad d. l. lege Cornelia de sal Abb inc quanto de iureiur. Et nos Commerciorum expediendorum gratia electam esse materiam cuius publica perpetua 'aestimatio, difficultatibus pes mutation una,aequalitate quantitatis, non ut alij, qualitatis, sabueniret eaque mat ria forma publica percussa sum dominiumque , non tam ex substantia praebet, quam ex quanti Iate id est non ta substantia ipsa materialis consideratur in numis, sed qualitas, hoc est, valor imposititius, publice ac perpetu compactus quemadmodum accurate subtiliter illa tr dit, licet cotra omni unem in effectu Docto. sententiam, Caro I. Molinae. de mutat.. monet. quaestio. 92. nume. 69 .& per trans-Cursum. Couar. de ut . monet. cap. 7. circa
princi p. Hieronym Buti geli ind. l. cum quid, nume. 26. in l. quod te nume. 32. ff. plenius dei sex profest agemus in cap. si certum peta Pinet t. par t. s. cap. 3. num C.
Alterum vocabulum est Numus, non a Numa Rege, quod ille apud Latinos prim sim pecuniam signarit, Vt opinantur a. leuo an Aquil . de mone. potest. Mali nonnulli, verum ad τὸν ἰμι hoc est,hlege ita dictus: ex eo, quhd c si antiquioribus temporibus omnia fierent permutationibus, postea fria lege usus unal sit ad inuentus, hoc est, q1iod Aristo t. lib. s. Et laic. cap.
ra, sed lege consistit. Siquidem ipsi Principes, ipsa Respublica, denique ipsa lexnumum constituit, a qua precium ac valo- rena certum accepit, cui utq; libera est potestas num os semel percusi os, certa rati O- ne inutiles reddere. Idem infert Zas. consit. is libr. 2. Incip. Orta nuper bcc. nu .as. Accedat, ait, etymologiae vocabulum. Num iis enim a nomo S,
quod legem significat, derivatur, quasi
moneta legem valoris a suo Imperat Ore accipiat, teste Varrone. Neque potest reprobari usus monetae, nisi per superiorem, argu . l. Et eleganter. g. qui reprobo S. ff. de pig. aei. Et ibidem Alexan. S c. Adde etiam Dida c. Couar. Vet. coli. Numis cap.
. in princi p. est etiam I. . respexisse
7. de rescind. vendit. C. ubi dictam legem primam interpretatur. Et Zas consit. 6. Menoch. consit. s. pro Molinaeo, Sc Hoto. d. quςst .i . cum paucis alijs, de quibus suis
Num iis autem aliquando generaliter, de omni videlicet moneta, illam aurea, quam argentea, aut aerea accipiti tr. Ide inque quod numisma signiticat. lairtus in Pseud Nimis summiser, numinu u in
argenti reperire queo. Cicer. a. de finibus. Vnde si secutus esset eorum sentent Iam, qui honestam certa molumentis Omnibus & commodis anteponerent, ne nu-mum quidem attigi siet. Aliquando verbspeciale nomen est, certae alicuita pec mar, quae alio nomine Sestertius vel copulative num iis sestertius appellabatur. Cicer . . in Uerr. Facta est sponsto, ait, sesteit ijs quinque, coegit Scandi lius quinque illa milia num tam mercedis nomine ac precij, candi lium coegit dare Apr nio. Ibi apparet Ciceronem, quinque milia sestertium, Sc quinque milia uinum, pro eodem dixisse. Quamuis verb, ut obiter hoc addam,
tam uinus quam numisma ab eodem grΡco vocabulo νομι-deri uentur, tamen O tandum est, hoc primam corripere, num uveris
93쪽
verba pud probatos poetas, etsi cum vnica litera m scribatur, quod misi no displicet, virliinq; enim nummus tumus reperitur, prima longa usurpari. Horat. 2.ep st. I. Rettulit acceptos Regale numisma Philippos. Mart. lib. i. Cur data sunt equiti bis quinque numismata quare Horat. I. epist. 6. Et genus&formam Regina pecunia donat , Ac bene numatum decorat Suadela Venusque. Et illud: Numus honoratur, si Ne numis nullus amatur. Num usu biloquitur,Tullius ipse tacet. Petronius an suo Epigrammate. Quisquis habet nu- mos, secura nauiget arte, Fortunamque suo temperet arbitrio. Tertium vocabulum rei numariae est pecunia, a pecore seu pecudum nota, qua primum aes signatum fuit, ita dicta, ut vult Plinius lib. I S. cap. I. Et lib. 33. cap. 3: secun-dhim Varronem vero a pecu dictam esse pecuniam, tradit Georg. Agric. Et Sext. Pomp. de verbis, quae a grege descendunt, scribens. lorum verborum usus freqiles non mirum si ex pecoribus pendeat, cum apud antiquos opes iatrimonia ex his costiterint prscipue, uti adhuc pecunia et peculium dicimus. Hinc Columel. libr.6. in praefat. In rusticatione, ait, vel antiquissima est ratio pascendi, eademque quaestuosissima, propter quod nomina quΟ-que pecuniae S pectili tracta videntura pecore, qtuod non solum apud vetetes possederiit, sed adhuc apud quasdam gentes, v num hoc usurpatur diuitiarum genus. Ouid. s. Fastor.
Caetera luxuriae, necda victrumenta vigebB, Aut pecus, vii lata diues habebat hin . Hinc etia loci sples hinc Ut pecunia dicta e t, Sed iam de vetito qui que parabat opes.
Pecunias nomine, inquit Paulus I. C.in I. pecuniae. T de verbor. significa non solum numerata pecimia, sed omnes res tam soli, quam mobiles, S tam corpora, quam iura continentur. Hinc . quaeli. 3. dicitur. Totum quicquid homines habent in terra, omnia quorum domini sunt, pecunia
vocatur, seruus, aS, ager, albor, pecus,
quicquid horum est pecunia dicitur.
Ideo alue, ait, pecunia vocata est, u iaantiqui quod habebant, in pecoribus habebant. Hinc I. i. in fine iuncta l. r. ff. de Ca- luna n. pecuniam vocat omne quod pro pecunia accipitur, tam large pecunia aliquando accipitur, tu plurimum vero strictius, pro pecunia numerata, C. 2. S I. I . quaest. 3. l. t. C. de probat Aliquando vero paulo aliter, pro ijs quae pondere, numero, di mensura constant l. talis scriptura. in princ. ibi Bait. F. delega. l. S l. 2. g.
Ad haec' pecunia etsi regulariter inter mobilia, eaqtie quae seruando seruari non
possunt, referatur, pertex. in auth. de nup.
g. Et quia parum, ubi posteaquam de reb immobilibus tractauit Sequitur Si vero uniuersa constituta est forte in pecuni7s, aut in alijs rebus mobilib.&c. Et in auth. hoc nisi in prin ibi in pecunia vel alia re mobili. Cyn. Bal. Alber. in . eadem lim. C. de co dat Boer. decis , o 9 Arr. Pine l.deto.
m ei si ad emptione praediorum pecunia forte per testatore fuerit destinata, rei immobilis vice sustinere dicitur, alle g. lo c.
gos. in l. ad irro Pio. g. vlti . perilis tex. is dore iudi.&int cetera g. sed si separauit. i f.
13. Sed conannis Dd. sententia est inc si trarium. Talem pecunia videlicet, ad emptionem predior si destinatam, inter mobilia quoq; computari. D. Gail per auctoritates
ninb Tiraq. illa, ex sentetia Socini cos et s. Materia, collen. versi. circa quart fi lib. 1. conciliantem, num .io'. m. Gail praecit. ob LII.
De antiquitate, dignitate 5 p ccllen
94쪽
Pecurru quo tempore inuentasit. PecIlnia ante Romanorum orgiuem in ν-
argcnt im quis primum ad tenerit. Denari Io argentei, quibus Iudas Christutradidit, per quem sintfabricati. Thare pater brata optimus ober. Numos, o non proprie denarios sed argenteos fuisse, Aretust, Caesaris autu argentar fuit. Monetam temporibus Abrahami fuisse v- statam Io Stam unde veniat, quidlut sic et, quomodo diuidattir. Numos aereos apud Romanos quis primismpercusserit. Argentum quo temporeRoma fuerit na
Aurem numis quando Roma priinlan percussis. Veneti quo temporeprimum auri figlia
LPgimus apud Iosephum, quod Cain
film inde multitii bitae κ μ xy ν, hoc et pecuniaritim congregata CX praeda ac rapinis, tot num auxeiit, Ex quo 1 equi videt tir naon et acu in ipso genere lui-mano quasi inicitum ti axisse Verum quia χό'κμἄι tu nota seclis, atque aiat ante de pecunia diximus, dii aer sinrode, nunc promoneta si inpliciter Se Licte, nunc vero pro nanibus cbus qui biis utinaui ,δc tam mobilibus tu minani obilibus accipitur, constatquectram ex ijs, quae luper id a tia inaue , pili ab permutatione in viti fui 1- se, in eius cinq; locum poste monetam, pCr quare Om tres licitarentur, ii repsisse, i. i. f. de sit . emp. 8 dic ei latius ca p. seq. Iccirco. t poli Cayns naulto tCpore tale medium inuen ii, et ab hominibus sum rara in du stria ex coaltatu fuisse cre litur, quem ad inodu& illi id pro rectis imo aratu L. 1,
rnultis vici cet annis antes Ri manori in
cribi ne in , nuntistinatum sum apud alias gentes extitisse, uti multis auistoritatibus illud compiobat Dida Couarr. Ued. coli.
num. cap. i. e X Uirg. Pol id. cap. 2 o. de intactare r. lib. r. Ita Theseus, qui apud Athenienses regimini praefuit, plus mille ducentis ante natum Christum annis, sicia bouis
monetam fabricauit. Caro. Molin. de suta siue monet num. 79 s. ex sententia Carli jantiquit. ledit. lib. . cap. 3. libr. ιι. cap. q. Et Alex. ab Alexand. Geniat. dier. . cap. s. in- uersionem umorum non ad squieta Vel lydos, sed prina as gentes, que comme icijs communibus uti coeperunt referenda esse censuerunt Plinius tamen Nat. histor. libr.33. cap.3. scribit, se ignorare quis pri-mUS aureum num una signauerit, dum inquit Proximum scelus fecit, qui priniit sex auro denarium signauit, quod e ipsum Iatet auctore incerto De eo qui prinuis argentum inuenit ita Plin. libr. . Nat. ltist . cap. So. Argentum inuenit Erichtonius theniensis, ut alij Aeacus, auri metalla&conflaturam Cadinus Phoenix ad Pag umnaonte in v tali jalaoas 3 Eathis in Potai-chaia, aut Sol Octaui lilius, quae ibidem
ulterius sequuntur de rerum inultoribu S,&de immodica pecunia, eiusdemque luxuriam: frugalitate in vasis ac lectis arget eis, dicto lib. qt. Cap. io. G. De antiquitate vero S dignitate reinu mariae optime facis te a. quae de Trium-ii iris mensari j solim apud Romanos constitutis, ut de Monetis iudicium ferrent, cap. praeced. dixinius.Tumit iam notabi Iecst& obseruatione digia is inai, quod recenset Alber de Rosa r. in . I. una C. i. ff. de cont r.empl. in dictionario suo, in verbo, Moiaeta, Reperiue, inquit in quadam scriptura cuiusdam naagni Religiosi, Ordinis fratrum Heremitarum super passione Cliristi. iod illi o. denari argentei, quibus Iudas tradidit Christum Saluatore redemptore nostis Deruis imi den ring fabricati fuerunt in nri ido quos Thares pater Abrahae, opti inus faber. ad petitionc Regis Ninitiae Nini, iiiij Beli fabricauit, deinde permultas mantis peruener ut d coibonam Pontificum ludae orta. 3.
Confirmant eandem sentat:am preter Auberi
95쪽
ber fide digni aut fores plures, inter quos
est Gii id. Pap. quaest. 93. in fine. S Ioan . Aquil. de Monet. potest. cap. 3. Ami et . in praelud. Constitui. Neapol. quaest. 16. Ioan . Coras in Miscella. 3.cap. i 3. Et demum Bossitis in prax crimi ira l. tit. dent monet. num. 6. Meminit etiam ex sententia Alber. Tiber.
Decian. in prax. crimi. lib. I. Cap. m. num. 7.
22. Qilo tarnen non denarios, scilicet Romanos, sed argenteos, 5 Graeco vocabulo, γ si fuisse Budae. li. s. de asi e,circa irae diu scriptum reliquit, cultas verba haec siint. Scio hodie in aede D. Ioannis Lateranensis Parisi js ostendi argenteum unum , qtri ex illis tricinia esse diistitatur, quos Iudas intemplum abiecit char ectere in diuersum a denario Romano habetem . Habet enim effigiem non Luscam, eminente altera mala, ut Romana numismata visuntur, sed aduersam S integram, S 4 tergo flosculum, utrinque ni illo indice: pondiis, Ut coni j ce
re licet, non enim attre latur, sed trans vitrum cernitur, didrachmiam esse potest si satis commemini. Recenset idem Dida c.
Decian. de crimi. fals monet in sua praxi, lib. I. cap. 3. qui his verbis rem ipsam paulo apertius explicat .Denarium videlicet, habentem faciem hominis in maiestate, ut dicunt pistores, S sc tilptoreS, impressam, id est viris hiemalis atque oculis expressis: ab altera parte osculum , ponderis, ut coniici potest didrachmi, nul lum tamen indicem ulla ex parte hunc numum habuisse, ex quo valor eius cognosci possit, ex Budaeo refert. Similem plan Eduarum drachmarum conuenientem etiam in pondere cum vulgari Siclo Hebraeorum, num iam penes me fusum habeo, cuius formam cum adiunctione istius Graeci vocabuli etsi zi , quod flosculum significat,
Constat' praeterea ex probatis a istoriographis, ut pio maiestate artis huius hoc quoque subi jciam, D. Caesaris Augusti, cuius nomen admodum fuit celebre, auum Argentarium fuisse, ut habet Cicero in quadam suarum Epistolarsi ad Quintum fratrem scripta: Vtrumque, ait, precarium quaest una fecisse,ideoque ad statuam ipsius asscriptum fuisse Pater Argentarius. At testatur Suetonius in ipsius Augusti
Legimus etiam 1 in sacris Bibliis, Genesis Σ3. cap. Abrahamum appendisse pecuniam probatae monetae publicae. De quo Abrahamo Hebraeorum liter ,de ii coeJOrum, terrae, ac omnis generis animantium&stirpium conscript , ita loquuntur.
Etenim vir ille amantissimus,4 obseruantissimus Dei, cum ex AEgypto ascendisset ad Australem plagam, valde diues fuit auri atque argenti. Et Genes .cap. 23. item capite ι o. Esaiae cap. S. Qui confertisauruna de loculo, argentum ponderati S. 1. Paralippo m. a. 29. Dederuntque in opera domus
domini auri talenta quinque millia, tolidos decem.
De Siclo num ismate qu5dam apud Hebrsos admodum sitato,bakal dicto, quod ponderare, aut librare, vel appendere significat, saepe in Bibli)s fit mentio, Exod 3oca. Quicunque ergo in censum venit, hoc dabit,dimidium Siclum, iuxta Siclum san diuarii.
96쪽
ctuari j, Siclus autem habet viginti Hera, num tis et go do inino erit dimiditis siclus. Et Levi. cap. fan. Omnis verbis stimatio siclo sanctuati poderabitur. Siclus o. OblI
lo habet, Germanice: Zivcaiihig albun oder hel Ier. Quibus addi potest cistud
D. Hieron vini ad istum locum. Siclus, inquit Staterest, recipienS drachmas quatuor. Hotoman. de remum. l. 3 9. Item Ioseph. lib. 3. Antiq. Siclus ait, Hebraeorum numisma, quatuor drachma Atticas habet, quae per Bud. alle g. lib. s. ass. Carol. IIolin. nu. 79s copiosius explicant tir.
Ex quibus sequitur duplicem Siclum in sacri cliteris reperiri, unum qui est 2 o. alterum qui est io. obulorum. Ide Ecclesiasticus, scilicet templii sanctuari dic batur, eratque ponderissem iuncialis, hoc
est,unius lotonis, seu quod in idem reeiadit quatuor drachmarum, sicque idem est quod State Lut Budae. lib. .ass. ωMolita. d. loco persequuntur Alter Siclus vulgaris erat, S. Quas tant sim drachmas, hoc est, qui nilein, ut nos loquimur, pedebat, quCadmodum haec plenius deducuntur apud Ioannem Forsterum in Dictionario suo Hebraico, habet Zanctes agninus in Thesauro linguae Sanctae. Quid autem in istis Siclis impressum fuerit, ex subseque tibus picturis abunde satis elucet. In uno enim latere, in quo ara fumigans conspicitur, inscriptum habetur Sahat, Iisch-rael, in alio vero latere, Ierusalem, vi
kad ossa , hoc est, Sanctuarij. Sanctia
Apud Romanos' consequenter Seruius Tullius aereos num os percussit, quemadmodum dixi supra ex Plin. cap. I. apud quem sequitur Argentum signatum est anno urbis, non sis. ut habet vulgaris lectio, sed anno 484. quemadmodum recte obseruauit Couarr. Vet. Collat num. Et idem tenuit ante eum Georg. Agricol. deprec. Monet. Quo tempore in abius Contulatum gessit, quinque videlicet annis ante bellum Punicum Aureus vero num us Romae percussus est, post annum 6 r. quam argenteus, hoc est anno urbi S 46. T. Quintio Crispino, M. Claudio Marcello consulibus, ante Christum natum ducentesimo duodecimo ,Couarru .cap. 3. in princi.
De Venetis scribit Agricola, primitin eos
anno a Christi ortus is aurum S argen tum signasse. Haec quo ad caput praesens, sufficiant. Monetarum usus, sitne commodior εο oportunior permutatione. SUMMARIA. Permutationem re numma praefereu-
Permutationenisecundum naturam numariam contra naturam esse.
ties quaedam vitae, opes sunt irritamenta maloram.
Atram ct argentum, ad omnia flagiti
97쪽
re' 'generalem laes imitantur. Permutationem renumaria digniorem es
Pecaniam permutatione praualere. Pec ta omnes res aestimantur.' Numtu viu e menducat. ιο Numores omnes tanquam medio quodam menstrantur.
δι Num usus exfacilitate transtortandi censetur. I L. . de contrahen empi explicatur. 33 Pecunia usus est multiplex. I Pecunia una cum alia potest permutari.
11 Pecuniae sufructus, quo pacto constitua
1 Pecunia inter adlaphora coss.catur, ideo, ea tio abuti possi mus.1 Paupertra mala 2 pernicios censetur.
ιδ Aurea venae a Deo Opt. Max. primis temporibus creatae.
CAPUT TERTIUM. DI, tum est in precede tibias moneta
t si cudenda rivsum, in locu permutatio is introductu hic tractabitur breii iter, uter modus in commercijs videatur esse magis commoduS, humanoq; generi oportunior. Sunt diuersae& dissidentes super id quaestione doctorum hominum opiniones, quas persequor. Qui permutationem cie numaria prς- ferunt, illi his potissimum argumentis&fundam ctis utuntur, quod permutatio sit secundum naturam, pecuniarum Veros O- Ite ita acquisitio contra naturam. Ita enim Aristoteles Politi c. lib. I. cap.6. Est, inquit,
aliud genus acquirendi, quod maxime vocant, merito vocari debet, pecuniarisi: ob id quod nullus finis videtur esse diuitiarum, acquisitionis. Sequitur ipsius iudicium de vi Ioque. Est enim permutatio ait, in omni biis coepta quide ab initio, ex eo quod est secvia dum naturam,rilio Sili plura, quam
opus sit, alij pauciora habeant, homines.
Ex quo . manifestum est, num utariam non esse secundum naturam eius, quae pertinet ad acquirendum, quoad enim ipsi uia
ficeret, necessarium erat permutation in
fuisse. Idem eodem capite Contra verbinterdum utile quiddam videntur, nu-mus uex omnin b, ne quicquam secundum naturam, quoniam mutatis ijs qui riintur, nullius preci aut utilitatis est ad aliquod necessariorum locuples nu- mi S, penuriam patietur necessari Dalimenti,arque absurdum est, tales diuitias affirmare, quarum abundans quis fame perire
possit , ut de Mida illo in Fabulis traditur , cui propter insatiabilitatem desideri , iiicquid apponebatur, fiebat aurum. Et quae Vlterius ibidem equun-
Praeterea in hanc rem citant Plinium, Natural .la istor. libr. 3ῖ circa principium, qui de huiusmodi auri atque argentim tallis, eorundemque operatione ita loquitur. Quam innocen S, quam beata, imbie-rbac delicata esset vita, si nihil aliud Rufi
suprὰ terras concupisceret, breuiterque niti quod est secum Eruitur auru&chrysocolla iuxta, it preciosior videaturno men ex auro custodiens. Parum enim erat naturae nam inuenisse pestem, nisi invita precio etiam esset sanies auri. Et sequitur: Utinam posset in totum e vita abdicati aurum, sacra fames, ut celeberrimi Auctores dixere, proscissum conuit ijs ab optimis quibus ite, ad pernitiem vitae repertum. Quant sim, inquit, feliciori aeuo cum res ipsa permutabantur inter se sicut Troiani temporibus factitatum Homero
credi conuenit Ita enim, Ut opinor, commercia, victus gratia inuenta, alios corijs, boum, alios ferro , capturisque rebuS Cmptitasse tradit. Locus iste apud Homerum, de permutationibus habetur lib. 7. Iliados ad finem. 'E θεμ us ιιι υνακα κ onoa,vm A' Πλι A Aον υ χαλ- ω,οχ1ο δ α θων si fusae,
98쪽
Hinc vinum emebant comati Achim, alij quidem aere, alij autem Haborato ferro, Aly autem peribius, ali autem ipsis bobiu, Alr autem seruis captiuis. Hinc felices eos nostri temporis iudicant homineS, non pectinia utenteS, sed res sibi diu in illis concessas, cum rebuS permutante S, quemadmodum de Carolis&Vvit de lappis fertur, quorum hi nobiles mustelarum, aliarum quorundam ani-nimantium pelles regioni Feunorum, illi Gion landiar important. Pro ista sententia faciunt versus isti Ouidiani, ferream no stram statem designantes:
Nec tanthm segetes, alimenta fidebita diues Psebatur humum, sed itum est in sera ter
Iami nocensferrum ferro, nocenti bisi auru Prodit, prodit bellum. Quo etiam respiciunt elegantes isti versus a Phoc ylide compositi. Aurum aissi argentum damno est mortalibiu,
Duxsielerum, vitae pestis, rerumh ruina, uti iram clades non delectabilis uses, Te propter uni raptiis, homicidia,pugnae, Fratribi ιs infelsifratres, nati j parentes,
Hinc etiam D. Laurentius apud Prudelium exclamat:
Pudor per aurumsoluitur, Violatum auro integritasPax occidit, Fides perit, Leges ct ipsae intercidunt. Itaq; auri argentique insatiabilem famem
non tant lim contra naturam esse, ideoque per se e medio tollendam autumant illi, verum etiam causana praebere, S fenestra ad omnia flagitiorum genera aperire, Consequenter statuunt: cum quotidie peream fores effringi, parietes perfodi viatores in itineribus occidi, adulteria, furta, caedes, rapinas, latrocinia, stupra, in caesta,
id genus alia facinora causari conspicia-
mus. Quo videtur respexisse Poeta Propertius, in hunc modum canensu Aurea nunc Peresintscula, plurimus amo, Venit honos, auro conciliatur a nor.
Auro plus fides, auro Penallia iura, Aurum exsequitur, mox sine lege pudor. Cui consonatin illud Ovidi an uni libr. I.
Pluris opes nunc sunt, quam prisci teporis anni, Dum populus patier, dum noua Romafuit. Atpostquam ortuna loci caput extulit huius, Et tetigit ummo vertice Roma deos. Cret erunt 2 opes, ct opum furiosa cupido. Et cu=npsideant plurivia, plura petunt. Quaerere ut absumant, absumpta requirere cer
Ath ipsa vitiissunt alimenta vices.
Item Horat. lib. Serna. 2.Saty. 2. Omnis enim res
Diuiti,sparet, quas qui construxerit DClarus eri fortis, iustus, apiens etiam Rex. Euripides in Phoenis s.
Διναμιι τε πλεουθυπωμὲν ἁ τὐω rote o, hoc est, Opes hominibus praeciosissimae potentiamque maximam in rebus humanis habent. Et Iuvenalis: Prima peregrinos obscoena pecunia mores
Intulit, ct turpifregerunt secula luxu
Diuitiae molles, ctc. Qitare Iustinus habet lib. I. Lycurgum &is legibus uisisse, singula emi non pecunia, sed compensatione. Haec ut milia longe absunt asina plici illa, S primo aevo recepta periariuatione , quae tantum illa curat atque amplectitur, quae secundum naturam esse vidciatur, non verb quae ad lu-Xum, rapina S, furta, adulteria, similia homines incitant, S quodammodo cog sit
atque impellunt. Quo facit illud libulli: Tum melius tenuere dem cum paupere regno, Stabat in exigua igneis aede Dem. Quod ad dignitatem attinet utriusque,videtur in eo primas deberi permutationi, quod hoc pacto coinprobatur. Quod
99쪽
antiqilius est, idem Sc dignitis habetur,
per t. in te fit alia ento, de te talia n. S c. anteriorem, g. illud. M. q. 6. pel C. qtlanto, exi. de transla. praelat liraque l. in tractat primoge n. copiosius, statim post princi p. lam vero res siue species, quae in permutationem dedit cunt hir, longe sunt antiquiores num o siue precio, perritio diu tenet pilo: qilippe erit in species a mundi exordio Creatas fuisse, caret controuersia:&Sacraeliterae passim attestantur. Num us Vero longo post interuallo est ad inuentus, ut dixi ex Aristo t.& alij cap. praecede lui Herodotus lib. i. S Strab. lib. 8 paulb ante fine, lib. . Idem habet Macrob. lib. Saturnal. I.
Vertim his praemissis, alijsque non obstantibus, ex pluribtis rerum circunstant ijs ac moti uis apparere, SI consequi cum illis,qtii contrariam opinionem tuentur, plane astero atqtie existi ino, ex ijsdemq; quae inferius latius tractabuntur, const a- bit videlicet usum reinu mariae' permutatione renum oportuniorem,&commodiorem esse Fit enim prim per tale medium monetae, omnium rerum quae in nati do sunt, S esse post uni, conueniens&iu-; sta aestimatio, seu licitatio quae alias' per
rerum permutationem , ut nusquilque
suum consequatur, impossibile est it fieri possit, quod egregie explicuit Aristoteles allega. supra, cap. s. libros Ethicorum. ΔΘ 'as ενι τιο ι πάντα nosῖ g palaμα et Eguae pro vota IF ζα γέγη Mara σαυθήκη s Ityια tardo υνομα χ P . t σμγ, or Oil*υσε , αδλανόμ. cpe II; A b εντας ἴδε ι κω pro τωθxx So a Quae loachim. Perionius ita vertit: Una re aliqua ponderanda SI aestimanda sunt onania, idque reuera indigentia est, qua omnia continentur. Etenim si nullo egerent homine S, aut non eodem modo profect b, aut nullaim, aut certe non idem inter eos pactum conuentumque intercederet. Sed in-
troducti is nimilis est ex instituto, quali inopiae ac indigentiae praesidio futurus. Ob eamque causam nomen duxit, quod non a natura sed a νόμω , id est, lege num sis si ortus, in nobisque id fit, ut mutetur, redda- daturque inutilis. ὀ s νόμισμα, ψας
Num iis igitur tanquam norma S regula res apte cum dimensus est inter se, tum adaequat eas, ad parilitatemque adducit. Neque enim sublato contractu, consistere societas ullo modo potest, neque contractui loci aliquid relinquitur squitate stib-lata: neque aequitati, sine apta quadam rerum inter se mensura compositione. At Vere, Ut dicam, non possunt res tam inter
se dissimiles vllo modo apte inter se componi, sed quantum satis sit ad usum necessitatemque, possunt. Unum ergo aliquid necesse est adhiberi, idque instituto, itaq;niamus Vocatur: si quidem intimo omnia .
Comprobantur illa, viresque capiunt, ex l. si ita fideius rem, is de fideius. Quia,
inquit I. C. ibi, non ut aestimatio rerum, quae mercis numero habentur, in pecunia numerata fieri potest ita pecunia quoque merce aestimanda est. Zas. pulat re ad i. 2. g. mutui datio s. si certum petat. Francis c. Marc. quaesti. Delphi. Υ89. Pecunia, ait, inuenta est, ut per ipsam estimentur alis res, suce edat loco aliarum rerum, per Paulum de Castr. ad . l. si ita. In corroborationem etiam istius partis, quam nunc defendimus, faciunt Milla, quae habet Aristoteles in Politi c. cap.6. praecita .ll. l. Vbi ait. Nam cum diem otioribus quaeretur auxilium, importando illa, quia
100쪽
13 DE MONETIs, quibus indigebant,4 exporta docilla qui-
Ii bus abundabant, necessario num usus est intro dilectus. Non enim facile deferri possunt singula eortim , quae si in secun-dlim natu iam necessaria. Quare ad permutationes faciendas, tale aliquid compositer uiat inter se dare, accipere, quod utili bina quippiam existens, haberet strincomtauitandi facilem ad vitam, ceu ferrit in argent usia,S siqii id aliud tale, pii in simpliciter definitum quantitate epondere: post na o dum vero etiam igito impressiim, quod mensura liberi est ent, nam signum positum est ad quantitatem de-naoniti andam : cum quo illa bene con-δ ueni uiu, quae habet I. C. in l. I. st . de contrahend. emptio. Sed quia nota semper, ait Paulus, nec facile concuriebat, ut Cum tu habetes, quod ego desiderarem, inlicem haberem, quod tu accipe te velles: electa materia est, cuius publica perpetua a stimatio, difficultatibus permutatio trilinaequalitate quantitatis subueniret S cet. Quo in loco Iurisconsultus pulcherrinu , a capposite, etiam ex ipsa subitantia monetae, quantae illa sit necessitatis, permutatio vero in commerci j disti cultatis, exponit. Atque hoc ipsum ut in auro ita quoque in argento multifariam fit, ex quom arca in i 88. grana, idque quoad ligam,1 quo ver ad ipsum pondus, is multo plures partes ac momenta es diuisibilis, quae variatio multiplex, ut in ulla aliare, aut substantia aliqua haberi, aut e X eice ii possit, est secundum rerum naturan im
Itaque num i mira supra modum utilem, ac necessarium esse, tum propter pre dicta, uniformem publicam ac per PC- tuam praementionatam aestimationem huic re litantem tum propter locor tam distantias , in quibus res commutandae consistunt . Praebent enim istae difficilem adnaodum rerum transportationem, tum quia de periculo rerum comparandarum, ob dilationem temporis timetur, tum etiam ex multiplici hominum indigentia ac necessitate, propter quam requiritur, res com nautandasti multas partes
esse diuisibiles, tum etiam ob estimatione rerum indivisibilium, maxime hominis, I equi,& reliquarsi. Quibus no obstant illa, quod pecunia una cum alia permutari post e dicatur, ut docet Beatus Thomas lib. 2. de Regimine Principum,cap. l. . Caieta. in tract. de Camb. cap. s. 8 Siluester in sua
summa, in versicia. Vsura. q. quaestio. r.& . habet Tiber i ecian. Respon. . Volum. I. num e .i79. Francisc. Marc. quaest. 189. u. 2. ubi late quoque eam quaeltionem per
Hoc enim alia fit consideratione, ionsecunddin verum pecuniae usum , de quoi id. l. i. quatenus videlicet pec Hai adicitur. Ita enim non tam quantitas, quam corpus ipsum , atque subitantiam1eia auri argentive, siue signati, siue non lignati, subintelligitur quo pacto usus fructu num orta natalium, forte expurissimo auro perculsorum, ceu gemmarum non seclis atque aliarum rerum,' qua vi non consumun- itur, recte constitui possit, per t. numismatum, T. de usu D. Dd. ad .constituitur, Inlt. de suis. Vide etiam Eman. Soare Recep.
sciat. in vel bo, pecunia, numer. 8 r. cons quenter Ar. Pine l. in . I. Par. 2. nu. 42. C. debon. mater n. Tiraq. de re tradit. lign. g. l. gl. Inu. Iol. Budae. lib. s. as . Sic etiam duplicem constitit imus usum calcei cofecti, nu, SI quidem propriit, ut pedeStegat, altersi, ut cum alia aliqua re permutetur: quemata modum deducit d. c. 6.&7. Arist.&Caiet. in tradi. de Camb. cap. . Vide Conrardum Sum an hardu in tract. de Contract.2.quq st. 9 C. in J. conclul. Et Matth. Coler. de proces
sib. EXecu. i. cap. io nil. 27. Quare Ca quae ex
Aristotele, Plinio, alijs Sciriptoribus atque Poetis contra aurulna. argentum, Ill- deque coia sectani monetam , paul ante me quorundam opinione fuerunt adducta, partim aut nihil ad rem faciunt , nec propositum nostrum sufficienter oppug
nant, naulto minus euertunt, aut ne ruant.
Pertinent enim ista loca ad deprauatos quorundam hominum mores S a flectus, quibus a natura insitum videtur, omnibus etiam saluberrimis rebus, atque optimis quibuscunque non tam uti, uti decebat,