AusonI Popmae Frisii De differentiis verborum libri quatuor et Cornelii Frontonis de vocum differentiis libellus

51쪽

inacopolam. nam eius Verba audiuntur. Verum ei id nemo committat ii aeger est. Pacuvius Chryse: Magis audiendum quam auscubrandum censeo. Plautus Aulularia : Credo ego iam illum in udille, mihi esti thesaurum domi. Cicero Ad Paetum : Consilia sint ini-ra de me, quae te video inaudit te. Ava vox propria est salutationis matutinae, quae fero ossicii gratia potentioribus deferebatur,vi Graecc Xωρε: SALvE vespertina saluta- tio fuit, ut in Hadriano scripsit Dio, omnibus dicebatur. Seneca De beneficiis vi: Vul gare & publicum verbum , & promiscim magnotis Hauc, non nisi per ordinem mittitur. liartialis Epigrammat. i: Et matutinum hortat ineptira Aue, idem vita: l

Discursus VariCS, Vagumque manu, : Et fastus, & Ave potentiortlm, ιοι Cum perferre patique iam negaret .s ivtroque autem verbo non tantum accedentes

in 'primo congrellu , sed etiam di cedentes ut fine sermonis salutabantur. Sallustius in extremo epistolae C xilinae ad ψα atulum : Haveto. . Cicero ad Tironem: vale, salve. Au nius Ad riobum: Aue atque salue pluriamum. i etiam mortuos hisverbis compellabant, quasi non videndos amplius,ut Uar

ira in Logistolicis tradidit, liotauit Seruius εμ illud Virgilii inrid. IS:. - , salve Meni m inibi .maxime Pallas ι

52쪽

DRiANA. Hinc festiue elusus Claudius Caesar, qui cum naumacharii ipsum saIutassent Aue Imperator morituri te salutant, respondit Aue- te vos: quod illi sic exceperunt quasi salute, dicta veniam dedisset. Suetonius Claudior Sed cum prociam ibus naumacharsis Aue ' Imperator morituri te salutant, respondisset. Auete vos, hoc illi sic exceperunt quasi falliae dicta veniam dedisset. Avcvno dicimus clim praesegio mentis sutura colligimus,ut Virgili Aeneid. iii: si quid veri mens augurata Avavis

ROR vero tunc cum futura veris captamus auis guriis, ut ex alitis volatu cantuque, aut e tripudiis, vel e seniuiis. Quam disserentiam etsi tradat Seruius, laudetque autorem Plinium in libris Dubii sermonis,tamen censeo haec verba unum idemque significare,neque plus differre quam Medito & Meditor, Demolio & Demolior , aliaque multa, quae veteres indifferenter

utraque terminatione protulerunt. ' . AUGURIvM erat,cum obseruabatair garritus aut cantus auium, quas appelIabant oscines, quod ore meum praedicerent, ut Corvus, cornix noctuae ' AuspiciuMerat edes ex auium pastu,vel volatu , latura noratantur, quae si ante auspicantem se ferebant vocabantur Praepeten&yrospera fiuntiabant, si retro Inebrae,quod casea inhiberent. Ennius Annal. i: D --dan '

53쪽

so AUSONI POp MAE dant operam simul auspicio augurioque. Plautus Asinaria : Certe hercle. go quantum ex augurio auspici intelligo. Quanquam

Atispicium c tiam ex aliis rebus captabatur, at que ut Seruius ait,omnium rerum erat, Augurium certarum,& Auspicari cuiuis etiam peregri licebat, Augurium agere nisi in Patriis sedibus fas erat. Hinc Poestro auspicium ex quadrupedibus apud Horatium Cumin. H I: Rumpat & serpens iter institutum : P

rermine ex serminis agrorum, cum ex agro

Romano in agrum peregrinum progrediebantur, ut tradit Victyrinus De Orthographia:

Peremiae ex amnibus , cum vel magistratus in campum euntes, vel Imperatores ducentes exercitum amnem aut aquam auspicato transibant ; vel, Ex acuminibus,si acumina spiculorum autensium splenderent. Cicero De diuinatione ia: Nec amnes transeunt auspicato, nec tripudio auspicantur. ibidem ; Nulla peremnia seruantur, nulla ex acuminibus. Avcvseti dicebantur hi qui praeerant impe-Ηo Romano. CasAREs autem erant Imper

tores desigpati, & futuri Augustae maiestatis successores,quiles olim Principum filii. &qui nunc appellantur. Reges Romani. Et haec quidem fuit horum nominum disterentia iam declinante impetis, yt e x Ammiano, Lampri-dio , spaniano . & ex m*riptis Imperatorum Codici Iustiniano insertis apparet, . . Nam fi rente imperio omnes Romam Imp ratores v

54쪽

DE DIFFERSN. VEns. LIB. I. si

eabantur Caeseres Auguiti, quod ex numisma iis, &antiquis inscriptionibus notillimum est Avis eii quae pennas habet, & oua parit, ut Ennius in Epicharmo; Oua parire solet genus pennis condecoratum. voLvc Ris est quaecunque Volat, noli avis modo sed etiam insinum,ut apis vespa,musca,S id genus alia. Sed haec differentia non semper obseruatur. Varro De re rui . m: de apibus: Eas malui flevolucres quibus piarimum natura ingenii atque artis tribuit. itaque eas melius me nolle quana te ut scias, de incredibili earum auium

natura audi. -

Avxi LiA sunt milites alie irigenae, qui ad augendum e& firmandum exercitum accedunt, Vt olim legionibus ciuium Romanorum itingebantur auxilia sociorum, quorum numeruS aut pro rei magnitudine , senatu decernebaia tur, aut arbitrio Contulum quibus id negotii datum erat, imperabatur: SuPpETi. E sunt co-: piae militares,quae ad subueniendum & succurrendum laborantibus , velut obsellis, mitium 'tur. Plautus Epidico: Auxilia mihi & suppetiae sint domi. :

BALNε ε; vel BALNEA sunt publica ; BAt - NEvM, siue,BALiNEvM est domesticulia.6 priuatum. Itaque quod erat unicum &sin agulare in aedibus Balneum ι ideo non habuit numerum multitudinis aetate M. Varronis , ut ,

D 1 ipse

55쪽

ipse testatur De lingua Lat. v m:a Reprehendunt analogias inquit,quod dicantur imittitudinis nomine publicae balineae, non balnea: contra quod priuati dicant unum balineum, plura balinea non dicant. dc mox: Domi suae quisque ubi lauatur Balineum dixerit: eo quod non erant duo , balinea dicere non con- ilueuerunt. Sed posterior aetas Balnea & Bal 'nearia dixit, tam priuataquM publica Iauacra, ut constat ex Horatio, Martiale, Seneca,&aliis. BALNEARivs dicitur homo qui in balneo lVersatur, ut balnearius seruus, & balnearius fir , qui vestimenta eorum qui lauantur surripit. Catullus: O furum optime balneari rum: BALNEARis est res quae balnei usibus desertiit, ut balnearis ampulla, strigilis , Llea. i. et ix' Scaevola Digestor. xvii: Hoc amplius argen-' tum balneare. quaesitum est an etiam id argentum quo diebus festis in balneo uti consueuit

legato cedat. Haec tamen aliquando confun-D. De instr. duntur. Manianus Instit. vii r Dictum est balneatorem sic instrumento contineri balneario, quomodo instrumento sundi saltua-D. De riuia rium. Vlpianus Ad edictum Lxx: Per quem vapor trahitur in balneariis vaporibus. Vetus inscriptio AD LACUM BALNEARIUM.

BALraus est fastia militaris, quae ab humeris dependet, militis insigne: BALTEvM velo est cingulum e corio, ornatum buriis, ad quod

alligatur gladius. Virgil. aeneid. XII:

56쪽

DE DIFFEREN. VERB. LIB. I. 3

infelix humero cum apparuit ingens Balteus, & notis fulserunt cingula bullis. . Ziuius lib. ix: Auratae vaginae, aurata baltea illis erant. Varro De lingua Lat. iv: Balteum quod cingulum e corio habebant bullatum, Balteum dictum. Plinius in libris Dubii sermonis voluit masculino genere funiculum significare neutro autem genere lora ad alligandum apta: cuius differentiar exempla, quod

sciam, non exstant.

Βεxhvs est lepidus, commodus, iocundus rFoauosus, qui decora specie, & apta totius corporis compositione excellit: P vicAER qui est egregia facie , aut splendido ornatu. ita

Bellus commendatur venustate atque elega

tia, qua allicere & delectare quem uis possit, ut bella puella, bella epistola bellum conuiuium.

Formosus apta corporis habitudine, Pulcher colore, vel ornatu cultuque, ut pulcher puer, pulchra vestis,domus. Confunduntur tamen interdum posteriora duo, ut etiam Forma &Pulchritudo. Virgil. Bucolic. O formose puer, nimium ne crede colori. iBEtLvM significat totum hoc tempus quo manet distensio hostilis, etiamsi cessetur a conflictu, aut si intercedant indutiae ri PROELivMest cum acies utrimque congrediuntur. ita

Proelium est pars belli. Cicero Pro Deiota-1or Non tam in bellis te proeliis,qu m in promissis & fide firmiorem. Liuius lib. ix: Quod populus Romanus etsi nullo bello, multis ta-

D 3 men

57쪽

34 AUSONI popMAE men proeliis victus sit. Suetonius Augusto: Proelium quidem aut bellum suscipiendum Omnino negabat. Verrius Flaccus De Verborum significatione 1 v r Eius belli proximo deinde proelio. Aliqinando tamen Bellum su-

nutur pro prodito. Virgil. AEneid. II: . I l:c velo insentem pugnam ceu cetera nunquam. Bella runt. Vario De linqua Lat. vi: Rorarii dicti I rore, qui bellum committebantante. Vesretius De re militari: Commisso bello prima dc iucunda acies stabat immota.

i BELLATOR cst: qui bellum gerit, vel Perquem bellum geritur, cur Bellator Turnus , d Bellator cquus apud Virgilium : BELLAx qui belli gerendi studio delectatur, BELLlcosus qui in bello excellit, & fortitudine praestat. Cicero Vatinio, Semper eium liaditi sunt bellicosi.

BELLva sunt magnitudine excellentes ferae, ut elephanti BEsria dc FERAE generaliter appellatitur omnes animantes rationis expertcS, siue natura serociunt, ut leones, tigrides ; siue mediar inter feritatem & placiditatem naturae sunt,ut hirundines, apes, columbae: siue sunt mansuetae , vrcqui, CaneS, oues. Et hoc amplius , Bestiarum nomine censentur animalia Venenata , quae G neci vocant Cicero De diuinat. i: Quae sint animaduersa a medicis herbarum genera, quae radicum ad in orsus bestiarum. . 'si BERE

58쪽

DE DIFFEREN. VaRB. LiB. I. is, BigERE est modice & ad naturae necessitatem potum accipere, POTAn E est amuenter, & ad ebrietatem potione repleri. ita bibunt brii, potant ebrioii. Plautus Curculione: . bibite festiuae fores, Potate. Seneca Ad Lucilium, Inter nudos bibunt, immo potant. Cicero Philippica ii: Domus

erat aleatoribus referta, plena ebriorum; totos dies potabatur, atque Id locus pluribus. BιBMOTHEcA uenificat locum vel armarium , in quo libri adseruantur; interdum etiam ipsos librosi LiuRARI A vero est taberna, in qua venales libri exstant. Gellius lib. v :Αpud Sigillaria forte in libraria. - Bi Ni denotat numerum geminatum, id est: tot res illarum quae distribuuntur singulis Competere : Duo numerum simplicem, id est duas unitates, ut si dixeris, Lego Cato Titio binas tunicas, intelligemus unicuique compeia aere duas tunicas; at ii dixeris, Lego illis duas tunicas, singulis una est legata. Quanquam hoc non semper obseruant poetae, & Bina pro duobus singularibus accipiunt, ut Trina vcl terna pro unis tribus , & similiter Oistona, De- ,

Binamamrlato crispans hastilia ferro. idem , vati: Fraenaque bina meus quae nunc habet aurea Pallas. Lucanus: - centenis venit in arma 'Creta vetus populis. Praeterea Bina tuligitur nominibus pluraliter tantum declinatis,

licet aliis etiam iungatur Duo his quae ha-

59쪽

es Auso NI POP MAE nt numerum singularem , ut dicimus Binas litteras, binas aedes,duas epistolas,duas domos.

Sed & Bina dicitur de his quae coniuncta sunt loco, tempore ,re ; Duo etiam de illis quae sunt diuersi S scparata, ut bini tabellarii qui simul

veniunt, binae venationes quae continuo exhibentur, bina. aedificia quae coniuncta sunt: quorum omnium exenrula passim occurrunt. Bonus&PROAVs differunt. ille virtute,hic 'probitate laudatur. Virtus autem propria viri quo nomen habet,probitas hominis. vnde Bonus vir, Probus homo dicitur. Cicero Caesarii Probiorem hominem, mestorem virum, prudentiorem esse neminem.

BREvε praeteriti temporis breuitatem indueat; BREvi futuri. Catullus in Epithal. Vos bonae set ibus vitis, Cognitae breue seminae. Gellius libro iii et Fuit AEschylus non breue antiquior Euripide. Pl uti Rudente: Posse eum breui fieri diuitem. Cicero Caecinae: NIi nc autem, ut spero, breui gratulabimus. Sed & Breui indicat breuitatem rei, dcidem est quod Breuiter. Cicero De Oratore: Ac ne plura quidem, quae sunt innumerabilia. consecter, comprehendam breui. idem Lentulo: Tant sim dicam breui. & Curioni: Breui tamen sic habeto. BREvis opponitur longo, Miti vetus & ει-

βiLLus magno. ita breuis oratio,via,dies statuis

60쪽

ta aut pusillares. Varro Epistolis: Quod tipueros minutos vides libenter, & maiores animaduertere non vis. idem Marcipore: Viri

sunt maiores pueri , hi pusilli nigri. Cicero

De finibus 1 : Ecce autem mali, minuti,& an

gusti, & omnia desperantes. idem sallustio: Istud vero pusilli animi, atque ipsa malevolentia ieiuni, atque inanis. & alibi, Minutis maculis, Minutis interrogatiunculis. BusτvM dicitur locus in quo mortuus est combustus,& sepultus: VsTRiNA,Vel, VsTRDNvM ubi combustus tantummodo, alibi vero est sepultus. Et Bustum est conseptum & religiolum non minus quam monumentum &sepulcrum,Vstrinum neque conseptum, neque religiosum est; & interdum monumento comiuntium, aliquando vetitum applicari, Ut testantur antiquae inscriptiones Romae: HvIC

MONUMENTO vsTRINAM APPLICARE NON LICET. item, AD HOC MONUMENTUM USTRINAM APPLICARE NON LieET. Varro De lingua Lat. iv: Locus ad Busta Gallica,quod Roma recuperata Gallorum ossa, qui possederunt urbem, ibi coaceruata ac consepta. Suet nius Neroner Denique bustum eius conseptri . nisi humili leuique materia neglexit. ibi dem: Ad monumentorum bustorumque diuersoria plebe compulsa. Interdum tamen Bustum appellatur locus in quo mortuus crematus, non etiam sepultus est,ut notat Seruius