장음표시 사용
81쪽
arra a. b. c. t m b. mouetur, mouet autem a.
verumtamen oportet s aliquid quiescere, si
futurum est, Qt mnum moueatur, ait frum autem moueat num igitur potentia cumsit ipsum B. actu duo erit. V re necessee nonpun-Num , sed gnitudinem quamdam esse. -- tamen contingit c. et a cum b. moueri . uapropter nec sten, utraque principia eo-
rem, qua sunt in a. moueri,s mouere. Opor
tet igitur aliquid esse praeter hau alterum,quod
mouea 'non moueatur, Nierentur enim
inter se in ipso a. trema,sprincipia eorum, qua mouentur , permis acsi aliqui si mutuo tergis impelgentes uereret crura i sed, quod moves ambo,adesse necessarium est. Hoc autem in anima, quae, cum aliud si ab et nodi magnitudine, in ipsa tamen en'.
E c P Η SIS XVIII. cur nullus voris flexm esse possit propria sedes animiquae est iu
animaliprincipium motus, ex adductis, explicatisque rationibus satis esse intellectum opinor. Quamobre Hadbuiusce corporis partis,qua semper principium est, in quo locata ess, ct potissmum riget animabim uentionem aperiatur aditus,pauca quaedam prius ponenda,atq; tene dissunt. Horum autemprimums,quod nsrum, dextrum simi-'jἡ , .s, liter pariterq se ad ahimalis pnincipium, μὰ mirtutem, umst iii Ir . tems ad ista tam admotum necessariamiamati pertinentiatq;
82쪽
penetrant. . Iterum, quod paues corporis contrariae simul mouentur; neque opus est,cum sinistrum mouetκ ut dextrum quiescat, neque rumsus,cum hoc in motu est,ut illud in quiete maneat. Tertium, postr m , ' quod in interiore semper, prioreparte,quim sit dextrum, sinistrum rincipium mouens conditum esse oportet. Haec autem cum ita liasiues se habeant,sequitur certe necessario, ut principium mouentisianimae in medio corpore situm, ct collocatum sit. Amborum emim extremorum, qualia biesunt dextrum, sinistrum,communisterminus est media, Ruidem V illud medium dicitur,quod virtusque extremi vel particeps,, ctut.ciis' vel expers omnino est.Quapropter, qgamuis cor proprium animae domi i , , cilium paululumςin sinistram mammam in homine verga visuo calorestigidae opitulatur parti, nihil tamen prohibet, quominus medium inteη dextrum, miserum obtineat locum. Is enim locus neutrum illorum tisi histe ij extremorum in corporis latitudinem oectantum vere dici potes. Eo, si a Hem autem modo ,si ad longitudinis eatitrema, quorum in corpore neceD 3 de partib sario ad viuendum unum sursum , alterum autem deorsum est, medium esse facile cognoscipotest. Necessariumautemad vitam tuendam cor pus accipi volumus, q cuius extremum sursum est,qua cibus, ct alime tum sumitur bi caput est, deorsum autem,qua cibi reliquiae pelluntur, o elyciantur. Reliqua enim corporis membra minime esse ad vitam i lib.de iuuennecessaria corsat, quippe q.δd nonnulli sine vel brachi , vel cruribus Nivere consi iciunturi Vtrinq; igitur,ct ab iis,quae sursum νergus cap iti iunguntur est ab his,quae deorsum versus cum si inacopulantur,ut os si crurum, motus cieripserunque νoluntarioscorporis insterione videmus. Ac summa quidemratione principium mouentis animae in medio corpore tum ex longitudincitum ea latitudine locatura d natura esse pistandum est an eademeni arte omnem etiam vim, facultatem se tiendi sitam esse naturaliter statuimus. Quamobremctim talis media pars sit cor, quo Oinnes sensu, O motus habent suos ortus, quo- .nesiumq; corsentiendρ ascitur varietate,ac vicissitudine qualitatum, 'de areth atq; mutatur,etiam partes corporis cum illo continentes, continuata '' ἴν. iis, lare simulasciuntur, immutantur; quibus quidem assectionibus, ct mutationibus eaedem partes deinceps extenduntur, ac contrabuntur .. tiori an lico propter, cum istaeo esciuntur modo,sequitur,ut necessario satin animalibus tus 'eque tamen propterea necessarius,sed voluntarius tute di senoeen eri debet, quianeq; cor,neq; deinde reliquae mutarentur, molieren-tmq; partes,nisico gnc Icendi acies in specie,aut in phanta mate reic guttae,quod est*Muntatis, defixa teneretur . cci autem ipsum,quod es I a media
83쪽
68 DA ANIMALIUMmedia torporis fripotentia quidem unis est,quia, cuni eius subiecta natura indiuidua,atque νω numerosit, Iedper motum,ct quies ,vel, per diuersos. motus τί rumq; corporis partium, quam R initia pro-M 'iv niorum neruorum, venarum in corde continentur,disinguatur, ρο- j. d si hib' test i utrinq; corporis partes quiserent etiam ipsum totum quiescere,
i iid ς s. b comnibus modis unum esse, actu vero Plura esci necesse est, cum motu, quiete,aut disimilium motu diuersitate t diximus, re inadistinctum sit in am Osimul interdummembra utraq; parte corporis, quia cuiusq; animalis ad gradiendum natu constituti, sanguianem habentis bipartitum corpus es,ab imo mouenturprincipi intemii,ἰur,.j. dum etiam quiessente νno mouetur duntaxat alterum squod, ut melius intelligatur, ob oculos ponamustineam his literarum nous .b.a. c. cc quam duobus membris, parte semedia distinctam. Huiusce autem
Ineae moueatur .λsanquam d tru membrum, moueat aut .a.in qu
Oinitium ipsius b. quemadmodum ostendimus, cominetur, O anima, principium mouens inest, profecto necesse est,ut aliquid etiam quiescat;
demonstratum enim lam es,cum vnum mouetur, et alterum moue opus
esse,ut quippiam etiam immobile,in quo mouens nitatur,necessirio su sit. Ipsum igitur.a. cuius natura νω es, quodque, si totum quiesceret
posset unum omnino esse, nunc rei a in duo per initium ipsius . b. quod mouetur, per initium ipsius.c. quod quiesci distinctum estUEx quo aph paret,ipsum .a. siue mediam corporis partem nucto Moho panctum ς cu Euc.p.elem. ius nundatur pars,sed magnitudinem quadam necessa esse. rumtamen potest etiam fieri,M.c.tanquam sinistrum membrum,quod quis scebat, eo ipso tempore, quo mouetur i.moueatur. Quapropternecesse est, xt amborum membrorum initia, quae sunt in ipso. a.ct moveantur propter continuationem cumsuo toto membro ,quod mouetur, O, quia principia fiunt,etiam mouearat ; atq; ex eo fa ut illorum utrumq;Iei a sum moueat. Cum igitur id,quod se ipsum mouet, 4 constituatur,ex mo-3 - εἶ uente,quod per se penitus obile est, ct exeo,quod mouetur, oportet omnino aliquid aliud essepraeterim initia,quod movea et non moue tu neque, cum incorporeumsit, egeat altero corpore, in quo, tum mouet, nitatur. 2Vam extrema, siue initia ipsorum membrorum, quae mouentur, similiter inter se niterentur, atque vrgerentur in ipso.a. ut si aliqui mutuo renixu prementes, O impellantes terga mouerent crura;
sed, cum haec ambo initia moueantur, istud quoque immobile, quod mo - a. . t im, necesse est. Hoc autem est anima, quae, cum η d tali m est,a corde,quod semper principium. πquam autem mnis
84쪽
nisest, diuersa, atque distincta sit sua narum ineo ram tanquam in propria sede penitus inhaeret, atque insidet. A s T T E L E S.
Secundum igitur rationem,qua causam motus tradit, appetitus in medium, quo mouet, s mouetur in corporibus autem animatis
oportet aliquod se corpus huiusmodi. si dign
tur,quod mouetur,non autem in natura com
paratum,ut moueat,stote Vati secundum alienam potentiam; quod autem mouet, necessarium est,it habeat aliquam potentiam,s robur ue omnia autem animalia midentur s ha
beres Viritum ingenitum,s illi talentia esse. o litui si construatio is enitis trisus,di
ctum in aliys e II. B autem ad animale priscipium similiterse habere sidetur,Ῥt in exibus signum, quod mouet, s mouetur, ad id quod immobile e L Umniam autem principiu alijs in corde est,alijs in eo,quod ad cor habet proportionem,propter hoc etiam stiritus ingenitus hic
apparet esse trum igitur 'iritus iri semper, an stat semper alter, si alia confii ratio;
eadem enim e lesis alijs partibus. / Videtur autem apte se habere , Qt ad mouendum ido
85쪽
nem sit, sprabeat robur. Opera autem -- tuum pulses,s traditas. si reooortet,etti strumentum porrigi , s contravi possis , talis
autem in stiritus natura. Etenim, qui ne violentia contrahituris adtrahendism,S' adpellendum propter eamdem causam apta, iri
mal est,s habet strauitatemsicum igneis,
fleuitatem,sicum contrarise conferatur. 0 tet autem, quod non alteratione moturum ent,
tale esse. Vincunt enim se vicissim sicundum
exuperantiam naturalia corpora, leue quidem
deo sum, si a grauiore, graue autem sus m compellitur a leuiore superatur. Vua igitur
particula,quae s ipse quos moueatur,moueat anima, di 2um,o propter quam causam
E C P H S. D s XVIIII . Temestigauimus , tandem ;i enimus propriam in medio corpore lacatam sedem animae,quae,cumsit primum motus principium mouendo, immobilis ipsa per se manet. ugobrem,cum ex hac ratione constituerimus animam se Oprimum mouens,Oprincipium eis quod se sim mouet, nece rium est,ut ostendatur, quodnam in animali se ipsemn mouente sit illud, quod ab eo principio primum moueatur, tanquam in- frumentum Doddam,dum mouetur,mouerepsit alia. Cum autem,ut supra iam sve diximus,anima praecipua mouendi facultas sit appet tus,' qui est motio quaed oportet,vi corpus,in quo prim vis appetendi ab anima imprimitur, sit istud mediu,quoi cum mouem mouereposeis alia.Atqui in animantium corporibus tale inesse corpus necesse es.It que
86쪽
: . ' M ' τ . V TIque,quodcumqi tritumi do mouetur, iues natura comparatum est,ut moueat, debet ab Hienis facultate, atque virtute, qua mut-, ct moueatur, pati posse,ab icho immutari ; at Illud, quod sis natura mouet, potentiam quamdam, vires,quibus mouere,ac mutare queatiabeat, necesse est. snanimalibus autern omnibusspiritum inesse ingenitim, quo robustabatq; valentia sunt, apparet. 2Vam, - cum ingenitus continetur, est cohibetur*mtus,constat, vires ingenerari, robustiora, ac ν lentiora ad omne opus animalia fieri. Is igitur innatus spiritus es comptis, in quo ab anima primum vis appetendi insita est, quodq; ab eadem primo ad mouendum adhibetκr, es propterea omnem in se roboris vim continet. Quamobrem; cum in omnem animantium vitam maximopere sit necessaria huiusce spiritus natura, omni cura, sudio eadem tuen - , conseruanda est; atq; illius clxuservandie, tuendaeq; rati alio loco h ubi de animalium tractatur nutritione continetur. - δε utrimentum enim totius viventium naturae, in qua inclusus compraebenditur natiuus
si tus, constematio est, quasi iis muratio qi Graim. Quia vero quicquid virium tu hocspiritu inest,id totum ab anima derivatur, stuit cab ipsa anima,quae est motus principium per se immobile enitet,vic iusque inferioris partis in motu versantis signum,quod in aliquo flexu,
quia eius partis principium est, mouet, propter cum illa continu pione etiam mouetur,ab alterius, superioris partis signo, quod in e a flexu qui escent, immobile mane peredere videtur . Queiuatim dum enita mobile signis in flexu ab immobili habet i,dum ipsum uetur,reliquam sibi continuatam parem mouere posit,sicspiritus, cum ab anima, quae immobilis permanet, ad mouendum asciscitur, ab eadem omnem vim, facultatem mouendi caeteras corporis partes, consequia tur. Cum autem anima, qtsae perseiritum ingenitum est huiusmodi motus ciendi, ct omnis vitae princ tum, animalibus cor habentibus in corde, carentibus autem corde, q qualia sunt sanguinis expertia, in eo, quod Ioco cordis habetur ta sit, recte ob eam causim initium, origo ipsius natiui *iritus ibidem ' in corde, unde per venas,arterias, est neruos ex cordes orientes in totum corpus permanat,est dissunditari esse apparet . Quoniam igitur Vidua sanguinis, β qui, est totius corporis vltimum, perfectistimumq; nutrimentu procreatio naturali calore elaboratur in corde,rure dubitari,ac quaeri posset,virum ingenitusiritus, cum ipse quoque nutriatur,idem permaneat semperian alter semper fiat, ct ad novam nutrimenti generationem nouus in unoquoq; animali assiduὸ generetur. Haec autem quaestio, quae relicti as qreoque attingit corporis
pars sa de partibvasalium cis lib. de sonam no& uigilia Desideratur hic liber.
p de generatione &corruptio e t. i2. de animat. 7.
no Ruigiliarib de iuue tute et scire
87쪽
a Da ANIMALIUM partes,ct quibus item hoc modo considerari conuenit, in eo tractatur Aco,νb quo pacto nutriantur animalia,explicatur; id tamen esse tener dum censemus,- ,eumdemq; numero fecundum propriam naturam, sicuti caeteras corporis partes, ingenitum spiritum semper, sum animes visit,manere, quamis. vel augeatur, νel minuatur a Mue. Omnia' qu eorta inter raq;sunt, u sunt, mutantur illa quidem quantitati- oh b reo, altys lectionibus semper,Jed illarum forma, atq; natura una, rupi. 4e t. eademq; νsq; ad eorum interitum constanter perseuerat. Cum igitur ad y' 'φ sequentisimum animalis motum usus serusspiritus maxime nec sariussit iecessario idemsemper manere debet,cuius quidem natura propterea ad mouendum ad vires,ac roburpraestandum, aptistima est, quod . duae potisimum sunt molitiones motuum,'ν pellare, altera trabere.
ide'a. - n. i'st molitum motus, cuiusmodi est innatus spiritus, ct aduit uiis e., pellendum, adtrahendum ita esse accommodatum oportet, ut ipsum facile contrabibatq; porrigi psit. Ac talis quidem est natura spiritus ;etenim,qmasine ulla violentia,sed Jontesvafacillime,in seipsam co
situ atque contrahitur,rursumquesimiliter extenditur,ac porrigitur,. tum at trabendum,tum ad pessendum maxime apposita est spraetereavis adsimilitudinem stirabilis ρ inter catera elementa naturae aeris, gra-l ς ς ήφ cum,s, quae ignea sunt natura, leuis,si cum contrar-s cons tkeoelo t. ratur, existit, o ob eam rem inanimali potest corporaxtris bigeneris commode mouere. Huiu odi tomid, quod non qualitatibus in cercio mutare, sed quod lacra mouere quippiam debe esse oportet.2 i turalia enim corpora hoc Hodo Rc dum exuperantiamgrauitatis, Oct leuitatis inter se victim mouerisiolent.. tam qduo corpora in sublia P mςxςφ ς ct mutuo inter se urgentur ,si a nisu 3 incit, superais agrauitate alterum,deprimit illud,atquesecum deorsum rapit, in autem in imo, leuepropria leuitate excelli tu ursum impellitgraue,ac si cum in sublime tussit. 'odigitur ingenitus spiritus sit admouendum tale animae ostrumentum,quod, tam mouet,ipsum Ocqueqoueatur, propterea neum vom adhibeatur ab anima quia ct ad motum moliendum, oe ad vires praestandas animali aptisimus est, ex his explic sum atque coguitum habeatur.
Ex mandum autem eH,conflare animal,
Aut ciuitatem bonis inlitutam legibus. δε am
88쪽
G is rivitute cum semel constitierit, atque vi
guerit inlitulum,nibillsiparat,n opus et princi e , quem oporteat singulis qua sunt , adesse, si qui que, qua ad si attinent,St constitutum est, farit, o fit hoc pon hoc propter consuetudinem, S in animalibus id ipsum propter naturam fit, tum quia Mnquodq; eorum, qua ita constant , comparatum natum est , ut proprium efficiat opus, ut nih/l oporteat in et no
quos animam ese 4cum sit in quodam corporis principio, alia vivant quidem eo, quod naturab ortu insiissimi, faciant autem proprium opus propter natura . si modo igitur
mouentur voluntariys motibus animalia , squas ob cassas, dictum M.
o mingenitis ritus, imaximidoneum morus histri retum est, manare ex corde, Mi residet animamm plane nrssectum, ut ego existimo,habere licet. re illud fortasse absurdum, dissentaneum uer veritatipularetur,animam,quoenonDliuscordis,sed 'totissis rumna a tulis corporis naturalis forma est,ct cuius virtute omnes corporis pamus vitae munia exequuntur,in Alo cordesiua non autem in toto corpore aeque fusi esse. Itaque,vitalisopimo, falsa praestrita ab ismnium animisprorsιs remotasi existimandi est,animes adsimilitudinem ei, uitatis, in qua optimis legibus, institutis, ac moribus vivatur, constitu tum naturaliter eo .Vt enim in ciuitatesimulatq; ex principis authoritate,ac ν. mpei leges promulgasae, sinstituta communi consue
89쪽
7 D E ANIMALIUM ludiue, usu firmatasmt,nequaquam necessaria seorsum e fi etiam prasentia principis,qui mandando, imperando singulis instet ciuibus, risuum quisq; opus, ct oscium faciat,sed cognita illius voluntate, at thoritate pro se unusquisque,sicuti praescriptum, imperatum est,pro prio fungitur munere, singula deinceps omnia perficiuntur vigente iam Uu, consuetudine, cin animalibus isthuc ipsumct dominante iam in toto corpore natura sicitur,ct qμia unaquaeq; pars,quis ita constet,visanasit,comparata naturaliterest,ut proprium naturale munus,exequatur. Ex quo minimeopus est,ut in singulis partibus anima insit;
tioiar Ri-lla quae quidem partes,quia sunt assime, di innatae Uidue vivunt,sed propter naturaminamiam vigentem proprium νbiq; opus siciunt. b . . . cum primum animae facultates,' quibus totum animal optime ad vitae Lu-hi. munia instituitur, excordead singulas corporis partes, quae valentes z, de anima sint,peruenerint,statim receptis atq; ipsius anima viribus uum quaeq; '' ' miinus obire incipitiatque in eo obeundo, dum animae vire suppem tun perseuerat. Quomodo igitur uoluntariis motibus cientur animalia, O quaesunt cause,quibussc mouentur,hactenus expositum es.
Theorema, quaenam sit animae, ingluris, de qua hoc loco' amenti astas,di erentia. EX his, quae proxime tractauimus, constat ex philosophi sententia
animam omnino ὰ natura diserre,cum anima solum in corde, tura vero in omnibus corporis partibus di fusa 'Guapropter qualis earum disterentia existat, pes icere atq; contemplar noistrum esse in praesentia existimo. Idautevi melius sicipsearbitramur, si ex virtusque de- . sinitione,quid Graquesit,considerietur. Itaque,quia hanc naturam esse p. de anima viuersam ab =ni anim Jecie censemus, primum quid si comunissub- , d. in sta ipsius animae, excepto tamen intellectu, qui diuinius quiddam
t. i est, ex communi definitione videamus .' Anima igituresta sprimus corporis naturalis instrumentalis; ex qua definitione tria ad rem facieni. de genera tia nubis nunc eliciendasvnt,mnum, quod, manima sit acturprimus,
um 4 , necessario forma est,quia primus actus nihil aliud est,nisi eius,cuius est
η actus, constitutio, atque informatio alterum, quὀd corpus ab anima in-
te ό tertium, postreium, qu d talis informatio animae, quae est actus
primus, non continuo assert informato corpori naturales operationes,
90쪽
sed laesen ' agere potentias, facultates, quibus ad secandum actum, a id est, ad ipsas operatio sanimatum prouehis quando expedit, potes
Sic igitur breuiter, quae ex communi animae desinitione nunc nobis co gnosicere conueniat, expositum es.suare , quid item sit natura, de qua
hoc loco quaerimus,quam paucis fieri potest,perstringamus.Es autem natura in genere eorum, quae,cum multet,ct diuersa sint, conuenientiatamen quadam interse ad unumprimum in illogenere referuntur,opr pterea etiam omnia uno,eodemque appellantur nomine. Aliasigitur Nnatura es eorum,qua procreantur, generatio e alias proxima materia,
quae in generatione paulatim per informationem perficitar, et in re,qua generatur,inestralias illud,νnde es motus primus in unoquoque eorum, qua natura constant, in ipso, quatenus tale existit, siue principium quoddam, ct causis, Pt illud, in quo primo ius , moueatur O quiescat per scio nonper accid enscialiis materia,ex qua prim quatenus informis,suaque propria ui, ex se immutabilis est, aliquid naturale, vel est,uelsit postremo formacuiusque res,qua naturaliter constat.Ex quo cum appareat omnia ista inter se diserre, conueniunt tamem , quia reli qua ad formam,quaeproprie, potisimumque natura est, referuntur, e potius ab illa pendent,s ob id etiam naturae nomen inuenerant.Itaque ex hac multiplici e sicata natura notione, aenam it illa, de qua nucagitur,vi,quid inter ipsam, animam intersit,intelli turiviaeamus, oportet uuiaigitur huiusmodinatura non sit corporis naturalis, instru
mentalis,neque forma,meque materia informis,neque materia,quaesei
sim ingeneratione informatur,neque generatio ipsa ex *s,qua philosophus dixit, non admi mobscurum esse potest ; si quidem haec natura imcorpore iam informato inest , tanquam naturalium munerum obeundo-ιrum causa quaeda, atq; ab informante anima loco distincta, acseparata est. Quapropter relinquitur,ut illa tantum necessario sit, unde in νnoquoque eorum; qua natura constant, es motus primus in s o, Matreus tale existit,au quod idem vallat, principium quoidam, ct causa, ut i lud,in quo primo ines moueatur,oe quiescat per sciet non per accidens. suare ex hac natura bifariam tradita definitione quinque potissimum depromamus, velim, quorum νnum est , quὐd talis natura principium quoddam est, quia motus ab ipsa oritur, alterum,quὀd eis odi princia pium accidens es, quia in corpore iam naturaliter informato consistit, tertium,quod statim consequitur rei constitutionem, informationem,
quia in illa ipsa informata reprimo inest,ct quatenus talis existit, quartum,quod motus ab ista natura proficiscens es ipsius rei naturalis,actio K a siue