Johannis Wandalini Scriba edoctus ad regnum coelorum, sive explicatio divinæ Christi parabolæ, de scriba patrisfamilias instar e thesauro suo nova ac vetera depromente, Matth. XIII. comm. 52. propositæ ...

발행: 1663년

분량: 126페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

congruentem issici Sacerdotalἱ, teste Socrate Hist Eccl. l.ll. c. 3 3. Exadversio Episcoporum qui coiicilio Nicaeno interfuere, ha bitum describens Eusebius libes de Vit Constant c. s. amrmat eos suisse Q - - uix Nνου - ζαλῆ i. e. pM Jormar situ ad ad of ἡ qiniles is alve'. sci de re Naa anz. Oratione XV Hl pron etiar, se , postquam iis sacrum ordinent

rabilitate;ncorrumpere. Sic in vitai Fulgentii commemorat Autorci 29. Hod si minam ditigentiam prabuerit, ne quis Claricu ambitio is vestibus ornar fori lino Clemens Alexandr Pae. dag. lib. III. c. I locum Paulinum . Cor. XIII. 4. 1 αμ ita 'cim .m megem interpretatur de ejusmodi σπργα quam Voca Cor XIII venti storems ornatum, quisuperfluitatem, speciose pompae inutilita aperi indicat , quem ipse C Iemens ibid. Φιλι σμίαν , eo si αδεκὰν dumium oraratus studuimo mane nominat: cum eo confert illud , quod sequitur. ι ἁπμονει non agit indecore V. s.

Qui, modo vero modestiam ostendere debeat in appetendo Mud6h, Episcopatu, secundum doctrinam Apostolicam I. Tim. III. r. in ave id egregie, ut alia pleraq , docet laudatus CL Espencaeus in tendo Di eruditillimis suis Digressionibus in Epist i ad Lim nempe se vatulib. Ii c. i. a. 3 seq. ubi rem totam e Graecorum latino uni Patrum sententiis doctes operose X plicat Conseratur Lud Cresollii Mystagogus lib. Ita. c. r. 4. XXXIX. TErtio, quandoquidem μμαῖς dicitur . Q καμμα- no .

τω ἱερόν, ut supra indicavimus: meminerit Scriba noster, sacras literas esse proprium: adaequatum uae professionis ob

jectum seq, in iis expendendisi explicandi, industri ni se

am alliduo occupare debere. Neq; putet, ita exhaustam pri dein est. aliorum studiis & lucubrationibus Scripturam si Oreb ν, ut nihil reliquum sit, in quo ipse suas vires suamq; diligentiam eXerceat. io primis quia Iani Fert a 'Piritu, 'τ eluti an ea monuimus X. in memoriam sibi re vocet, se esse καροαΠα, viqi proinde ossicii esse, sa- ι -

92쪽

78s ἡ cras litera interpretari, non per modum Nabatae, sensius alle' goricos, mysticos & anagogicos ubivis consectando, sed peri explicationem Grammaticam, simplicem&literalem erum platiumq; verbi divini sensum Auditoribus proponendo. Nea. spernat sensium literalem, tanquam obvium ante pedes positum, sed eum principe industriatam inconcionibus, quam in commentationibus, omnibusq; lucubrationibus suis sectetur Explices ubiq; verbum Dei sensu Grammatico , cuius primam potiesimam rationem semper habebit, deinde do- strinas inde eruat. Quo melior Grammaticus fuerit, eo meliorem Theologum se praebuerit. Fugiat sequiorum Judaeorum novortim abalistarum insaniam, qui mysticum Mabali-st:cuin scalpturae sensum literati multis paras angis anteferunt: dum hunc, quem casa Vocant, nominare haud dubitant tan p rem parvam cillum Vero, quem I II appellant anti

Iudaeorum rem magnam. Illum conferunt candesae, quae minimo qua-

ineptitici drante emitur hunc autem margaritae in o. scuro latenti, quae tandem per ejusmodi candelam a quaerentibus invenitur. Habent vero illi pro mystico Scripturae sensu, quicquid ipsorum cerebella superstitiose , nugaciter iterunq; sine omni usu suppeditant, imo qua illis fere somniantibus deliri, Teruntur. Qua de re Pet. Cunarus monet de Repub Ebr. lib. IlI

c. 8 nim O ineptiunt pleris illisupercilio I magistri, qui ores erroribus tegunt, ne perpluant, is lycipulossi os magna mercede hoc unum docent, nihilsapere. Qisi plurimossui similes,h. e. putidoso nugatores

essecerint, ii primus tenent nomine admodum insolenti sese appellitant m an quasi tu barba dixeris, qui 1 ciunt, uti lex Ει mole recube, re qui cat inter eos. Idem fere est delirium, eigelii, sic ejusq; asseclarum , qui sensum iteralem damnant, velut a veteri homine profectum, plus damn qua a commodi ferentem lian in gnum, nosq; per contemptum Vocant Pud)ssubter a tener de i: distatung&c. eiget Postii P. V Qq. 129. a s P. II p. 8 Dialo p. 8 i. mos ero Veli ico loco

Apostolico eorum insan am retundimus, nempe effato Petri

93쪽

lubitu iam inculusq; , e privato cerebri humani judicio fingi d pro hi haudquaquai debeat, sed insti uenda sit ad ipsum

illuni λυπον προφη- λργου, quem 'etrus comm praeced. 9.commendaverat irac iuxta analogiam de Rom. H 6. Egregie ADthiops verba Petrina interpretatus est nulla hi etia λ lamate hominum, ct libidine homitiis expon uti egi. Q iam turpes mihi uis

ter se hac in re dederit inter Iudaeos Alexandrinos insignis vi, reuis is γοροιχομέν ων Coryphaeus Philo Cuti eum Basilius appellat ιι u quam inset citer Christiani Alexandriae literas sacras publi uiletoriis.ce professi ab istis Iudaeis vanum illum allegorigandi morem didicerit, in primis Origenes, id non modo eorum scripta,

quae adhuc Doctorum manibus teruntur, produnt, sed & gravissimae Patrum, ut fpiphanti, Hieronymi, aliorumq; cordatorum optimorum Ecclesiae Doctorum queresae ostendunt.

Adem eo fortius insaniunt, qui hos prodigiosi erroris duces

sequuntur sive Pontificii sint, quos apropter castigat pan- hemius Dub Evang. P. II. Dub LXV l. n. 7. Atinaxitis nodis peccatur a Theobriis Romanensibus, quo nomine merito D va e Ductoribus Orthodoxis perstringulitur, ista totam Scri viam Eenti inio repre-Hi interpretamentis in alligoraus meras transformant, centones is eam surriles o profanos ex astu texunt,msuas cathedras sua scripta ob rem. exegestica, homiletui, parienetica, is alia quavis Se placis id genus hecistitionibus farciunt, quae Majestatem Dei temerant, scripturis di- 1 ratem prostituunt, ct religionem Chrylionam infamant. Nec in ea sanctim concilii Tride num talia iohibet 'eis. IV. S. Scriptura sursum, vel a Coriarum ij xvii recisa , Dei ve sum religi a simplicitate tractatum sed magis luxuriatum, omnia inactegorias conversa,

in hoc mustaceo u Oliqi sitia, ct βί plex scripturis Q ο, ut abjectani nis, plabeia, explisa. Quod non ex gitandis person:, sed vitiosolanniam rando implicitat S. Scriptura assercnda, ct veritati ii icanda dictum dic. Sive alii sint eodem oestro perelli, qui aliis, literati sensu, ceu crassio, prorsus deserio, aliam nimi, sibii partentis mem,in sibtilitare sua deliram , explicandi rationem asse ritis.ctant, quine nihil certi probet, sed potitis fluctuantem lectoris vel auditoris animum in periculosiores dubitationum Syrtet, devehat. In bos acriter invehitiar ipse B. Lutheius Com.

94쪽

P issicium , in Genes. XXX. In Turcia etiam musti religi i sint, qui id unum

Lutheri de sudem, ut Alcoranum Mahomet inter retentu allegor se, qo tu ina

adegoriis Gore e simatione int. Es enim assigoria tanqu in10imos mer x, quae ita blanditur hominibus, ut non ossi vovainari, praesti uim ab hominibus ocio is,qui sunt sire tentatione. Talesiui aut se in medio pata.disiictgremio Dei esse, sit quando ibissec ita uos bub ivddgent. αἱρprim quidem asoti riso otiosis Monachis Oetaesunt, o tandem ita la- r pserunt, ut quidam Metamorpho tu vidit m allego tuas verterint. Ego itas odi angorias Siqvis tamen rotet iis ait, videat ut O Ju- rcio eas tractet Quod his ultimis verbis monet legalander adde ut legoriis intelligendum non natis,4 Incipia cripti ira ex

prellis, sed illatis , quas interpretes , quis i Pro suo ingenio,

ferunt. Minc alibi Lutherus ad lasaiae c. I l. Oneto Sosiviplices hi inita maximi Dc;o. Allegorius non viil eptabo. Ad oria sunt plane hoc ita docendo, quod j colo, hii ad L, Ar, di sicat, nec sentat domum sed ornat Limum Sc etiam stegoria. Hi oua autem , utas m e betarata aut mistas Det ι ut pronti Conos resilan ur, tu in fidem, tum timorem D talistinio. E. Ad haec Frau Lutheri verba a Judit D. Frma is de Interpret. Sc Dp Orac.

95쪽

gnopere hortamur , ut hanc concionum pellem cane pejus angve devitent,in Scripturae sensum simplicem ac literalempta .rcipe cura auditoribus suis explanare studeant, idq; in Ecclesiae οἰυδομ cui unice litare debenta Cor. XIV. a.

ops Vulgatus per fibulas reddunt. Imo eas etiam jure improbat ipse sudaeus, sed reliquis sapientior, Aben Ezra in sua prasat. Rh thmica super Pentateuchum Consul aiarur porro Willi. Schichardus in Bechm. Happer. p. I s. seqv. lassius inibi Sacr. lib. II. Part. I. Traef. II. sect a. a. hamier Panserat. Cathol. T. I lib. XV. c. I. Rivetus in Isagogia Sacr. Script cap. XIV. V. Mottingerus bes Phil. lib. t. c.II. Seot.VII.

ut alios iam taceam.

minister summi illius Regis Regum , cui olim rationem admi , .nistrationis suae sit redditurus. Semper ipsius animo obversetur tum regni coelestis sanctitas quae nihil impuri aut sordidi, nullam maculam aut rugam admittit Eph. V. et . tum Regis maximi praesentia perpetua, utpote qui suis in regno suo adeste vult omnibus diebus, usq; ad consummationem seculi Matth. XXVIII. ao. Cogitet se versari in domo illius magni Regis, inuidem in oculis ipsitas omnia penitis . aspectu pervidentis, quippe coram quo nulla res creata est φαν, ,παν ἡ γυανἀ tres παπι -Mρνα re ἁ λ usis J Ebr. IV. 13. Proinde solicitam curam adhibeat, ἡ δήεν- ου - ας ἔφε-

sui ossicii esse, docere ad regnum caelorum, seque capropter debere omnes curas ac cogitatationes a mundo ac mundanis

Vocare , dc illuc in solidum converterea sit

96쪽

XLLDjsi te into, quandoquidem cQmparatur ejusmodi Scriba cubri ex ubi Madam Patrifamilias, oportet illum omni conatu M studio Pistris D in id eniti , ut boni ta proVidi Patrisfamilias nomine non in- , alti dignus habeatur, nec audire Velit oeconomus vel dispensator

malae fidei, qui alienam domum ita administrat, ut suo lucro intentus, Domini sui emolumentum, Familiae commodum negligat aut pervertat, qualis erat ille, quem in alia parabola

deseribit Christus Luc. XVI. i. seqv. Neq; similis sit illi cedo nomo , qui Dominum diu abfuturum sperans familiam male

tractat, suae tantum gulae indulgens, quem eapropter Dominus ex improviso superveniens λχ me Arabs spera,

LucisLuc. Oza secabit eam medium, Ethiops abscindet eum, Syrus&XII. 4s Persa eum as parabit, Erasimus dissecabit eum sartem qi ei cum

6. infidelibus statuet Luc. XII. s. 6. Cogitet familiam Dei

esse, cui ipsum summus οἰMλσώτης Christus praefecit, nec oblivistatur, se Dei oeconomum esse Tites. 7. imo οἰ-ομον Fidelemse e in con quo pracipue requiratur,ut sidus inveniatur I Cor. IV. prolet a. a. Quocirca in hoc omnes curas ac cogitationes conVertat, ut ad exemplum Mosismin comperiatur in tota domo Dei Ebr. III. a. s. iamiliam sibi concreditam bene pascat regatq; ne sit Ne ii Q rimώουκοπ 1. Pet. IV. I s. i. e. cum alielias agens, inter-λsD prete Cyprian, sive qui falcem immittit in alienam segetem;

Mi P neq; se iii robus ingerat δέ immisceat, quae ad ipsius ossicium nihil

97쪽

nihil attinent, suas interim res negligenter agens. Unusquisq;

VII o nec agetii extra oleas, aut suae vocationis limites transsiliat. Nunquam non sibi in memoriam revocet, se in domo Dei viventis versari a Tim. III. Is in conspectu omnia videntis Domini, α μωμνιπτου unius hei Jud Epist. . . Imbrasscphi teturJosephum Oeconomorum optimum trudentistimum, prudentia quem Pharao laudat, tanquam maXime In ita intestigen t tet tr.

temo sepiemem, simi invi universa prascit, o toti diti, ut os univers populi sculetur tam , tantui imod ui seselio Regali

major sit illo quo muneresuscepto Iosephus universam terram mypti obnut, commeatumsecuturis a cisi jecitu in cibaria iritatum sm uiarum conge sit, inni post L foptiis si ibuu Gen. XLI. 39 . o. 4 I. 43. 46. seq. Studeat esse καλος i- Ω-- citu οὐ do, iis . Pet. IV Io ut audiat Lmfi: ira si M. με κω L e demesium, Syrus portionem cibi. Arabs PEthiops cibini, Perse omnem re n),ακαριο- ονἐ ών, o ν Luc. XII. 62.4 44. sidam sepremo Oi--τ' ope 'λ' tam praestet, in aedibus oportune audendis adversus lares Sciationes Matth. XXIV. 4'. adversu λ- βααδριηφειδεμ ζI stoiu,is et XX et ' Piaestet se bonum ovium Pastorem, .non mercenarium, aut ejusmodi curatorem, qui alienas oves sui tantum lucri causa pascit, lupo adventanti, fugiens, gre oem derelictum objicit, idq; quia mercenarius est, nec oves V NV pro iii abet, nec justam earum curam gerit loli. X. a. I 3. Non inhiet proprio lucro,Domini familia ejus emolumento insuper habito. Ne sit HUοκεμ i. e. in is lucristi iesu

cra sordida Sit μιλαεγχρο ibid. ostendat χιλ 1 in o 'πον mores ab araritia alienos Ebr. XIII. s. id i exemplo Pauli,

98쪽

qui nullius argentum, σι mal tuestemse coacupivi se publica oratione protestatur Ach. XX. 33. 3 . Caveat, ne deprelaendatur in numero' πρHων, καπηλευρί - λόγων ψε 2 Cor. II. 1 .Lρς e. hi cauponantur verbum Dei, siVe cauponariam exercent de sermone Dei , illud callide invare, non sincere traetant, y7 quo Apostolus mox c. IV. v. a. Vocat αλλῆ Κν λόγχν Θεὰ My eoq; ad quaestum suum abutuntur. Est enim heic metaphora desumpta a cauponibus, qui infames&sordidi habentur, propterea quod merces adulterent, sicq; quibusvis artibus lucrum captent, praesertim Vinum aqua corrumpendo, cum

X at dicatur caupo, quasi κακράν - λον vitians vinum, quorsum re

scent sermones Dei, Arabs sis, O Jraudulenter tractuntessermonem Dei, Sthiopsa Vulgatus adulterantes , Tigurini, Castalio, Bega, Piscator, at ovantes, Tremeli. i nix Mus adulteram, Hispata tarerneros , mei caderes falsos dela palabra

Christio quaestui habentes sermonem Evat ut Epist. ad Trallia Quis in re nos. Videatur Henricus Hammondus ad h. l. Imitetur Scri Pisidi si 'a noster bonum Patremfamilias, qui totus in eo est, ut fami milia, mi liae suae quam optime consulat, ejuSq; commodum promove Ciandus Non modo avaritiam fugiat, sed iracundiam ρ non enim de bet es se Tit. I 6 sed ex ad , erso μαγο , φιλάγαβ γ, cito ς I. Tim. III. . it. I. 8 Ne iram vel odium temere adversus familiares sitos, i. e. auditores , concipiat, multo mi

nil ejusmodi vitiosum ac detestabilem affectum, aut bileui

99쪽

suam publice in eos effundat ac evomat Eos paterno affectu latera tractet haud secus ac filios pro illorum salute excubet, facile fclusu rillis offensas privatas sit quae sint, condonet, paterna cura ac trami. solicitudine illis pro piciat, & in omnibus ita se gerat erga illos,

ceu Pater erga lilios, exemplo Pauli Gal. IV. 9. 2O νουθέτων, - Π ααγα Γ, dc magis ut pater, quam ut priuceptor I.Cor. IV. q. s. non quareris ea qua ipsorum sunt, sed ipsios, quandoquidem nos debent silii parentibus thesauros congerere sed parentes filiis. it libentission sumptum impendere, is expendi ipse pro animabus eorum, etiam 'lurimum eos diligens, muri diligatur sive re lametur, quae sunt verba Apostoli, amoris paterni, quidem tenerrimi, plenissima a Cor. XII. I . I s. XLII. UExum hoc sexto observet Scriba , qu bd non ipse dica Usi triri rtur οἰκοδεσπλης, sed tantum O, άν ω -- μα- . Sci quo at se nec esse Dominum domus , cui Deus eum praefecit, nec G ς' dominium J-ο- obtinere in familiam, cujus cura ab ipso ἐς ri . Domino ei demandata est Christus est ipse οἰκs cujus minister est Scriba , Oeconomiis tantum, vel dispensator in

domo ipsius, qui etiam ipsi rationem oeconomih suae omnino redd turus est. Quocirca nolit dominium si'e tyrannidem in

familiam Dei sibi arrogare. Non sit κοι κυφε- ντ λ ων , sed . τυπον exemplar se prabealgregio Pet.ris Syrus N

N nonsuit anquam Dum gregis, Arabs r i ni rq IIS: In I a non ut qui dominantur constitutis indiguita 'tibus1 acerdotii. Ne dominari velit Regio more pro arbitri 6

lubitu Neque aemuletur zρχοντας ἐθνων κα κυριευον ς μυτων, και - γά ς κα ει α νω ὀίων , qui Sc ἐυε - Ω- Iutari volunt Nam id in Apostolis eorum successbribus prorsus damnavit suminus οἰκ gomet 1 Christus, quippe quod in sua familia tolerare noluit,ex adverso praecipiens ait qui με Loca γα vel Mώτ vela, se μεν P in ea esse velit, sit oκονων, Matth XX

instar ministri, ac reliquo una servi Matth. XX. 2 s 26. 27. Marc. X. Marc X. 2. 3 Luc. XXII. 23. 26. In quibus locis Evange Luc XXII licis, ut&Petrino, Verbum κοι κυρ ευριν, pro quo Lucasia conscrim-bet simplex νε- , non tantum designat Irannidem io tu cum a testa Petrim.

100쪽

testatis abusum , uti Roman iri uassentatores tingunt sed de ipsum dominium ac potestatem civilem simpliciter consideratam , quae Apostolicis Scribis & Ecclesiae Christiana mo-La, b Oxibu haudquaquam competit. Ea enim significatione com . positu na verbum κα si piges adhibetur de simplice dominati- ne extra abusum spectata, ut Gen. I. et 8 de Protoplastorum dominio, sal. LXXII de Salomoneri ejus antitypo Christo , Psal CX. 3. de regno Christi ramo etiam simplex ἀκυ- Λυμ sibi aliis , Apostolisin Doctoribus derogat Pantus a.

Cor. I. 24. Adeoq; simul consistere, aut in uno subjecto com C 'ηρρ' poni nec pos ordinarie, nec debere, ossicium mere Ecclesi-ctim asticum,ac civilem potestatem, qualis Principibus: Magna Eccle a stibus convenit, testimonia illa divina, quae modo produXii sim mus , manifeste arguunt, Theologi nostrae Ecclesiae optimi ponili dudum evidenter probatum dederunt. Quid igitur fiet de Patrimonio Petri quid de duplice illo gladio Papali quid de

Fontificis pote:tate in regna mundi, sive directa sive iii directa φ Quid de ambitione ac φιλοι sue Cardinabum Episcoporum Roman enlium in quorum omnium aulis omnibus praece pium hoc Principis Apostolor in vel aureis literis inscribi oportebat, Xso, ibis si Voto Erasmi ad h. l. contrario Scriba noster debet esse si fili, eri milis esκοδεσπτη maXimo Christi, qui iisdem locis jam allega christo tis , quinii civilis orninii affectationem suis eximere vult, simul suum exemplum illis imitandum proponit Vati. XX.4 8.

Marc. X. S. Luc. XXII et 7 ut sicut ipse noluits biminit irari,sed

en a iusis mini Dantis segesit citari illi demfaciant. Quanquam ipse Christi esset longe major illis tum divinitate, tum communicata ma-jellati, donis,& ossicio, tamen is oblatam sibi mundi gloriam

regnumq; recusaVit Matth. IV. 8. Io.&Joh. VI. s. ossicium j ii dicandi in rebus civilibus detrectavit Luc. XII. 34 Joh. VIII. ai. Quod etiam Christi sectatoribus,qui illi οἰκοδ ατη similes audire volunt, faciendum est. Et si ita imitatores Christi fiunt, simul secundiim praeceptum Petri, quod jamjam signavimus,eVadent m ἡοι ποιανίου, dum ipsi faciunt, quod aliis praecipiunt, secus ac olim Scriba nostri Judaicis gessirre, qui dixerunt complura quae non secerunt, teste Christo Matth. XXII. Septimo

SEARCH

MENU NAVIGATION