장음표시 사용
131쪽
ἡ aut cum de altero cet.'; Sed hoc haut cum respondere
adparet illi si cum , quod initio 2 legitur.
VII, 6, 3 sine dubio scribendum est: senti eadem huius causa sit, dubium est, qui ex hac natuS eSt, etiamsi om. codd.) et haec meretriX est'. Regii QODiectura, quam Halmius recepit, et uiolentissima est et superuacaneam efficit sententiam; nam quod illa Sententia si antequam meretriX esset' significatur, pronomine se hac , quod antecedit, iam satis significatum est, cum ἡhac' ostendat eam, cuius condicio in themato iudicata est. ἡ Etiamsi ' pro se quamquam'
nam si etsi ' Quintilianus non uti uidetur) est IV, I, 22;V, I 0, 8; IX, 4, 45; XI, 3, I72. VII, 9, 7, postquam dixit Quintilianus amphiboliana ut uocibus singulis accidere posse aut c0niunctis l) et de pri0re genere disputauit 2-6), haec legimus: si In
coniunctis plus ambiguitatis est. Fit autem ... ΡΘΓ CON locationem, ubi dubium est, quid quo referri oporteat, ac frequenti88ime, cum quidem medium eSt, cum utrimque possit trahi, ut do Troilo Uurgilius flora tenens tamen'. Hic, utrum teneat tamen lora an, quamuiS teneat, tamen trahatur, quaeri potest . Ut hic Vorgilii locus adsertur, parum adparet, quomodo illa disputatio, quae proponitur, ex eo oriri potuerit; ac Decesse est, Quintilianum Sic ScripSisse putemuS: se lora tenens tamen hic trahitur nam sic demum ambiguitas cernitur in eo Sita, luod particula sitam etiμ utrum cum hienens' RB Cum se trahitur' iungi debeat dubium esse potest. Sane apud Vergilium Aeneid. I, 477) non sic scribitur, eaque Dr-taSSe cauSa fuit, cur aliquis lector uerba ἡhic trahitur, tolleret, quo facto eXemplum plane corruptum eSt; Sed
Quintilianus hic ut infra 10 et aliis locis Vergilii aliorumque uerba eX memoria adtulit et rem tenens in uerbis errauit. In ii S, quae praecedunt, cum in cod. A post
132쪽
- medium est' tres litterae eraSae esse dicantur, uix dubitauerim, quin Scriptum fuerit: hac frequentissime quidem, cum medium est quid, cum utrimque possit trahi'.
VII, 9, 12 in codd. Α scribitur: si pluribus uerbis emenda dum, ubi est Α ,,ubi et ' m. 2 in ras.) id, qu0d
quo referatur dubium est, et ipse est ambiguum: herses meus dare illi damnas esto omnia sua' '. Ex his siue
dubio faciendum est: hubi et i. e. etiam) id, quod qu0
referatur dubium est. eo ipso est ambiguum', quod et adscripturae ueStigia propius accedit et per Se rectius est, quam quod Halmius Scripsit. Exemplum, quod adfertur, satis rem declarat; nam pronomen si Sua' utrum ad selieres' an ad hilli' referendum sit, dubium est; sed eo ipso resqu0que, quam heres illi dare debet, incerta fit, nec adparet, utrum pronomine si Sua' heredis bona an illius bona
significuntur. In illo exemplo, quod 9 adfertur, ambiguitas facile solui p0test addita una u0ce, ut fiat: si quod elegerit i p s 0' vel hip s a'; sed in hoc pluribus uerbis 80luendaeSt, uelut hoc modo: ἡheres meus dare illi damnas sesto 0mnia, quae illius sunt . VIII prooem. 8 scribendum esse: ἡ his adiciebamuS, dem0nstrati iam laude ac uituperatione con Stare; in ea, quae ab ip80, de quo diceremus, quae ante, quae ΡOSt eum aetaessent, intuendum' ostendit locus, qui est ΙΙΙ, 7, 10-22. VIII, 3, 4 scribitur: se atque ego illos Credo . . . Velut mente captOS et, quo eSSent in loco, ignaros erupisse in hunc uoluptatis adfectum'. Sed credo Quintilianum, si praepositionem addidisset, dicturum fuisse: si erupisse in hanc uoluptatis significationem', id quod certe rectius es8et; itaque nescio, an praepositione Sublata scribendum sit: herupisse hunc uoluptati8 adfectum', sicut alii herumpere gaudium, iram, stomachum' dixerunt.
133쪽
VIII, 3, 1l Halmius scripsit: ἡhic ipse honestuS ornatus materiae genere esse debebit uulgo: debet) uariatus'. Sed primum haec correctio uiolentissima est, deinde pro
se esse uariatus' potius si uariari' Scribendum erat. In codd. AG pro si osso debebit' scribitur una uoX si decidit', ex qua sine dubio saciendum est: semateriae genere URriatus', i. e. ita decebit, si pro materiae genere uariatus erit. VIII, 3, 25 in corrupto sim HS ' potiuS quam senio erus' latere putauerim. Paulo post fortasse scribendum est: se sati S eSi uetuS quaeso: quid necesse est quaiso dicorse γ' Neque enim a ueri similitudine abhorret, antiquitatis istos adfectatores hanc antiquissimam scribendi rationem reducere conatos esse; et in codd. eSt si quae SO', a quo sequat 80' propiu8 abeSi quam aut si quaerito' aut si quaesito'. Certius est Quintilianum deinde scripsiss0:
sunt paulum tempore DOStro SuperioreS'.
VIII, 3, 42 in codd. est: si probabile autem Cicero id genus dicit, quod non nimis est dictum uel: dicunt)'; pro
postremo uerbo Halmius ex Cicerone Rudacius se comptum' edidit. Videtur fuisse ἡβetum D. VIII prooem. 23 et Freundii leX. S. v. se fingere' B 2.
VIII, 3, 45 scribitur: si siue sermo) iunctura deformiter sonat, ut si cum hominibus uotis' loqui nos dicimus, nisi hoc ipsum hominibus' medium sit malim: est), in praefanda videmur incidere, quia ultima prioris syllabae littera, quae eXprimi nisi labris coeuntibus non
potest, aut intersistere nos indecentissime cogit aut continuata cum insequente in naturam eius Corrumpitur'. Cum Quintilianus in priore membro addita uoce hindecentissime' significarit, quo nomine sermo, si notis' medium fieret, uituperandus esset, idem in posteriore quoque facere debuit; nam idem adverbium hic audiri posse uix
134쪽
cred0, qu0niam p08terius pri0re etiam inducentius fit. Iam cum apud Ciceronem in Orat. 154 scribatur: ,, cum nobis' non dicitur sed nobiscum', quia, si ita diceretur, obscenius concurrerent litterae cunnobis enim audiebatur), uix dubito, quin apud Quintilianum scribendum sit: si in
naturam eius obsceniuS corrumpitur'.
VIII, 6, 24, ubi Quintilianus de metonymia disputat,
haeo leguntur: si refert autem, in quantum hic tropus Oratorem Sequatur; nam ut Vulcanum' pro igne uulgo audimus scodd. : uolgo audiuimus) et fustrio Marte pugnatum' eruditus est sermo et Uen erem' quam coitum dixisso magis docet, ita 'Liberum' et Cererem' pro uino et pane licentius, quam ut fori seueritas serat'. 80d perSuadere mihi non possum, ut credam Quintilianum Vulcanum' pro igne uulgo dictum esse dixi8Se, nec minuS licenter profecto hoc fieret, quam si Liber' pro uino diceretur; praeterea, si leXicis credimus, illius metonymiae eXemplum nullum apud prosae orationiS Scriptores reperitur, quo minus credibile fit, ad uulgi etiam sermonem hoc genus pertinuisse. Sic etiam Hein dorsius iudicasse uidetur, qui negationem ante se uulgo' inseri uoluit; sed uori similius mihi uid0tur hoc adverbium sex primis litteris Dominis Uulcani malo it0ratis natum esse, ut illo OmiSSO, retento Rutem perfecto tempore foribendum sit: istium ut Vulcanum' pro igne audiuimus'. Hoc modo uerissima haec gradatio Sermonis Oritur: primum audiuimus interdum sed raro; alterum eruditi sermonis est, ut iλm plures Sic loquantur; tertium d0uique magis dixisse decet, ut omnes sere id dicant. - Sequuntur haec uerba: se Sicut eX eo, quod continetur, usus recipit bene moratas urbes' et poculum ep0tum' set sa oculum felix'; at id, quod contra e8t, raro audeat quis nisi poeta'. Hoc metonymiae genus non SatiSperspicue Signatum est, nec dubitari potest, quin Sic scrip-
135쪽
s0rit Quintilianus: si Sicut ex eo, quod continet, id, quod continetur, usuS recipit', quom0do et M 23 dicitur: ἡhaec inuentas ab inuentore et subiectas res ab optinsentibus significat' ot 25: se nisi forte hoc i. e. 0Xemplum Statim ante adlatum: iam proximus ardet Ucalegon) potius est ap08Se880re quod p088idetur' squam ex eo, quod continetur,
officitur, ost0ndimus'. 26 miror Halmium non retinuisse. quod in edd. antiqq. erat: secum fab Hannibale caesa apud Cannas sexaginta milia' dicimus'; nam metonymia in eo sita est, quod si ab Hannibale' pro e0, quod est hab Hannibalis militibus', dicitur.)VIII, 6, 33 postrema uerba eodem plane modo, quo Hauptius, emendaueram, ut Scriberem: se dure etiam iuu- gero arquitenentem' et diuidero septem tri0n0s videmur'; tantum hoc addam, quo correctionis ueritas adfirmetur, a rhotoribus Graecis scir. Rhet. Gr. ed. Spengelvol. III p. 196, 16) inter Onomatopoeias genera referri ea,
aegialeo paret at pater', et haec scriptura eo firmatur
a0gialoo' falso l000 irrepserunt, quod eo factum eSse uidetur, quod librarius unum folium transierat, deinde statim animaduerso errore ad uerum rediit. In his uerbis Halmius nam superiorum conatus omitto) hoc latere suspicatur: si apud tragicos Aeeta Aegialeum parit', ut est patur' . Sed etiamsi parere sic poni potuiSSe concedamuS, quemadmodum partu S ponitur Cic. Tusc. H, 20), catachresis in illo userbo esse non potest; haec enim re S SHum
136쪽
nomen habet, quod est se gignit', ut, si si parit' pro sigignit 'dictum esset, translatio esset, non catachresis; et h. LQuintilianus uerae catachre8eos eXemplum ponere debet, non p0eticae illius, quae 35 extr. commemoratur. Solum est, quod huic loco conueniat, hoc, quod facillima correctione emcitur: si apud tragicos Aegialeo byHrentur pater'; nam in hoc uerbo catachreSis est, cum separentare' proprie significet: separentibus inferias perSoluere', ut parum recte hic poni uideatur, ubi pater filio inferias dat; sed necessarium erat hoc uerbo in illa quoque re uti, utpote quae proprium nomen non haberet. In iis, quae sequuntur, eo dicum Scriptura retinenda est: si Mille sunt haec: acetabula', quidquid habent cui.', id est: simille huius generiS eXempla adferri possunt'; simille' hoc modo Quintilianus saepe utitur, ut ostendit lux. Bonnulli. Quid in praecedentibus litteris: sesi caecum Ogra putant ediscant lateat, nescio, sed certum est Badii Coniecturam prauam
modiis latuat aliquid necesse est, quod significet si equum' per catachresin dictum esse, cum machina lignea Sit. - 35 sine dubio addita praepositione scribendum eSt si discernendumque est ab hoc totum translationis istud i. e. quod Supra commemoraui) genus'. VIII, 6, 4l-42 scribitur: si exornatur autem re S tota maxime translationibus: 'cupiditas effrenata' et insanae substructiones'; et solet fieri aliis adiunctis epitheton tropus, ut apud Vergilium turpis egestas' et tristis senectus' '. Sed primum uocabulum si aliis' quid significet, plane incertum est, et Quintilianus rem apertius significare debuit; duindo non uideo, quid tota illa
sententia: si et Solet fieri . . . tropUS' h. l. agni, CUm DOD-
dum de eo disputatum sit, an epitheton per Se tropuSuocari possit, quae disputatio infra demum g 43 inducitur.
137쪽
dum sit: si et solet fieri scit . ut res eXornetur) aliis adiunctis epitheto tropis', uelut in exemplis Uergilianis mot-
masia. - Deinde scribitur: se Uerumtamen talis est ratio huiusce uirtutis, ut sine adpositis nuda Sit . . . Oratio,
oneretur tamen multis; nam fit longa et impedita uti qu0Stionibus eam iungas similem agmini totidem lixas habentiquot milites in quibus illa agminis similitudo certam loci emendandi uiam monstrat. Nam eiusmodi agmini ea d0mum oratio similis esse potest, in qua omnibus uerbis epitheta adponuntur, quibus adponi 908Sunt, ut totidem fiant epitheta quot nomina. Iam prope manifeStum est corrupta illa uerba: si uti questionibus' ex his orta esse: si utique Si Omibus', quo perspecto cetera lacile corriguntur; nam sic scripserat Quintilianus: sinam fit longa et impedita, utique si omnibus ea iungas, Simillin/a agmini . . . habenti μ.
VIII, 6, 43 scripsit Halmius: si Sunt autem, quibUS Donuideatur hic omnino tropus, quia nihil uertat; nec e8t
diuiseris, per se significat ut facit antonomasiam'. Haec Scriptura praua est; nam cum dix0rit Quintiliatius epith0ton non Semper tropum esse, necesse est, deinde dicat, quando sit; sed id non fit, et prorsus non adparet, quid illa Sententia: si sed id . . . facit antonomasiam' hoc loco sibi uelit. Ut sententia, quae per se satiS perSpicua eSt scis. IX, I, 6), efficeretur, saltem scribendum erat: si sed Si id, quod cet.'; sed potius hoc scriptum fuisse putauerim, quod ad codd. AG scripturam propius accedit: h. . . nihil uertat; at nece 88e est Semper sit, cum idem adpositum l. e. idem ex nulla parte mutatum), si a proprio diui80ris,
138쪽
por se significat set facit autonomasiam'. - Deindo scribitur: sinam si dicas fille qui . . . eu er t it', erit antonomaSia, si adi000ris Scipio', erit adpositum; non potest erg0 esse iunctum'. Pro 90stremo uerbo Halmius sex Christit coniectura se seiunctum' Scripsit, RegiuS uero se non potest ergo non esse iunctum' ediderat; sed ego equidum hanc sententiam non intellego. Quid enim est, quod non Ρ0teStOSSe 3 BegiuS, ut opinor, sitropu8' audiri uoluit, quod fieri nullo modo potest. Adparet Quintilianum hoc sexemplo ostendere uoluisse epitheton, si per Se positum Rnt in ,-masia sit, merito tropi nomine uocari posse; ut haec Sententia officiatur, uerba quaedam, quae facile omitti pot0rant, addenda sunt, ut fiat: senon potest ergo esse iiiDC- turn aliud, quum est seiunctum, , id est tropus; nam Seiunctum hoc tropum eSSe omnes Concedent.
VIII, 6, 52 in codd. est: si haec allegoria, quae OStob Scurior, aenigma dicitur'; pro sellaeo Halmius Spaldin-gium Secutus se Sed ' Scripsit, sed pronomen recte habet; significat enim prius alleg0riae genus, quod aliud uerbi8 aliud sensu ostendit 44), in quo tractando Quintilianus adhuc uersatus est, inde a 54 ad alterum genus transiturus. Sed praeterea neeessario scribendum eSt: ,. timeo
rior, aenigmu dicitur '. VIII, 6, 58 sino dubio scribendum est: hut Rrbor pinus et olea et cupressus est codd. et), ipsiuS per Se nulla proprietaS'. IX, i 7 retinenda est codieum Scripturn, qUne UeriS- Sima est: se Quo modo autem ironia alia sit tropi, alia SchematoS, suo JOCo reddam; nomon enim fateor esse commune. Haec suulgo: ἡ commune, et ') Scio quam multiplicem habeant . . . disputationem'. Pronomine se linec 'ene quae Stiones Significantur, quae uniu0rsse de disserentia
139쪽
tropi et schemat0s habentur, non de ea sola disserentia, quae inter ironiae duo genera interest, sicut editores uulgo putauerunt; Sed ea, quae Sequuntur, aperti8Sime ostendunt de tropis et schematis uniuerSe Rgi. IX, 2, 14-15 scribendum est adiecta particula copulatiua: si ceterum et interrogandi se ipsum et respondendi sibi solsent esse non ingratu se uices, ut Cicero pro Ligario: a Pud quem . . . reddidit; et aliter pro Ca0lio ficta interrogatione: dicet aliquis . . . adulescentis 3 et totus l00118, deinde: ego, si qui . . . fuit et cetera'. Nam hoc qu0que eiu8dem generiS eXemplum est, CuiUS praeceden S, sed paulo aliter formatum. Saepe hac particula aut d0tracta aut addita erratum esse constat; aliquot eXemplah. l. addam. ΙΙ, 4, 33 scribendum est: se utroque autem modo pauca de his et fere certa dicuntur: nam et genera sunt tria sacri, publici, priuati iuris squae diui Sio . . . Comparata sit), et ea quidem, de quibuS quaeri Solet, communia omnibuS'. - XI, 1, 3l: sinam neque tam plenum et ere tum . . . SenibuS conuenerit sic recto Spaldingius). . . apta Sit; et in iuuenibus etiam uberiorR paulo . . . feruntur'. - XII, 1, 16: istestimonio est actus nobilissime consulatus et integerrime prouincia administrata et repudiatus uigintiuiratus et cet. . - Contra XI, 1, 64 OmisSaenilem particula scribendum: si potest tamen aliquand0 mater in codd. : set in) re leuiore aut minus infeste contra filium stare IX, 2, 46, ubi Quintilianus exponit, quomodo ea ironia, quae tropi e St, et ea, quae schematos, inter se disserant,p0stquam 45 tropum et apertiorem et breuiorem esse dixit, haec leguntur: ἡAt in figura totius uoluntatis fictioeSt, adparenS magiS quam consessa, ut illic uerba sint uerbis diuersa, hic sensus sermoni et uoci sic Halmius; in Α est: sermonis et loci; in B: s0rmonis et ioci) et
140쪽
tota interim causae conformatio In his primum illud comma delendum est, quod post si fictio est' a Bonnello recte omissum Halmius rursus addidit; nam prima tropiet figura se differentia in eo sita est, quod tropuS apertior est, figura uero obscurior, id quod uerbis se adparens magis quam consessa' significatur, ut haec uerba attributi loco artissime cum uerbis se uoluntatis fictio est' iungenda sint. Deinde, quod in tropo si uerba uerbis diuersa' esse dicuntur, hoc equidem non intellego, nec sere dubitauerim, quin scriptum fuserit: si ut illic uerba sint re s diuersa';
quae correctio iis firmatur, quae VIII, 6, 54 leguntur: si ir0nia) aut pronuntiatione intellegitur aut persona malim:
personae) aut rei natura; nam si qua earum uerbis dissentit, adparet diuersam esse orationi uoluntatem'. Qua0 duitido Halmius scripsit, Sine dubio praua Sunt; nam Si se Sermo ' et uox' idem significant scilicet uerba Orationi S), cur duobus uerbis pro uno uti uoluerit Quintilianu S, non adparet, et se uocibus' Scribendum erat; sin autem uocem idem esse Halmius uoluit, quod pronuntiationem, prauum hoc est, cum e contrario pronuntiatio ipsa, si quid aliud, ironicum sermonis sensum ostendat. Dubitari uix poterit, quod iam alii intelleXerunt, quin prima tropiet figura se disserentia omnibus uerbis usque ad haec: ἡ hic sensus sermoni' contineatur; deinde ea, quae SequuntUr, ad alteram disserentiam pertinent, quae in eo eSt, quod figura longior est, tropus breuior. Iam adparet haec recte inter se iungi: si At in figura totius uoluntatis fictioeSt . . . et tota interim causae conformatio' id est: tota interim causa sic conformata est); quid igitur faciamus uerbis sitit loci' uel si et ioci μγ Puto retinendam esse cod. A scripturam; nam ut tota cauSa sic conformata sit, ut ironiae figuram habeat, rarius certe fit, sed non raro, ut locus aliquis sic conformetur. Sic igitur hunc locum Quin-