장음표시 사용
21쪽
noneste aliquid creatum in nobis, sed esse ipsam incrcatam DEivissionem qua Daus seipsum videt&comprehendit,ita communicatam initam intellcctui beatorum, Ut per eam DEVΜ clare,& pro ut in se est , intueantur. Fundamentum es potest. Subsisteti a x increata ita potest communicari naturae humanae, Ut ea
sormaliter denomine sit bsistentem Ergo etiam visit increata DL ita poterit communicari intellectui beatorum, Vt eum formaliter denominet Videntem. Haec tamen opinio temeraria est&periculosa Co futatur . eae 6. synodo art. 7. in consessione fidei ab illis verbis Leonis Papae Agin Pti forma cum alterim communita c. Vbi concilium de sinit impossibile sic increatam
naturae creatae Deinde ratione.
Nam actus intelligendi in natura creata essentialiter importat duos respectus ad intellectum, quem constituit intelligcntem, ratione quorum cpugnat intellectioni increati, ut pcrseipsim constituat intellectum creatum actu intelligentem. Primus res cius es actionu Nam cum intelligere sit actus vitalis, necesse est,ut sit actio intelligentis: hoc est,p cedat ab intelligente Alterr 'e- est r. vae est en ira intellectio actus formalis intelligciatis, cum
sit actio immanens in ideb per
formalem unionem sui cum intellectu, constituit illum intelligentem. hiae virio bifariam fieri potest, vel per summam idcntitatem; 't cotingit in DES, in quo
idem est intellectio Intelliges;
velic informationem propriam,Vt accidit in omni intellectione que ab intelligete distingui. tur. Q ria ergi, intellectio Liincreata, nec effecti uesprocedere potest ab intellectu creato nec per identilatcm, aut insormatione muniri intellectui creato; ideo fieri nulla ratione potest, ut per seipsam illum constituat actu imtelligentem sed fundamentum
tionem Nam visio cum sit actio vitalis: immanensi nisi iden sit cum essentia videntis vide nominet videntem emanare debeta vidente, Minformare potentiam, a qua elicitur. De ratione autem subsistentiae noncst, ut est '-ctive procedat a natura, quam sustentat nec ut illa vitaliter insor-met; sed est terminus solum naturae, constituens illam inesse vi
timodi incommunicabili quod potest praestari ab aliquo extrinseco.
22쪽
Vtrum Beatitudo formalissi operatio 3
quaest. . quam alii a- l. ter interpretantur, docent uno consensu laeologi, beatitudinem nostram,quana VO cant formalem, csste operationem aliquam nostram ita S. I laoma ς, Conraduci recentioresTlaomistae hoc loco Richardus in . dist. 9.art. . quaest. q. Scotus cadem dist quaest 2. Solus quaest. I. art. 2 conclusi.& alii. Cum qua sentcntia:
Dc o I. Beatitudo formalis consistit in aliqua peratione.
Probatur. r. aut horitate Aristotelis. lib. I o.Ethic.cap. 3. lib. I. magnor. Moral. cap. 4. lib. 2. Magnor. Moral. cap. Io. lib. T. Politi c. cap. 3.
quibus locis aperte docet beatitudinem nostram non esse habi
Beatitudo formalis est vitima perfectio hominis;sediltima perfectio hominis est operatio: Ergo formalis beatitudo homi
si formalis beatitudo hominis noeta taliqua operatio, sequeret irrhominem in somno, nihil omnino operante posse esse beatuquod merit reputat absurdum Aristotcles 12 Metaphys cap. 9.
Dico II. Haec operatio in qua sormalis beatitudo hominis consistit , est immanens. Patet; Quia intrinsece beato inhaeret; alioquin enim eum non per sicc-
Dix o H I. Huiusmodi operatio effective emanat a beato Est communis sententia Theologorum in 3. dist. I . in . dist. 9Ratio est. Quia est Operatio vitalis; de cuius ratione cst,Vt procedat a principio interno' vitali. O aliae ix sq.Operatio, in qua consistit sormalis beatitudo hominis,cst supernaturalis Ergo nopotest effective procedere a po-tcntia naturali. Re o eo Achiones supernaturales non posse prouenire potentia naturali nude&iecundum vires naturales considerata; posse tamen prouenire a potentia naturali eleuata per donum supernaturale ut patet in actibus fidei charitatis.
Osrici L II. Habitus supernaturales a soloDeo produc situr Ergbetiam operationes. Rso eo ne
23쪽
Tractatus I. i U. III. gando consequentiam Qiii 1operationes vitales intrinsece postulant fieri' potentia intermi vitali, unde ut fieri poli int, eleuari debet potentia vitalis per habitum aliquem, aut concursum supernaturalem. Quod quia noni exigunt habitus supernaturales, possunt ij a solo DLo ilici sicuti rei pia ciliciuntur.
In cuius potentia operatione beatitudo formalis e sentialiter
R cs in Beatis operationes potit simum conliderantur 'naintellectus , nempe Visio beatifica: duae voluntatis, scilicet amor beatificus, delectatio Hanc dubitaturi quanam earina beatitudo sormalis essenii aliter consistat 'PRI, A SENTENTIA cst Bonauent. in dist. 9. i. pari. distin. lii est . Alsonii a Toleto. iiii
principio. iii existimant amnes tres operationes aequec flentialiter ad beatitudinem pertinere Fundamentum corum est. Quia beatitudo est status bonoriura Omnium aggreg. itione
persectus Atialis aggregatio cise non potest, si aliqua ex iis operationibus desit Ergo beatitudo omnes cluet essentialiter comprehendit. Consermaturi scriptura sacra, que interdum attribuit beatitudinem actu intellectus , ut Ioann. 16. Haec est Ita aeterna, ut cognoscanticio c. interdum actu, Voluntatis Matth. S. Intra Ingaudium domini tu .Quo itidem non obscure indicat, ad cita latia leni constitutionem beatitudinis operationes triusqtic poten tiae requiri.
ti in dist. 9. quaest. s. Scotistarum; aut docent beatitudinem essentialiter consistere in solo actu voluntatis, quo beatuSDE-v clare visum summe amat.
I. Beatitudo est actus nobilissimae potentiae. io. Ei hic cap. 7. At voluntas nobilior est intellectu: Ergo beatitudo potius actus Volun talis est quam intellectus Minor probatur. ua voluntas nobilius habet obiectum , quam intellectus. abiectum enim voluntatis
r. libr. super concit. capit. . in est bonum; intellcctus a uicinxe
24쪽
Disputatio III. rum sed boniim nobilius esse vero hinc constat s Tum quia bonuest ultima persectio rei, Unde nihil potest esse bonum quod alterum non perficiat; multa amen sunt vera, quae rei nullam a Metunt persectionem; Tum quia verum est aliquid particii lare; bonia autev niuersale Tiam quia bonum ha bctrationem inis, verum ratio. nem formae; finis autem nobilior est forma At potentia,quae nobilius habet obiectum, nobilior
est. Ergb. SECvMoo Beatitudo debet c5sistere in persectissima perali O- ne Alopeiatio Coluntatis persectio est operatione inici lectus Tum quia actus charitatis, qui est volim talis est nobilior actu intcl cctus. i. ad Corinth. cap. s. Tum quia in siprcino ordine an-Reloium collocantur Seraphin, qui dc nominamur ab amore, noautem c herubin, qui a scientia. Tum quia amor fertur in D. VIs, prout in se est; cognitio cro,prout est in intellectu, EvSautempe ectior est, prout in se quam prout in intellectu est Tum quia priores sunt actus intellcctus, quam voluntatis;quae autem prius generantur, impersectiora esse:biciat. Ergo beatitudo potius consistit in operatione volu matis, quina intellectus. TERTIO Beatitudo debet esse maxima viai cum Dro' At amor magis nil Ic coniungit cum DEO, quam intellectio. Er
natorum est tristitia, quae est iii voluntate; Ergbsumma beatoruselicitas crit laetitia, quae est in voluntate. TERTIA sENTENTIA est D. Thomae hoc loco: Thom istarum; qui docent beatitudinena sorma-lcm essentialiter consistere in acta intellectus, qui est clara visio
Dat , ad quam consequunm amor, c fruitio, tanquam proprietates quaedam occomplementum beatitudinis Pro cuius explica
No τλNnvia est: aliud csse, loqui de beatitudine quoad citentia; aliud, quoad integritatem
suam, seu complementa .Controuersia praesens cst de clientia beatitudinis; nimirum in quo essentialiter consistat beatitudo so malis quanquam multa alia subinde tequirantur, quae ad eius integritatem dc complamcntum p crtinent. Hoc posito Dico I. Beatitudo formalis, quoad naturam dc essentiam suam non consistit in pluribus, sed in una tantum operatione Pr batur. Beatitudo essentialiter cG- sistit in nobilissima operatione perfectissimae potentiae libro I. sthic.
25쪽
Ethic At non potest in homine esse nisi una operatio, quae sit nobilisJima, di perfectissimae potenti .Ergo beatitudo non potest eis sentialiter consistere nisi in valoperatione.
Dico II. Beatitudo formalis essentialiter consistit in ea operatione, quae est comprehensio DLl,&consecutio ultimi finis. Per comprehensionem non intelligo adςquatam Dei cognitionem indoniam haec creaturae communicari non potest , sed consecutionem finis desiderati,
iuxt illud ad Philipp. 3. sequor,
squanaeo comprehendam, G c. Probatur. Nam omnium confessJone certum cst, beatitudinem nostram essentialite positam esse in consecutione seu possemionesiimmi boni. Matth. s. vers3 .Luc. o. Vers. s. I. Corinth. s. Versi. s. At haec non est nisi consecutio ultimi finis,&comprehensio Dei. Ergb. Consi matur. Beatitudo formalis non potest est alia operatio , quam illa, qua formaliter apprehenditur . obtinetur beatitudo obiectiva, nempe DE v Id autem habet praedicta comprelicissio.
Dico III. Ista comprehensio seu posti ilio ultimi finis, non est
operatio aliqua voluntatis. Probatur Nam si esset aliqua operatio voluntatis, vel esset amor ergi γε - , vel delectatio de Di orat neutrum esse potest. Ergo. Minor probatur. Et primo de amore. Tum qui1 amor, ut amor est , non magis sertur
in bonum praesens seu clare visum notitia intuit tua , quam in bonum absens, seu obscure cognitum, Ergb amor, tantor est, non est adeptio seu possessio summi boni. Tum qui amori patriae,&amor viae sunt eiusdem sipeciei cum procedant ab eodem habitu, iti xta illud I. Corinth i 3. Charitas nun Ixam ex-icraeit. Sed amor viae non est com-i
prehensio summi boni , ut omnes norunt. Erg nec amor
patriae Deinde idem constat de delectatione. Haec enim supponit possessionem summi boni. Nam ideb beati delectantu quia summum bonum obtinent.Eri delectatio non est ipsa summi boni possielsio. Dico U. Comprehensio
haec seu possessio summi boni, in qua posita est beatitudo nostra formalis , est clara in i visio
quae cum operatio intellectus sit, sequitur beatitudinem sormalem essentialiter consistere in operatione intellectus. Probatur haec conclusio Eatenus dicimurtem aliquam atri obiectum possideres in per operationem im
26쪽
illud facimus nobis obiective praesens. Nam alia obiecti pos seisioin consecutio intra genus
operationum immanentium excogitati non potest. Unde quo obiecthim perfectiori ni odorat praescias operanti eb persectior est illius possessio. Sed sola clara visit Dii est, quae summum bonum , ne nape D. V m persectissiime beatis obiicit, facitque praesens; est enim actualis&perfectissima ius repraesentatio. Ergo sola vis o clara Dε est perfectissima consecutio ac posseCsio summi boni, ac proindein beatitudo formalis.
mae sententiae res=ondetur. Descriptione illa non essentiam beatitudinis solam sed integrum completum eius statum explicari. de eam de visione etiam posse intelligi. Nam visio beati.fica, si non sor maliter', causi aliter tamen, bonum omne continet; quia radix est , ex qua necesssinio oritur , quicquid ad
integritatem & completarentum beatitudinis pertinet.
Qui beatitudo completa cintegra complectitur visionem, amorem, fruitionem c. Scriptura iis subinde nominibus beatitudinem explicat, non quod Dissutatio It is essentialiter in omnibus iis niposita in argumenta secunda sententiae resoniatur.
Aoci mi, M. Negatur minor Nec distacile est, quae ad eius confirmationem adducuntur, dii luere. Nam primo falsum est, bonum nobilius esse vero cum reipsa sint una eademque persectio. Secundo fit sum est . bonum uniuersalius esse vero, cum nullum sit bonum, quod non sit etiam Verum. Nec tertio verum est, bonum habere rationem sinis;
tantum. Quia respectu potentia tam verum est forma in is intelledus quam bonum voluntatis obiectum enim cuiuscunque potentiae potest dici finis,
quatenus potentia talis naturae est,ut in obiectum tendat, potest etiam dici forma, quatcnus est terminus quidam, qui eam specificat. Quod si bonum peculiari ratione dicitur finis id est res pectu actionis, quae illius gratia
etiam minor est. A DO RIMA, eius confirmationem. D. Paulus i. Corinth.
is loquitur non de acti, sed de habitu charitatis; qui quidem praestantior est, quocunque habitu intellectus, qui sunt
27쪽
in via cum quibus comparat Apostolus eo loco charitatem; non tamen quocunque habitu intellectus, qui est in patria: nam lumen gloriae nobilius est chari
ut M. Diuisio illa ordinum facta est invia Angelorum , in qua amor ch. aritatis in genere moris piae stabat scientiae, ut qui magis erat meritorius. At viso bcat in canon et operatio viae, sed patriae; quaecum procedata lumine gloriae, nobilior est omni operatione voluntatis. AD, A M. Visio beati si
pa 1 embri imperfectior est homine; id quod in aliis etiam
generationibus naturalibus accidit, de quibus loquitur Aristoteles. I. Metaphys.
Vnio cognitionis maior est, qua amoris. Nam visio beatifica magis immediate attingit DEUM, qui in amor attingit enim tui prout in seipso est . amor aute prout praeuentatum sibi a visione.
NOTA : Intelleistum eius ess naturae, ut per se attingat obiectu suum neque indigere praeuia ali qua potentia aut operatione, ut ficaseitur in DE, M prout in se est possit operari circa obiectum su D cvs enim videnti repraesenta um , habere illud praesens Id tu eodem prorsus modo , quo non competit voluntati; quae perest in se cum sit cognitio eius μ se sufficiens non est,ut habeat ob tuit tua. Voluntas autem tametsi tectum sibi praesiens, sed indiget tendat ad rem secundum sic, non alia potentia prius operante. tamen fertur in illam , nisi prout ros τλε,1 v M. Vt maxima sibi prae setatam per intellectum poena damnatorum est carentia nec potest facere sibi rem praesen visionis beatificae, quae diciturtem, aut ii ne ope intellectus in il sana ferri. AD QUARTAM. Non quicquid prius est generatione ignobilius est eo, quod pollerius est. Substantia enim prior generatione est, quam accidens,& tamen non est ignobilior Sed tunc solum, quae prius generantur, solent esse imperfectiora, quando res aliqua non tota simul producitur quo poena damni, ex qua sequitur tristitia Ita summa beatorum felicitas est visio beatifica, ex qua ritur dele,a
28쪽
Delu, qua adbeatitudinem exiguntur. OCTO SVNT QUAE
stionis huius articuli. RricvLoci quaerit D. Thomas: Drum delectatio requiratur ad Beatitudine' CoNCLvs Iocit. Delectatio requiritur necessario ad beatitudinem, tanquam aliquid consequens essentiam, & rationem beatitudi
litudinestprincipalio visio, quam
palior est in beatitudine visio, quam delectatio Ratio est. Quia visito causa ex obiectum delectationis. Vnde visio non
quaeritur propter delectationena; sed haec oritur ex visione , tanquam ex siummovi persectissimo nostro bono. ARTicvL III. Vtrum ad beatinia inem requiratur comprehensos'Couc Lusio est assirmans.Vbi
prehensionis nihil aliud intelligi, quam tentionem seu consecutionem ultimisinis iuxti illud i. ad
Thomam in responsione ad secundum,non ea ratione asserere comprehensionem pertinere ad voluntatem, quasi sit actus eius: sed quia sicuti voluntas ante coprehensionem dicebatur desiderares sperare finem cita post comprehensionem dicitur tene. re&possidere quod sperabat; noquidem pers sed per intellei tu, quemadmodum non desiderabat habere in se, sed in intellectu. Itaque visio, ut peream voluntas dicitur possidere quod antea perabat,dicitur a D. Thoma comprehensio. ARTicvL IV. Vtrum a beatitudinem requiratur rectitudo volo it 'CONCL 'sio I.est.Rectitudo voluntatis requiritur ad beatitudinem antecedenter hoc est, nemo beatitudinem assequitur, nisi rectavi a peccatis repurgata voluntate, iuxta illud Apocal. L. Non intrabit in eam ali quid coinquinatum. CONCLVsIoII. Rectitudo voluntatis requiritur ad beatitudinem tanquam effectus ad eam consequens: Quia beatus quicquid amat, necessaribamat inordine ad DivM. At hic ordo facit rectitudinem voluntatis. Erg
29쪽
atitudiitem perfectam , qualis est ea, quae consistit in clar Dei vi-ssione, non requiritur corpuia ARTICvL VI. VII. VIII. Vtrum ad beatitudinem requiratur perfectio aliqua corporis, bona
externa, aut amicorum societas'REspo NDET D Thomas cum distinctione.Nempe, ea ad beatitudinem huius vitae neces aria cisse; non autem ad beatitudinem vitae alterius.
Dis PYTATIO I. rum voluntas Im,
um amet,s de eo delectetur an vero cessare
possit ab actu amoriss dele tationu3
RIMA SENTENTIA est Scotti t. dist. I. quaest in . dist. 's quaest. s. qui existi rarat, amorem clarem EvM dentis absolute liberum contingentem esse,&tantum esse necessarium ex suppositiones, quia Drus nolit ad eius suspensionem concurrere. Probatur haecsententia primb. Beatitudo salua cillaesam relinquit naturam voluntatis, Vtpote quam notollit, sed perficit. At voluntas ex sua natura est libera; Ergo ctiam bcatis manet libera ac proinde indisterens ad ama- dum non amandum. Secun D.
Voluntas in hac vita circa bonulibera est quoad exercitium, quia videlicet a volitione eius potest desistere. Ergo similiter in vita altera Tert o Maior coniunctio a gentis cum obiecto non mutat actione, sed tantum reddit expeditiorem Ergi, etianasi obiectum in patria sit maxime coniunctum Voluntati. eius coni iii Ictio nota ciet actionem voluntatis, quae ex se libera est,necessariam. uario.
Principium a quo Procedit amor in patriano operatur necessario; Ergb operatio eius seu dilectio non est neces aria. Consequentia patet. Quia ab co prouenit necessitas operandi, a quo procedit ipsa operatio Antecedes probatur. Habitus Charitatis est principiuamoris in patria. At haec noni cessari belicitatuorem,quia eadeo inninbcst,qus erat invia,ubi nonecessarib operabatur; Ergo principium, a quo procedit amor in patria, non operatur necessario.
30쪽
in patria ita necessari ferri in DLvictare visum, ut non possit ipsiura non diligere, o de ipso, ut proprio bono, delectoari iti D.
potentia Dri non repugnare taliquis vidcat D Euri clare, nec tamen ain et illum, vel de eo dclcitetur. Tu qui visio per se prior
est amore&delectatione ac proinde posita visione possunt O- steriores ij duo aestus a D Eoimpediri Tua quia potest Deus
concurrere ad actum visitonis no concurrendo ad actu amoris, aut
delectationis Nec refert, quod jqui contr1 opinantur, dicam se loqui de visione ut est practica. Na ratio prasticio speculatiui nodistinguuntur realiter in visione, ac proinde iasi potest realiter manere visio secundum unam rationem & non secundum aliam. Itaque praesens controuersia tantum
cit de lege Dci ordinaria Vrrum sicilicet ex clara DEI sione re dranaturassae,naturaliter in necessi triosequatur in voluntate beatorum amores dele Z.itio .in vero contIn genter tantum libere' Dii . Voluntas beatorum,
posita clara γε vissione, ita ne-ccssario P v, amat, ut nulla maneat in ea libertas ad non amandum C tia Iccuandua amore.
Ratio est. Ut voluntas possit cohibere se ab affectu amore erga obiectum ab intellectu sibi praesentatum&propositium necesse est, ut vel in ipso obiecto, vel in assecluci amore ei j obiectu apparere possit aliqua ratio mali Namssicuti nihil desiiderare potest volutas ni si sub ratione boni sic etianihil refugere nisi sub ratione mali At visio clara Dei ita Desi offert&repraesentat voluntati beator si,
ut neque in D Eo ipso, neque in allectuvi amore erga Lx M vlla possit apparere ratio mali Nam&in ipso Dro,ostendit summam rationem boni; ita suavem tacitassectum diligendi DLvM, ut in eo nulla pomi apparere ratio taedii aut impedimentum botu maioris,quae sola potest cime caussa cessationis: Ergo posita clar. DLivisione, non est in potestate beati,ut ab affectu DΕves amandi
se cohibeat, aut cesset uec ratio probat DE v a beatis amari necessiarib, utroque cinere necessitatis,tam quoad specificationem, qua quoad exercititi. Quoad specificatione quide, quia ita DLvM amat It