Elementa chemiae universae et medicae ... : Ex lingua germanica in latinam versa

91쪽

Quam maxime veri limile est, quantum-Vis nedum demonstratum , partem inspiratigas O genii cum evoluto ex pulmonibus hydrogenio se in aquam conjungere; quae quidem res forsitan aliquid ad perpetuam aeris exspirati humiditatem conferre posse Videtur.

92쪽

REGNUM MINERALE.

s. 13 O. , Corpora regni minerali pio dotibus sui3 chemicis in quatuor apte dividuntur classes , quas sequenti ordine pertractabimus. I. Salas. 2. Ter E. 3. Corpora in ammabilia. Et 4. Metalla.

VII. DE SALIBUS IN GENERE.

S. I 3I. Cum in omnibus tribus naturae regni Scorpora occurrant, quae ob consentientes suas

proprietates salibus adnumeranda sunt, hinc illa, quae hic de communibus illorum proprietatibus prius dicemus, quam ad veros regni mineralis sales transeamus, etiana dicta putentur de salibus regni vegetabilis S animalis. S. Id z. Quam sit facile , etiam Chemico parum perito, salem ab aliis corporibus dignoscere,

lata est difficile , imo vix possibile , justam

93쪽

certamque dare salis definitionem, quae cuncta alia corpora eXcludat. Nihilominus desinitio horum corporum consensu sequentium proprietatum , quas Omnes sales magiS minus vepossident, niti videtur. Omnes sales in aqua pura solubiles sint, licet hujus solubilitatis gradus admodum discrepent, ct aestimari ex aquae, ad ebullitionem uSque calefactae, copia proportionata ad salem soleant. Sic quidam sales ad perfectam solutionem mille partes aquae , alii ex adverso solam dimidiam partem requirunt. Ex hoc gradu solubilitatis, nonnulli limites inter sales terrasque ponere Voluerunt, Ut sint, qui sola illa corpora pro salibus habeant, quae in uoo aquae ebullientis partibus solvi queant. Bergmannus statuit ad hoc IO OO ParteS.

S. 134. Plerique sales In lingua excitant stimu-iaum illum, quem Suorem vocamiis. Cum autem ille partim pendeat a solubilitate salis in saliva, huac tanto maior salibus sapor Cit .

, quan

94쪽

quanto sunt in aqua magis solubiles , & est in parum solubilibus vix observabilis. S. I 35 Multi sales, post solutionem in aqua; δε post solutionis evaporationem , denuo Puri obtinentur, formamque inducunt certam &determinatam, tunc dicti Sales ci Uallifati.

Illi, qui in calida copiosius solvuntur quam in frigida, crystallisantur frigefacto lixivio; qui vero nullo artificio in crystallos cogi possunt, vocantur inccisallifabiles. Multi sales nequidem solidi sisti possunt; quin sint, qui mstatu puro dumtaxat gasformes occurrRnt. 136. Aliqui Cthemici incombussibilitatem pro proprietate salibus communi habuerunt; quo niam plerique sales , quibus combustibilitas conceditur, antea resolvi in principia sua debent, quae ipsa tunc principia, nec sales integri , comburuntur. Sed tamen nec illud in tricto' sensu chemico in universum verum esset ;uam sunt sales, qui novum cum o genio su- Perabundanti connubium inire possunt, atqu

95쪽

tunc comburi . combustio autem haec semper lente & sine stamina perficitur. S. 13 7 Supra Omnia naturae corpora sales extensissimis plurimarum affinitatum Viribus gaudent, ct propterea ad analyses corporum continuo adhibentur. Exclusive etiam hinc Menstrua salutabantur a priscis Chemicis. S. I 38. Sales pro dotibus suis chemicis in dua. classes dividuntur: in Sales acidos, Acida ;ct in Sales alcatinos, Alcalia. Ex mutua

Con unctione amborum exsurgit classis tertia Salium neutrOTum. g. 139.

Acidorum signa diagnostica sunt: a. Sapor proprius, quem acidum appellare solemuS. u. Mutatio colori. succi vegetabilis ureru- in rubrum.

96쪽

Pro regnis naturae, in quibus frequentius obvii sint, dividuntur in Sales acidos minerales . acidos vegetabiles & acidos animales. Acida mineralia huc usque decem cognita sunt. 1. Acidum sulphuricum vel vitrioli; a. nitri Cum; 3. muriatiCum ς 4. carbonicum; horacictim I 6. suoricum; Z. succinicum; 8. arsenicum; 9. molybdi Cum & Io. lun- ficum. Acida vegetabilia etiam docem numexantur. I. ACidum acetiCum: Q. Oxalticiam vel facchari; 3. tartarofum ς 4. gasiaCCum; 5.catricum: 6. maliCum I p. beuzOiGum I 8. RF-ro- lignofum ς 9. AT O- mucosum I ct 1 o. camphoriCum. Acida animalia dantur octo. I. Acidum Phorohsricum; 2. lactioum ς 3. faccholacti-

97쪽

. s. I 42. Olim acida vel credebantur esse corpora simplicia, vel hypotheses exstruebantur super eorum origine & compositione. Hodie demonstratum est per experimenta, omnia acida consia re eX propria cuilibet subsilantia, co-Pulata cum o genio , quod illa acida esse facit, & quod inde nomen suum traxit. Haec corpora, quae cum o genio acida Componunt, Vocantur Bass vel Nadiae vel Nadicate acidi, ct ipsa possunt esse aeque composita quam simplicia.

i. 3. Omnia igitur acida enascuntur Vel per combustionem vel per Oxydationem; ct cor pora illa, quae in his operationibus acida formant, appellantur Bases acidi cabiles. 144. Si basis acidificabilis est o genio Perfec-xe faturata, inde ortum acidum dicitur Aci-P Hum

98쪽

8bρuva perfectum; si vero basis in compositione superar o genium , est Acidum imperfectum. Primum hodierni Chemici per syllabas icum,

alterum per osum exprimunt Sic habemus Acidum nitricum & Acidum nitrosum, Acidum aceticum & Acidum: acetosum , & ita porro. Tandem si o genium cum basi aci-dificabili tam parce copulatum est, ut ne Polia sit corpus compositum adhuc indicia acidi Praebere , solummodo Vocatur Oxydum, S. l OO.)Rari dantur casus, ubi Oxygenium in RcIdo ultra perfectionem superabsudat j quod

acidum tunc est Acidum o genatum. S. 5. Proprietates generales salium alcatinorum purorum sunt: i. Quod proprio gaudeant sapore causii- o sive urente, quem auallinum appellamus. g. Quod sciccos plantarum caeruleos colore viridi, flavam curcumse infusionem sui co, rubro, mbramque ligui sernambucam violaceo tingant.

99쪽

Quod cum acidis forment states neutros.

146. Sales alcatini sunt vel xi, hoc est, nulla cognita temperatura aucta aeriformem flaiatum assumunt; vel sunt volatiles , sive jam fere in ipsa atmosphaerae temperatura in gas avolant. Priorum duo genera novimus Liaeivam, Potausam. Cineres claveffatos, Ac cali fixum vegetabile; & Sodam seu Alcare risum minerale. Volatilis unicus habetur scilicet Ammonia sive Alcati volatile. . I 4 , Alcalia raro pura occurrunt; solent enim Jam cum acido carbonico in salem neutrum abiisse. In hoc flatu nominantur Alcalia mitia vel vulgaria vi l acrata , vel Carbonateae alcaiani , quae autem pura sunt, Alo alia caesitica vel Pu a.

100쪽

ουε habemus . quarum haec quidem Verisimillima

est , azotum partem eorum constitutivam facere. S. 149.

Indicia salis neutrius & medii sunt :I. Sapor Proprius, nec acidus, nec al- catinus, Vulgo fusu - ,

et. Quod colorem succo rum caeruleorum plantarum haud mutent. S. IIO.

Tertia haec salium classis pro discrimine corporum, quibuscum hic acida conjunguntur, in duo genera sub dividitur: 1. In Sales neutros , qui componuntur ex sale acido & alcatino. 2. In Sales medios, qui ex acido ct vel ex terra vel eX metallo constant. Illi Sales medii terrestres sunt; hi Sales medii metallici.