장음표시 사용
261쪽
pol tia generativa non est prior semine, sed supponit ipsum, tanquam materiam, e quai ipse debet generationem secete. Ergo spm malifica non est generativa. '' Secundo. Si spermatifica esset generativa etiam lactifica, chylifica, sanguifica,essent g nerativa: hoc est falsum. Ergo. Maior probatur: quia sanguifica & lactifica idem faciu quod generativa. . Etenim spermatifica nihil aliud incit, quam inducere formam essentialem seminis in alimentum: lactifica idem facit i quia et ' inducit Brmam essentialem
lactis in ipsum; idem facit sanguific' spiriti
sca, dcc.' Tertio. Generatio hominis est una plex actio : at 'ermatificatio parentum ei duplex actio: una est spernaatificatio maris, .ltera se inae. Ergo. Quarto. Finis spermμificae est Conuenere. nen in substantiani testium : ide non est finis generativae ; sed finis eius est conuerteis
semen in nouum hominem; conuerte rein neruum, ossa, carnem, Caput, brachia,
pedes, &C. Ergo sint diueris. QDrum enim potentiarum sines, & actus sint clauers, ilis. Iuni diuersae. , Qvinto. Si potentia generativa esset *G- milia, generatiua esses nutritim: hoc est absurdum. Ergo. Maior est vera: sequela in
262쪽
. QVAESTIO ix. 437son Minor probatur variis rationibus. Primo, si generativa esset nutritiua, non essent nisi duae species potentiae vegetari , nemp*nutrix, & auistrix: at communi omnium se tum Medicorum, tum Philolphorum con sensu sunt tres; generativa, nutriciua, di an ctrix; & omnes ponunt generativam, ut speciem contradistinctam Contra nutritiuam.
Ergo. Etenim Galenus libro I. de facultatis bus naturai. capite 6. 8c 8. ponit tres potentiae vegetatiuae facultates, & tribus distinctis in .pitibus, de iis tanquam de diuersis facultati bus agit. Idem facit Avicenna Fen 1. primido strina . summa I. capite a. 3c Auerinoes 2. Colliget capite 7. Ahistoteles 2. de anima
capite 4. textu 34. & D. Thomas I. parte quaestione 78. articulo a. qui omnes docent generativam esse potentiam a nutritiua di stinctam. Secundo; potentiae habentes diueri s fines, fiunt diuersae : nutritiua & genstrativa habent diuersos fines. Ergo: Minor pro hatui . Etenim finis nutritiuae est conseruatis
indiuidui& reseruatio sui subiecti. Finis generatiuae est conseruatio speciei de produiuo alterius indiuidui. Tertio, potentiae, qu/rum actiones sunt diuersae, sunt etiam diueris: o
Vt est a. anim. tex. 22. potentiae per aqu& de
opera distinguutur: at actiones generataiae κnutritiuae aut diueris. Ergo. nor pr grun, Etenim
263쪽
iis DE FO RM ATRI CE FOEΤvs Etenim nutritiuae actio est nutritio corporis iam existentis ς generativae generatio noti existentis. Insiiper actio generatiuae est productio totiu&carnis, totius ossiς de novo, Mad nihil praeexistens; aestio nutritiuae est pn lductio particulae tantum carnis, Si ossis, Scad prae istens, & est adproductio, siue adgeneratio. hae actionus omnino sunt diuersae. Ergo. rto, potentiae, quarum una seruit,
altera seruitur una ministrat, altera ministratur, non possunt esse eaedem: tales sunt nutrix, & generativa. Ergo. Minor probatus auctoritate Galeni I. de facultatibus naturai. capite T: & Avicennae Fen I. primi doctrina 6. capite z. D. Thomae I. parte quaest. . articulo 2. & 2. contra gentes Capite 89. qui omnes dicunt nutricem auctricen seruire in utero generatiuae. Quinto , pΟ-tentiae, quarum una potest facerc, quod non
potest altera, non possunt esse eaedem: generativa potest facere, quod non potest nutritiua. Ergo. Etenim generativa potest facere omnes partes hominis, Caput, pedos, Cor, stomachum, hepar, &C. nutritiua non potest: vel unum digitum deperditum restauatare. Sexto , potentiae inter se differentes proprio subiecto, non possunt esse unare eadem ; generativa, & nutritim dist runt proprio subiecto: nam generativa nona est
264쪽
est nisi in testibus : nutritiua est in maetb : nulla enim pars est in qua non subiectetur potentia nutritiua. Ergo. Septio mo , potentiae, quarum Vna potest semper Operari, altera non, non possunt esse emdem; sed ita est de generatiua , & nutritiua : nutritiua enim operatur toto tempore Vitae ; . generativa non incipit operari nisi decimo quarto inno aetatis , dc non potest operari ultra quinquagesimum , saltem in mulieribus. Ergo. Octaus . potentiae, quarum una operatur , ω prodii cit terminum suum per actionem immanentem , & alterae per actionem transeunistem , seu , ut inquit D. Thomas I. paris re , quaestione pia articulo Z. quarum una habet effectum suum in eo in quo est alia m alio , non possunt essu eaedem et 'at ita est de nutritiua & generativa: etenim actici nutritiux est immanens, hipsa agit in suum rubiectum , Si illud perficit & conseruat, actio genenatiuae est 6 ansiens: etenim generans non generad seipium, sed aliud , Meius actio non terminatur, in seipso , sed in alio. Ergo. NODOi, potentiae , quarum obiecta sint realiter, imo, o in-rquit D. Thomas a. parte quaestione 77. a iticulo 3. te quaestione M. articulo L ad
secundum , . solum Qrmaliter distinusta. ς sunt
265쪽
se DE ro RMA TRICE FOEτvs . sunt diuersae: obiecta generativae, vel res, ter,vel altem formaliter sunt distincta ab o te sto nutrititiae. Ergo. Minor probatur. Et nim obteistum generatiuae est timen: obieci anutritiuae est: sanguis: illa stat obiecta rea fite distincta. Ergo. Alij subsumunt sic: obiectrum nutritiuae est alimentum ut convortibile ili' substantiam viventis; generatiuMVt Conuer tibile in semen: alii dicunt Obiectum poten tiarum vegetatiuarum, esse ipsium Corpus fi-uens ; &subsumtat sic : obieetum potenriae nutritiuae, est ipsum corpus vivens ut nutri biis; generativae, ut generabile ; Bactricis 'unaugibile, quam diuersse obicim potentiarum
vegetatiuarum rationem tradit; D. Thomasi parte l. quqstione N. ut1C. E. Hae rationes
obiecti sunt diueriae. Ergo. Nij multo aliter subsumunt, & listige diuersas obieeti harum
potentiarum rationes proponunt; quae nullius sunt momenti quod ex eo cistingit,qi domnes diuersificentur in potentiae generati tine natura ac essentia designanda. Alij enim serisit oneratiam esse spermatificam . alii
mimatricem, alii utramque simul. alii genu Fatiuam esse in parentibus, alij in sumine abrivi obique; alii esse potentiam vitalem, si,
tibn vitalem: & secundum hoc Corrantur uersa earum adsignare obiecta, Decimo. po tentiae: diuersimodu operantes sunt diuersaei geaerativi
266쪽
. . et v K STLO. a thenerativa diuersimode operatur, quam nutritiua. Ergo. Etenim generatica pr*ducipCarnem,ossa, & omnes partes cum figura.'nuis
tritiua etsi producat quidem Carnem, Ossa, Sc. producit tamen ca sine figura. Etenirn innutritione quotidiana, particula, q' apponitur membris, non producitur cum 'ludeterminata ac propria figura, sed solum cum illa quam ex accidenti acquirit a figura partis Cui adglutinatur. .Sed respondeo. Ad primum : nego potentiam generativam esse posteriorem semine, & supponere ipsum. Etenim potentia
generativa generat semen in ordine ut fiat vivens semen enim non differt a uiuente nisi per actuationem. Cum erit actuatum erit
vivensὶ & sic generando ipsum, generat gi-uens in proxima potentia: quod autem generat vivens est prius ipso, & non supponieipsum; & sic generatiua non supponit ipsum.
Verum potentia Conformatrix, & immutatrix supponunt semen, ut illud quod debet
conformari, &conuerti in substantiam ossis, carnis, Ecc. sed illae, Ut saepe dictum cit, non sunt potentia generativa, quae est potentia generantis; sed potentia geniti. Ergo, &C. Ad secundum, s permatifica non est generativa per hoc, quod inducat in sanguinem nouam, formam essentialem distinctam a
267쪽
forma languinis, nempe formam seminis:sed per hoc, Quod sit generativa noui indiuiditiviuentis: d est quod producat talem stubstantiam, quae est in proxima potentia ut fiat fiouum individuum vivens,cuique nihil aliud ad hoc deest, quam ut in utero inuetur, & dis positiones in ipsis latentes sussicientes ad animae ihrroductionem,&ad esse noui uiuenti fiant actu. Aliae potentiae in argumento com memoratae, ut lactifica, sanguifica, generanti id est faciunt Physicam generationem, pso duce hdo nouam Ormam essentialem in suutii obiectum, nempe lac & sanguinem quae estgenctatio late sumpta, ut Opponitur corruptioni sed non iaciunt generationem prΟ- iprie dictam : id est generationem viventis, Sc
productionem noui indiuidui viventis j quaeque secundum Communem doctrinam Philosophoru, opponitur nutritioni, Ac auctioni. Ad tertium t duae illae spermatificationes sunt duae generationes partiales tendentes ad unam generationem essentialem ; quae tunc fit, quando semina in utero actuantur anima a Deo infunditur Substantialem enim generationem ut tape dictum est, homines non praestant,neque propter animae excellentiam. praestare possiunt. Illa generatio essent1alis quae fit in momento, & tum primum, miri
Deus animam rationalem infundit; est una
268쪽
ms ΤΙΟ Ix. 1 3 si plex actio : sed 'generationes accidentales', quas faciunt generantes, quae non sunt nisi partiales produetiones materiae indiui isdui futurὶ.&' non sunt nisi alterationes,&vi,
timarum dispositionum introductiones posiiunt bene esse duplices; quia tamen tendunt in 'nani finaleni gene ationem essentiuem ideo merito dici possunt non esse nisi ima generatio, & una simplexactio.
Ad quartum reipondeo : isti' fihes sunt a
subordinati: ideo una potentia potest habe- re utrumque. Finis ultimus est, Vt producia
tur simile in specie, & nouunt individuum inutriti, instium noti est finis ultimus, sed tendit initium. Etenies testes non fiant se stiyt nutriantur, sed ut inserviant generationi. vi autem inserviant generationi pos sint semen quod potentia Est nouum vivens producere . . debent nutriri; Crescere; Et Conseruari: & sic eosum Eutritio est propter generationem, & consequenter finis subordi tus generationi. Verum quia propter generationem debuit in iis produci serimen . ideo natura volens facere Compendium fici lotium 3r initrumentorum, e deni abut tui eadem opera etiam ad te stium nutritionem, & illius indiuidui par viculae Conseruationem. Praeterquam quod
269쪽
non tamen propterea nutritur chylo, & mainmae etsi generent lac, non tamen nutriuntur eo; ita forte testes non nutriuntur semine,eto
si ipsam senerent, sed sanguine. Etenim Mmammae, Sc testes sunt, & nutriuntur priuia quam lac & semen generent; quod indicium est ea illis non nutriri. d tamen hoc loco disputare nimis longum, oc plane praeter pro Φpositum foret. Porro finem generatiuae esse
conuertere semen in os, CarnCm, neruos,ca 'put,pedes, dcc. falsum est. Etenim generatiua non edit illas actiones, &ita non sunt finis eius. Generet δiue finis est introductio an1mae: illa enim est generatio, non productio Ossis, Carnis, capitis, pedum, &c. quia illae non sunt generatio, sed actiones, ut millies dictum, generatione posteriores, & actiones animae introductae, & finis eiuS. Ad quintum nego maiorem. Ad argumen ta eam probantia respondeo: ad primum,distinctione formali merito possunt dici esse ' tres. Nam in quantum nutritiua edit actiones aliquas tendentes ad Conseruationem & esse tionem indi ut, eatcnus dicitur nutritiua 1 in quantum Vero edit aliquam actionem t
dentem ad productionem alterius indiuidui, ocatur generatiua : distinctione vero reali non sunt nisi duae.Nam essentialiter oc secum
270쪽
'QVAEsTIO IX a s dum rem,illa, quae facit nouum vivens,in eadem cum illa, quae suum proprium corpus co seruat. Etenim quae producit nouum Vivens est spermatifica: spermatifica autem producit nouum vivens, per hoC quod producat semen quod est potentia nouum vivens, sicut . non dessit ei nisi actuatio, sicut dixi: Conser- .uat autem incliuiduum propriu per hoC,quod ἡ
producat semen quo iustes nutriuntur. tenus enim unam partem seminis convcrtit in testes, eatenus est nutritiua,& conseruatiua sui indiuidui: quate us vero aliam superfluam seruat, ut fiat vivens nouum ex eo, Catenus
est generativa. Quoad authoritates; nonnulli dicunt illos authores de distinctionemrmali., re non reali, esse intelligendos ; quo casu ni- hil faccrent contra politam conclusionem rverum ego Credo eos, & maxime Galenum. D. Τhomam, de distinctione reali esse in- , telligendos. Vtut sit, & quomodocunque intellexerint, parum refert et non enim in hao, doctrina paradoxa moror authoritates , sed stlum rationos, Homines fuerunr, dc potu inrunt errare. Ideo vero errauehunt; quia vera potentiam Con rnaatricena non cognou
rut, &quia conssimatricem, & imimulatricem ipsim generativam esse putauerunt: tquci casu ipsa absque dubio a nutritiua generantis