장음표시 사용
291쪽
- DE post MATRICE F DE T v stum Iouberti: quia supponit itidem termin generationis esse, os, carnem, Scc. quod est falsium. Terminus enim. se ratioris. est ani ma, non OS, Caro, neruus quia tac producuntur primum generatione iam a bluta.
Qeso loco illud etiam absurdi in Iouberto est notandum, quod illam generatru In,quam eandem dicit esse cum nutriciuα, dic t esse potentiam animae vegeta uuae semini Mexi stentis; & statu genito, eam fieri ipsius Ua' tritium. Nam si est potentiλ animae 'ege- taxiuae seminis, quomodo is postmodu. nu tritiua rarionalis foetus quam sileruQuire. dc a Deo. infundi su pie crederet pwsitetur Abj aliis argumentis probant hanc opinione, quς omnia recensere seustraneum foret; quod pleraque tint irrita & inaniae, Mippq, falsa. si appositione profecta; quod nimirum eorum authores,nec quid vere sit generatio,nec quet sit vera generativa, nec quae sit 'irtuS CODIOr- matrix intellexerint. Etςnim si ignoretur quust generativa, & quae sit generaxio, quo consistat, quomodo potest decerni ac proba ri an sit realiter eade cum nutritiua , an Atque ita. prohatum hasa enu qst potetias conssirmatricem Scimmutatri . non ess' generativam, aut species eius, sςd generati nisblummodo est e spermatisica, & nsequetes
292쪽
QU AE sTIO IX as nutritiuam,& nullam aham con sormatricem vero & immutatricem esse potentias animae cetus. Restat ergo modo videre; quales potentiae sint conformatrix, & immutatriX .' an sint una eademque, an vero inter se realiter distinctae: an sint potentia nutritiua,nec ne. Atque hic militant argumenta quae Commu
niter a Μedicis ac Ρhilo phis solent in medium afferri super inuestigatione illius quaestionis, an Senerativa a nutritiua realiter sit distincta. Nam, quibus ipsi vel negant, vel
assirmant generativam esse nutritiuam,iisdem videtur posse negari vel affirmari conirma. tricem ac generatricem esse nutritiuam ; eo quod ipsi conformatricem, & immutatricem curri generativa confundant.' Videtur autem imprimis consor atrix noposse esse nutritiua. Primo, quia termini earum sint diuersi. Etenim conformatriX tendit ad quantitatem , seu ad de Crminatum modum quantitatis , id est figuram ; nutritiua vero ad substantiam. Secundo , quia nutritio supponit conformationem,
re est pbsterior' ea et prius enim debent
membra esse facta Conformara, antequam possint nutriri. Ergo Τertio. Potentiae, quarum una potest deleri & non operari, altera permanet, & semper operatur , sunt diue - : ita est de conformatrice, dc nutritiua.
293쪽
NA DE TORM ATRICE EO E TusErgo. Etenim nutritiua semper Operatur, de toto tempore vitae: Consormatrix vel exstinguitur, 'el Valde raro 'peratin ι imo in multis, ex quo nati fiunt, vix unquam. rto, nutritiuae sedes est in hepate, conformatricis ubique ; quia non est designare partem in qua magis principaliter restaeat,quam in alia; aut ex qua influat in alias. Ergo. Quinto, illae potentiae videntur plurimum differre nobilitate, & excellentia. Ergo. Etenim'idetur. multo diuinius, multo artificiosius esse, infimitas. partes infinitis modis conformare, &infinitas diuertis figuris ornare, quam solum, modo alimentum in OS,Carnem,neruum,&C.
conuertere. Confirmatur; videtur lΩnge operosius 3c cxcelletius infinitas plantas, quibus mundus scatet, tam infinitis ornare figuris, quam succum e terra aurahere,in substantiam viridem ac carnem plantalem conuertere in piscibus eorum omnium diuersas figuras, 'ει in auibus artificiosam plumarum diuersitatem facere, quam a mentum in substantia
Porro: quoad immutapricem,Videtur quoque illa a nutritiua diuersa. Primo, quia immutatio est productio carnis, ossis de nouor. nutritio est productio partis solum, Fc ad prae- existens. Ergo. Secundo, φbiectum immutatricis est semen; nutricis est sanguis. Ergo.
294쪽
rtio, nutritio supponit partes, hon secit; immuratio facit eas de nouo. Ergo. -rto, nutritiua residet in membris, immutatrix in semine. Ergo. Quinto, finis nutritiussi est
membri conseruatio, immutatricis membri constitutio. Ergo. Porro Conformatricem non esse dandetri
cum immutatrice sed diuersas: probari potest authoritate Galeni I. de facultatibus naturalibus Capite 3. & Avicennae Fen s. primi doctrina 6. capite z. quorum verba supra quaestione 9. sunt recitata, quibus docent forma tricem ab immutatrice esse diuersiam. Probae secundo. Segarra commento in I. Galeni de Acult. naturai. ratione: & est argumenturi supra secundo loco ad probandum cori r- matricem non esse nutritiuam, allegatum, &est hod: conformatio praecedit immutatione:& est prior tempore illa. membru enim priuSest irmatum quam in substantiam ossis. caris nis, conuertatur: ergo sunt diuersae; & con- sequenter potentiae quoque earum. Carrerius
disputatione 33. super Avicennet cabiit 4.asserit spermatificam, quam dicit quoque esse
penerativam, esse eandem cum nutritiua, per
hoc, quod sit nutritiua testium, & in eum finem semen generet, ut ex ipso testes nut ia-
tur. Sed quid si non esset nutritiua testium edi quid si ex semine testes non nutriremur:
295쪽
2N DE FORMATRICE p OE T V san propter hoc spermatifica cessaret esse nutriti Chylifica non producit chylum ad hoc,ut ex eo stomachus nutriatur teneo enim certissimum esse stomachum chylo non. nutriri: spiritifica cerebri non producit spiritus, ut ex iis cerebrum nutriatur lactifica mamillarum non producit lac,ut ex eo mammae nutriantur fuerunt qnini nutritiuae antequam lac producerent: ideo ne cessiant eme nutritiuae Pari modo etiamsi testes non nutrirentur semine, sicuti non nutriri vero similius cst: fuerunt enim etiam nutriti in infantibus ac . pueris priusquam semen generarent : ideo tamen spermatifica non cessaret esse nutritiua
Sunt omnes nutritiua generice sumpta; id est sunt species nutritiuae generice sumptae: de qua est quaestio: non autem specifice siumpta. Vt aliqua potentia possit dici esse nutritiua: non est necessum esse nutrit1uam specifice sumptam, quia illa non est nisi una species II tritiuae generice sumptae 1 sed sufficit esse aliquam aliam speciem et una enim species nutritiuae tam bene est nutritiua , quam alia. Retentrix, ait adtrix, sunt species potentiae nutritiuae & sic merito sunt & appellantur nutritiuae; & tamen non sunt nutritiua specifice sumpta, quia nullam partem per se, Mimmediate nutriunt, imo ne quidem alimenum vita racione conuersuuς , sed solum.
296쪽
Iocaliter mouehi : sed Qtum genetice sumpta. C O N C L V SIO decimaquaita. Poten
ita immutatrix est nutritiuae. Probatui primo. Imminatrix est absque dubio vegetatiua: sed non est generatrix, veest ostenium conclusione Ist. non auctris; ergo nutrix et nullae enim sunt aliae species vegetatiuae. Secundo. Vtraque potentia veriatur circa alimentum conuertendo illud in sbbstantiam viventis, utraque tendit ad intro
ductionem animae in illud obiectum in quod agit: utriusque est eadem actio. utraque enim facit cissa, carnem, neruum, δα. Ergo sunt eadem. Differentia solum est in eo , quod una producat de novo, altera ad praeex1stens.
Vna carnem totam, os totum, &C. altera solum partem. illae non sunt rationes sussicientes causendi realem potentiarum diuertita- hem , ut bene docent Conimbricenses a. de anima capite 4. una enim virtus potest producere & partem, & totum, ut patet de igne. Ergo. Vlterius: illa potentia quae producit os, Carnem, neruum; &ta in nobis iam adultis, est absque dubio eade cu illa,quae produxit ea in primo vitae exordio;haec Cit nutritiua: ergo& 1lla. Maior probatur: quia si ellent diuersae, sequeretur quod nunc in nobis essent duae po
297쪽
& sic de aliis: hoc est absu dum. Ergo. d
hoc sicqueretur probo: quia illa prima immu- . latrix, quare, &a quo periisset prandem per id conseruatur Unaquaeque res in esse , per quod habet osse: idem enim opifex, qui p0test facere opus, potest illud Conseruare. SiCidem opifex facit navim, d*mum, & Conser '
ines partes . similares habent esse per immu- tatriccm illa enim primo produXit eas. ad Conseruantur in esse per nutritiuam: ergo immutatrix est: nutritiua. CONCLUSIO decimaquinta. Probabile mihi videtur consormatricem esse rea- liter eandem cum immutatrice, & consequerter curis nutritiua, ac solummodo formaliter esse distinetas: in quantum producit os, Carnem, neruum, Vocatur immutatrias; in quatum producit cum tali vel tali figura, voca-
Probatur. Non sunt multiplicanda entiasne necessitate: Vna potentia videsur Vtrum' Que posse facere. Ergo, Mimet probatur: quia uua eademque potcntia poten producere re& producere cum rati Vel tali quantitate,tali vel tali figura; id est potest producendo rem simul comproducere figuram eius; nec video: tur ad hoc opus esse diuersas CRnstituere potentias, quarum Vna rei productioni, a
298쪽
tera sigurae concinnandae intendat. Ad argumenta in contrarium respondeo.
Ad primum. Termini quidem sunt diuersi
ted quia unus comproducitur cum altero , ideo possunt ab eadem potentia produci. Ad secundum, nutritio quae in progressu vitae fit, supponit partem productam, &iam raeham: sed non nutritio prima. Quia nutritio prima, est ipsa partis productio ab eadem potentia, a qua producta postmodum Conseruatur. Aa
tertium respondeo. Vna & eadem potentia potest flaccescere secundum unam rationem
agendi; &non secundum aliam. Quod idem
fateri coguntur, qui asserunt nutritiuam ab huctrice non nisi secundum rationem differ, ter flaccestit enim secundum rationem augendi; sed non secundum rationem nutrien cli. Ideo autem flaccescit auctrix; quia no debet corpus semper augeri, sed bene semper nutriri. Eodem modo flaccescit paulatim co- formatrix & non nutrix, quia debet corpus semper nutriri, sed non semper consormaria quod enim semel conformatum est, manet Conformatum, & non debet iterum &semper refiormari. Conformat tamen nihilominus adhuc aliquo modo, toto tempore vitae, per hoc, quod in substantiae nostrae quotidiana deperditione, & restauratione sectat eandetm. semper corporis figuram scu bonam pro-
299쪽
portionem permanere & no deperdit Sr quod
usque ad octogesimum etiam annum aetatis, dentes iphronisteres,& nouas venulas acaristeriolas in cauis ulceribus aliquando cum se occasio offert, Conformet. Cur partes instrumentales ac spermaticae deperditae no restaurentur peculiarem causam habet : de qua as-di hic noncst locus. Ad quartum: siaes nutritiuae non est in hepate, sed in toto, sicut Scconsormatricis. Sedes sanguificae, quae est species nutritiuae est in hepate, sicut chylificarin stomacho, laistificae in mammis: verum nuis tritiuae generice sumptae, prout debet intelligi, sedes est in toto ἰ non quidem, ut supra dictum est, secundum omnes suas species separatim, sed coniunctim sumptas. Non enim est in toto secundum sanguificam, chylificam
aut lactificam : sed est in toto secundum aliquam : id est, secundumhanc in hac, secundualiam in alia parte. Ad quintum respondeo; redico:productionem formae ementialis semper esse nobiliore productionz figurae, aut formae
accidetalis. me Ut ita esset,quod cossirmatio effet nobilior immutatione ; ex eo tamen propterea nis sequeretur Cosormatrice, 8c immutatrice esse potentias diuersias; sed solu illa
potentiam unica esse nobiliorem secundum ynam rationem agendi, qua secundum aliam.
Ad argumenta probantia immutatrice non
300쪽
jesse nutritiuam, resipondeo. Ad primum,sicut
supra; nimirum illas rationes Qrmales actio-bum diuersas non sussicere ad constituendas potentias realiter diuersas. Propter produm xe partem de novo,vel ad producere; propter producere partem vel totum,non debent coinstitui potentiae realiter distinctae.Una& ead quae potest facere unum, potest facere &alterum ; & quae potest facere toIum, potest facere & partem : & quae potest adproducere, potest & producere de nouo. Sic eadem Vir ius iv nis quae facit partes ignis, facit &totum ignem; &quae apponit nouas partes ad prae-ex1stentes; producit etiam & partes primas S primum ignem,&c. Ad secundum.Non Cui uiuis nutritiuae obiectuni est sanguis: sed λ- tum specifice si piae, ac nonnullarum aliaruspecieru sub nutritiua generice sumpta coten taru; ut lactificae, piritificae. Nutritiuae generi ce sumptae obiectum est alimen tu in comis muni ; ut conuertibile ab anima, re potentia
nutritiua: veru diuersarum specieru sub ea coxentaru obiecta variat:prout alimetoru diuerinsae sui coditiones,&species. Chilificae obiecta est caro, & panis ;sanguificae chylus; spiritificae aer;& vapor sanguinis, vel alius spiritus; lactisficae sanguis. Sicut aute omnes, etsi sint nutritiuae,habent tamen diuersa inter se obiecta:ita
mutatrix&nutritiua specificus supta, etsi simi γ δ . species