장음표시 사용
91쪽
Εnarrationes, defensiones, emendationeS.
quum si delitui' Verbum sit agendi faciendi atqu0 officiundi), non sentiendi declarandive, istud fieri nequit, ista interprotatio admitti non potest. ἡES ist dies Dur grammatis cho Confusion', ut vorbis utar ipsius W0idueri l. L), qui quantum in hoc genere peccare 9088et, jam Supra vidimus ad I, 48, p. 70).R0vortendum est igitur ad veterem illam interpunctionem et Vere naturalem, quamquam a plerisque hodie rejectaeSt, quae primo quidem a8pectu difficilior videtur, sed suntentiam et ratiotii et grammaticae satisfacientem dontinet. Et illa quidum conjunctio enuntiationum se delitui, dum Vela darent' simplicissima est. ἡDum' finem et consilium innium, non rem factam, designat Madv. l. l. 360 b); utrum vela dederi ut, necne, non declarat Sino Graecos DaVigasse neque affirmat neque negat); OD. Liv. XXXII, 9, 8 :, pauco S moratuS dieS, dum Se copiae ab Corcyra assequerentur'. Jam ad 'vrofessionem hujus consilii Sino adjecit, qua condicione illud consilium perfici posse putaret. Hic autem pluSquamperi. Conjunct. recte addi pote St, eX tem-Ρ0re praeterito aptum, OrationiS, quam direotam dicimus, futuro exacto iudicativi respondens, et verbis si si forte' adjunctis condicio et desiderium incertae ac dubiae spei
eXemplum Orationis directae ad hanc constructionem illustrandam praebet Cic. Tusc. II, 51: se philosophorum Sententiis, qualis hic vir perfecte sapiens) futurus sit, Si modo aliquando fuerit, exponitur' optant illi quidem, sed
Simul dubitaui, sitnu umquam futurus). Similiter, primaria Sententia e contextu intellecta, Terent. Phorm. II, I, 18 248): ἡ Meditata mihi sunt omnia mea incommoda, liprUS si redierit' 0: quae evenient, si h . r.). Etiam magiS adhuno locum eXplanandum accudit simillimus locus Vergil.
92쪽
AEn. ΙΙ, 756: ἡInde domum, si forte pedem - si forte tulisset, me refero δἰ domum me retuli sui eam reperirem), si eo so forte contulisset dubiam spem ut desid0rii magnitudinem iteratio offert). In 'hoc igitur loco II, 756)onuntiatio condicionalis ad notionem consilii, in conteXtu latentem, annectitur; in altero II, 136) autem ad ipsam sontentiam finalem dum - darent) resertur et ut supra dixi) indicat, qua condicionu spurus Sino consilium lat0ndi ut 0ffugiendi fortasse perfici posse, si re Vera naViga Verint
Graeci, quod optat, sed metuit, ut fiat sci. Madv. 440
not. 6). Quo tempore consilium cupit S. latendi ut 0 giendi, nesciebat, num Graeci navigassent aut navigaturi essent. Itaque haerens et dubitans consilio proposito addidit: ἡ si fortu d0dissunt'. E latebris domum postquam eXiit, Graecos re Vern navigasse certior factus est, idque pro certo v. 180) elocutus ost. Sententia loci igitur sic HX-
pleri potest: delitui expectans), dum navigarent, se latebris
Verg. AEnoid. II, 38 3 et 40 9. Recentiores quidam interpretes sW0idn. p. 363 seq.) densis armis dativum eSse dicunt et donsos host0s armatos) significare. Quamquam
nonnihil dubito, possintne si arma' per Se armatos hostes significare λ), non tamen inde argumentum petam. Sed ipsa res aperte ablativum modi hic postulat. Et posteriore quidem loco perspicuum eSt, hOSteS non CongregatOS QSse neque omnino ad pugnam parato S, T r anosque Cassandra facile potitos esse V. 413: , ereptae Virginis
Translationu bellum certamenin praecipue Significant, V. C. harmo rum exitus semper incerti' Cic. Att. VII, 3, 5 , seres spectat ad arma Cic. sam. XIV, 5, 1, et saepissime), se arma inferre . NO-tandus tamen locus Liv. XLI, 12, 9: ἡLigures in montes refugerunt
passimque populanti Campestres agros consuli nulla usquam apparuerunt arma', ubi arma sunt hostes armati. Sed tamensearma densa circumvenire' duriusculum mihi videtur.
93쪽
Euarrationes, defen8iones, emendationes.
ira'); Vv. 407 Seqq. primus Coroebus, deinde sicuticti' Trojani consecuti, tu agmen adversariorum Se injecisse dicuntur, et v. 347 A Deus Durrat se Trojanos vidisse se confertos' in proelia nudere. Postea demum, V. 413 Seq.,
Graeci, primo impetu oppressi, undique collecti pluribus ducibus iuvadutit. Necesse est igitur sedensis armis' hic ad Trojanos, non ad Graecos referri breviter jam monuerunt Vaguor et Fibigor). Et v. 383 eadem platio ratio obtinet. Graeci imparati opprimuntur V. 384: si ignarosque loci passim et formidine captos'), Trojani conferti densis armis; neque enim si densi' multi sunt, sed conserti) irruunt hostesque circumveniunt; id enim significat circumfund mur nos
circumfundimus), et h. l. , ut ordo Verborum perSpicue patefacit, sideDSiS armis' quum ad se irruimus' tum ad se circumfundimur' pertinet. Irruimus et incurrimus nihil aliud est nisi impotum facimus. Accedit denique tertius locus, III, 222, ubi ferro irruimus) necesse est ablativus Sit, quum ibi si laeta boum armenta caprigenumque pecus nullo custodu)' a Trojanis petantur. Eti. II, 7 38 seq. Nescit aeneas, quo modo CreuSam0rtua sit; quin fato Sibi erepta et mortua sit, dubitare
' Quod non necesse est; meminerimus enim, a poeta ultimam manum Operi non impositam esse. Horat. Od. IV, 7, 16: sepulvis et umbra Sumu8. μ
94쪽
Whitte: fieri; etiam quod mortuae imago, ut Omnia, quae rerum Daturum eXCedunt, major Vi8a eSt, n0n est, quod de dea
cogitemus; imprimis autem adjectivum si infelix e sententia vetorum) ad mortem digitum intondit. Fugit hoc W0idn0rum et ceteros, qui idem Sentiunt; is enim p. 44l ad v. 372 dicit: ἡ Creusa orscheint dem Aeneas vertitari, also g6tilicia: Haec opinio loco quodam Pausaniae X, 26, 1 provocata esse videtur Weidn. p. 437), qui re vera nihil aliud tradit, quam quae Vergilius Crousam dicentem facit
uv. 785 seqq.), Se morte liberatam e SSe, ne Graecis SerViret, quod Dardanis et Veneris nurus indigna eSSet, quae SerVitutem subiret. Nam quod Pausanias istam fabulam audi-Verat, ideo non neces Se erat, Vergilium novisse. Quid, quod seri potest, ut Pausanias rem a Vergilio sumpserit 3 Quid enim narrat Pausanias γ In pictura Polygnoti Creusam se vidisse inter captivas Trojanas pictam; sed matrem deorum et Venerem e servitute Graecorum eam liberavisse tradi λεγουσιν, nullo Subjecto addito). Cybelen Creusam aut comitem aut Sacerdotem suam fecisse, mera est fictio interpretum; PausaniaS quidem Omni culpa vacat. HOrat. carm. I, 12, 2 6. E. Lembelle nostras, elegatis Horatii interpres, in editionibu S suis carm. Hor. ad h. l. mentionem injicit, quid Sit, quod Castor Semper prior, P0lluX posterior sit ordine, ut vel nullo nomine allato omnes tamen intelligant, hunc Castorem, ultim Pollucem e SSe. In priore editione contra Diythographos et translaticiam opinionem squemadmodum C. T. Zumptius, ad Cic. Verrin. I, 129, p. 210) statuit, Castorem filium esse Jovis; tu altera contra. Me autem quum plures loci veterum scriptorum et maXime quidem Latinorum in eam suspicionem induXissent, ut principalem et veram hujus rei rationem ab aliquo vel phil0sol,li 0 vel poeta petendam e8Seputarem, rem accuratius eXaminare decrevi. Et quamquam
95쪽
Enarrationes, defensiones, emendationes
sam rem accuratiSsime tractaVit, tamen, quum praeSertim non idem sibi proposuisset atque ego, breviorem enarrationem non sine fruetu futuram ut huic rei lucem aliquam allaturam e SSe Sperubum.
fido dignis constat, utrumque fratrem nullo discrimino dignitatis tamquam verum deum Spartae spraecipue Therapnse)cultum esse, unde ad ceteras civitates Doricas et latius hic cultus propagatus esse vid0tur. Iliadis III. 236 44 contra uterque mortalis patre nou Domitiato perhibetur et mortuus heros, nullo ne hic quidem dignitatis discrimine. η) Odyss. XI, 298-304 uterquo filius Tyndarei appellatur et vivus sub terra detineri dicitur, ut alturnis diobus vivat et moriatur divino quo honore a Jove afficiatur ut deus. δ) Haec varietas naturae eorum et inter vitam mortemque lucem et tenebras) vicissitudo sitio dubio offucit, ut narratio illa celeberrima nasceretur, alterum principio mortalem suis Se, alterum immortalem esse, quae fabula jam in Cypriis carminibus occurrit Ut a Pindaro Nem. X, 55Seqq. pulcherrime narrata est. Quae sive religionibus sive p00tis ε) sive philosophis originem debet, eam Omnibu Siloctis placuisse et maXime celebratam e SSe con Sint. Τ) Dignus est, qui non negligatur, locus Xenoph. anab. VI, 4 6ὶ,
34: U Ita ανδ ος, άλλα /ιὰ τω σεω 0: θεω , ε sq. Suspicari fortasse licet, ad Ionicum poetam, procul a Sparta Viventem, cultus Tyndaridarum divini rumorem nondum perve
Hymni Homerici 17 apud Wolfium 16) et 33 ut Τyndaridas et Jovis filios sos appellant, neutri principatum concedentes. Denique Schol. Ρind. Nem. X, 150 tradit : U μεν υσιοδος ἀμφοτερους
Poetae quidem certe eam tenuerunt; Verg. 2En. VI, 121: ἡfratrem Ρollux alterna morte redemit, iique reditque viam toties. μ
96쪽
Itaque si tenemus, quod certissimum esse Videtur,autiquissimis temporibus inter fratres illos, sivo dii haberentur Sive mortaleS, neque ad dignitatem neque ad honorem discrimen ullum factum eSSe, veri simile est, ab Homero eum Dominum orditiem, qui heXametro unus vel melius Certe conVeniret, ObServatum, inde ad alios scriptores
pr0pagatum, denique etiam postquam Pollux Jovis filius factus esset, Castor Tyndarei mortaliS), plerumque reten
Adsunt tamen vestigia quaedam, quae aliam et diversam rationem intor fratres intercessisse iudicant atque Castorem praestantiorem habitum esse, Velut apud Graeco S, quod carmen quoddavi vel carminis genus a CaStore nomen traXit cf. Proller, l. l. p. 102 110t. 1 et 3); apud Romanos quum uterque Verus deuS haberetur Cic. nat. deor. III, 45, 8vet. Calig. 22), Castor certe praestantior eXistimatus e St, et prior vel Solus Domitiatus eSt. λ) Denique uterque SiaepiSSime commutii CaStorum Domitie comprehetiditur. HoratianuS autem, quem propo Suimus, locUS neutrum alteri praefert, nam hunc - illum nihil aliud est quam alterum
ΗΟΓnt. Carm. I, 15, 14: si Grataque feminis imb0lli cithara carmina divides.' Mitscherlicli: Cui mina dinides, numeris SutS dimetieris, docte pro caneS.' Immq perVeΓSe quis enim, nisi tiro et artis musicae imperitu S, ita canat, ut Dumeros et syllabas dimetiendo efferat γ Orellii 0xplicatio artificiosa et perpleXa est. Simplicius Dueuiger: si modo huic, modo illi caues' Dividero hoc l000 simpliciter valet distribuere dare); cf. carui. I, 36, 6: ἡ Nulli plura
δ) Cie. Vere. V, 186, de divin. I, 98. Suet. Caes. 10: seM. Bibulus collega Caesaris dixit): evenisse sibi, quod Polluci. Ut enitu
geminis fratribus sedes in foro constibula tantum Castoris VOCaretur, ita suam Caesarisque munificentiam uulus Caesaris diei. '
97쪽
Enarrationes, defen8iones, emendationes. Si
tamen oscula dividit'; Verg. AEu. I, 197: sevitia dividit'. si Feminis' quum ad se grata', tum ad se dividit' pertinet, quae conjunctionis forma notiSSima eSt BOS pron. dem. seden', ἡdet' - is) - addimus); cf. Madv. l. l. 484 a extr. Horat. cur m. I, 3 2, I 3 - 16. Cumque illud a multis atqu0 imprimis a Madvigio sadv. crit. II p. 54) vehementer
oppugnatum defendere conabor. Primum non re te Comparatur secumque' cum syllaba finali ἡpto' siti m00pt0 0t Suopte), quae numquam SeorSum Occurrit. M Cumque non modo apud poeta S, Verum etiam in pr08a Oratione) ea, quae dicitur, tmesi a pronomine, quocum conjungi 80let, Sejungi potest non uno tantum leviore vocabulo Cic. de orat. III, 60: sequam Se cumque in partem dedisset'), sed etiam duobus verbis graviore accentu distinctis HOrat. carm. I, 9, 14: ἡ quem lars dierum cumque μ). Qui particula secumqu0' a relativo pronomine isto modo sejuncta utitur, is necesseeSt heumque ' Verbum per . Se constans existimet. Deinde
secumque' δἰ quovis tempore) eodem plane modo formatum est atque ubique quovis loco), undique, utique δ), cet. In his igitur verbis si quo encliticon vim habet generalis notionis. ἡ Cumque' ergo adverbium est et cum verbo pr0ximo) ἡ Salve' jungendum. Mihi salve conjunxit Vergilius AEn. XI, 97: se Salve aeternum mihi - aeternumque vale'). Sed illud sat0n-dUm eSt, se Sal Ve' non magis in nostro loco quam in illo
D Utique, quod apud Livium et argenteae aetatis scriptores saepissime Oeeurrit, inter aureae petatis scriptores apud Varronem et Nepotem reperias ut in epistolis Ciceronis ad Atticum spor- saepe) 0t in libris do philosophia; in orationibus ejus et apud Sallustium ἡutique significat isset uti'; apud Caesarem sinlibris de b. G. certe) vix inveniri arbitror. Hae re monemur, quam cauti esse debeamus in sejusmodi verbis rejiciendis. Et meminissse oportet verba Horatii ep. II, 3, 55: hego cuI aequirere pauca si possum, invideor 8; in hoc versu neque sesemper' nequeseusque' Collocare potuit poeta.
98쪽
Vorgilii) i liisve locis interpretari licere: ., mihi adeS' si mihi fave', quae significatio a sententia hujus loci etiam plane abhorret. Neque enim se barbitoS, , quem alloquitur, est se Musa lyrae', quam neque is decu S Phoebi' neque se testudinem' appellavisset, sed cithara ipsa, quam quasi comitem quandam et in cantando adjutricem, ut Secum psalleret luderet), excitatam, jam cum laudibus sis laborum dulcoloniinuti μ) dimittit atque si salvero' i) jubet si sibi' e re sua et cum gaudio Suo, ut sit dativus et commodi et ethicus). Optat igitur, ut cithara sibi semper salva 0: bene constituta) sit, quum eam rite sd; ip8e bene praeparatus et a musa instinctus) vocat. Horat. ep. Ι, 14, 39 seq. ita interpungi jubet Madvi-gius adv. crit. II p. 61, ut heum servis' ad ἡsaXa movetitem, referantur, id quod fieri non posse jam ostendit si horum' v. 4l, luod ad servos v. 40) referatur necesse est et aperto desurvis urbanis dictum est. Et pondus quidem rerum COD-trariarum in se urbana' est. Sed primum tenendum est, adjectivum inter duo substantiva Saepe ita poSitum e SSe, ut, quum ad utrumque pertineat, cum altero utro grammatice conjungi possit. Horatius igitur et si cum Servis urbanis' dicere potuit et, quod metro flagitante scripsit, si urbana diaria'. Deinde, id quod gravissimum est, illis
Plaut. Asinar. III, 3, 3: si Salvere me iubes, quoi tu abiens affers morbum A, os Ussing ad eum loeum.
Salvorse jubetur ut qui advenit et qui discedit. Terent. Andr. IV, 6, 7 802ὶ Crito: si Salve', inquit; respondet Mysis: ἡSalvos sis . Ad intorpretationem hujus loci aliquid setiam conferre puto, quod scripsit Cic. sam. VII, 25, 1: hQuod epistolam conscissam doles, - salva est . Omnino si Salvere' iubentur, quos sanos et validos esse cupimus est nostrum: si Gud velsigne diglμ). Petron. sat. 98: si Giton ter continuo ita sternutavit, ut grabatum concuteret; ad quom motum Eumolpus conversus salvore Gitonem jubet.
99쪽
Enarrationes, defensiones, emendationes.
temporibus condicio villici ea fuit, ut, quamquam ipse erat servus λ), in locum domini substitutus ), ceteris
servis rusticis ita imperaret δ), ut neque ceterorum servorum consuetudine familiari uti ei licerut nequ0 quemquam eorum Suae mensae adhibere nisi perraro et honoris causa. ε) Itaque servi rustici cum villico illis temporibus convictum non habebant, et queritur Columella q), antiquorum temporum continentiam jam eXoleViSSe, quum villicus in conspectu Servorum eodem Cibo uteretur. Qui vis igitur Romanus, hunc locum legetis, Statiui intellexit, do urbanis servis mentionem fieri. Omnia verba, quibus in hoc versu usus est Horatius, cum acerba irrisione declarant, fluam non decora ac potius inepta desidoria villici essent, ut secum Servis' spar cum pari) ederet, quum ruri dominus Servorum esset et Seorsum ederet; ἡ diaria' usui lignorum et pecoris et horti salterius succidim, Cic. Cat. mai. 56 eXtr.) Opponuntur; si rodere' denique murium, caprorum cet. , non hominum proprium est.
Colum. I, 7, 6: si sub villicis servis . t) Id. XII praef. exfr.: siquoniam et Villiei quoque successerunt iulocum dominorum. Id. I, 8, I0: ἡΙd fui potius timeant villici severitatem quam crudelitatum dotestenturi contingere poterit, si maluerit custodire subjectos, ne peccent, quam negligentia Sua committere, ut puniat delinquontus. Cf. XI, I, 3: ἡVillicum fundo familiaeque praeponi QOΠVenit, - ut doceat subjectos. μ') Id. I, 8, 5: ἡΑctori fo: villico praecipiendum est, ne convictum eum domestico multoque minus eum extero habeat. Nonnumquam tamen eum f8erVum aliquem , quem assidue sedulum et fortem in operibus administrandis cognoverit, honoris causa mensae suaedio festo dignotur adhibere. CD. XI, 1. Ι, 8, 12: hJam illa Vetera, sed optimi moris, quae nunc exoleverunt, utinam possint obtineri, ne conservo ministro quoquam nisi inro domini utatur, ne cibum nisi in conspectu familiae capiat, neve alium, quam qui ceteris praebetur. 6
100쪽
si sapi8, quod Scis, nescis.' Madvigius adv. crit. II p. 13 : .ansvadendo et jubendo necessario scribendum nesci. Poterat serri nescies ; nescis ferri nequit.' Ego tamen illud ne eis ut serri set durandi possu arbitror. Primum ipsa forma hue Sei' dubia sest. Nam quoniam Verbum, quod est se Scire', imperativo praesentis temporis caret, non veri simile est sine sui' u Latinis dictum aut formatum esse. Majoris momenti eSt, quod eadem sententiarum conjunctio alio invenitur Terentii loco,
Heaul. IV, 4, 26 748): -Τu nescis id quod Scis, Dromo, si sapies. DROMO: Mutum dicos. Ibi si quis senosci,
foriberet, hiatum inferret non ferendum. Aliam corrigendi rationem futurum, quod Sequitur, seSapieS' Commendat, ut seneScies' Scribatur, praesertim quum in Bumbino c0di00hid' omittatur, quo omisso De minima quidem motri dissicultas remanet. Sed duos locos prorsus Similes corrigere non debemus nisi necessitate Coacti; neceSsitatem autem nullam video. Nam quamvis in suadendo vel jubendo, si consilium aut praeceptum simpliciter datur, aut imperativo aut futuro λ) uti debeamus, non tamen neCeS-sario valet haec regula, si forma utimur condicionali. In
dicativo praesentis adhibito per ambages et suadetur imperatur) et dissuadetur vetamur) condicionali enuntiatione,
postremum me vides', O: ne id feceris δ); et primaria sententia, condicione accedente, consilium vel praeceptum it enuntiatur, ut formam induat generalis Sententiae. eX tua.
D v. e. Plaut. mil. II, 6, 88 57Iὶ: ἡNe tu hercle, si te di amsent, lingvam comprimes posthac; etiam illud, quod scies, nesciveris. nec videris, quod videris'; hic praes. indicat. ferri non potuit.') Etiam interrogando v. c. hsatin sanus es γ' ἡEr du gal γμ) interdum stultitia Hus, qui ali luid facturus est, quod improbamus, Con