Q. Horatius Flaccus selectis fere omnium interpretum, ac praecipue Dacierii, & Sanadonis notis, & argumentis illustratus opera et industria Francisci Dorighello ... Tomus primus tertius

발행: 1780년

분량: 386페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

8 CARMINUM

CARMEN ΙΙΙ.

Ad Navem , qua Virgilius , Athenas proficiscens et whebatur . Virgilio faustam navigationem precatur Horatius , O impiam hominum audaciam infecta

SIe te diva potens Cypri,

Sic Fratres Helenae, lucida sidera,

Ventorumque regat Pater,

obstrictis aliis, praeter Iapiga, i Navis, quae tibi creuitum sDebes Virgilium, finibus Atticis

, Redia . Est Me Carmen velut extrema Horatii Virgiliique consalutatio . Maro parabat in Graeciam n igare non amplius rediturus . Si hoc praesensisset Poeta , quod evenire debuerat , dolorem sane suum impensius fgnificare non potuisset quam in hoc Carmine , quod tripartito dividitur.Navem alloquitur, invehitur postea in primos nautas , & finem facit enumerando mala , quae per hominum audaciam in genus humanum derivata sunt. Tener amor primae partis dos est. In duabus reliquis multa nobilitas , S gravitas , ubique vero magna sententiarum verborumque vis. In Me carinmine argui posset, quod Pindarica aura nimium Poeta agatur. Multa tamen eum excusant . Functum enim prius οὐ fieto , quod amicitia postulabat , Horatium in tam aere illustris ae necessarii Amici discessu , eonspectus navis, quae Maronem excipit , periculorum metus , quae naviganti adnunda erant ,' maxime pereellunt ae perturbant . Hinc ille navigationem detestatur, velut impium contra Naturae Iegra conatum, S in Deos conspirationem . Hujusee sceleris originem ab ea dueit indocili indola , quae ad vetita amplectenda nos seri , ct quae omnibus calamitatibus obnoxios nos facit . Hine lieet colligere , omnes huiusce Carminis Partes inter se cohaerere , ct alteram ab altera existere. Virgilius hoc iter sulcepit anno 73s., fortasse ineunte vere . V. 3. Folus.

V. q. Vocatur Iapix , quando flat in Oeeidentali Italiae regione. Favet navigantibus Brundusio Graeciam versus , λαgyptum.

72쪽

Reddas incolumem, precor, ' l r . AEt serves animae dimidium meae. Illi robur, & aes triplex t Circa pectus erat, qui stagilem truci io Commisit pelago ratem Primus, nee timuit praecipitem Africum Decertantem Aquilonibus, Nec tristes Hyadas, nec rabiem Noti, Quo non arbiter Adriae a 3Μaior, tollere, seu ponere vult steta. Quem mortis timuit gradum, . Qui fixis oculis monstra natantia, . : Qui vidit mare turgidum, Insames scopulos Aeroceraunia Z - 2o Nequicquam Deus abscidit Prudens oceano dissociabili Terras, si tamen impiar '

Non tangenda rates. transiliunt vada. 'Audax omnia perpeti . . ' 23, Gens humana ruit per vetitum, & nefas.

Au-y. ρ. Robur aeris triplicis . transit ad alteram partem . Stilus sortior fit, & nervosior , magisque sonantes numeri is Naanifica dieseos vis Philosophiae ae Mythologiae opibus audia maxime elucescit . Is poetico furore 'repente abreptus nobiliter & apte ab re digreditur. V. Praef. de Digres. V. I . Metaphora. V. I s. Daeterius ait , Adriam pro quolibet mari hic postum. Sanado asserit, Notum ponere undas, cum, ubi eas Concitaverit, recedit . V. r . si gradum fgnifieat vel genus mortis, vel psius mortis propinquitatem ; quod indieat inserius E eonripuis

gradum .

V. ao. Infames, i. formidabiles , vel de quibus frequens sermo est, utpote evitandis. V. aa. Intractabili, cui nulla fides habenda, vel qui po-eerat perpetuo terras dissociare. V. 23. Si tamen, siquidem, quandoquidem. V. s. In hac extrema Carminis parte aeque insigni ea

sem smemtim sumit eorum, quae in secunda dixit.

73쪽

io CARMINUM

Audax Iapeti genus Ignem fraude mala gentibus intulit. Post ignem aetherea domo Subductum, macies, & nova febrium 3o

Terris incubuit cohors: Semotiquς prius tarda necessitas Lethi corripuit gradum. Expertus vacuum Daedalus aera Pennis non homini datis. Perrupit Acheronta Herculeus labor. Nil mortalibus arduum est. Coelum ipsum petimus stultitiai neque . Per nostrum patimur feeius iIracunda Iovem ponere fulmina. o

V.,28. i. sunesto lati inis . V. 3o. omnes corporis infirmitates . Poeta spectat Pandorae fabulam . V. 33. Breve reddidit mortis iter . eeleriori gradu venire Mepit mors. necessias Iubi est mors necessaria. U. 36. Hercules labinosus. poetice dictum.

74쪽

LIBER Li II

CARMEN IV.

Veris ahentu vitae. Memitate nos ad hilaritatem inυ tari.

Solvitur acris hyems grata vice veris, & Favonii

Trahuntque si cas machinae carinas . Ac neque iam liabulis gaudet pecus, aut arator igni iNec prata canis albicant pruinis. i

Huius Carminis indoIes est valde hilaris & venusta , ad finem videtur seria S gravis , sed falso . Cogitatio mortis iuxta Epicureos in causa erat , cur vita laete traducenda esset . Non satis constat, quo anno compositum fuerit, certe vel exeunte Martio . vel ineunte Aprili . Tria verna femiconiunauntur, scilicet Veneris, Favoni, & Μauium . Uni- eum est hocce Carmen, quod hac forma versuum nobis liquum fuerit. rU. r. Se relaxat . lautum exordium . ambitus Orationis ingeniolus, Poetica concinnitas , apti dicendi modi & su ves aeris &-geminae tempestatis discit mea de tanti hyemis rigorem, di veris suavitatem. v. a. Ergata . vectes , lignei cylindri. phalangae . alia . que hujusmodi instrumenta, quibus naves a littore in maretrahuntur . Verum dura haec & aspera non recte constarunt Zephyris. Veri. veneri, Nymphis, di Gratiis. V. s. Fortasse plena tunc erat Luna . In sinis Veneria puellae tribus noctibus vigilias agebant. Multi putant, hune. de s uentes tres versus allegoricos esse . veneram postam pro mulieribus , Gratias . & Nymphas pro puellis , Cyclopas. pro stolidis coniugibus, qui, dum alii genis indulgent, res

suas agunt.

V. 6. Signifieat modestiam , quae in illis sinis colebatur. Puellae in plures cohortes divi antiu , ct unaquaeque o hors in plures Chorus , saltabant, α Hymnos canina t. :

75쪽

xa CARMINUM

Alterno terram quatiunt pede, dum graves Cyclopum Vulcanus ardens urit ossicinas. Nunc decet aut viridi nitidum caput impedire myrto, Aut fiore, terrae quem serunt solutae; Io Nune & in umbrosis Fauno decet immolare lucis, Seu poscat Agna, sive malit haedo. Pallida mors aequo pulsat pede pauperum tabernas, Regumque turres. O beate Sexti, lmis summa brevis spem nos vetat inchoare longam . 13 Iam te premet nox, fabulaeque manes, Et domus exilis Plutonia. Quo simul mearis, Non regna vini sortiere talis, Nec tenerum Lycidam mirabere, quo calet iuventus Nunc omnis, & mox Virgines tepebunt. 2.

'. 7. , i. laboriosas . quantum inter Vulcani venerisque labores differat, vides. U. R. Ignem auget in suis accensis fornacibus. lV. xx. Non dicuntur luci per ridieulum Gram- lanaticorum commentum, sed quia facibus illuminabantur in ldiebus festis. Hinc saepe accidit , ut lucis ignis accendere

V. x3. Hac secunda causa hortatur Sextium, ut vitae v luptatibus fruatur. Agit, ni fallor, de festis Manium , quae quinque dies perdurabant. l. V. 13. Tota vita nostra parva res est et iactoris, i. con

v. x6. Fabula a fando . manes , de quibus frequens est isomor vel loea insera fabulosa , vel quia fabulae creduntur

multis. i

V. 17. Exilis , i. tristis. vel inop . vel domus, ubi morantur laves animae. c V. Ind. Cinerer γ. V. 18. Rex convivii sortito creabatur . tali erant gli σ- IVVβl3. tesserae, i dari. alea species ludi per tesseras. ludus hie legibus vetabatur. V. ao. Adolescente aetate Lycidas in puellarum oeulis λ- tretur . nota dicendi modura et Miem, rum lavem. Dissilirco by Coost

76쪽

LIBERI. a II CARMEN . V.,

AD PYRRHA Μ.

Miseros esse, qua illius amore teneantur , lari saquas ex naufragio ma isse. is multa gracilis te puer in rosa

Ρe usus liquidis urget odoribus Grato, Pyrrha, sub antro PCui flavam religas comam Simplex munditiis P heu, quoties fidem, Mutatosque Deos flebit, de aspera Nigris aequora ventis Emirabitur insolens,

Parvae odae de rebus parvi, agentes aptiores sunt ad seis rendum de Horatio iudicium , quam ea poemata longiora . quae res magnas pertractant, ae Poetae animum eristere. augere, ac veluti mutare queunt . Unum animi sensum valde simplicem , ac naturae consentaneum eontinet haec me Quae Veneres s quis verborum delectus f quae lenocinia l uanta suavitas , concinnitasque sententiarum i Non ego ubitaverim hanc esse omnium persectissimam. V. x. το gracilis proprie significat virum forma praestantem ; aliquando etiam amasium . Vox Duer est teneri am ris index. . Virgilius Caesarem & Pompeium ita alloquitur , ne pueri, ne tauta animis assuescite Hlia. V. a. Unguentis delibutus te impetit duleissimis assulti

bus.

V. 4. In cuius gratiam , vet: eui ut placeas te simulata modestia eomis y indieat fusam illam negligenter humeris Caesariem Matronarum Spartanarum , quae fasticulis floreis Meipitis erines plectebant . a V. s. Simplici eum proprietate. V. 6. Venerem , ct Cupidinem . V. 7. Boreas, Eurus, Auster a Graecis & Latinis nigri , alii venti mitiores albi appellantur. v. g. Insolito stupore correptus cernet. Diqiti eo by Corale

77쪽

Qui nunc te fruitur credulus aurea: Qui semper vacuam, semper amabilem IoS erat , nescius aurae . Fallacit. Miseri, quibus Intentata nites: me tabula iacer Votiva paries indicat, uvida . . . Sus endisse potenti is Vestimenta mar: s deo.

V. q. Aurea , i. pulahra . Rosellus vertit e boum ,γhina ris eareges. V. Io. Vacuam, aliis amasis carentem. V. ra. Miserr qui fraudulenta illa malaeta se capi pa fiuntur , nec Omara prius pericula noverunt . Ego nimis hane expertus sum . usque ad finem . V. a 3. mere dicitur aequa de sortuna mulierum , ae de maris tranquillitate . ordo est : paries facer indieat tabellavoriis me fuisendisse Vestimenta tivida Deo potenti maris . Illa tabula votiva meorum infortuniorum , quam suspendi Deo procellosi maris, evidenti argumento est, me ei saerasi se naufragii reliquias , ne amplius periculo obiicerer . Pro secto Poeta in amore, quem aluerat erga Pyrrham, nausea-gaverat, 'sortasse denotat periculum, quod ei exprobrat Davus sal. r. lib. a. eum ipse servi veste indutus in arca clausus fuit ab Ancilla in ciomo Amicat adventante domno ' .

naufragi homines in tabuta putα , quidquid sbs evenerat ,

reserebant . .

78쪽

Se is sis versbus natum , hellicis v rtutibus cel hrandis minime parem esse.

riberis Vario sortis, & hostium

o Victor, Maeonii carminis aliti, Quum rem quumque ferox navibus aut equis Μiles, te duce, gesserit. Nos, Agrippa, neque haec dicere, nec gravem Pelidae stomachum, cedere nescii, Nec

Fortasse Varilis praelarissim vin suum poema iam prope eonfecerat, in quo Augusti , Agrippae, aIiorumque ducum

Romanorum laudes magnifice eaneret. Cumque ille Homeri eximius aemulator extiterit . fortasse eos duces Graecis M.toibus comparavit . Credibile est subinde Agrippam perlectis varii versibus id olim exprobrasse Horatio , quod nempe nondum varii exemplum secutus fuerit. ideirco Poera se purgat de si Ientio , sed eius excusationes totidem elogia sunt singulari ratione, ae tenui veluti filo deducta , quibus non modo Romanos illos duces , verum etiam Varium Amieum & familiarem suum tacite in eoelum effert '. Auis gustum solummodo nominae r perinde ae si pudor & veneratio plura dicere vetaret ς Agrippae laudes leviter attingit, utpote quas Epies Poemate dignae fini , & altero Homero . Aluri duces sub allegoricis persenis deinde prodire iubet. Omnia raris , poeticisque coloribus distinguit. Soli allegoria tot partes tam diversas in unum eostere potest . Seripsit sertasse hoe Carmen anno 723. , quo Octavius Iani Templum elausi , triduo triumphavit , & honores divinos per L C. Meepit. V. a. Aliti . i. Vario , qm est Poematis Homerici e

Pnus. M ales sonat augurium cum sonjungitur vocibus m

secunda. V. 3. Quumquumque , i. quadoeumque, quotiescumque. '. V. 6. Enumerare ineipit duces . prope est alter rio illas omnes ad rei veritatem revocare : desderatur enim

79쪽

Nee cursus duplicis per mare Ulyssei, Nec lavam Pelopis donaum Conamur tenues grandia: dum pudor,

Imbellique lyrae Musa potens vetat LaudA egregii Caesaris, & tuas

Culpa deterere ingent.. Quis Martem tunica tectum adamantina

1 igne scripseritὶ aut pulvere Troio

enim rerum historia . Sed non parum pros erimus, si probabilitatis vestigiis insistentes vero viam straverimus . Prima persona est Achilles. Notum, quantopere Agamemnoni iratus fuerit, & quamdiu Graecorum , Troianorumque sortem remoratus . Pollio est Achillis pe sona in me Pastis eum e semer . Promer injurias ab octaviano acceptas a bello Actiaeo, & Alexandrino abstinuit , illiusque Principis v tis , & virtutibus obstitit. hinc gravis somachus. v. q. Alii vi duplicis explicant pro τ= vafri. alii legunt duplices , ct referunt ad euius , i. itionem S rediti nem Ut is , qui ao. annos maria navigavit , antequam Patriam peteret , cum alii post i a. annos reversi fuerint. Sed Duplex pro dolosus non est vox latina teste Vossio. Sanado vero ait duplicem Ulyssem esse duos Ulyms , Silla voce fgnificari omnes illos heroas allegorice sumendos esse , ct indicari sortasse Agrippam , ct Messalam . vel Agrippam ct Maecenatem , qui imperarunt classibus octavii in bello Siciliensi , & Actiaco . Maecenas vigilantia sua impia Lepidi iunioris consilia detexit . . , V. 8. Nota sunt stetera in domo Pelopis patrata . Spectat sortasse Poeta AEgystum & Clytemnestram . PHopis δε- mur resert domum Lagaeorum. Infelix Amor illie AEgystum S Clytemnestram , hic vero Antonium re Cleopatram perindidit .

V. 9. Hae voces: tenues, pudor , imbellis modestiae indices plurimum commendant Poetas. nequeo , inquit, cantare Achillem, Ulyssem , Se cur ' quia impar sum viribus

aequandae meis versibus amborum virtuti . Haec est causa, cur Poeta audando Augusto & Agrippa abstinuerit , --demque ad carminis intelligentiam aditum aperit . . V. Io. Mea Musa , quae lyrae nimium imbelli praesidet, est minus apta rebus bellicis canendis. τ . V. 13. Tres reliquae Personae accommodari possunt Statilio Tauro , M. Titio , ct Maecenati . Primus pugnavit

80쪽

LIBER I. 'i' Nigrum Μerionen ὶ aut ope Palladis iue Tydiden superis parem

Nos convivia, nos praelia Virginum Sectis in iuvenes unguibus acrium, Cantamus vacui ; sive quid urimur, Non praeter solitum leves.

eontra Pompeium pro Augusto , bellum Dalmatieum absolvit. anno 7ao , ct contra Antonium exercitui imperavit. Alter ab Antonio defecit anno et aa. cum suo avunculo Μunaeio Planeo, dux fuit copiarum in Epiro , ct a partibus Antonii Philadelphum Paphlagoniae Regem abduxit. Maeeenas litteratorum hominum Patronus sub Palladis nomine latet , Iisque ex familiaritate intima deos inter & Diomedem dignoscitur. Pallas immortalem reddidit Diomedem . Senatus Deum rιnunciavit Octavium anno pas. populus vero 7 18. V. Is . Nigrum . pulvere indecoro, & Iuto nigro in media pugna sordidarum, GH, ut alii volunt, Ψthiopem. U. 18. Illae puellae a suorum amasiorum impetu unguium armis se defendunt, sed nec eos laedere , nec repellere volunt, nec nimium iis repugnare. iccirco sibi praecidunt ungues , pugnantque cessurae.

CARMINIS VII. FRAGMENTUM.

Πburtini secessus amoenitatem describit.

LAudabunt alii elaram Rhodon , aut Mitylenem, Aut Ephesum, bimarisve Corinthi irim. I. B ine-

Post Ioneam & splendidam illustrium Urbium ae regionum enumerationem expectandum euique fuerat, ut Tiburistinus secessus iis omnibus praeponeretur. Minime gentium . Tres dumtaxat versus rem leviter adumbrant, & lector valde miratur , se a Poeta repente destitui initio statim . Id vitii veteres Grammatici animadverterunt , sed remedium malo peius adhibuerunt . alteram enim odem eiusdem metri nempe 2 ιλιι ut obscuro repererunt , ubi Tibur tantummodo nominatur; id eos induxit, ut erederent hanc secundam esse primae partem alteram . Inventum hoc , quo sibi.

SEARCH

MENU NAVIGATION