장음표시 사용
211쪽
dieiuni inquam mani sessum &secretum. Et de poeni. dist. s. e. placuit. i. de poeni. &rearis c. omnis. Praeterea si iuri sori clerici renunciare possent, iam cleriei unius episcopatus possent sibi continuere iudicem in alio episcopatu . ff. de iudie. l. i. Et eodem modo clericus non potest renunciare priuilegio, quod toti eoi lcgio indulgetur, at i7. q. c. si quis suadente. Nam S si actionem iniuriarum sibi competentem clericus remittere possit. ut χῖ q. .c. si is qui .& e. si illic iniuria, tamen factam ordini abolere non potest,& ideo ex comunicatio durat. ut i. de sentent.ex m. c. contigit Quid a tamen dicunt v, clericus, ct si soro clericali renis clare no pollet expressie, tacite tamen potuit. ut T. de procur. l. filius arnilla s.f. ueterani.& C. de iur. calum. l. 2. quod non pu-I2 to uerum. t Dubitari autem consueuit de clericis existentibiis in scolis qui seruadeunt potestatis uel iusticiam j civitatis, in qua studiu uiget, eum sit laicus & hoe set ex priuilegio Frederici indulto scolaribus in illa constitutione quae incipit. habita. Respondeo, illud locum haberi in scolaribus laicis,qui ex priuilegio habent
optionem an uelint conueniri coram episcopo,uel eoram potetiate, uel nia sistro. Vel habet locu in scolaribus elericis, qui ibi proprium non habent episeopum .Vnde scolares clerici & ei ues non habent illam electionem. ut poterint eligere potestatem seu iusticiarium ei uitatis, uel ma- si strum,uel episcopum; imo praecise ab e-
pii copo debent iudicari &ab ipso ordinari, ut dictum est,nec loculi, habet electior 3 de qua dixi. Et nota t q, quaestio seu da- Iis agitanda est coram drio seudi,ut i. m. sic.uerum. Quod intelligo uerum, est asitur inter duos vasallos, nee reuocatur In
dubium, quin re, sit laudatis illa de qua agitur; sed ubi dubitatur quis sit uasaltuu& ad quem pertineat iure seudi, tunedia interest domini studi quis sit eius uallus,& ad eum cognitio spectat,& se in
ex transmissa. Sic loquitur constitutio de
si quaestio sit inter do minimi laudi α --
saltsi, an uasallus debeat nudum perdere uel habere, per patres curix haec quaestio
finietur. Si uerri quisse asserat dii ita seudi,& petat in dominum recognosci, po talor autem negat illum dominum, haec quaestio corani ordinario loci, nR, coram
illo, qui se dum seudi contendit, agitada est, ne in sua causa fit iudex. ut . ne quis in sita causa iudicet. Sed si inter duos ua - salios agatur, non de iure rei; sed de iure possessionis, ut pote,quis, aut ad quem uetniat possidentem , tunc coram ordinario loci uel delegato tractanda e si haec qit si o. non coram domino seudi; & sie lo- qui riir decre. i. m. e. ex parte. Item ver priuilegium eximitur quis a soro ut supe
nu l. s. si post. st. de excii. tu. I. s spadonem. f. scire.& de aliment.& ciba. lega. l licui.
Quod intelligo nisi priuilegiatus sit in
pi iuilegio suo praeuentus saltem per cit tionem .ut i.co. ti. c. proposui lii .st. de iudi.
l. si quis pollea. Sed uidetur Φ etsi priuilesium locum non habeat in praecedentibusaocum tamen obtinet in sequenti ut st. de usur.l. cum quidam G. fiscus. C. de temp. in integ. resti. l. ea que.& auth. si minor. Sed leges illae locu habent in rebus diuisibilibus, non in iurisdictione quΞῖ- fetuatur per citationem. ut , . de otii. de- es. c. gratum iunde ibi iudieiuni accipere debet ubi caeptum est. T de iudi .I. ubi. In is su nuria i notandum est. Q clericia; soroecclesiastico renunciare non potest, & a.dire secularem; ut dictum eii g. Sed potest renunciare proprio,& adire alium ec elesiasticum uoluntate sui ordinarii acceis dente, ut i. eod. c.significasti. : Unde tria requiruntur ad hoc ut clericus non Quin iudicem facere possit suum, cui cosciitiat in alium habentem ordinariam iurisdictionem; delegata enim iurisdictio non extenditur ad alias personas, v in rese m
terquam in specialibus casibus ut de hae
materia nota. s. de ost. deleg s. casualiter. S s. prorogatur. lim ut consentiat in personam ecclcsiasticam .ut i. c. ti. c. si diligen
212쪽
ti.&e signiscasti aliter nihil agitur, ut S.
tit.prox. e. at si clerici. Item oportet ut 4 dioeeelani uoluntas accedat,ut in d. c. si sgnificasti.& in .qt. e. clericum nullus.&3. q. 6.c. non liccat, Et secundoni hoc non sobitant iura illa, quae dicunt aliquc possise subi jeere iurisdictioni illius,qui habet 7 ordinariam, it ff.de iudi. l.i & l. priuato grum. Quia illa in clericii locum non ita 'bent,ut dictum est. Et eodem nimio naninii obstat arg.a ccintrario sentil. 3. q. s.c.pul' II satus. Item non Ob. . l. . c. mandastis.&e.auditu . Nam illud facit papa ex nimia humilitate, nec habet sipem Orcita cuius
consentiam requirat arg. s. et .c. licct.
I item quod dixi g. de domicilio, licintellige, quia ibi intelligit clericiis domicilium habere, ubi larem sibi eo restituit; io ubi ecclesia habet, uel beneficia,
ut x. de rescet c. dilectus i. eo.ti. c. postulasti. Unde si eontingat clericum delinquere ubi domicilium habet, ibi punietur; sed si crimen exigit priuationem a benescio, pronunciabitur a iudice doniicilis, mandabitur autem executioni sententia a iudice Ioci,in quo beneficium uel ecclesia consistit, ut in d. opitu. possit laui.& ris de re iudiea. l. a diuo Pio. g. i. sed si alibi quam ubi domicilium habet, delinv t,tunc distingititur inter grauedcli
im&leue , ut si orauiter deliquerit , tuc iudex loci in quo deliquitur,puniet. ut ii de re mili. l. desertoren . in princ .dcadeo ut si alio se coiit iterit delinquens, mittatur ad illum, ut in Atith. ut nulli rudi. g. si uero Quis comprehens brii m. l. 9. Et hoc praetextu remisit Christum ait :r ῖHerodem Pylatus.' item remittitum quis honoris causa , ut cum miles delinquens remittitur ad magistrum militum, sub quo deliquit ut iis de cullo & cxlii.
xeorum. l. de militibus. Et hoc uertana est, eum miles leue delictuna commisit. T. eo. tit. l. non dubium est secus si graue, ut st. de accusa. l. ulci
i Libellus quid si, Cr quot uplex.
Libelias quis porrit r/ d bet: a Libulas an in omnιbus t Musta requiratur.
Lilallus tenuetionalis quid Atiitere debeat. Atia ausit evrainenda in liuella. Reus ab instantia iudicii abo tur , si actis impia propcnitur. Iudiciu in uniuer ala quid si, qMd ,
Via rei ad iudicia uocati, solent
pollulare libellos, ut sciant qd petatur,& qualiter di super quo debeant indere ι ideo petii tractatus de iudicis. S de foro competenti, subiicitur hic rubrica de libelli oblatione. ' Videamus igitur;Quid sit libellus; Quis libellum porrigere debeat; in Quibus causis locu habeat libelli porrcelio; vae in libello debeant contineris Et de libellorum es iactu. Libellusi est paruus
Irber. id cit, modica scriptura. Et cit duplex libellus, coniiciationalis, & accusationis. Primus in ciuilibus, secundus in criminalibus locum habet. Libellum autem porrigit actor, ut 3.q. 7.c. induciae. f. spatia. S g. libellum. Porrigit inquam, & offert reo,ut in d. g.spatium, & auth. Aseratur.C.de lit. ni. porrectus tranac tur in acta, ut in s. de proba. cap. quoniam contra fallani. 'Libellus cxipit tirlin Cia ni causa, in qua ordinarie vigitur; nis inquatuor ea sibus. Primus cst, cuni causa uel lis sit bretiissima , ct maxinac ullium reta seu personaru, ut C. de sen .ex breui. reci . auth. nisi. Secudiis, tum cst cognoscit inter tuom familiares, ut in d .auila & tr. q. .c.s quis c si clerico. Tertius, dii hoc se ex cosensu partis, ut C. de priui. si hola. l. quoties, in s. lib. I 2. Quartiis,cuna rector prouinciae insta uinquaginta dies c u nat, ut in Auth .ut iudi . sine quoquo fuit Marg.f. neces statem colla. r. s Ideo ai temdixi, quado ordinarie agitur;secus erit,ut
in causa denunciationis, S inquistioris; T quiniuis
213쪽
quamuis in causa inquisitionis capitula sint edenda,uel potius exponenda de quibus sucrit inquirendum, ut j. de accus o qualiter & cii,si .debct igitur. Alias aui egeneraliter libellus dandus est, siue in ciuilibus, uti. o. c. I. siue in criminalibus, 3 ut r. q. S c. s.*. libello ii . 'lin libello c uentionali dubent contineri haec. Nomeactoris, nomen rei,& nomen iudicis coramo agitur. Iten res que petitur, uti. eo. tu. c. 2.i. de appel.c. significantibus. Cum enim libellus ad hoc detur,ut reus deliberet,cedat an contendat, ut 3 q. 3. c. in duciae. f. offeratur, quomodo poterit deliberare nisi res,que petitur, ex prinia tui Item quomodo scire potest reus, an po iasideat uel ni , possidcat rem quae petitur de peliculosuim est subire defensione eius rei, quam sorte non pi illidet. ut st de rei uendica. l. 1S qui. propterea rex ex pii menda est, ct indicia ret,ut iis de rei uend. l. in rem et&si res quae petitur sit immobilis, primi debent confines, ut ff. de actio. Dpt. S uen. l.Titius.6.ult. & d. l. si in re.
f.ulti. It cm species,& ponduc exprimi debent,ut is depos. l. j. f. si quis argentum. Causa etia exprimi debet, ut C. de adop. . l. 3. C. de edi c.di. Adri. tol. l.ult. t Sed an actio sit ededa dubitatur. Et videtur quod non ,ut supra. deludi. c. dilecti. Nam in iudici j x ecclesiasticis non est rigor huiusmodi obseruandus,ut infra. de dolo.&coni. e. t. Sed contra,instit.proxi. cap. I. in .depo. c. grauis. s. de iudi . c. examinata.
II. q. l .e. experientiae.Ad quod sic distinguo. Actio aliquando significat formula
uerborum, ut is de sun.l.s seruus nauem, ut cum dicitur, ago contra talem ad decem actione ex empto, uel certi condictione de mutuo; tales actiones, idest, sormulae uerborum sublatae sunt siccundum utrunque itis, canonicum, & ciuile, ut in
L c. dilecti. & Q de formulis & impetra. labla. I. uni. Aliquando significat caiisam agendi, ut cum dico, peto decem a tali, quia uendidi ei librum , vel quia.ei mutuatii & secundum hoc actio siue causa agendi uel petendi proponenda est in iudicio tam ccclesiastico, litam seculari. Aliquando tamen causa petendi expria menda non est, ut cum agitur rei uendieatione. Nam si aliquis petat retia turdi doluini, uel quasi, non habet necesse di
cere causain domini j, arg. st de Exc . rei iudi . l. si mater. g. i. S r. Ite modus agendi est exprimendus, ut cum ex eadem forma uerborum plures modi agendi resultant, & idia exprimendum est ad od agatur, uerbi gratia, ut cii peto rem milii furtim subtracta, dubitari potest an agatur actione ad exhibendum, ueI rei uendicatione, uel condictione furtiua,ues ctione suiti. His eniim omnibus actionibus agitur, p ro re surtiua. Et in his omnibus actionibus satis copetunt illaucoba. Pcto rem talem milii subtractam, sed diu cisi sunt modi diuersos sortiunture tactu ut st. de condi. sur. l. si pro sere. g. i.& 2. & l. in re furtiua & st de rei uen. l. item si uerberatum. s. ulti. Item si ago sic , ago contra talem, qui arbores mini incidit a dubitari potest an agatur ex tuo edicto arborum furtim caesarum , an ex
lege Aquilia : Et ideo iudex qui curare
debet certam ferre sententiam,ut instit. de accus. g. curare, petere debet exprimi quonaodo,N ad quid a atur. Aliquandos gniscat ius agendi uel petendi, ut inst. de act. in prin. Et secundum hoc dicitur, Nemo sine actione experitur,ut si de ad- mi. tu. l. luotiens.f. I . Se st. de nego, gestu.s s pupilli .f. uideamus. 1Vnii tamen omitto st si actio, id est, formula uerborum ae- ponatur & inepta, reus absoluitur ab instantia iudicia, ut sit pra. de iudi. c.examinata, ct sis si mensor sal.mo. dixe . l. IEt quae supcrius dicta sunt, locum habet
secundum utrunque ius, canonicum,& ciuile. Omnia igitur certa dcbet facere is, .
qui libellum prε sentat; quia ncin licet ei uagari cum discrimine alieno, ut sis de iniur. l. praetor edixit. in prin. Et si haec,'uae superius dicta sunt, fuerint ab actore seruata, saluum est reo beneficium deliberationis . Et notandum q, in uniuersaliabus iudiciis res exprimi non dcbent in lubcllo, neq; in sententia; sed in cxecuti ne sic, ut iis de peti. haered. l. -& l .si quo tempore,& ii . si pars haere. pcta. Li .g.ult. Et hoc idem obseruandum puto, cum petitur ecclesia cum iuribus di pertinenti is suis, ut j.de resti. spo.e.cum ad sedem. inprim
214쪽
νAn. Et cum petitur praebenda cum plenitudine iuris & honoris eanonici, ut i.
de conces praeben. c. proposuit. in s. Nam in talibus etsi pertinentia iura, & litano res in libello, & in sententia non ueniat exprimenda; in ex cutione tamen exprimi oportct. Nam alias executor sententiam in illis no exequetur, nis trictor robauerit, illa in quibus executionem eri postulat,esse de pertinetitiis& de iuribus rei in libello petita sit in petitione haereditatis dictum est ; si tamen actor in libello,uel reus in excipiendo haec uoluntarie duxerit exprimenda, exprimunturdi in sententia, ut stupra, de offa c. ordia c. eonquerente i. de praescr. e.auditi Α,& ca.s eum olim. 'Sunt autem uniuersalia iudicia haec, petitio haereditatis familiae er
ciscundae , actio ex testamento eum uni
uersum petitur. Et similitudinarie idem potest dici in praemissis petitionibus, &cum ius episcopale, uel archidiaconale uendicatur. Sunt & generalia iudicia ut
cum agitur actione tutelae , mandati, Psocio ,& in talibus ac consimilibus non sunt res exprimendae in libello; sed in iudicio & in sententia,ut C.de iudi. l. licet.
ν ε Effectus 1 libelli est sacere rem litigi
san ,ut C. de litigio.auth. litigiosa res cst, di in auth. de litigio.g. r. colla. 8.& secui dum hoc intelligo i. ut lite penden .c.ecclesia.& ii . l. l.c. lilia res in litigio. Iie perpetuat actiones an ales, ut est actio iniuriarum,ut C. qua n. libet . princ. da. li.
scriptionis inducit; Et in tantum hoc uexum est, ut si quis in libello aliquem sibi obnoxium dixerit, etsi libellus nullam
causam contineat, uel sorte cotineat una
solam omnium actionum, uel obligat: num personalium,uidetur interruptio sacta, ut C. de annali except.l. si ex multis. Sed oppones, talis libellus sic generaliter conceptus , ct sine causae expressione recipiendus non est, unde tanquam ineptus nihil debet penitus Operari. Respon
tum sola executoris conuentio intcrruptionem inducit, ut C.de pres c. 3o anno. t sicut in rem. Leuiter aut fit interruptio
in odium praescriptionis,ut innuit caeca. si ex multis .in sin. Item libellus obligat
porrigentem, causam ad finem perducere, ut C. quo,& qua n. ludiaulli. Mi semel. Aliquando tamen licvt porrigcnti recuperare libellum, ne iussae poenitudinis hu
manitas amputetur, ut 1. η 6.c.ei qui ap
pel lat. g. ii quis libellos, S C.de appel. l. si quis libcllos. Quod intclligo, eum nihil in conicidi adhuc senserit aduersarius, ut st. de condi. caiisa da. l. si ideo pecuniam.
alia, no licerct ei pani ture cum alterius captione, ut lis de Interri act. l.de aetate. g. 8 ult. Sc arg. n. de reg. iur. l. ncino.' Sed de libellus accus itori, pol reuocari. ut 2. q. 3.
c. si quem pix ia itu erit. & e. s qui, iratus. Et post libelli oblatione licet desistere sine poma, ut st. ad Turpil. l. quaestum.& l . de in ius uota l. libertus. Tenebitur tameiniuriarum, eo in dato libello infamauit illii, cui libellum porrexit, ut st. de iniuril. item apud Labeonem. g. a quis libello. Quod uerum est, nili inscriptio sit secuta l: belli porrectionem , tunc enim non pollet accillatorem poenitere, nisi ex causa, ut de aboli. l. r.& a. q. 3.c. Paulum,& puere abolitione dummodo reus non sit pallias aliquam iniuriam carceris seu uinculorum, ut C. de abolit. l. fallaciter.
Et secundum hoc intelligo de accusa. e. li; cet. q Et nota i st in libello eotinebitur
dies dati libclli, ut d. auth. Osiseratur, in uers et non modo cx ipsius rei ponsione, sed ex libelli manifestetur subscriptione. t o i Sed si si libellus accusationis,continebitur in eo nonacn iudicis cora quo agitur,accusatoris,& rei crimen de quo agi- turm quandoq; persona cum qua crimen dicitur estu comissum. & locus in 'uo. Ite dies institutae accusationis, S a sesito ac
cusatoris. ut 2. q. ul. c. s. g. libellor v. Die
autem & laoram commissi criminis accusitor inuitus comprehendere non tenetur, sicut haec omnia quibusdam uel sibus continentur. Consule, mense, die,coram praetore profectus. Te deferre reum, crimen,loca, pone sbdalem. Et licet hora dies, non mensis praetereatur. Item n
ta in i pro libello habetur rescriptum incitatorijs literis insertu, quo ad inducias denigandas, uti. de dilationibus. c.praeterca, & hoc planius ibi dicam.
215쪽
I . Reconum itio apud quem , π quando furi
uam habeat qu Utionem in alio iudicio. 4 Recenue itio quando cisset, coram quo i due fas π nu. s.s Reconueιιι eius uolaus respondere quando pu
6 conuentens aliquem una actioae, an positreconuenim pluribus.
Di, tum est supra de libcl. oblatio.
sed quia plerunque ab utraque parte porriguntur libelli ,& mutuae sunt hinc inde petitiones; ideo subi jcitur hie rubr.demti. pe. ' Videamus igitur δε pud quem fieri debeant. Quandi, & in Quibus casibita locum habeat reconuentu,; S in Quibus cesset. Et quae sit poena actoris nolentis respondere libello reco- uentionis,uel mutuae petitionis.qReconi uentio 4 fieri debet apud eundem iudice, apud quem si & conuentio, ut infra eod.
loe.om. iud. l.cum Papinianus,& auth. α consequenter. Et si he in idem iudicium istae duae quaestiones mutuae concurrant, uicissim tractandae sunt, R eadem letit entia terminandae . Si ucio non cci currat,
sed una prior, S alia posterior proponatiantu ne locu habet regula il la, qui prius appellat, prius agat, ut ins de ora. cogni. ccuui dilectiis, & T deludi. l. qui prior. Sed quamuis dixerim,' ubi concurrunt duae mutuae petitiones, uicissim trade daesints tamen is, qui primo ad iudicium P Hamat, prior crit in omnibus, ut pluissat contcstatio litis in causa sua, prius
d. calumnia sua iuretiir, prius recipia tur protrationes, prius in ea sentetia concipiatur,& recitetur. Nec obstat quod dictum est, a, eadem lententia terminetur; quia uerae duae fiant sentcnti c. quae seriintur circa duas flux siones sese minime tingentes ; sed eis se contingercnt,
ut cum agitur petitorio & post cillatio a
diuersis partibus otiam eirea eandem re,& adhue dico sere duas sententias, quae feruntur,ut i. de causa posscs. & prop.
cum ecclesia. Dicuntur autem una & eadem sententia, quoad contextum prolationis,quia unico contextu ambae scruta
tur, sicut plures stipitiationes respectu plurium rerum, dicuntur una di eadem stipulatio quo ad conceptum uerborum, ut ii de uerb.oblig. l. si si ictum g .llipulatio. & is de dona. causa mori l. senatus censuit. ult. unde si iudex pronuntiaret in causa conuentionis, & diffcrrct pronunciare in causa reconuentionis, grauarcu
partem quae reconuenit, & pollet ab co iusto appet lari, ut is quae sent. sine app.re. l.j. g ul. Dcbet 1 autem seri reconuentio statim ut dicit. d. auth. de consequCnter. s. in ipsa lit. contest. sue parum ante, uel poli; quia quae incontineriti fiunt, i elle uidentur, ut T. si cer. pet. l. lecta.& C. de pact. l. petens. Vel dici potcst ut omnino necelle sit seri reconuentionem a principio, & ante litis contestationeni, si reus credat actorem in aliquo sibi sore obnoxiu, propter uerba quae si ni in cor-I ore Auctenticorum .de cxecutori b.co a. 7.g. illud . Non enim ibi dicitur natim, hed sic; non apud alium,scd apud cumox a principio liceat conuenire. Sed
uti unq; approbo ut reus possit rcc Onu
ni re actorem sue a principio cum actor libellum porrigit, siue usq; ad lite coicli S parum post, a N. C. de pi Ucu. l. nihil intere si . & quia principium causae dicitur conicitatio. ut C. de iureiur prop.Caham. l. a. t Scd hoc est sciendum, quandocuq; libellus reconuentionis porrigetur usq; ad lit. contcst. Sc parum post, ut dictu est;
rcus tamen ii ecesse habet respondere ad libellum reconvcntionis lite contella. in causa conuentionis, ut i .eO.tit.c. a. qSed quid si conueniam te ad. i P.S tu rcconuenia, me ad aequum,ego iterum reconueniam te ad bouem; nunquid admittar in ea ultima reconuentione Na quodammodo uideor te recouenire respectu tuae praecedenti reconuentionis, quae potest
dici conuentio respectu siubsequentis; tacui & relator dicitur delator,ut C. de rebus credi. di iureau. Igeo aliter. Et pii
216쪽
to non esse admittendam , ne sic tuae petitiones in infinitum procedant . Sed sa-tein ii a principio potui uno l. bello te niten re su pcr. i O. R Q pcr boue , &cipe omnibus pei sotialibus aetionibus, ut B.eltiab. reb ad cun d. ivd .ea. l. i de 2. Scsepra de rescriptis. e. ult. Unum tamen 3 l non omitto, q, si reus non reconi leniat con ruo tempore. salua est ei quaestio in alio indicio. ut in il .f. illud. Auth. de exeeu t. Et quod superius dixi in duabus qonibus locum habere regulam illam. Qui prior appellat, prius obtinet Sta cum utraq; qo est ciuili x,& neutra praeiudicialis. Ite cum utraque est crimina li & netitra maior. Item cum prima maior cit, ὀ isecunda. Sed & si secunda sit maior, adhuc obtinet regula; si tamen accusati iam men uolentis aceuiare accusatoren , receptum sucrit inter nota reorum . Na tunc
praetextu maioris criminis obiecti no differtur accusatio prioris. Ita S si quaevis alia exceptio aeponatur, ut iis ad leg. Iul. de adulte. l. si maritus. f. praescriptioneS. Fallit aut regula cu utraque querela clici uilis, & secuda praeiudiciali 1;quia de libertate, uel filiatione, ut insti .de actio.g.pte iudiciales. n. de libe.ca. l. ordinaria. ad te. Iul. de adult. l. quonia. di de Ord. ce
da ei eriminalis N prima civilis, sed nopraeiudicialis, ut C.deord .iud. l. ult. 3. q. i l .c prius est g. ali in I te sallit eu utraq3 est criminalis. sed secunda maior. tit d. c. prius est. & C. qui accu. non post.j. Item fallit cu utraque est par, sed tame accusatus uult prosequi se a iniuria uel suorum, ut ea .ca & q. c. nega M.& C. qui accus. nopoli. l. negada. Si uerli reus aliqua actoriqone obiicit, ut no ab eo aliquid pctat, sed ut absoluatur ab impetitione ipsius, semper est de exceptione cognoscendum sundata primo intentione altoris , ut C. de proba. l. exceptum.& de cxcep. l. si quida. i.de ord .cogni. c. i. de g. dc x nucia. c. super haec. C.de praeser. long .temp. l. m- I ptor. Ccssat laut rec entio in actione priuilegiata, ut in qone restitutoria q de 3 dignantis naturae est,nec copatitur dissi- nutu qone,ut j. de ord.costis e. super spoliatione. Cessat di in praeiudicialibus lut secundo loco propositae rei jciunt alias 'Onc,,ut superius dictu cit. Ccllat ubi prirno proponitur crin in alis, tit in prsat lcg. Iprius est. Cellat in excoicato, 'liu csiueniri psit, lacn convcnire, ut i. de LX cep. c. cum intur. Ccllat coram arbitro, ut S. de arbi. c. cum dilectus. Et nota tu, praenuiala locum habent ta coia Ordinario, si coram delegato Nam S delcgaius in causa
conuentionis, & de rccouciatione cognoscere potest,ut i. Od. titu. c. prudCntiam. a Pana nolentis responderC recouenienti est sm quoidam, ut conitententi non r
spondeatiar, uel praeci ,e compelludus est xespondere, ut i .eod.tit. c. i. In simanra notandum: cst,in si conuemani te una actione, tu i ictis me reconuenire pluri-hus, ut fi . de procurat. l.omnium. It cm si conueniam te in deccm, tu poturis me Icconuenire in quantitate maiori, ut si . de iurisdi. Omn. iudie. L s idem cum codcm. Et haec omnia locii habent cum duo unus contra alium, agerc uolunt. Vbi autem duo plures ue, & ex diu ciss causis coniatra aliquom coram Ordinario agere uolunt , & diuersis temporibus u cntant tu clocum habet regula, qui prior appellat, prius agat, ii tu.de iudi c. l. qui prior . Si uero simul ueniant & chia currant, tunc aut agere uolunt ciuiliter, aut criminaliter. Si ei uiliter, tune i id ex eliget que uelit, ut gratiscationi sit locus, sicut aliter is de religi. &sum p. m. l. ultima. S i. de iure patrona. cap. cum aduocatus. Si autem criminaliter, iudex dcbet eligere magis idoneum, ut fl.de accus i. si plures. Nec obstat in s. de accus c. licet. Nana des plures ibi detulis lenta principio, tandem nec unus apparuit. Sed S s plures apparuissent, unus eligendus sui siet, ut saperius dicium est.
mura sin tibi tu ponuntur ad omnia riste dendum est, ut sι plena lilia
217쪽
PO, τ libelli oblatione & noli mu
tuas petitiones sequi debet litis ei
testatio; & ideo post tractatus illos si ibi jcitur hie rubrica de litis contes a. a Videamus igitur, Quid sit litis e5testa. Qualiter stat; Sc inid operetur. Est auti t illis contestatio hineinde apud iudice negocij principalis iacta narratio p principales personas, non per aduoeatos;nisi sorte principales adeo fuerint indiscreti, ut eorum desectus per alios de licentia iudicis suppleatur, ut supra de iudi . c. pa si oralis. Sie & si fiat interrogatio de facto, principalis debet respondere, ut is de interro. ac. l. si sine,quod locum habet in omnibus interroῖationibus, quae fiunt ante lit. conteii. uti . de dolo & contu. c. prout & st.de intermact. l. t . locum habet& in positionibus,quae fiunt post litis contest. quia probationum loco succedunt, ut no.s de iudi .f.partibus. per eas aut Emno fit contestatio,iit hie & supra de elec. e.dudum . item locu habet, sit iudex aequi tale motus interroget super facto, quod seri potest ante lit. eontesta de post usque ad sententiam. ut . st de interr.act. l. ubicuque. In his ergo, in quibus de sacto quaeritur, principalis respondeat si aetatem habeat ut de eon. dis .c. cum pro paruulis.
sic& principalis per seipsum praestat iurametum de calumnia, ut C.de iura. cal. auth.prinei pales. Idem est in iuramento de ueritate dicenda. Est ratio in his omnibus, quia principalis persona melius nouit factum,quam adii oeaturi& ideo ipse, non aduocatu . de facto respondet, ut st. de procu . l. si actor.& C. eo. tr.Lul. Hoc autem sallit in quibusdam casibus s. de iud. e.pastoralis.ut dictum est. m. de procur. l. non solum. i. respon. Fallit in pupillo,qui per alium respondet.C. de iura. l. l. 2.f. quod obseruari. C.de a uilio. praesta. l.clarum. Fallit in uniuersitate, quae iurat &re pondet per alios, per quos municipiuregitur.ut is de cond .& dem. l.municipi b. N st. ad muni. l. municeps. Fallit supra de iudici. ci intelleximus s. q. 3. c. 'ula episcopus. C.de procurato.l penuli in Rulli. ut ab illii stribu .sallit.C.de cura. M. l. VI.1 Conicitatio i litis facienda est post Iibellum prosectum. Nam lit. etintest . praeter hoe indultum habita, pro nihilo est
habenda. ut 3.q. 3.c.induciae .g. Olleratur.
nisi sit caula, in qua libellus non detur, uel de consensu partium remittatur ueno.supra de libet. obla. f. libellus. Sed queritur, quare non fit lit. contes la. perpositionum actoris, & responsionem rei, sicut per libelli oblationem , & rei na rationem lex eniim imponenda.in rebus.& non uerbis. ut C. de ustu. I. ultim.& C. communia delega. I. i. in fine. Aaruod respondeo , positiones inuentae
lint, non ad contestandum , sed potius ad probandum N ad relevandum ab anguiliis icit uim producendorum, ut aliis no . supra de iudi. Sed opponitur ex coquod legitur infra de dolo & contu .e pro ut,ubi poli responsionem proceditur ad diis nitivam. Sed ibi agitur de responderite ad interrosationem, non ad positione. Vel ibi non fuit sacta lit. contest. sed quasi, ex illa resposione. Unde ibi dicitur utpote lite quae ingeritur contestata P autem ibi proceditur ad dii initivam,sbeetale est in odium illius rei calumniosi, qui
toties subterfugerat iudicium. Et simile. C.quom.& quan .iu. auth. lui semel. Fit autem contestatio litis aliquando uera, aliquando non uera,sed quasi uera ;ut per narrationem actoris& responsionem rei, intelligo contradictoriam. ut C. de iudi. l.rem non nouam .f.patroni.& sic intellia ε'.C.eo.ti. Iuni. Fit S quasi contestatioicilieet cum agittar actione reali,uocatur colonus uel inquilinus qui detinet nomine absentis,uocatus nona uiat dominum, datur tempus ad deni inciandum,non uenit in termino dato ,tune ex his omnibusque procedunt. squia uocatur inquilinusue I eolonus, quia auditur nominans dominum absentem , & quia datur tempus ad denuneiadum domino, & expectatus in termino non uenit, habetur iis quasi eonicitata quantum ad interrumpenda longi temporis praescriptionem,ut i. tit. prox. c. quoniam frequenter s. quod si super rebus,& C. ubi in rem actio l. 1. Sed
est sciendum,quod si reus respondeat in iudicio
218쪽
iudicio non ea mente ut litem contestetur,uel ut in causani procedat,seu auctori resistat; sed iudici non ut iudici sed ut amico seu familiari negocij qualitatem exponat.protellans id se facere sine praeiudicio suo, & subsequenter proponat aliruam dilatoriam exceptionem per quaeclinet iudicium, non intelligitur facta
litis conicitatio eo quod fit a reo narra tio, aluo iure tuo. arg. pro hoc n. qui b. mo. pig. uel hypo. sol. l. si debitor. f. si iauenditione.st de ne gest. l. Nesennius in s. si de reli.& sum p. 1 v. l. at si qui s. f. Labeo ait, pra quod metus cauta. c. perlatum 3I.q. 2.c. tharius .supra de in in te. restit. e. eum uenis sci circa h. licet a r. contrarium sit supra de constit .c. cum M. sc rari en. & infra de appe.e solicitudinem. infra de icili.c. praesentium. Item l nota, se si plura in libello ponantur, ad omnia respondendum est, ut sit plena litis
contestatio.ar. st de appcI. l. cum in una.
st. de noui Operis nuncia. l. de pupillo. f. s plurium. Σ.q. 3. c. Euphemium .f. notan . dum, in uerb.si plura. infra de sent. ex . e. cum pro caula.& e.ossici j. Sed si reus neget omnia in libello contenta; uel si se respondeat, sicut in curia romana ficti colaeuit, ne Fo narrata ut narrantur,& dico
Petita fieri non debere puto, plene fierit. contestatio. quasi ad omnia singulariter sit responsum. ar. st de uer,obl. l. pluribus. in prin.& l. titio. in fin, Sed quid si
peto a te decem,& tu confitearis, nil quid dicemus litem esse contestatam Et vide- ur il non, quia confitens non uidetur subire iudicium; sed dandum est ei tempus
ad soluendum .ut st. de lega. i . l. si domus. f. in pecunia. st' de iud. l. si debitori. & n. iudican .sol. l.& iudicatum solui. Et pro pterea superius dixi fieri eontestationem per narratiouem actoris,& pcr responsionem rei contradictoriam ut C. de iudi . l.
Tem non nouam .g.patroni. Sed contra,
post consessionem rei sequi habet sententia. ut si de conses.l. i. Et lecti dum hoc dicitur,in confitentem nulli sunt partes iudicis, scilicet,ad examinandum,discutiendum,&pronunciandum. ut st ad i. acqui. I proinde. la 2.g ult. Et puto G si quis ad iudicium uocatus, non expectans ad libellum de plano confiteatur se debet equod petitur,non fit liti contella. nees qui potest sententia, sed in andat uni,ut ii quod metus causa. l. ul. Si uero post libellum porrectiun reus confitcatur,& contesatio facta intelligitur. & sentet ia sequi potest,ut superius dici uni est. Luis i cotestatio multa operatur. Sed de multis aliqua perstringamus. Tollit dilatorias
exceptione ut 3. q. 6. c. si quis episcopo m. g. exceptio C.de prob. l. exceptionem.C.
re iud. c. inter monasterium. C. de exce.
e. pastoralis. nisi poli modum ad illius notitiam aliquid perueniat, qui proponit,
propter quod dilatoria exceptione utatur ut d. c. pastoralis. i. de telii. c. praesciatium.& s. de Olli. deleg. c. intinuatione,&I.qui ma .accu. posc. consuluit. Item tras
mittit cautan ad haeredem ex delicto defuncti. ut C. ex delic. desilia .l uni. ltcm litis contesta. hoc Operatur, ut fructus post litis contes lationem percepti & expensae saetae post litis contesta. ualde contingat ossicium iudicis,ut aede aedit. edi. l. aediles. f. sciendum. Nam illa per officium iudicis ueniunt .ut inst. de octaud g. illorum,& g. praeterea. Item iacit procuratorem dominum litis, ut C. de procu .l neque. Item praestat uni ex legatariis potestate optata di .ut st de leg. r. l si pluribus. ' Item condi rtionem occupantis meliorem constituit.
ut s. de pro . c. non iniustu. iremti. Iplurib. Ite in multis iuris articulis in Dicitur tempus sit.contest. ut T de neg.gest. l. litis
si de donatio. inter uir. 8c uxo. l. luod aut,
in prine. Item ante litem contestatam non dicitur quis ager ed agere uelle,ut
i Tesyes quando I te non eontestata recipiau, tur,c ad sententiam dipniti im proce
Litur. I 3 contumacia quot modis committatur.
Procuranς uel impedum ne ad eum citatis .4niat,pro citata haberi debet. contumacia uera quaqua prcsumpta.
219쪽
In tuto lictis quid sit seriιandum.
8 citatus ad euius'notura res citatιo non peruenit,uora comparem, an pro contumace habeatis , o post contra insententia fret .s Iudex contra contumacem,qm ex et M m tu-
dato certo die adesse debet nullo emisse iam cto procedere potiti. I o Procu a m eontumacia an in quando do-
II contumax nou in iudieio sed in executiones q- fueriι, quid iuris .
stata non procedatur ad tellium receptioneni, uel ad diffinitiva sementiam. Rubr.
- A initium cause in litis con
testatione consistit. iat.C. de iure tu. propter callim. l. 2. m pri n.' ante initium ad sequentia caustproeedi non debet, line est, ad testium rem ptionem,&sententiam dissinitivam. Et ideo intulatur haec rubrica, ut lite non contesta. non procedatur ad testici recep.
uel sententiam distinitivam. Videamus igitur an hoc in eausis singulis sit obseruandum. Et quod sit ossietum iudicis
contra contumacem ante litem cotesta
regulariter utrum est, ' lite non conte-sa. non eli procedendum ad testium receptaonem, ut fico .cit. l quoniam in prinei. Fallit hoe in quibusdam casibus, ut cude morte testium timeatur uel de absentia diuturna , & ciuiliter est agendum; tunc enim ne ueritas occultour & probationis copia fortuitis casibu . siubtrahatur, senes ualetudinari j & abfuturi, lite non eoi testata, sunt admittendi ,siue parseontra quam prodii tur sit contumax , sue absens ut conueniri non possit. Sed si is, qui produxit, non conuenerit aduersarium infra annum ex quo ueniri poterat uel la item non is cnuneia uerit ei vleste, sint contra eum recepti attestati Onesill .e n in ualent ; ne forte hoc iaciat troductor in scaudem, ut reus perdat promonem exceptionum, quae sibi in personas testium competunt,uel in eo super quo producuntur,ut habu tur hoc totum. i eo c. quoniam .i. rcipon. Et idem puto cum iis mota est,ita non cotestata. Sed in causa matrimoni j carnalis S spiritualis eum de sedere agitur, pote si procedi
ad testium receptionem de sentetiae prolationem,si de causa liqueat:ut d .c. quo niam .g. porro. Et liti duo casus locum habent cum altera pars contumax cli, siue lite iam mota & non contes lata, iue nodum mota, at ex ipsa litera colligitur. Itecum agitur d sadere matrimonii contrahendi. Et in his calibus. is qui producit, non arctatur conuenire aduersarium
infra annum, uel denunciare ei de alicitationibus sic receptis, ut in ea libus superioribus. Irem lue recipiuntur iani, α validi; ibi senex, & infirmi,& abfuturi. Hic statim publicantur; ibi utque ad aramnum consignantur. Hic ualent post annus ibi non, nisi insta annum fiat conuentio,
uel deniinciat io. Sed quid si agatur de
matrimonio contracto,& l eparando Respondeo. refert an agatur ad separatione adulterii ratione.Et tunc non lite contestata procedi non poteli ad testiunt receptionem, ut i co.tit c. i . in s. An quia perpetuunt subdit impedimentum , propter uod matrimonium non subsistat. Et tueis, contra quem procedendum est,contumax sit uere uel praesumptiue , procedipotest lite non contestata ad receptione testium,& sententiam diuinitivam, uti.
qui fili j sunt legi. e. perlatum . Et idem si
alter non fuerit contumax sed uagabundus ut inueniri non pos,it. ut I qui ina. ac .pos. c. relatum. sed si iusta de causa sit maritus absens, tunc contra cum procedi non dcbet, ut i .eo.tit. e.quoniam .s si ue ro. Quidam tamen dixerunt illas decreta.operlatum,& c. relatum, sore correctas per d. g. si uero. Sed uerius puto. sic distinguendi im este, sicut superius dictu est. Ubinerd agitur de spiriti tali matrimonio iam contracto, tene quod dicitur in
s. si uerd in prin. Sunt i ct alii casus speciales,quibus similiter procedi potest ait
receptionem testium lite non cotes lata , ut elim execssuum inquisitio imminet fa
cienda;uel cum iis,quod gestum est peti
220쪽
vT LITE NON CONTEsTATA, ET C. 7
tur publicari, ut inseo. e. quoniam .f. sunt& alis i. de testibiis. e. significauit. & cap. Albericus. Sed magis proprie loquitur,s in his casibus dixero absque litis comtesta. ideo ante litis contesta. procedi; quia in inquisitione non est actor, uel accusator, sed fama loco accusatoris habetur , etsi aliquando quis adiuuet inquilitionem, ut T. de sent.& re iud. c. ni I,&Α, nee libellus offerturi nec contes latio fit ; quia totum procedit ox supcrioris
ossicio, qui ad elamore descedit Sc inquirit,ut 2.q I. c. Deus Di potes. i prin. Et ideest, ubicunq; procedit ex officio iudicis, ita ut ossiciu iudicis no lit loco actionis;
alioquin secus, ut s. de olli .lud. c. ultimo.
Item est.. ubi aliquid lucidenter proponitur & probatur, nam ct tunc ante litis contest. testes producuntur ad probanduarticulum incιdentem, ut in de testib. e. ueniens.i. de appel. c. super eodem . si pradesor. compet. c. licet. Idem est in causa appellationis,cu una parte praesente proceditur,quod fieri potest ut.C. de tempo. appel. l. ulti. 2. . 6. c. ei qui appellat. Idem cum agitur de statu ecellusis uti. de testibus. c. cum olim. Nam hoc ostinet cit agitur de statu hominis. uta. desdeicom.libera. in fideicomissarijs l. haerede. l. apud
Iulianum L si Iegatario dcl si eum. f pen. Idem est in ea sibila spiritualibus i. de do
auth qui semel. Idem ubicunque ecclesia ex officio suo procedit. ut i. de consang.
ot assi. e. literis, i.de tellibus e. cuna in tua ins de iure tuae. ad nostram 24. q. t. e. sanel resertur. Idem in quodam casu specia- 4. C. de pin. l. ne diuis q Et nota quod cum iudex uel ecclesia ex ossicio suo procedit, uel cum aliquid quod gellum est petitur publicari, ut in d. e. significauit. Sic Albericus, uocari debent Umnes quos productio testium tangit & laedere potest ut.is de adop. l. nam ita. ff. de mino. I in ea uis.f. caula. C.si se ab heredi .absti. auth. ad haec. & in Auth ut sponsali. lam ad haec. colla. 9. C. ad te. sales.
auth. sed cum testator. C. de autho.prae-san. l. vlti. Et no. quod inter istam productionem cum petitur aliquid publica
m per testes; di illam, de qua Liquis
d.e.quoniam in princ. differentiae imultae sunt . Nam in i Ila pro iucuntur tantum senes, S ualitudinari j. 6t abfuturis hie omnes. ula si contra contumacum illi e contra nullum . Ula en in lis mora est, uel mouenda hic cum nec mouetur, tace mouenda spera tu , sed timetuene aliquidua eatur. Illam facit actor; hanc facit is, qui se reum futurum timet;
cogit: t enim, quod poterit aliquando sibi controuersa fieri, ct ideo munit se ipsum .'In ista sit publieatio statim; m illa fit consignatio usque ad annum. In hac
non requiritur conuentio , uel denunciatio ; in illa se. Item haec fit praesentibus his , qui laedi pollunt; illa absentibus per contumatiam . Hic attestationea conuertuntur in publicum instrumentum : sed ibi remanet in actis . Nune uideamus i quid sit Oisc iurii iudicis in
contumacem ante litis contesta. α post litem. Et prime, uidendum est, quot modis contumacia committatur. Et est scie- dum quod quinque. Primus, cum quis citatur tribus edictis,uel uno pro omnibus peremptorio, praesentiam sui facere contemnit.ut. is de re iudi . l. contumacia 14. q. 3. e. de illicita. i. eod. titu. e. quoniam.f. porro. Secundus, cum ueni eos iudici non paret. Tertius, cum ante tempus dileedit utra . q. 3. c. certum est i 8. disi. e. si quis amem. Quartus,cum se malitiose oecultat. intus,cum impedit ne possῆt ad ea citatio peruenire, ut d L porro.& s . q. I. c.quidam. T. de euicit. si dictum. 6. si prae sente. T. quod vi aut clam l. t. s. quod si ui in fin. t pro citato enim debet haberiis, qui procurat uel impedit ne ad eum eitatio ueniat ut is derra iur. l.ad ea .g. semper & l. iure elui.&.ifide cond. Sc demost: Liure ciui.& l.quibus diebus. Ite scienduciust in contumacia uera, Sc est cotum cia praesumpta. Vera est,cu quis ei latus &inuentus nullum habens impedimetum uenire contemnit; uel ueniens iudici noparet; ueI contumacit cr ante rempus di scedit . Praesumpta , cum quis solenniter
citatus nec uenit, nec mittit procuratorε
in termino constituto. Sed si adhue iudice sedente pro tribunali uenerit tollitur