장음표시 사용
111쪽
nam nullae manifestae nobis de eo leges ad causas promiscue omnes duella fuisse admissa, nec ad facti tantum, sed & juris quaestiones decidendas, ut ex exemplis supra memoratis patet, ideoq; quae rudia initio fuerunt, expoliri coeperunt, ccertis circumscribi conditionibus, ut esset in eo quod in se non poterat non esse injustum, justitiae tamen aliqua ratio, neq; enim quemvis cum quo vis aut quandocunq; vel quomodocunq; prout hodie saepe casu fit, congredi sinebant sed judex determinabat loeum, ten pus, arma Patrino dccampiones partes eligebant. iocus non trivium aut bivium erat, sed quilibet alius congressui aptus, in quo circulum designabant quem post
quam pugnatur ingrcssi erant, egredi nisi victori non licuit Temporis electio saepius reo permis
sa fuit, quanquam ejus arbitrium interdum etiam penes patri nos es set vel sectandos, uti vocant, qui praeterea Marma praescribebant,vi certaturos ante pugnam excutiebant, ne quis fraudibus foret locus ex armorum imparitate. Sedis campiones etiam concessum fuit adhibere, ut si litisantes vil- de impares essent, vel viribus, vel aetate, vel dignitate, nefas enim robustum cum invalido,minore n-
112쪽
hem ant senem cum juvene, virules cum tamina, nobilem cum ignobili, aut in dignitate aliqi constitutum, cum homine status .conditionis lovge inferioris componi. Praecones vero judices emittebant, qui partes ad constitutum locum&tempus in arenam citarent. Principes, viri illustres faeciales cum cartello mittebant, quod etiamnum hodie privati faciunt, quibus hoc judicii genere litem terminari honorificum videtur,de quibus omnibus quia nihil jure nostro vetusto Praeceptum extat, prolixius referre supersedeo:
hoc saltem addito,' principibus etiam de regibus quandoq; hoc processu uti placuisse, quibus satius visum fuerit litem proprio periculo casu alterius terminare,quam subditum sibi populum bello implicare, quomodo Franciscus primus Galliae Rex Imperatorem Carolum .ri noster Carolus lx Christianum VI Daniae Regem provocarunt, de quorum duellandi jure dubium esse non potest, siquidem belli justum est, tanto majore laudet gloria digni, quanto magis humano sanguini par cendum existimarunt, quamvis ad effectum vel finem quem sibi propositum habendis, hac via raro pervenian Pauci enim
113쪽
Romaniin Albani, qui Horatiis de Culaciis rem
Ita committant, ut ab corum victoria aut casu vel imperium accipiant vel jugum. Non desunt tamen qui etiam hodie inter subditos alienae pote statis in certis casibus, inter certas personas admittendum censent, praecipue ubi metus majoris mali lubeit quemadmodum Molim, postquam vetari coeperunt, incertis tamen casibus aliquandiu permiissa fuerunt hicreti sumtu inquit Rex Luitprandus, si icio Dei, O multos audivimiι per
pugnam sine usta causa suam causam perdere. Sed propter contumaciam gentis nostrae Longobardorum legem impiam vetare non posssumus, impiam certe , quid enim magis ab humanitate alienum Videtur, quam cum rationem & judicium nobis
dederit Deus ad discretionem veriri falsi, justi
injulli, ad lacertosirobur corporis provocare, fortunam rationi,servam dominae,anteponere
Hoc enim belluarum argumentum judicium est, ad quod homini tum demum confugiendum, cum alio uti non possit. Quare post Christi fide, cultum humanitatis ubiq; fere,quamvis aegre, sublata sunt. Haraldus, Suenonis Estrici successor in Dama undi singularium coGre uniusum per
114쪽
Vocantes elapsi, qui in flagran intam ne
Orehensia Certessi primas quaerenim manus e homieida, de caetero securus Videtur , prae bente lege salvum conductum, eciam antequam petatur cum tamen delictum utrobiq; aequa solo tantii casuri fortuna distingvatur. 1idρ uod sugitivi, quasi ad caedem parati, in maiore dolo videantur inodin de provocatis dicendum est, qui non subitaneo animi motu , sed parati coraemeditati conveniunt, caedem facere an pati, idd ideo,ne imbelli aut ignaviae arguantur,quod opprobrium homicidio pio gravius existimanta, vanitate quadam juvenili,vel potius errore ludicis, Quem nescio quomodo leges nostrae forent, dum temeritatem pugnandi libidinem,in duello,tannuam patastra ad bellum, mitius puniunt, nec fingitivis portas claudunt.Qgid ergo aliud est,quam ut audaciari celeritas haec pro solertia Mexerci.tio militari habeatur, cujus ne quidem in maleficus fructum perire Voluerunt , CAP.
115쪽
Ordalios e contrectatione feni
ORC Ordalij. Hiis incrememum e latitudo Catis Ordaliosub. iectae is necestus. Diversitas modorum probatidi per Ordalium. Locus probandi. Tempus. Finino sectus. Quando Ordalium abrogatumo quibus de causis.
militaris Successit cum Christiana religio i ne alius 'uasi sacer,non melior aut cer. tior, etiam periculosior, per contreetationem semri igniti, quae maioribus nostris 3driabi)rdh portatio vel gestatio ferri i Legibus Vest. Gothicis Scanicis0ra. ilium, id it judicium εξοῦ γ Ἐν, Vel A uthh. judicium Dei dictum fuit, de cujus origine, incremento, modo, loco, tempore sne,jam porro di
origo ejus apud nos non obscure a relligio Rus origo. ne coepit. 'oppo enim, qui primus in Boream ad verbi Divini plantationem venit, in praesentia N et Erici
116쪽
Erici, Sueciae &mania Regis, injecta manui chirotheca ferrea ignita, dubiam populo doctrinae Veritatem sic approbavit. Inde faetum est ut deinceps in omni re dubia ad ejusmodi Dei testimonium provocaretur, hos iste in lege abiret,quae Lexordalis talis extabat , Aut uiuenadhisidia di iii 3drri
biae sient adferri u Dei judicium, si non uritur a ferro, bis nocensa si uritur; lavinasello. Ex eo usu venit ut omnia vera signa, olim ferri signa dicerentur,non azarnit in secus ac hodie prodigia&ostenta eo nomine in-
ῶ ait u signiuntur Sed ut ut sit de ejus apud nos origine, constat tamen ante per totam fere Europam usum ejus fuisse. amo non desunt, qui ad vetustissimos Graecorum reducant ex Sophoclis tragoedia, ubi custodes se Regi Creonti sic excusant: Sumus parati ferrum candens manibus tollere, per ignem serpere Deos , adjurare, nec fecisse, nec fuisse conficios. Et refert Theodoretus in primitiva Ecclesia orthodoxorum quendam Episcopum cum Arriano contendentem hoc argumento usum esse , Certeis apud Gallos fuis se tempore Caroli Magni, lex Salicaevincit: apud Germanos, ju Saxonicum. Nec desunt
117쪽
desant ejus rei illustria documentari exempla in Italia & Anglia Pontifex ipse Romanus testa tur in Livoni fuisse. Magistratum de crimine aliquo suspectos coegis. ad ferri candentis judicium sumpsisseq; de illis supplicium, siqua sequuta es et adustio. Fuit ergo ubiq in aliquo usu.
. Ceterum apud nos omnis controversialaoc Controve Judicio probari,poterat, controversia tamen facti '' μ'
non juris, sive illa status esset,sive criminis alicujus, ut furti, adulterij, venefici &c Hoc autem observatum fuit, ut quamvis actor ad probandum non teneretur nec hodie quidem jure communi tenetur, quamvis aliud in praxi ex aequitate observetur ad jurandum tamen teneretur de calumnia
de malitia, quod nec lucri nec odi causa tantum reo criminis impingeret periculi. Quod jura J J V t mentum tamen non alias praestandum fuit quam si sponte reus iudicium ferri candentis elegisse ,
dicebatur a murii Cedb Si vero ad Nembdam .
vel compurgatores reus quod in ejus arbitrio fuit provocasset, ab iis destitutiis ad hane ferri candentis necessitatem compelleretur, remisi iam fuit actori calumniae juramentum, perinde uti rens etiam sponte remisisse videbatur, cum actor No non
118쪽
non praesente, de innocentia, iudicii hujus aleam
Praeterea reo necessitas imposita non fui contrectandi ferri, praecipue in homic iis, nisii postquam depositione testium convictus esset Videtur enim contra testes hic probandi modus fuisse admissus, tanquam ultimum illustrandae veritatis remedium. Licebat alioquin reo se tripli- cato sacramentalium duodenario purgareo tue ri. Si tamen aliquos inventisset reus compurgatores, non verytot, quot in plena probatione requiruntur, cadente ad ferrum causa, praestandum erat jllud, abactore, quod diximus, credulitatis
illud praeterea observatione non indisnum
p est, quod tantia, reis haec misera defenso relictata coii esset, nemo enim actor tanto cum periculo hoc onus probandi sponte eligeret, cum nec ad alias quidem probationes, imputando alicui crimen, adigeretur, ut modo dictum in quaestionibus tamen status cnm petitione Regni conjunctis actores etiam periculum fecerunt tanti enim regnum ejusq; haereditas fuit. Sic Haraldus ille, postea factus Norvegiae Rex, cum ex Hibernia venisset,
119쪽
nisset, & se stirpis regiae regniq; Norvegiae haeredem asseruisset Abormation uae idem, inquit Saxo
Grammaticus, dilam examini argumento praesare usi Ius,super candentes lamino,nudatis Imtu, incessit,ita demilnulla ex piarte corruptiorifus,complures liquido incolumitatis argumento ad assertionis suae credulitatem perduxit.
Idem & plures Norvegiae Reges tentarn ni prae stiterunt, utpote Sigurdus Diaconus, stanus, Ericus Erlingus Eleeniddgh Magnus WHaqvinus aqvini filius, quorum primus ille, Telemacho Homerico multo confidentior , qui interroganti Nestori cujus ius esset, respondit, equidem V is is ilium dici, ceterum neminem esse qui certum de patre suosciret, ita patrem suum probare non dubitabat; , posterior vero hic prudentius negotium ad matrem rejecit . Locus autem experimenti ordinarie locus Locus con-judici fuit Omnis enim probatio in judicio fieri . .' μ'
debuit. Postea tamen usu venit, ut quod in duellis planities, aut trivium esset, in probatione ferri templari loca cultui divino consecrata forent, a rei enim dignitate visum, ut quia solius Dei istimonium eligeretur, etiam coram magno hoc teste in locis sacris&sed ejus res tota peragere
120쪽
tur, faciente vel metum vel fidem, praesentia numinis, cujus intuitu aut debitas luerent temerit iis paenas, aut supranaturale fiduciae haberent argumentum. Itaq; Episcopi hic ut plurimum , praesidebant, nec defuit illis operae de laboris pretium, semper enim ab ejusmodi judicio aliquid
lucri sacerdotibus obveniebat, quod inter ordina- rios clericorum reditus postea receptum est. Tempus autem ad probandum erat, quod daah ordinarium alias judiciis,itaq; expresse vetitum ne 4iserri probationes hae admitterentur ab adventu Domini ad octavam Epiphanias, nec a Dominica Septuagesimo ad Pascha, nec diebus rogationum aut septimana ante Pentecosten, aut ulla alia quae
diem haberet festu, quem jejunium aliquod praecederet, ne ei videretur injuria per jejunium irrogari. Hoc tamen solum excepto, si rem a fur aut latrone ablatam condi re vellet actor, pro eo omni anni tempore, quodi supra dictum est, concessum fuit hoc examen, ne mora diuturnior in damnum jacturam cederet exspectantis.
Cum jam instaret dies probationis, triduo φ .hi A nto p Π Vestimentis laneis reo eactationem junandum fuit, quae praeparatio ab Ecclesiae mi. nistro