장음표시 사용
101쪽
XLIII. SEptimo verbum G ci , quod heic absolute ponitur Scri Doctrinabae nostro aurem Vellicabit, ut ossicii sui meimo , semper VII. Nin opere sacro sit occupatus. Non dicitur, quod possita, ζαλ- ζ' 'λειν, sive potentia depromendi polleat, sed quod adhu ipso pro
feratri depromat. Nam ex ossicio illi incumbit, ut hoc agat Necessitas eum urget, νάγυ INHκ ι 'ου θολύ- αιριν ἐν α γεM 1 34. Cor. IX. Is Eis lubente animo hocfacit,nempe evangelizando, mercedem habet: sn inritus, οἰκονομί- mm-ss et , i. e. oeconomicum, scium ei impostum est, cujus ratio ipsi reddenda ibid. comm. 7. CaVeat, ne habeatur κνέος lsiduus A ignarus o inutilis surus, ob talentum defossum, o diligem dein terra occultatum studeatq; econtrario, ut laudem con si in optra sequatur ἀγα θῶ --ςgδ s, si illud bene collocaVerit, lu- sacro crum inde Domino attulerit Matth. XXV. I . I s. Ic. I 8. 2I. 26 3 o. Nolit - κενον gratiam Dei accipere 2 Cor. VI. a. In tetur ordinis sui antesignanum Earam, qui legem Domini po
ad dimidium diei Nehem. VIII 3. Ne capiatur taedio laborum sibi incumbentium, neve lassitudinis praetextu otium quaerat.
tbacte sed libenter, non turpiter asscctans lucrum,sed prompto animo, iis remis. quae Apostolo digna est admonitio 1. Pet. V. z. Non rejiciat labores suos ordinarios in alios, quorum Vicaria opera utatur, ipse tantum id agens, quod lucro sibi suturum putet, inde
emolumentum captet. Quicquid invenerit manus eius ad facienda, id faciat an mi virtute se a,LXX. - η δύνα Itie .saeuussum omnes
τires suas, pro Virili parte , nervorum omnium ingenii ae corporis contentione Eccles.lX Io DL 2οκον - PGχορηγει Θεο, ι. Pet iv. II. Clamet metuit ire, nec si at, ranqisam buccinam exaltet vocem suam Ela LVIII. I Nam re quiretur lex exire Sacerdotis Mai. II. interrogratibus de lege re stondebit Hagg. II. Ir. 3. I 4. Praedicabitferino in in labit g
a. lim. iv. a. Per tintinnabula, quae Sacerdoti
102쪽
0 cmen sancta ingredienti ex praecepto Dei addebantur, indicabatur, in hujus rei quod deberet radicationis voces habere, esuperni peculatoris ju- ex V. Te Adicium ex silentio 1fenderet, interprete Gregorio Magno lib. I. Epist. 4. Sacerdotum et Test erat, legem populo praelegere de explicare Deut XVIIM XXXI. Levita obibant urbes, atq; e libro legis populum erudiebant a Chron. XVII. 7. 8 9. Scribae docebant tempore Christi in cathedra Mosia Matth. XXIII. 2. Pudeat Doctores Ecclesiae Christianae, qui Romanem illis Iudaicis hac in parte sunt deteriores Quod in primis deses Episco Episcopis Pontificiis dici poterit qui vix ad stium ossiciu perti-pi nati v niare putant Ecclesiam docere,cum aliis negotiis, ut plurimum secularibUs, intenti, hoc aut raro aut nunquam agant, tam
etsi Concilium Tridentinum diverium praeceperit Sessione IV. A. Is s. decr. a. Longe aliam ςns fuit Ambrosio Episeopoetiam, sed illis religiosiori, cujus Verba sunt lib. I. Ossic. c. r.
effugere non possumus officium docendi, quod nobis refugientibus ina- posivit Sacerdotii necessitudo : item Hilario, ipsi quoq; Episcopo Pictavorum, qui lib. VI. de crinitate dicit sudii mei ocii
necessitate hoc Ecclegia Episcopiis praedicationis Evangelica muri serium debeo. Idem agnovit Nicolaus Papa in Jure Canon. Distinct.
XLIII. c. s. Di ven satio nθbis est coelesisseminis injuncta, asi mussarserimus, vas tacuerimus quod cum electionis paueformidetis clamet , quan magis cuilibet exiguo metuendum ' videatura spei caeus Digressi lib. II c. r. Nullo non tempore labores Herculei
Scriba, nostro exantiandi sunt, nec otium illi eXspectandum.
Amel bis Angelos semper in sacris literis repro tentari Ο sanies in re uni notat Cyrillius Alex ad Zachar. c. I. idq: quia nunquam igna di vi succumbunt, sed mentem Velut erectam , torporis Xpertem , ad Numinis obsequium, ac piorum custodiam, I, romptissimam habent. minciali illis a pictoribus adduntur, tui semper in motu lactione ve santur. Id imitandum est omnibus, quibus Deus indidit eam , quam Aristoteles ingeniose Vocavit ὀ λ μ , continuae motionis effectricem animam, utq; propterea ad laborem vati dicuntur ob V. . in
Αν sub primis Vero Angelis Ecclesiarum, qui exemplo Pauli debent eundus. πιαν ἀγωνι ci, laborare certando Coloss. I. 29 α λ
103쪽
2. Tim. IV. . i. e. laboriosum Vitae genus, pulchrum illud eximium iecorum, quod illis Deus proposuit ubi seges gloriae Tructus magna est, debita animi magnitudine doxobore conficere. Id quod Timotheo etiam com mendat Apostolus, ἀγων ζι - καλον γων I. Tim. VI. Q. Consulatur Ctesellii Mystagog lib. III. e. s. lib. IV. c. 7. XLIV. OCtavo, vox αυξῆ , quo depromere debet Scriba, docebit illum, quod non modo beauronam eruditionis nitructus esse debeat, quando id muneris capessit, ed quod etiam ahaborandum sit ipsi, ut suscepto jam hoc ossicio cim dem the laurum continuo studio isdesessa opera adaugeat,aco uotidianis anctioris profectus incrementis collocupleten Et primo quidem thesaurus adeste debet in illo, qui scribre talis partes sulcipit Hic enim es V αα Θέναζάπως exm mur sonis V ai eo a Greg NaZlan Zeno Orat. XX. quam egena a S. Basilio, quem btaaudat, bene ob ervatam esse do, et, dum is non pro postera temeritate te in penetrale sacrarium . quidem Episcopale, mi isit, priusquam
religionis sua , septenna atq; admirabilium Virtutum specimii: ir ulta Leximia in inferioribus osticiis Lectori deii
turgi dedati et, non noVtas iniciensq; sacrorum, sed pra stabiliccelestium rerum cognitione conspicuus. E contrario queritur de sui temporis labe, Narespa quorundam Ecclesiasticorum impetu,qui nulla rerum sanctissimarum 8 divinarum experientia freti, sine alis ad Aras evolant. Sic teria hardus Serim. XVIII in Cantica' ante e fundere,assam n undi volunt, sequi quam audire paratiores, is prompti AE c re, quod non didic mint, aliis priae segestentes, qui scipsos regere, scian. t. Ne curcus oecose licem Asbeat, ne uter insoream cadat Matth. XV i . Hinc omnium gentium opinione excellens eruditio in Sacerdotibu requisita fuit, quod de Egypris, inter quos Heliopolitani: Niliaci Pontifices eminebant, inibo lib. XVlI. Diod biculus lib. I . testantur .de Graecorum Hierophantis, & Romanis Sacerdotibus Cicero lib. de Legibus, Dionysius Ha icarnall. lib.H. qui sacres Doctores eos nominat. Rusmodi sacrae sci-M entiar Doctios
104쪽
entiae sigmim Hieroglyphicum in habitu summi PontificisVee. est erat e Aznn Un pectorale iudicii, cum ornamento ap- Ur posito Urimo Thuaemim Exod XXVIII. 29. 3 o. quod quid Thiimmi fuerit , studiose disquirunts Galatinus de Arc. th. Ver lib. II. c. 12. . Fagius in Paraph Chald. h. l. Schindlerus in Lexica
ad uocem fili Schichardus in Mischph. Hammel. p. o. Ir. seq. Drusius ob erv. l. XV. c. 33. Amama Anti-Barbari lib. H. p. 338. seqv. Serarius ii Ioram T. . p. 72 Barradius Concord. Erang. T. II. I, c. 23. Fernandius demstron. Vet. s. vis. X. Fr Ribera de Tei ' L II c. a. 'ainoldus Cens lib. Pocr. presect. 38. 42 . Cham ier anstr. Cath. a. i. III. c. HOttingerus Exerc. i-Morinis1r th. 66. seq. heringliamius in Cod Taim. Poma p. 84 seq. ut alios taceam , qui in locum
Persica retinent Ebraeam Vocem, sed ita ut Ionathan eam eX-
is, ill orant res ipsorum,di manifestant abscondita domus Israel. Canatio esuritus tu integritas, Tigur illustratio Scinnocentia, Dio dati uini e perstilam Hieronymus in oleae c. III. docet, iis Nitroym rebus designatum fuisse, quod in pectoreri corde Pontificis r icatio ἁλῶα de φωIo μο. i. e. veritas esse debeat alse doctrina, ut nonsium sciat rectavisdem, sed di quod voverit, possit ore proferre. Hinc Gdorus Pelus ob ejusmodi iii ιὸν dicere haud dubitavit mλυ- ζωπν ρωσυν- Sacerdotium multo lumine idiore lib. I. Epist. 111. Conferantii quae supra de theauro hoc diximus XXI. Thesauris, XXII. XXIII. Hunc vero indies augere debet Scriba noster,sse indie, cum Timotheo jam Epistopo quotidie πυ-πta φανερήν, augendus profectum manifestum faceret Tim IV. 1 s. Nam ut recte motanuit idem Stridoniensis Presbyter Epist. 28. tanta debet esse scientia O eruditio Ponti cis Dei, ut digressus ejus, I motis, O unia persa
105쪽
sEversa vocalia sint. Veritatam mente concipias, O tot eam habitu re, sonet ac ornatu, ut quicquid agit, quicquid loquitur, si doctrina papularum. Abss tintinnabulis eri iecsancta ingressi potes, nec πο-men Antistitispo sidere. Quod de mystico sensu tintinnabulorum etiam Gregorium M. sensisse , am observavimus.In Aaronitis olim requirebatur selan discernendi inter sacrum di profanum , inter mundum is immundum, docendi Israelitus omniasa- ruta, qua Devi pineperat Lev. X. a Non minor in hodiernis Mystagogis eruditio postulatur, qui lux mundi licuit anta e- tur Matth. V. 14 nempe;iaemia lumini, ut Hilarius ad h. ex raditi in Plicat, item ψω ', λυχνοι, uti Patres eos vocare supra o Scribat itendimus . I. In illis ελ μ τελειωtalia silentiamperfectam, q*ii sit r. cypersciendi vim hsentem posci Dionysius de Hier Eccles c. i. ubi etiam addit , illos esse deberes φοι- rκους π m θεολογγας, univero Theologia Interpretes. Talis sine dubio fuit Joannes Patriarcha Ephesinus, quem λ-- Vulgo nominarunt l. e. Hussum utpote si πρ μου προχεων - λοσοφωιν OG qui ad modum furinumsapientiassent effundebat uti Th. Balismon commemorat in Cam XX. Synodi in Trullo. Et hoc quidem
necessario requirit illud με --ξαί - inexcusabile debitum
docendi, quod illis incumsit, ut Zonaras loquitur in an Apost LVII. Unde quotidiana e mone, meditatione studioq; Lectio sacrarum literarum opus est , ad illam doctrinae antea acquisi vijdifaliatae. κα , lincustodiendam ut, quod de Nepotiano di it tibiidia,
Hieronymus Epist. 3. lectione assidua , meditatione diuturna pectus . Dum bibliothecamfaciant Chriyii. Egregie olim monuit Ambrosius Ostic. l. c a. o. cur non illa tempora, quibus ab Ecclesia vacas, lactioni impendiu ' Cur non Christum rerios, Chrisum alloquaris, Christum aurius issum alloquimur, cum oramus, issum audimus cum divina legimus oraculi. Ita Vero tempus suum dispensent, cujus est πολυτελ- νῶι ωμα,ut animum avocenta lectione earum uidi rerum, quae ad tessiuri augmentum nihil conserunt, quasVe eendium nec scire compend:um, nec ignorare detrimentaen 6 ullum, ut Arno bius ait contra Gentes lib. II. Nam quadam fiunt qua vescire,quam sciresu melius teste Augustino Enchir ad Laur. c. 7. Inutilia,
moro . omittant, in utilibus vero donecessariis in-
106쪽
dustriam occupent. In primis vero sacris monumentis invitagitent, eorum lectionia meditationi intenti sint . Tim. IV. 13. is Grave est monitum Hieronymi Epist. a. dirmus scripturassρius lege, im nunquam de manibus tuis sacra lecti deponatur. Disce quod doceas. Nec levius illud Ambrosii lib. II de Abelc. g. Cauesium scripti rarum eloquia dira terere ac polire debemus, toto animi corde versuries, uisucci illestiritualis ibi in ovi ne se venus antiri id fundat. portet enim Scribam ejusmodi ei sanctarum Scripturarum armarium, uti Paulum Hieronymus Epist. io 3 δ Honoratum Epistopum Massiliensem Gennadius in Catalogo nominant. Nam Scripturam sacram verum esse thesaurum, quem heic Christus commendat, docet Athanasius, qui eam Ccat κειμ ia Θρου Epist .adipisc. AEgypt. nec non Glegorius Thaumaturgus, qui Orat de Annunc dicit iis , qui studiose mentis aciem in divina oracula intendunt Ἀοκαλυ ρει τ σι ρον si Θεοῦ γναρ πω thesaurum cognitionis Dei aperiri. XLV.
Nono, meminerit Scriba noster, quod ubi commita sibi
docendi munere in Ecclesia fungi velit, non aliunde, quam ex illo thesauro, quem modo signavim iis, depromere debeat ea, quae in auditorum usum proferenda sint. Ex hoe sacrae divinae eruditionis thesauro producat omnia, non ex sentina agectuum, ambitione, odio, inVidia, avaritia, ali6ve vitio corruptorum. Proferat inde falutaria documenta , non
hinc detestanda nocumenta. Ad auditorum aedificationem accommodet omnia, non ad eor' m scandalum & justam osseu
sionem. Ne abutatur libertate publice loquendi sibi conces i, nec loco eloquiorum Dei proferat carnis sanguinis, imbSatana Pseudoprophetae eloquia. Ne patiatur, ut pulso per ejusmodi vitiari Spiritu, peros&linguam suam loquatur ille, qui Prophetarum plurium Voce ad Achabum decipiendum olim abusus est 1 Reg. XXII. 22.23. thesauro sacrarum literarum divite S inexhausto proferat ac probet ea , quae dicturus est &loquatur αλον Θεῆ . Pet IV. r. Nihil in sacro illo loco eloquatur , quod non sit verbum Dei, vel in ipsi ter
a lis , vel quod per bunam legitimam maλυm in illud fe-
107쪽
Alii possit. In rebus tam ad dogmata quam ad mores spe
haustorum a Tim L I s. i. e. adhaereat exemplari, siVesum Loth rmula sanorum Verborum in Scriptura ex pressae: sicut pi τλctores a quibus Metaphora ducta Videtur , docentibu Gry e lisuturi se stomo& Theophylacto in h. l. rei faciendae exemplar, aut formam aliquami delineationem ibi propositam imitantur, in eam respicientes opus suum p rficiunt, idq; ad eam veluti normam praescriptam exigunt ita hic formam in sacris literis traditam observare debet, tam quoad ipsam doctrinam quam quoad phrases modum proponendi, secundum arche Qui typum utriusq; rei ab Apostolis relictum , veluti D. Tarno vitis verba Apostolica interpretatur Exerc. Biblic. p. III 4.
m 26 , , , , m aut exemplar, quod mavult Lud de
Dieta, a verbo Syriaco intuitus est, unde Min quod oculis ad intuendumsubjicitur, ut ad id aliud formetur tibi mi sanis1
nn Y es, si tibi exemplar, quod intuearis, ab integerrimissermonibus meis castalio exempla insanorum dictorsim , Vulg. Tigur.
formam, Beza expressam formam sanorum sermonum, Gal. Gen. l. m V trotari Dines paro es, Lutherus has an tuni JurbiIde
phetia sive sacrarum literarum interpretatio, quam allaturus est, sit si Eis ναλογίαν εχ ιους Rontimis s. i. e. analoga, Anab is consona S conveniens fidei, atq; ad Christiano religionis a fidei offer-xiomata exigatur, ita ut in illa Vitetur sta panda. a. Pet media ista adhibeantur, quae ad verum Scripturae tellectum ex instituto divino ducunt C veat cisis - καg χθον Or. IV. 6. caVeat προι in λ:ῆν, studeat προ mνου - εις τοῖς Κυρω- μω ini X G iκατ cim CA Mασκα feci. Tim VI Semperastixus sit sanari id si idostriora, cloquatur, tores , τῆ γγ νουση ας oix Tit. I. uuandum
108쪽
testimonia an alleis sanda Le Ger. XLVIII.
ωι άν ιμως ὁ Γ δωνυμι γνώπως , profanos de rebus inanibus clamores, oppositionesfalso nominatascientia I. Tim VI ao quae verba de vanis , spinosis,in clamosis Sophistarum Scholasticorum disputationibus, concertationibus, nugiri futilibus accipit doctissimus Ralnoldus in Colloq cum HartocII. p. 162. ut lega in h. l. Admodum parcus sit in allegandis e prophana eruditione doeumentis, modo ea omnin6 producere velit, nec tamen nisi doctos auditores habeat, quidem tune raro, ad exemplum Apostoli Pauli , qui unus iare ex omnibus Scriptoribus N. Τ.loca profanorum Autorum, quidem Poetarum citaVit, ut Menandri x Cor. XV. 3 3. Arati Act.XVII. 28. Epimenidis siJo Callimachi, quod vult Hieronymus Tit. I. tr. Parcus etiam sit in humanis testimoniis aliis, quantumvis magnae autoritatis, pro concione producendis. Scripturam sacram principe cura scrutetur, explicet, inculcet, sibiq; juxta ac auditoribus in succum & sanguinem convertat. Sit ἐν χο do Eub αχ -ςῆλίγου Tit. I. s. nempe sermonis illius unice & verissime fide digni atq; falli nescii, semperq; proferat illum λομν γηάκα γνω ν sermonem num qui damnari haudquaquam o sit Tit. ΙΙ. 8. In summa singulis saeri ossicii sui partibus ita defungatur,ut memor sit acris illius coma
ctin, qui facit opus Domini fraudulenter Ier. XLVULIo LXX. illud Tm vertunt iis negsigenter, quos sequitur Arabs oscitanter. Convenientius Vero id eXprimunt Chaldae-usvi Syrus R,Ita in dolo vel fraude. VI.DEcimo, ex hoc thesauro depromet Scriba Movi& vetera,
i. e. varia, multiplicia, & omnis generis documenta Auditoribus οἰοδομta profutura. Omnia, quae ad rem faciunt, copiose&luculenter doceat, nec subterfugiat quicquam eorum, qua iis conducent, quῖ minus ea doceat, ct annuntiet illis omne consimum Dei, exemplo Pauli Act. XX. 2ο. 2 . Ostendat se divinitus accepissis μα juxta ac , quae duo Scribis suis promi
sit Christiis Luc. XXI. i. Nihil occultet cum Anabaptistis, qui
109쪽
ui qui complura mysteria Venditant, quae alios celant, quos pro illotisti tanta scientia indignis habent. Quae populo Christi
ano proponenda sunt, quidam tradendi Varietate condiat, pro auditorum conditioneri captu, quandoquidem omne tulit punctum qui miscuit utile dulci Fam nova depromat,jam Vetera proserat,prout auditorum usus & emolumentum poposterit Imitetur hac in re Apostolos, inuidem unum instar omnium syhisem Paulum , qui σαρκικουλανηπιους Ἀρiς γλος ῖ - pisul i1. Cor. III. I. 2 3 hsq, qui nondum didicerant cibis et λογων ἶ Θεοῦ, qui erant Δωροι λογου δεκπιοσυνη , nil nisi lacri doctrinae Christianae initia praebuit Q τελε- mdas et ἔξιν - πιοΘ γῆ p γγυρινασμένα ἔχου πιν, blidum cibum dedit Ebr. V. ia .is. M. Quod ulterius doctissimaeri disertissimo conciones Paulinae variis in locis habitae, atq; pro auditorum captu attemperatae liquido ostendunt. Sic etiam Scriba noster aliter catechumenos, aliter adultiorest provectiores in fidein cognitione Dei informabit. Aliter Versabitur circa contumaces&refraelarios, fraeno legis coercendos, aliter circa humiles spirituri corde contrito, solatiis Evangelicis erigendos. Ita proferat novari Vetera, ut κοινοὶ explicet κωνιῆς, ωκαναὶ explicet κοινως h. e. sttex rebm vulgaribus 9 veteribus sen- empla, quibus novum, inusitatum Evangelium rudibus exponat, ves is 'utiloquitur noster Brentius ad lita in primis praecipuo illis, do Vmmctrinae repelata partes Legemis Evangelitum debit modo,disiimine, mi debitu quos iunctura proponat, ut ex Lege quidem vetera, ex Epange lio autem nova depromat, quae sunt verba aegidii Hunnii ad h. I. Vere iterum convenienter Brentius loc cit Bam Doctoris υι non legem tantum, sed etiam Evangelium docere Lexsin Evangelio ducit homines iud sperationem : pangeliumsilii Lege ducit howines
iiij fractam temeritatem, non quidem Legiso Erangelii,sed hominum vitio. Quare utrum 'st docendum, videlicet quid Deus Leges a nobis requiraι θ nisi hoc perfectὶ praestiterimus, famin damnationi obmxii. Haec es uetus doctrina. Sed hiιic addendum est Evangelium, quod est doctrina noua, ut ex eo cognoscamus, quasi nosra Legis impleuο, 9 quod propter Christum a maledictione Legis is damnatione liberezurti: ita vero depromat nova, sive novam doctrinana
110쪽
96D ctrina 4 Novi Instrumenti tabulis petitam, ut vetetem illam, Mosis V, N. T. SI Prophetarum libris comprehensam, haud negligat aut praeco;Mun termittat, sed utramque conjungat, 'uidem exemplo Scrit uda barum Evangelicorum Principis Christi , qui in concione montana legem Mosaicam populo explicavit, a corruptelis indicavit, simulq; Evangelicam doctrinam tradidit Matth. impla V. VI. III qui in concione Nazarethana primo Vetera pro risi posuit Esaiae Prophetiam c. LXI. I. ex libro praetigendo, deinde clauso libro nova adjecit, Evangelium docendo Luci I 17. 18. 2C. 21. 22. seq. qui in Via Emauiatica duobis cliseipulis comitibus e Mosis, Prophetarum scriptis exposuit doctrinam de etainanitione exaltatione sua, deq; suo ossicio,
ut his, ue Atm hoc summi sexorceptoris exemplum juxta ac
Db l, uri py- ςptum ObserVarunt scuta sunt Apostolii Doctores Ecclesiae alii, ut Petrus in concione Pentecostali AEL II. I . a. s. seq. o. seqv. Stephanus Protomartyr in Oratione Apologetica Adh. VII. Paulus in concione Antiochen ASLXIII. is seq. in homiliis Theslatonicae habitis per tria sabbata, quibus λελεμ re φων, ωIesum passum ac resuscitatum verum uesti m esse inde evincebat Act. XVII. 2. 3.
quidem cum insigni nobiliorum auditorum fructu, qui colla
tisinter se Scripturis, doe Tinaria pilus Q in Πης προ υα- άνα-- ο : complexi sunt, iidem ci susceperunt ib. V. N. I 2. nec non Apollo Iudaeus Alexandrinus o α ζαν mi γαῖος Equibus convincebat lud 'os Jesum esse Christum Acit. XVIII et .rs et 8 ut de aliis iis genus Apostolicis dissertationibus, quas Vsu collis illi viva voce vel criptis tradidere, nihil amplius dicam. Ma et os T. di gnum certe operae pretium facit, qui utriusq; Testamenti sen-N T. tentias inter e fideliter consert, concinnatri coaptat, ut quae in . T leguntur exhibita ex V. T. demonstrentur esse praρ-
Di reclicia dicta, idq; tum in elencho Judaeorum, qui solum . . proti si' fidei regula amplectuntur. Unde adversus eos illa docendi me thodo post Christum& Apostolos usi sunt pii Pacres, prioribus Ecclesia Christiante seculis, ut Justinus Martyr contra Tryphonam Apologia gemina, Cyprianus de Chrysostomus